5
Yésụ gelé mɨzefị ꞌyị lódụ́ kacɨ́ne e
(Lúrú kpá Matáyo 4:18-22, Márɨko 1:16-20)
1 Kadra kị́éꞌdo zɨ́ Yésụ ndéré tóroné do gbúṛóngó mongụ́ mɨkavu bɨ Galiláya* 5:1 Mongụ́ Mɨkavu bɨ Galiláya ní: Gịrị́gị e ndolonɨ́ ꞌbɨ eyé kɨ́dí Mɨkavu Geneseréta. ní, zɨ́ tụ́ꞌdụ́ ꞌyị e yóko royé cigí a zɨ́a ndị́sịné ꞌdódo ledre ꞌbɨ Lomo zɨ́ye. 2 Zɨ́a óyó komoné do lúrúndíki kuṛúngba e gbre mị́ngị́ye odóngeṛịnɨ́ go kóꞌdụ́ gbúṛóngó kenée, nɨyí go ndị́sị lúgu mbírá eyé e. 3 Zɨ́a ndéré ékị́ne sɨmɨ ngúru kuṛúngba, née wo bɨ ꞌbɨ Simúna ní. Zɨ́a úku ledre kɨ́dí, “Ị́trị́ ꞌdóso aka kuṛúngba maꞌdáa mɨꞌdí sɨmɨ iní íri.” Sɨmɨ bɨ Simúna ịtrị́ ní, zɨ́ Yésụ ndị́sị yéme roné bi ndị́sị ꞌdódo ledre ꞌbɨ Lomo zɨ́ ꞌyị e.
4 Sɨmɨ bɨ ꞌdodo asá ledre ní, zɨ́a úku ledre zɨ́ Simúna kɨ́dí, “Ị́trị́ tátá mu sɨmɨ yana iní gɨ ro zɨ́yị ónzó mbírá.”
5 Simúna ya zɨ́a ní, “Mongụ́ ꞌyị, icizé rozé kɨ́ mbírá go bi ndre ba, kémbị́ éyị́ ndaá. Nda lá kacɨ́ kúrúyị, mááyí ónzó a.”
6 Sɨmɨ bɨ onzónɨ́ mbírá ní, zɨ́ tụ́ꞌdụ́ kénzé e útúye sɨmɨ a. Gɨ zɨ́a bɨ ofụnɨ́ nda go ní, zɨ́ mbírá tónóne lófoné. 7 Zɨ́ Simúna e tónó kéwu lafúye ga bɨ sɨmɨ ngíti kuṛúngba ní, idínɨ́ ógụ sáká yée. Zɨ́ lafúye ga gére née ógụyé do tónóye lála mbírá kɨ́ kénzé ga gére née sɨmɨ kuṛúngba. Zɨ́ kénzé e ídíye sɨmɨ kuṛúngba ga bɨ gbre née cị́ꞌdị́. Nda gɨ zɨ́ mɨówó ye, kuṛúngba ayí nda go ólụ́ sị́ iní.
8 Sɨmɨ bɨ Simúna Pétero lurú ledre née kenée ní, zɨ́a útúne sị́ sịndị́ Yésụ bi, ṇgúṇgú roné do úku ledre zɨ́ Yésụ kɨ́dí, “Ngére, mááyí ꞌyị lúyú ledre, máútúásá ídí gbóo kɨ́yị wá, ídí ị́nyị gɨ cigíma ꞌdáꞌba.” 9 Zɨ́ tara Simúna Pétero kɨ́ lafúne ga gére née ị́drị́ne mbá mɨị́drị́ gɨ zɨ́ tụ́ꞌdụ́ kénzé ga bɨ ꞌdiꞌbinɨ́ yée kenée ní. 10 Ngíti géyị lafú Simúna ga bɨ Yakóbo e kɨ́ Yiwáni wotị́ Zebedị́ya ní, zɨ́ tarayé ị́drị́ne kpá mbá mɨị́drị́ gɨ zɨ́ ledre máa née.
