19
Yesus me menaa Epesus magaa kaa eewegata menaa
1 Apolos waa Korintus magaa kaa totaaki too Paulus mee Asia wee kaa peenaa naadi Epesus magaa kaa peemaayu. Kiyoo Yesus mikee gaayaa bagee ma aadoo naadi 2 wa me asiino, "Ikii Yesus mikee gaamea naagoo Roh Kudus mee ikii masemea ye, masiino taa ye?" asigi naaki "Taa, Roh Kudus mee agoo see kuwa inii ewo keekee" see asegea.
3 Paulus me asiino, "Ikii kisee masiino taa gaayu ko ikii maamee me menaa topeta kaama uwo kitukumemea ya?" asigi naaki "Yohanes me mée topeta menaa" see asegea.
4 Paulus me asiino, "Idukaa Yohanes me uwo mée yatukumeta mee ko mée okoo me pedeo dimii, pedeo menaa ekeata bagee yuwa uwo yatukumeta. Wa me mée paagoo aseta menaa da, 'Mée ena Waa uuto meepi Mée, Wa too mikee nao see gaai' see aseta. Mat 3:11 Mee Mée mee ko Yesus mee" see kuwa Paulus me asigi menaa.
5 Okoo kuwa menaa yeeta kaama Tuhan Yesus ekaa yiba uwo yatukumegea. 6 Uwo yatukumemaata kaama Paulus me okoo kaa yagaa yamaataagi naaki Roh Kudus mee kuwa bagee yuwa okoo kaa esedaa naadi kaama okoo apanaa menaa kaa, okoo ewo see menaa kaa wegataakea, Ogatamee me ase-maneeki menaa yuwa miya awee da kaa yawegataakea. 7 Kuwa wegataakea bagee kuwa mée gaasi ma wiya.
8 Paulus waa Epesus magaa kaa sembahyang segee see ee kaa weda taa ma Ogatamee Wa too ebo mée eetuyaa menaa kuwa keno wedo kisee too ipiipi daamaa eewegageeki. 9 Kisee kiya kuwa bagee yuwa mée noonaa dimi eboo yoka wa me menaa si yayeegea. Okoo Yesus me etaa yaato menaa kuwa mée yuwa paagoo maamaa wisinegea. Kisee wisinegea naadi Paulus me kuwa bagee yuwa ekeata kaama Yesus mikee gaayaa bagee yuwa badaa maadoota mena wegagee see ee apanaa ena ekaa da ko Tiranus see ee kaa kiyoo egapii gakata mena ipiipi eewegageeki. 10 Kisee eewegawoo segee naadi tahun wiya omemaata kaama Asia wee kaa bagee yuwa uduma, Yahudi bagee miya, apanaa tomaa kaa bagee miya Tuhan me menaa daamaa yayeemaagea.
Skewa me yogaa yuwa me koo seta menaa
11 Kuwa kaboo da Ogatamee Wa me dimi nagii-nagii agiyoo eebaa, Wa me pesee see agiyoo kuwa Paulus wa kaa mantaata kaama maamaa ukuwaaniyaabuu senaaki. 12 Kisee Paulus wa me yaadee see dokaa miya, wa me maanaa see dokaa yuwa miya kuwa doodoota kaama ikiyoo meanee taakea bagee yuwa kaa pee-wedegeasegea naaki ikiyoo taa kega, paa yago bagee miya paa yuwa peedaakea.
13 Kuwa kaboo da taa ko Yahudi bagee noonaa, okoo paa yaabagaapii senaa see bagee yuwa okoo me Tuhan Yesus ekaa wee-wee see kaa paa yaabagaapii semaayaa ye naadi kaama paa yago bagee paagoo okoo me "Yesus mee, Paulus me yaweganaaki Mée Wa ekaa da wegaga yoka paa pooi" see asegea. 14 Kuwa bagee kuwa ko ebo imam ena ekaa da ko Skewa wa me kabata paayogaa yogaa petoo to kuwa me kisee ukuwagea. 15 Okoo me paa agoo see mée ena paagoo Yesus ekaa weegea naaki mee paa da me asiino, "Yesus mee anii ipi, Paulus mee miya ipi kiya ikii maamee ya?" see asigi. 16 Aseta kaama kisee ki mee paa yago mée to me kuwa mée petoo to kaa osea peanta omaago ma dakameamooki. Kuwa dakampi abuu yuwa dimi nagi, apanaa agiyoo keenda, okoo me dokaa yuwa kisee beapi-paapi naadi mee ee kaa kaama má tago oodaakea. 17 Kuwa ukuwapea menaa yuwa doodoota kiyoo Epesus magaa kaa bagee uduma, Yahudi bagee paagoo miya, apanaa tomaa kaa bagee paagoo miya eeweganaakea naaki okoo uduma esee yaai, weda nao see dimii gaagea, Tuhan Yesus ekaa da mee esee asii-sege nao naadi yaapaageekea. 18 Yesus mikee gaagea bagee okoo mée eebaa medaa naadi okoo me pedeo ukuwata yuwa awee da kaa wegaaiikea. 19 Duya diino ipi see bagee yuwa okoo mée eebaa miya mée gii da kaa okoo me duya kaa menaa yuwa ebeata kapogee yuwa yigimemaata kaama biyaa kaa yuwitaagea. Kuwa kapogee kuwa edaano kepe esee ebo, egataayaa naaki perak kepee lima puluh ribu.
