11
Tã rãtáã ꞌẽzó Ôvârí drí rî tãsĩ
(Mãtáyõ 6.9-13; 7.7-11)
Gõꞌdá kậyı̣̂ ãzâ sĩ, Yésũ rî rãtáã ꞌẽꞌá Ôvârí drí. Gõꞌdá lãjóꞌbá gólâkâ rĩꞌá gólâ bê tólâ, ãlô gólĩyî lãfálé ꞌásĩ rî kĩ nĩ rî, “Kúmú ãmákâ, ní îcî ãmâ lı̣̃fı̣́ rãtáã ꞌẽꞌẽ sĩ Ôvârí drí. Ókĩ nĩ rî, Yõwánĩ îcî íyíkâ tã ârí ꞌbá íyíkâ rî ꞌbá yî lı̣̃fı̣́ lâ trá rãtáã ꞌẽꞌẽ sĩ.” 2-4 Gõꞌdá Yésũ drí gõzó tã âtálé lãjóꞌbá íyíkâ ꞌdĩ ꞌbá yî drí kĩ nĩ rî, “Nĩ ꞌê rãtáã nõtí, nĩ kĩ,
Ãmâ átá ûrú ꞌálâ rî, ánî rú ãꞌdô ı̣̂njı̣̃lı̣́ ı̣̂njı̣̃.
Kũmũ áníkâ rî ãâcâ.
Ãndrõ nô, ní âfẽ ngá nyãnyã ãmákâ kậyı̣̂ vósĩ cé rî ãmâ drí.
Ní âyê ãmâ tã õnjí ãmákâ rî ꞌbá yî ꞌásĩ,
ãmâ drí rĩꞌá ꞌẽlâ rî ꞌbá yî tãsĩ,
õzõ ãmâ drí rĩrĩ ãzí-ãzí gólĩyî rĩ ꞌbá tã õnjí ꞌẽlé ãmâ drí rî ꞌbá yî âyérẽ kâtí.
Tã ûjũ-ûjũ ꞌá rî, ní ꞌbã ãmâ pı̣̃pı̣̂sı̣́lı̣́ ı̣̃ı̣̂dû ı̣̂dû,
tãlâ mã õzó tã õnjí ꞌẽê.”
5-6 Gõꞌdá nĩngá sĩ, Yésũ drí kpá tã ãzâ âtázó gólĩyî drí tã rãtáã ꞌẽꞌẽ kâ Ôvârí drí rî tãsĩ nõtí, “Õzõ tí tã ãzâ ꞌbá yî ãꞌdô trá õzõ nõtí rî. Ngạ́cı̣̂ ító ꞌá, õzõ ũmú ãzâ ãâcâ ní drí ꞌbã ꞌá võ jẽjẽ ãzâ ꞌásĩ rî, gõꞌdá ũmú rî ꞌdĩ rĩꞌá lõfó ró, gõꞌdá nî cú ĩtí ngá nyãnyã ãkó fẽlé ũmú ꞌdĩ drí nyãlé rî, gõꞌdá ní ngâ nĩlí ꞌbã-tı̣̂-ꞌdı̣̃-ãzí áníkâ ngálâ. Ní kĩ ꞌbã-tı̣̂-ꞌdı̣̃-ãzí ꞌdĩ drí rî, ũmú âcâ trá yí drı̣̃ı̣̂ võ jẽjẽ ꞌásĩ, yî cú ĩtí ngá nyãnyã ãkó fẽlé drílâ nyãlé, îcá kô âkórí drí ãmbãtã âfẽzó yí drí fẽlé drílâ yã?
“Ngbãângbânõ rî, má âtâ ãnî drí drẽ ãnî tã îjî-îjî sĩ. ꞌBã-tı̣̂-ꞌdı̣̃-ãzí áníkâ ꞌdĩ âꞌdô lôgõꞌá lâ ní drí kĩ nĩ rî, ‘Ní îkpókpólõ mâ kô, má âꞌbã ạ́tı̣̃ trá, má njı̣̃ı̣́ gõꞌdá ạ́tı̣̃ kô, ãmâ, ãmângá trá ãmâ mvá yí bê ậꞌdú kõꞌá.’