Gɨ zɨ́ ledre bɨ gáa Simúna uku ní, zɨ́ Yésụ úkulúgu ledre zɨ́a kɨ́dí, “Simúna ndá éré ngịrị wá. Tónóne cakaba ndéréne ꞌdáꞌdá, áyí ídí go ꞌyị ꞌdíꞌbiógụ ꞌyị e zɨ́ Lomo.” 11 Geré née ní, zɨ́ Simúna ị́nyịyé kɨ́ lafúne ga gére née ódóóto kuṛúngba eyé e kóꞌdụ́ gbúṛóngó ore, yóó, do útúye do kacɨ́ Yésụ.
Yésụ ꞌdiꞌbioyó sámá gɨ ro ngíti oꞌdo
(Lúrú kpá Matáyo 8:1-4, Márɨko 1:40-45)
12 Sɨmɨ ngíti sịndị́ kadra sɨmɨ ngíti owụ́ gara, zɨ́ ngíti oꞌdo kɨ́ sámá roné ógụné zɨ́ Yésụ. Zɨ́a útúne kóꞌdụ́ Yésụ bi ṇgúṇgú roné zɨ́a kɨ́dí, “Ngére, togụ́ utúasá kacɨ́ komoyị́ mɨútúásá, ídí ꞌdíꞌbióyó sámá ba gɨ romá gɨ ro zɨ́ romá ídíne drá.”
13 Zɨ́ Yésụ óto sị́lị́ne ro oꞌdo née do úku ledre zɨ́ oꞌdo née kɨ́dí, “Máṇgúṇgu go, royị́ idí mu ídí drá.” Tɨ́ maꞌdíi, geré zɨ́ sámá ụ́kụ́ne gɨ ro oꞌdo née.
14 Zɨ́ Yésụ úku ledre zɨ́a kɨ́dí, “Ndá aka ꞌdíꞌbi ledre née tarayị́ wá. Ídí aka ndéré zɨ́ ꞌyị ꞌdáná éyị́ kí. Zɨ́yị íꞌbí tákpásị́lị́ zɨ́ Lomo káa zɨ́ bɨ Mụ́sa eké ledre a ꞌyị e idínɨ́ ndị́sị méngị a kenée sɨmɨ bɨ togụ́ bɨlámá ledre mengị roné go zɨ́ye ní. Gɨ ro do ówo a mbá kɨ́dí éyị́ mengị roné go.”
15 Abú kenée ndotó, ꞌdesị́ phanda ledre bɨ Yésụ mengị née, aṇga go do bi ga bɨ kɨ́rɨ́ née née za mbá. Zɨ́ tụ́ꞌdụ́ ꞌyị e nda ndị́sị ógụyé úwú ledre ga bɨ nɨ ndị́sị ꞌdódo yée ní. Zɨ́a kpá ndị́sịné kɨ́ yómo ngíti géyị gɨ do ndíyá eyé e. 16 Sɨmɨ ledre ga gére née mbá, kɨ́ꞌdí bɨ Yésụ ili go íni ini zɨ́ Lomo ní, zɨ́a ndéréne do bi bɨ ꞌyị e ndanɨ́ doa wá ní, zɨ́a íni ini zɨ́ Lomo íri.