“Gõꞌdá ꞌbã-tı̣̂-ꞌdı̣̃-ãzí áníkâ ꞌdĩ âꞌdô ngãꞌá gbãrãkã drı̣̃ı̣̂ sĩ, ạ́tı̣̃ njı̣̃lı̣́ ní drí, ngá gólâ ní drí lẽlé rî âfẽzó ní drí. Gólâ ꞌê tã ꞌdî ĩtí tãlâ ãꞌdô ꞌî yã? Tãlâ ní gólâ rî rû-lẽ-ãzí ꞌî rî drí yã? ꞌÉꞌẽ, gólâ ꞌê tã ꞌdî ĩtí, tãlâ nî rĩꞌá zãâ tã îjíꞌá gólâ tı̣́, gólâ gõꞌdá lẽé õjílã drí tã ı̣̂sũlı̣́ kĩ, yî ꞌbã-tı̣̂-ꞌdı̣̃-ãzí õnjí ꞌî rî kô. Õzõ ãꞌdô ĩtí rî, Ôvârí gólâ tíbê ꞌbã ꞌbá kôrô ánî ꞌbã-tı̣̂-ꞌdı̣̃-ãzí drı̣̃ı̣̂ sĩ rî âꞌdô tã îjî-îjî áníkâ âríꞌá.
9-10 “Õzõ õjílã ãzâ ĩîjî ngá ãzâ tã lâ Ôvârí tı̣́ rî, áâꞌdô fẽꞌá lâ té gólâ drí. Õzõ õjílã õrî ngá ãzâ ndãꞌá rî, áâꞌdô kpá ûsúꞌá lâ. Õzõ õjílã ãzâ õrî ạ́tı̣̃ gãlé rî, áâꞌdô njı̣̃ꞌá lâ gólâ drí. 11 Õzõ mvá ãzâ ũzı̣̂ ngá nyãnyã átá lâ tı̣́ rî, átá lâ fẽé kúnı̣́ mvá ĩꞌdî kô gólâ drí. Õzõ ũzı̣̂ ı̣̃ꞌbı̣̂ ꞌî rî, ófẽé ı̣̃nı̣̃ ĩꞌdî drílâ kô. 12 Õzõ ũzı̣̂ ꞌạ̃ꞌú ꞌbú ĩꞌdî rî, ófẽé ótónyî ĩꞌdî drílâ kpá kô. 13 Nĩ ndrê drẽ, ãnî gólĩyî tíbê tã õnjí bê rî ꞌbá yî, nĩ fẽ kpá ngá tãndí ĩꞌdî ãnî mvá yî drí. Ngã gõꞌdá ãmâ átá tíbê ûrú ꞌálâ rî âꞌdô íyíkâ fẽꞌá lâ ãnî drí gạ̃rạ̃ kô yã? Õzõ nĩ ạ̃ậzı̣̂ Líndrí Tãndí gólâkâ ĩꞌdî rî, gólâ âꞌdô fẽꞌá lâ kpá ãnî drí.”
Tã líndrí õnjí Sãtánã kâ rî ꞌbá yî tãsĩ
(Mãtáyõ 12.22-30; Márãkõ 3.20-27)
14 Kậyı̣̂ ãzâ sĩ rî, Yésũ êdê ãgô ãzâ trá ngá lãzé líndrí õnjí kâ ꞌásĩ. Líndrí õnjí ꞌdĩ ꞌbã ãgô rî ꞌdĩ trá rĩlí cú ĩtí úlı̣́ âtá ãkó ũꞌdúꞌdû ró. Gõꞌdá éêdê ãgô ꞌdĩ bê rî, ãgô ꞌdĩ rî trá gõꞌdá tã âtálé íyî tı̣̂ sĩ tãndí ró õjílã drí ârílí. Õjílã gólĩyî ãgô ꞌdĩ ndrẽ ꞌbá Yésũ drí rĩrĩ êdérẽ lâ ꞌá rî âꞌdô ĩyî trá ndrĩ lârõ-lârõ ró. 15 Gõꞌdá õjílã ãzâ ꞌbá yî gã dó tã-drı̣̃ lẽlé kĩ, mbârâkã gólâ Yésũ drí rĩzó õjílã êdélé ĩꞌdî sĩ lâ ꞌdĩ, âꞌdó Ôvârí ngá lésĩ kô, õjílã gólâ mbârâkã fẽ ꞌbá Yésũ drí rĩzó õjílã êdélé nõ rĩꞌá Sãtánã ĩꞌdî, tãlâ líndrí õnjí ꞌdĩ bê rĩꞌá Sãtánã bê mbârâkã Sãtánã kâ zẽlé. 16 Õjílã ãzâ ꞌbá yî tã lẽlẽ ãkó rî, lẽ ĩyî Yésũ rî ûjũlı̣́ kĩ nĩ rî, gólâ âꞌdô ngá âdó ꞌbá ꞌî, ꞌdõvó gólâ õꞌê drẽ kpá tã lârâkô ngĩî gólĩyî õndrê ró bê gólĩyî ũnı̣̃ ró bê kĩꞌá nĩ rî, Ôvârí fẽ mbârâkã ꞌdî nĩ gólâ drí.
17 Gõꞌdá Yésũ nı̣̃ tã ı̣̂sũ-ı̣̂sũ õnjí õjílã ꞌdî ꞌbá yí kâ ꞌdĩ trá kĩ nĩ rî, gólĩyî lẽ trá kõlõgbõ cãlé yí drí. Gólĩyî lẽ âꞌdálâ kĩ, Ôvârí âꞌdó ĩꞌdî kô íyî âjó ꞌbá rî. Gõꞌdá Yésũ âtâ tã trá õjílã ꞌdî ꞌbá yî drí kĩ nĩ rî, “ꞌBạ̃súrú gólâ tíbê lãfálé cã ꞌbá rı̣̃ gõzó rĩlí rû fũlı̣́ ĩyî võ ꞌásĩ rî âꞌdô rĩꞌá fí trá zı̣̃lı̣́ ꞌbạ̃súrú ãlô ró yã? ꞌBã gólâ rĩzó lâwãlé ꞌá lâ ı̣̃tú vósĩ cé ãzí-ãzí bê rî, âꞌdô rĩꞌá trá võ ãlô ꞌá ꞌbã-tı̣̂ ãlô ró yã? 18 Õzõ õjílã gólĩyî ậyı̣́ ꞌbá ꞌdó Sãtánã zẽlé rî õrî ĩyî lâwãlé kárá rî, kũmũ Sãtánã kâ âꞌdô rĩꞌá ãlô rî ángô tí yã? ꞌÉꞌẽ, îcá rĩlí kô. Rĩꞌá pạ̃tı̣́ı̣̃ ró, Sãtánã âꞌdô vólé gãꞌá dó mbârâkã âfẽlé má drí. Nĩ ı̣̂sũ ãníkâ bê rî, Sãtánã fẽ mbârâkã nĩ má drí rĩzó líndrí õnjí ạ̃bạ̃bạ̃ kâ lôfõlé õjílã ꞌásĩ ꞌdî. Õzõ ãꞌdô ĩtí rî, Sãtánã âꞌdô kpá mbârâkã âfẽꞌá má drí rĩzó líndrí õnjí gólâkâ gólâ rî úfú zẽlé ꞌdĩ ꞌbá yî îzãzó yã? 19 Gõꞌdá nĩ ı̣̂sũ drẽ tã dã ãnî drı̣̃ı̣̂, tã gólâ má drí ꞌẽꞌá âtálâ ãnî drí nõ tãsĩ. Õzõ Sãtánã ãꞌdô ĩꞌdî mbârâkã fẽ ꞌbá ró má drí rî, gõꞌdá ãꞌdî fẽ íyíkâ mbârâkã ãnî drı̣̃-ꞌbá yî drí rĩzó líndrí õnjí lôfõlé õjílã ꞌásĩ rî nĩ yã? Nĩ îjî tã drẽ drı̣̃-ꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yî tı̣́, ãꞌdî fẽ mbârâkã ꞌdî gólĩyî drí nĩ yã? Drı̣̃-ꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yî âꞌdô âtáꞌá lâ ãnî drí kĩ, Ôvârí âfẽ mbârâkã nô nĩ ĩyî drí. 20 Gõꞌdá mâ rî gógó kpá rĩꞌá mbârâkã Ôvârí ngá lésĩ rî bê. Nĩ ndrê drẽ, gólâ rî gógó tíbê mbârâkã ꞌbá ró ꞌẽ ꞌbá ãnî pãlé rî, mâ ĩꞌdî rĩꞌá nõ. Ôvârí âjô mâ nĩ ãnî lı̣̃fı̣́ îcílí, mâ ĩꞌdî tíbê ãnî drí ꞌẽꞌá rõlâ rî.
21 “Sãtánã rĩꞌá õzõ ãgô ạ̃wạ̃lạ̃kạ̃ ꞌbá íyíkâ rĩ ꞌbá íyî mvá yî vó ndrẽlé ndrẽndrẽ ạ̃jú sĩ rî kâtí. 22 Õzõ ãgô ãzâ kpá ạ̃wạ́lạ́kạ́ ró mbârâkã lâ drí gólâ rî lậvũlı̣́ gạ̃rạ̃ rî ãânĩ kpá ꞌdẽlé õmbã bê gólâ drı̣̃ı̣̂ rî, âꞌdô gólâ rî drõꞌá cú ꞌbã ꞌásĩ ꞌdĩyímvá gólâkâ ꞌdĩ ꞌbá yî ûwũzó ngbá ngá ꞌbã kâ bê.