Yésụ yomo oꞌdo kɨ́ umbu sịndị́ne
(Lúrú kpá Matáyo 9:1-8, Márɨko 2:1-12)
17 Sɨmɨ ngíti sị́lị́ kpị́, Yésụ nɨ go ndị́sị ꞌdódo ledre ꞌbɨ Lomo zɨ́ ꞌyị e. Farụsáyo e† 5:17 Farụsáyo: Née ngíti géyị Yụ́da ga bɨ ngárá nditíꞌdofụnɨ́ do lorụ bɨ Mụ́sa eké ní wá ní. Ṇguṇgunɨ́ kɨ́dí lomo ro ꞌyịmaꞌdí e nɨ bo, maláyika e nɨyí bo, ꞌyị e ndịsịnɨ́ kpá úru gɨ sɨmɨ umbu. Ólo Moko ꞌbɨ ꞌyịmɨkása e 23:6-8. kɨ́ ꞌyị ꞌdódo lorụ ga bɨ ꞌbɨ Lomo ní nɨyí kóo mɨndị́sịyé gbóo kɨ́rɨ́ née. Ngíti géyị ogụnɨ́ gɨ sɨmɨ gara ga bɨ ꞌbɨ Galiláya mɨngúngúcua ní, ngíti géyị ꞌbɨ eyé gɨ sɨmɨ káṇgá bɨ Yụdáya kpá kɨ́ Yerụsaléma ní. Zɨ́ Ngére Lomo íꞌbí rokoꞌbụ zɨ́ Yésụ, zɨ́a ndị́sịné ꞌdíꞌbióyó ndíyá kɨ́e gɨ ro ꞌyị e ore. 18 ꞌYị e nɨyí lúrú bi ní, ịmbị́ogụnɨ́ ngíti oꞌdo go do gbagbara nɨ kɨ́ umbu sịndị́ gamá gɨ zɨ́a wá. Ilinɨ́ kóo ólụ́ kɨ́e ndéré óto wo kóꞌdụ́ Yésụ ꞌdị́cị́ íri. 19 Sɨmɨ bɨ bi ólụ́ kɨ́ oꞌdo née zɨ́ Yésụ gɨ ꞌdí tara mbotụ ndaá gɨ zɨ́ tụ́ꞌdụ́ ꞌyị e ní, zɨ́ye ékị́ye kɨ́e do ꞌdị́cị́ ꞌdága. Zɨ́ye líkpí phụ́trụ bi mbị́ kɨ́ꞌdí bɨ Yésụ nɨ ore ní, zɨ́ye ị́mbị́ ésị oꞌdo née nyé kɨ́ gbagbara née gɨ doa zɨ́a íri.
20 Sɨmɨ bɨ Yésụ owo kɨ́dí yaꞌdá ga gére née ṇguṇgunɨ́ ledrené go ní, zɨ́a úku ledre zɨ́ oꞌdo bɨ ịmbị́ogụnɨ́ wo née kɨ́dí, “Lúndu ꞌbɨ ené e, máótoómo lúyú ledre eyị́ go.”
21 Gɨ zɨ́ ledre bɨ Yésụ uku née ní, geré zɨ́ Farụsáyo e kɨ́ ꞌyị ꞌdódo lorụ ga gére née tónóye ódroyé dengbị́ye kɨ́dí, “Oꞌdo máa née ꞌbe ené náambi bɨ nɨ ndị́sị úku bɨsinyí ledre kenée née? Lomo nɨ dụụ́ ne ꞌyị ótoómo lúyú ledre zɨ́ ꞌyị e.”
22 Yésụ owo sómụ́ ledre eyé née go zɨ́a ndúꞌyú yée kɨ́dí, “Éyị́ bɨ ndị́sịsé sómụ́ ledre do mɨmbéꞌdesé gɨ zɨ́a kenée ní ꞌdi? 23 Ledre máa wo be ꞌdi nɨ gáa née gbóo zɨ́ma úku a, máótoómo lúyú ledre eyị́ go, togụ́ kenée wá, máídí úku a máyá ị́nyịógụ mu ꞌdíꞌbi sáka eyị́ zɨ́yị ndáꞌbayị́ ꞌbe? 24 Máíli úku a zɨ́se, máa bɨ Lomo kasaogụ máa káa do ꞌyịmaꞌdí ní, mááyí kɨ́ rokoꞌbụ zɨ́ma do sogo káṇgá ona gɨ ro ótoómo lúyú ledre ꞌbɨ ꞌyị e kɨ́e.” Zɨ́a ị́nyịné úku ledre zɨ́ oꞌdo bɨ kɨ́ umbu sịndị́ne née kɨ́dí, “ị́nyịógụ mu, ꞌdíꞌbi sáká eyị́ mu zɨ́yị ndáꞌbayị́ ꞌbe.” 25 Geré née ní, kɨ́ráwu zɨ́a ị́nyịógụné ꞌdága tɨ́ do komo ꞌyị ga gére née mbá ꞌdíꞌbi sáka ené do ndáꞌbané ꞌbe kɨ́ mongụ́ rokinyi kɨ́ ndị́sị íꞌbílúgu mbófo éyị́ zɨ́ Lomo. 26 Zɨ́ ledre née ówóne komo tụ́ꞌdụ́ ꞌyị ga bɨ ore née mbá zɨ́ye ídíye kɨ́ mongụ́ ngịrị royé do ndị́sịyé íꞌbílúgu mbófo éyị́ zɨ́ Lomo kɨ́dí, “Éyị́ bɨ mengị roné karaba ba, ꞌyịmaꞌdí utúasá méngị a wá.”
Yésụ ndolo Lévị
(Lúrú kpá Matáyo 9:9-13, Márɨko 2:13-17)
27 Zɨ́ Yésụ ólụ́ógụné gɨ ore ndéré ndíki Lévị kɨ́ ndị́sị tara mákɨtabu ené ꞌbɨ ꞌdóꞌdụ́ ụsórụ gɨ zɨ́ ꞌyị e. Zɨ́ Yésụ ndólo wo kɨ́dí, “Lévị, áyí go ꞌyị ꞌbɨ moko amá, ógụ mu zɨ́ze ndéréze kéyị.” 28 Lévị kala wá, zɨ́a ótoómo éyị́ ga bɨ ꞌbɨ moko née yóó do útúne lódụ́ kacɨ́ Yésụ.
29 Nda sɨmɨ ngíti sị́lị́, zɨ́ Lévị yéme mongụ́ éyị́ mɨánu kɨ́ ịrị Yésụ. Zɨ́ Lévị maꞌdáa ndólo tụ́ꞌdụ́ lafúne ga bɨ ndịsịnɨ́ ꞌdóꞌdụ́ ụsórụ kéye íꞌbí a zɨ́ akúma ní, nda kpá kɨ́ ngíti géyị ꞌyị e gɨ ro zɨ́ye ánu éyị́ mɨánu máa née kɨ́ Yésụ e. 30 Sɨmɨ bɨ Farụsáyo e kɨ́ ꞌyị ꞌdódo lorụ e lurúnɨ́ Yésụ kɨ́ ánu éyị́ kɨ́ ꞌyị ga gére née kenée ní, zɨ́a sínyí ené royé mɨsínyí. Zɨ́ye ndị́sịyé úku mɨngụ́ngụ́rụ́ ledre ro Yésụ. Zɨ́ye úku ledre zɨ́ ꞌyị lódụ́ kacɨ́ga kɨ́dí, “Éyị́ bɨ mongụ́ ꞌyị esé née ndịsị ánu éyị́ gɨ roa kɨ́ ꞌyị lúyú ledre e kpá kɨ́ ꞌyị ꞌdóꞌdụ́ ụsórụ e káa zɨ́ née ní ní ꞌdi?”
31 Zɨ́ Yésụ úkulúgu ledre zɨ́ye kɨ́dí, “Máúku zɨ́se, ꞌyị bɨ ndíyá ndaá roa wá ní, nderé ené zɨ́ dokotóro wá, ꞌyị ndíyá ndịsị ndéréne gɨ ro do yómo née. 32 Máógụ amá gɨ ro ꞌyị ga bɨ ya yée nɨyí eyé bɨlámáye ní wá. Máógụ gɨ ro ꞌyị lúyú ledre e zɨ́ye óyólóꞌbó mɨmbéꞌdeyé gɨ ro zɨ́ye ómoyé.”
ꞌYị e nduꞌyúnɨ́ Yésụ gɨ ro órụ́ taraꞌyị
(Lúrú kpá Matáyo 9:14-17, Márɨko 2:18-22)
33 Nda gɨ ore, zɨ́ ngíti géyị ꞌyị e gɨ dongará ꞌyị ga gére née ndúꞌyú Yésụ kɨ́dí, “ꞌYị lódụ́ kacɨ́ Yiwáni ꞌyị íꞌbí babatị́za ndịsịnɨ́ órụ́ tarayé zɨ́ye kpá ndị́sị íni ini zɨ́ Lomo, ꞌyị ꞌbɨ Farụsáyo e ndịsịnɨ́ méngị a kpá kenée. Sara ꞌyị eyị́ e orụ́nɨ́ ꞌbɨ eyé tarayé wá gɨ zɨ́ ꞌdi?”