23 “Má îmbâ ãnî lı̣̃fı̣́ ĩꞌdî nõ. Nĩ rî kô õmbã Ôvârí yî lãfálé ꞌá Sãtánã bê rî tẽlé. Pạ̃tı̣́ı̣̃ ró, õmbã rî ꞌdĩ ꞌẽꞌá âcálé. Õzõ nĩ ạ̃ậmû ꞌâ má bê kpãkã ãlô kô rî, nĩ lẽ gõꞌdá trá ꞌâ ậmúlı̣́ ạ̃jú-ꞌbá-ãzíyã Sãtánã bê. Ãnî drí ámâ pãlé õjílã Ôvârí kâ êꞌbélé võ ãlô ꞌá õzõ kạ́bı̣̃lı̣́kı̣̃ lôkí ꞌbá drí kạ́bı̣̃lı̣́kı̣̃ íyíkâ êꞌbérẽ kâtí. Õzõ nĩ õꞌê ĩtí kô rî, nĩ lẽ gõꞌdá trá õjílã Ôvârí kâ lâpẽlé má rú sĩ vólé. Gõꞌdá ꞌdĩî ꞌásĩ rî, Ôvârí âꞌdô tã âtáꞌá kĩ nĩ rî, ‘Ãnî ámâ ạ̃jú-ꞌbá-ãzí ꞌî.’
24 “Má lẽ trá tã ãzâ âtálé ãnî drí nõngá líndrí õnjí ꞌbá tãsĩ. Õzõ líndrí õnjí Sãtánã ꞌásĩ ꞌdî ãâyê õjílã trá rî, drílâ rĩzó nĩꞌá lậmú bê élê nĩꞌá õjílã ãzâ ꞌbá yî ndãlé, nĩzó rĩlí ꞌâ lâ ꞌá. Õzõ ũûsû õjílã ꞌâ ãzâ kô drílâ rĩzó ꞌá lâ rî, âꞌdô õjílã sı̣́sı̣́ ꞌdĩ nı̣̃ꞌá, gõꞌdá drílâ âgõzó óꞌdí. 25 Õzõ õjílã ꞌdî ạ̃ậzı̣̂ Líndrí Tãndí Ôvârí kâ íyî pı̣̃pı̣̂sı̣́lı̣́ ꞌá kô líndrí õnjí ꞌdĩ võ lâ ꞌá rî, líndrí õnjí ꞌdĩ õtírĩ âgõô rî, âꞌdô gólâ rî pı̣̃pı̣̂sı̣́lı̣́ ûsúꞌá zãâ tãkó ĩtí íyî tẽꞌá ngbángbá, õzõ jó gólâ tõtõ ậkũzó trá ꞌálâ sĩ êdélé ũmú drí rî kâtí. 26 Gõꞌdá líndrí õnjí ꞌdĩ âꞌdô ãzí-ãzí êꞌbéꞌá dũû ânĩzó rĩlí võ ꞌdî ꞌá, ꞌdĩî rî âꞌdô ꞌbãꞌá lâŋõ ró ãmbá lậvũlı̣́ sı̣́sı̣́ rî drı̣̃ sĩ.”
27 Gõꞌdá Yésũ drẽ rĩꞌá tã ạ̃dũkũ íyíkâ âtáꞌá õꞌbí ãmbá rĩ ꞌbá ĩtí ꞌdĩ ꞌbá yî drí rî, gõꞌdá õkó ãzâ õꞌbí ꞌdĩ ꞌbá yî lãfálé ꞌásĩ, drílâ trẽzó úlı̣́ bê Yésũ drí kĩ nĩ rî, “Õkó ãzâ gólâ ꞌbã ꞌbá ánî ândrê ró nõ, Ôvârí fẽ ãyĩkõ trá drílâ lậvũlı̣́ kôrô.” 28 Gõꞌdá Yésũ drí tã âtázó õkó ꞌdĩ drí nõtí, “Ôvârí âꞌdô ãyĩkõ fẽꞌá lậvũlı̣́ kôrô õjílã gólâ rĩ ꞌbá úlı̣́ má drí âtálé nõ ârílí rî drí gõꞌdá kpá rõ ꞌbá lâ rî drí.”
Tã Yésũ drí gãzó dó tã lârâkô ꞌẽlé rî
(Mãtáyõ 12.38-42)
29 Gõꞌdá nĩngá sĩ rî, õꞌbí ãmbá ꞌdĩ ꞌbá yî trá ậsı̣́ꞌá dîrî gbãâ Yésũ rú sĩ, õzõ õbẽbẽwá drí vó bẽrẽ gbãâ rî kâtí. Gõꞌdá Yésũ drí tã âtázó gólĩyî drí kĩ nĩ rî, “Õjílã rĩꞌá ãmbá tã lẽlẽ ãkó. Gólĩyî lẽ má drí tã lârâkô ꞌẽlé gólĩyî lı̣̃fı̣́ drı̣̃ ꞌá. Má gã dó tã lârâkô ꞌẽlé gólĩyî lı̣̃fı̣́ drı̣̃ ꞌá. Ạ̃dũkũ lâ, gólĩyî âꞌdô ĩyî tã lârâkô ãzâ ndrẽꞌá cé ãlô, õzõ tã âꞌdâ-âꞌdâ kâtí, õzõ tã tíbê Ôvârí drí ꞌẽlé Yónã drí rî kâtí. 30 Tã Yónã kâ rî rĩꞌá nõtí. Ạ̃kû ró, ı̣̃ꞌbı̣̂ ạ́ngı̣́ ãzâ tê gólâ trá nyé yí ꞌá. Gõꞌdá Ôvârí drí ı̣̃ꞌbı̣̂ ꞌdĩ ꞌbãzó gólâ rî lôꞌdélé vólé lédrẽ-lédrẽ ró. Gõꞌdá õjílã gólĩyî ꞌbạ̃drı̣̃ Nínĩvẽ kâ rî ꞌbá yî ꞌá rî ârî ĩyî tã ꞌdî bê rî, gólĩyî drí nı̣̃zó lâ kĩ nĩ rî, Ôvârí âjô gólâ nĩ ĩyî ngálâ. Gõꞌdá tã ámákâ rî rĩꞌá nõtí, Ôvârí âꞌdô kpá ámâ ꞌbãꞌá âꞌdólé lédrẽ-lédrẽ ró má drí ꞌbãzó ꞌbú ꞌálâ rî vósĩ. Gõꞌdá ꞌdĩî rî vósĩ rî, õjílã gólĩyî rĩ ꞌbá ãngó ꞌá nõngá nõ ꞌbá yî rî âꞌdô ĩyî nı̣̃ꞌá lâ kĩ nĩ rî, Ôvârí âjô mâ nĩ. 31-32 Ị̃zạ́tú kậyı̣̂ gólâ Ôvârí drí tã-vó ãnî õjílã kâ rî kĩzó rî ꞌá rî, õjílã gólĩyî Nínĩvẽ kâ rî âꞌdô ꞌbãꞌá kpá ĩtí tı̣̂ gã ꞌbá ró ícícíyá ꞌẽlé ãnî tíbê tã ârí ꞌbá kô rî ꞌbá yî rú, tãlâ õjílã gólĩyî Nínĩvẽ kâ rî ꞌbá yî ârî ĩyî tã Yónã kâ bê rî, drílĩyî drı̣̃ âdĩzó tã õnjí ꞌásĩ.
“Gõꞌdá kúmú ãzâ kpá gólâ võ jẽjẽ ãzâ kâ rî rĩꞌá õkó ꞌî.* 11.31-32 Kúmú ꞌdĩ rî trá kúmú Sólõmõ rî lômílí, gólâ Sébã lésĩ. Sébã ꞌdî Sãwõdíyã ũgú ꞌálâ. Nĩ zı̣̂ tã gólâkâ búkũ Kúmú kâ ãlô rî ꞌá, kápĩtã mûdrı̣́. Gólâ âꞌdô ꞌbãꞌá tólâ kpá ĩtí ícícíyá ꞌẽlé ãnî gólĩyî tã lẽ ꞌbá kô rî ꞌbá yî rú. Gólâ ânĩ trá võ jẽjẽ ꞌásĩ úlı̣́ tã nı̣̃nı̣̃ kâ ârílí kúmú Sólõmõ sı̣́lı̣́ sĩ. Gõꞌdá mâ tíbê âjólé ûrú lésĩ rî âꞌdô ꞌbãꞌá gạ̃rạ̃ kúmú Sólõmõ drı̣̃ı̣̂ sĩ. Gõꞌdá nĩ lẽé úlı̣́ ámákâ ârílí kô. Ngbãângbânõ, má rî tã Ôvârí kâ îcíꞌá ãnî drí, gõꞌdá nĩ lẽé kô ârílâ má tı̣́ sĩ.