34 Zɨ́ Yésụ úkulúgu ledre kɨ́dí, “Sɨmɨ sómụ́ ledre esé ní, ꞌyị ga bɨ ndoloogụnɨ́ yée sɨmɨ ayímbi ꞌbɨ ófụ́ roꞌyị ní ndanɨ́ ánu éyị́ wá tɨ́ bɨ mɨkánda adrúgu nɨ bo kɨ́ye ore ní? 35 Sịndị́ kadra nɨ ógụ wo bɨ nɨyí ꞌdíꞌbióyó wo gɨ dongará ꞌyị ené ga gére ní, zɨ́ye nda ndị́sịyé kɨ́ ꞌbú.”
36 Zɨ́a kpá úku ngíti muruwayi kɨ́dí, “ꞌYị nda ị́cị́ tóko tara mɨkánda bongó ro kuṛú a wá. Togụ́ mengị kenée yá, mɨkánda bongó née nɨ lála lófo kuṛú a née zɨ́ uṇgú a nda ídíne mongụ́ne, bi ị́cị́ a ndaá lolụ wá. 37 Kpá kenée, togụ́ kára ili lótó leꞌyị́ ené yá, nda lótó a sɨmɨ sorụ́ ndoko wá. Gɨ zɨ́a sɨmɨ bɨ leꞌyị́ née nɨ ụ́ꞌbụ ní, zɨ́ sorụ́ ndoko née ndóko ené, zɨ́ leꞌyị́ sínyíne mbá bi. 38 Bɨlámá a, idínɨ́ lótó leꞌyị́ tɨ́ sɨmɨ mɨkánda ndoko. 39 Ngíti géyị ꞌyị e ilinɨ́ éwé yị́ eyé tɨ́ fú lá kuṛú leꞌyị́. Gɨ zɨ́ kéyị née ilinɨ́ eyé mɨkánda leꞌyị́ kóṛó‡ 5:39 Mɨkánda leꞌyị́ kóṛó: Bɨlámá ledre bɨ ꞌdódonɨ́ gɨ ro Yésụ ní nɨ káa zɨ́ mɨkánda leꞌyị́ kóṛó, lorụ ꞌbɨ Mụ́sa nɨ ꞌbɨ ené káa zɨ́ kuṛú leꞌyị́ kóṛó ní. Yụ́da e ndịsịnɨ́ bándá leꞌyị́ kóṛó eyé kɨ́ sɨmɨbi kị́éꞌdo ngíti géyị yá sɨmɨbi gbre. wá kɨ́dí ndumu eme yị́ ené ne.”
*5:1 5:1 Mongụ́ Mɨkavu bɨ Galiláya ní: Gịrị́gị e ndolonɨ́ ꞌbɨ eyé kɨ́dí Mɨkavu Geneseréta.
†5:17 5:17 Farụsáyo: Née ngíti géyị Yụ́da ga bɨ ngárá nditíꞌdofụnɨ́ do lorụ bɨ Mụ́sa eké ní wá ní. Ṇguṇgunɨ́ kɨ́dí lomo ro ꞌyịmaꞌdí e nɨ bo, maláyika e nɨyí bo, ꞌyị e ndịsịnɨ́ kpá úru gɨ sɨmɨ umbu. Ólo Moko ꞌbɨ ꞌyịmɨkása e 23:6-8.
‡5:39 5:39 Mɨkánda leꞌyị́ kóṛó: Bɨlámá ledre bɨ ꞌdódonɨ́ gɨ ro Yésụ ní nɨ káa zɨ́ mɨkánda leꞌyị́ kóṛó, lorụ ꞌbɨ Mụ́sa nɨ ꞌbɨ ené káa zɨ́ kuṛú leꞌyị́ kóṛó ní. Yụ́da e ndịsịnɨ́ bándá leꞌyị́ kóṛó eyé kɨ́ sɨmɨbi kị́éꞌdo ngíti géyị yá sɨmɨbi gbre.