33 “ꞌDõvó nĩ ârî drẽ, õjílã ãzâ yûꞌdạ́wạ́ lạ̃sı̣́ îꞌĩlí drı̣̃ lâ âkólé límvó zẽlé. Õzõ õjílã ĩîꞌĩ lạ̃sı̣́ îngálé ûrû rî, õjílã õtírĩ ꞌẽê fĩlí jó ı̣́nı̣́rı̣́kúwạ́ ró rî ꞌá rî, âꞌdô ndrẽꞌá lâ tõ. Úlı̣́ ámákâ rî ĩyíkâ õzõ lạ̃sı̣́ îꞌĩlí lậpı̣́lı̣́ límvó zẽlé kô rî kâtí. Îcá té tã lârâkô ꞌẽzó ĩꞌdî rî kô. 34 Võ îꞌĩ-îꞌĩ drí fĩzó bũúũ ꞌá lâ ngbángbá. Õzõ ãnî lı̣̃fı̣́ ãꞌdô ngá lãzé ró rî, ngá îꞌĩ fí kô, âꞌdô ꞌbãꞌá ı̣́nı̣́rı̣́kúwạ́ ró. Õzõ nĩ ãârî úlı̣́ ámákâ kô rî, ãnî nyé õzõ lı̣̃fı̣́ gólâ ngá lãzé ró rî kâtí. 35-36 Úlı̣́ ámákâ nõ âꞌdô ꞌbãꞌá õzõ ngá îꞌĩ-îꞌĩ kâtí, ãnî lı̣̃fı̣́ õmbâ ãnî rú, ãnî drí úlı̣́ ámákâ trõzó ꞌbãlé ãnî pı̣̃pı̣̂sı̣́lı̣́ ꞌá tãlâ úlı̣́ ámákâ nõ rî rĩlí võ îꞌĩlí ãnî pı̣̃pı̣̂sı̣́lı̣́ ꞌá, õzõ võ îꞌĩ-îꞌĩ ngbángbá rî kâtí.”
Tã Yésũ drí tı̣̂ ânyázó Pạ̃rúsı̣̃ yî lãꞌbí îmbá ꞌbá rî ꞌbá yí bê rî
(Mãtáyõ 23.1-36; Márãkõ 12.38-40)
37 Gõꞌdá ꞌdĩî rî vósĩ rî, Pạ̃rúsı̣̃ ãzâ drí Yésũ rî zı̣̃zó ânĩlí ngá nyãlé yí bê. Gõꞌdá Yésũ drí âcázó rĩlí vũdrı̣́ õzõ lãꞌbí gólĩyíkâ rî tí. Drílâ gõzó îtónãlé ngá nyãlé. 38 Gõꞌdá gólâ îjí lı̣̃mvû tã kô íyî drı̣́ jĩzó bũúũ kûlúgûsú ꞌá, õzõ lãꞌbí Pạ̃rúsı̣̃ kâ rî tí. Pạ̃rúsı̣̃ ꞌdĩ trá lârõ-lârõ ró. 39 Gõꞌdá Yésũ drí tã âtázó Pạ̃rúsı̣̃ ꞌdĩ drí kĩ nĩ rî, “Ãnî ãnî ãzí-ãzí yí bê gólĩyî âꞌdó ꞌbá Pạ̃rúsı̣̃ ró rî ꞌbá yî, nĩ ârî drẽ. Nĩ rô lãꞌbí ãníkâ trá tákányĩ. Nĩ jĩ ãníkâ cé ãnî rúmvạ́ ĩꞌdî, gõꞌdá ãnî pı̣̃pı̣̂sı̣́lı̣́ drí ĩyíkâ rĩzó ı̣̃ndı̣̂ ró. Má âtâ tã ꞌdî tãlâ ãnî ngá lôvó ꞌbá ꞌî, gõꞌdá nĩ âꞌdô kpá õjílã gólĩyî ĩzã ꞌbá ró rî yî ꞌbãꞌá ậdı̣̂ ĩyíkâ fẽlé ãnî drí. 40-41 Õzõ nĩ õjĩ cé límvó rúꞌbạ́ ĩví lésĩ rî ĩꞌdî rî, nĩ ı̣̂sũ ãníkâ bê rî, ꞌálé lâ âꞌdô ꞌbãꞌá kpá ngbángbá yã? Nĩ jĩ ãnî pı̣̃pı̣̂sı̣́lı̣́ kpá, Ôvârí ẽêdê ró kpá ãnî rúꞌbạ́ ãnî pı̣̃pı̣̂sı̣́lı̣́ bê. Gõꞌdá ãꞌdô ĩtí rî, nĩ âyê ngá lôvó vólé, ậdı̣̂ ãnî lĩkítí ꞌá, ãnî drí rĩꞌá ꞌbãlâ ꞌdĩ, nĩ fẽ ĩzã ꞌbá drí, ãnî pı̣̃pı̣̂sı̣́lı̣́ ãꞌdô ró bê ngbángbá.
42 “Ãnî Pạ̃rúsı̣̃ yî, lâŋõ ạ́ngı̣́ âꞌdô ãnî ꞌẽꞌá, tãlâ nĩ rî trá tã õnyíkõ ãmbá lãꞌbí ãníkâ rî ꞌbá yí kâ vó lâ lôbẽlé ı̣́ndı̣̂-ı̣́ndı̣̂, gõꞌdá tã ꞌbãꞌbã tíbê Ôvârí kâ rî âyézó vũdrı̣́. Tã âꞌdâ-âꞌdâ lâ rĩꞌá nõtí, nĩ câ ạ́mvú ãníkâ ạ̃túbı̣́ kâ lãfálâ mûdrı̣́, gõꞌdá ãlô rî ãnî drí fẽzó lâ Ôvârí drí, gõꞌdá nĩ lẽé õjílã gólĩyî ĩzã ró rî ꞌbá yî vó lâ ndrẽlé kô. ꞌDĩî rî, nĩ lẽé Ôvârí pı̣̃pı̣̂sı̣́lı̣́ ãlô sĩ kô.
43 “Ãnî Pạ̃rúsı̣̃ nô ꞌbá yî, nĩ lẽ ãníkâ rĩlí ꞌdó rĩ-võ ãmbâ-ãmbâ drı̣̃ı̣̂ sı̣́sı̣́ lésĩ õjílã ágálé, õzõ nĩ õtírĩ nĩî jó tã ârí kâ rî ꞌálâ rî, nĩ lẽ õjílã õfẽ ró nî-bê-yã ĩyî drí rĩzó ĩyî ı̣̂njı̣̃lı̣́ võ rû êꞌbê kâ ꞌdĩ ꞌá. 44 Õjílã ꞌdî ꞌbá yî nı̣̃ı̣́ kô kĩ, ãnî pı̣̃pı̣̂sı̣́lı̣́ âꞌdô rĩꞌá ı̣̃ndı̣̂ ró.”
45 Gõꞌdá ãgô ãzâ rĩ ꞌbá lãꞌbí îmbálé rî drí ngãzó tã âtálé Yésũ drí kĩ nĩ rî, “Õzõ ní ãâtâ tã trá ĩtí õjílã gólĩyî Pạ̃rúsı̣̃ ró rî yî drí rî, ꞌdĩî rî, ní rî kpá gólĩyî rĩ ꞌbá lãꞌbí îmbálé rî ꞌbá yî ꞌbãꞌá ꞌdásí ꞌẽzó rú lâ ĩyî.” 46 Nĩngá sĩ, Yésũ drí tã âtázó ãgô ꞌdĩ drí kĩ, “Tã pạ̃tı̣́ı̣̃ ró, õjílã gólĩyî lãꞌbí îmbá ꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yî, Ôvârí âꞌdô lâŋõ fẽꞌá gólĩyî drí, tãlâ lãꞌbí îmbá ꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yî rî ĩyî tã ãzâ ꞌbá yî lãꞌbí kâ lôpélé dũû õjílã drí ꞌẽlé. Tã õnyíkõ ꞌdî ꞌbá yî ndrĩ êꞌbê rû gõꞌdá trá dũû gólĩyî ômbê kúkú ꞌá lậnjı̣̃-lậnjı̣̃ ró, õzõ ngá lậnjı̣̃ kâtí. Ãnî gólĩyî lãꞌbí îmbá ꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yî rî ĩyî ngá êꞌbélé dũû lậnjı̣̃-lậnjı̣̃ ró õjílã drí njı̣̃lı̣́, gõꞌdá nĩ lẽé gólĩyî pãlé njı̣̃rı̣̃ lâ ꞌá gõꞌdá kpá kô.
47 “Nĩ rî lóꞌdé tãndí óꞌdí bẽlé võ ãzâ ꞌbá yî ꞌásĩ ngĩíngî võ gólĩyî tíbê tã ậngũ ꞌbá Ôvârí kâ rî ꞌbá yî ãvõ lâ ꞌbãzó rî ꞌá. Nĩ ꞌê ĩtí, tãlâ õjílã õlôngô ró ãnî tã bê, gõꞌdá ãnî ạ́ꞌbı̣́yạ́ yî gâ ĩyî vólé dó úlı̣́ tã ậngũ ꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yí kâ ârílí, gõzó tã ậngũ ꞌbá yî fũlı̣́ vólé. 48 Nĩ trõ ãníkâ ꞌdĩ té ãnî ạ́ꞌbı̣́yạ́ yî lârâkô ĩꞌdî. 49 Õzõ ãndrõ nô Ôvârí ãâjô tã ậngũ ꞌbá ãzâ rî, nĩ âꞌdô úlı̣́ gólâkâ gãꞌá dó, gõꞌdá ãnî drí kpá gólâ rî fũzó vólé. Tã pạ̃tı̣́ı̣̃ ró, Ôvârí kĩ, yí âꞌdô võrã âjóꞌá tã ậngũ ꞌbá íyíkâ bê tã âtálé ãnî drí, ãnî rî gógó âꞌdô gólâ rî drõꞌá vólé kpá gólâ rî fũzó. 50 Ôvârí âꞌdô kpá ãnî îzãꞌá vólé. Ôvârí âꞌdô ícícíyá ꞌẽꞌá ãnî rú, tãlâ tã ậngũ ꞌbá yî ãnî drí fũlı̣́ ãmbá kó îtõ võ ãngó kâ rî ꞌá bũúũ ı̣̃tú ãndrõ nô ꞌá rî tãsĩ, 51 îtõlé kó sı̣́sı̣́ Ábẽlẽ drı̣̃ı̣̂ sĩ bũúũ âcálé ãzâ rú bê Zẽkãríyã rî rú, úfû Zẽkãríyã íyíkâ jó ạ́ngı̣́ Ôvârí kâ rî ꞌá, ãnyî võ kõrõnyã zã kâ lạ̃gạ́tı̣́.* 11.51 Nĩ zı̣̂ tã Zẽkãríyã kâ búkũ 2 Kúmú kâ ꞌá, kápĩtã 24. Ãnî õjílã gólĩyî ꞌbã ꞌbá drẽ lédrẽ-lédrẽ ró rî, Ôvârí âꞌdô ãnî îzãꞌá kpá lâŋõ fẽzó ãnî drí tã õnjí ꞌdĩ tãsĩ.
52 “Ãnî gólĩyî lãꞌbí îmbá ꞌbá ró ꞌdĩ ĩyíkâ õzõ õjílã gólĩyî ꞌbã ꞌbá gbákálã-fê, jó tı̣́lı̣́-tı̣̂ Ôvârí kâ îgbálákãzó ĩꞌdî sĩ lâ rî kâtí. Gbákálã-fê íyíkâ õzõ tã nı̣̃nı̣̃ gólâ ꞌẽzó ãmâ pãlé mbârâkã tã õnjí kâ ꞌásĩ rî kâtí. Ãnî lãꞌbí îmbá ꞌbá yî, nĩ lẽé kô ạ́tı̣̃ Ôvârí kâ njı̣̃lı̣́ õjílã drí fĩzó jó tı̣́lı̣́-tı̣̂ ꞌdĩ ꞌásĩ. Ôvârí âꞌdô kpá gólĩyî pãꞌá, drílĩyî fĩzó, gõꞌdá ãnî rî gógó, nĩ fí kô.”
53 Gõꞌdá Yésũ drí võ ꞌdî âyézó. Pạ̃rúsı̣̃ yî lãꞌbí îmbá ꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yí bê drí rĩzó tã âtálé ꞌálé âdrã sĩ Yésũ rú. Kậyı̣̂ ꞌdĩ ꞌá rî, Yésũ gõꞌdá trá zãâ gólĩyî ạ̃jú-ꞌbá-ãzíyã ꞌî, gõꞌdá gólĩyî rî trá Yésũ rî îjílí tã îjî-îjî ãzâ ꞌbá yî sĩ dũû, 54 tãlâ Yésũ ạ̃ậvı̣̃ ró bê úlı̣́ ãzâ ꞌbá yî ꞌá, gõꞌdá yĩ ũrû ró gólâ bê úlı̣́ âfõ ꞌbá gólâ sı̣́lı̣́ sĩ rî sĩ, ãꞌdô ró bê ĩyî drí ícícíyá ꞌẽzó gólâ rú gólĩyî sı̣́sı̣́-lésĩ rî drí, ãꞌdô ró bê gólâ rî fũzó vólé.

*11:31-32 11.31-32 Kúmú ꞌdĩ rî trá kúmú Sólõmõ rî lômílí, gólâ Sébã lésĩ. Sébã ꞌdî Sãwõdíyã ũgú ꞌálâ. Nĩ zı̣̂ tã gólâkâ búkũ Kúmú kâ ãlô rî ꞌá, kápĩtã mûdrı̣́.

*11:51 11.51 Nĩ zı̣̂ tã Zẽkãríyã kâ búkũ 2 Kúmú kâ ꞌá, kápĩtã 24.