20 Kisee agiyoo ukuwaandaa naadi kaama Tuhan me menaa kuwa maga eebaa kaa omaago ma eeweganaakea, kisee Wa me menaa pesee kiwooka.
Epesus magaa kaa bagee kagoo ebo kedaa seta menaa
21 Kuwa agiyoo yuwa ukuwaandaa semaata Roh me Paulus paagoo mena ase-maneegi naaki wa me 'Makedonia wee kaa keta poopa, kiyoo kaama Akhaya wee kaa poopa, mee kaama too Yerusalem magaa kaa poopa' see dimii gaagi. Wa me asiino, "Yerusalem magaa kaa peemaata omegee naadi kaama Roma magaa kaa miya poono gaano pedeo" see asigi. 22 Wa me agiyoo eeukuwagee see bagee ekea wiya Timotius ma, Erastus ma ekea paagoo asiino, "Ekea keta Makedonia wee kaa pooi" see asigi. Ekea pe-seomegea kaboo Paulus waa Asia wee kaa, Epesus magaa kaa kiyoo omegee, toogee.
23 Kuwa kaboo da taa ko Epesus magaa kaa mée maamaa eebaa Yesus me etaa yaato menaa kuwa be kaa kagoo ma menaa yaweganaakea. 24 Okoo me kisee kagoo ma ukuwanaakea kuwa ko kisee: Mée ena ekaa da ko Demetrius waa Artemis ebo ekee, yaapaagee segee see ee mee wa me peedi see ee yuwa miya mee ee mokoo perak pose me ipiipi ukuwaamoo taa see mée. Waa ma, waa ma enaataa ipiipii taa see bagee yuwa ma okoo kuwa peedi ee yuwa mée paagoo maamaa edaagee naadi kaama kepe eebaa masegeekea.* Epesus magaa kaa bagee okoo me yaapaagee see eboo mee Ogatamee se kiya makapaa ogatamee ekaa da ko Artemis. Mee magaa kaa Artemis yaapaagee segee see ee ena, ebo mee see ee agoo. Demetrius me mee ee mee peedi ebea-ebea kaa yuwa maamaa eebaa ipiipii segeeki. Mée me beesekaa kaama miya okoo me tuyaa yoo kaama Artemis mee ebo ekee, yaapaagee taano see naadi kuwa peedi see ee yuwa edaata. 25 Kaawaa ena Demetrius waa kuwa agiyoo waa ma epo ipiipii taa see bagee yuwa ma, apanaa perak pose me agiyoo ipiipii taa see bagee yuwa ma kuwa uduma mena ogenaa naadi meemaagea kaboo wa me okoo uduma asiino, "Mée yogaa yuwa, Artemis mee ebo ekee, yaapaageesi naadi agiyoo kuwa mée me maamaa edaagee segeekea kemaata inii kepe eebaa masetaakea, see kuwa inii uduma ipi. 26 Bedaa Paulus see mée to wa me weganaa, ukuwanaa sipi yuwa kuwa miya ikii ipi. Wa me wegaano, 'Kuwa mée me ebo ekee, yaapaageesi naadi ipiipii seta agiyoo-pagiyoo kuwa makapaa agiyoo too' see weganaa sipi menaa kuwa me Epesus magaa kaa bagee miya, Asia wee kaa bagee miya okoo eebaa wa me menaa 'Mikee see menaa ii' see gaagea. 27 Kuwa wa me menaa kisee too weganaa siwoo siyu ko mée me inii kaasee kaa kuwa agiyoo yuwa kisee too ipiipii siwookea yaai naadi mée wisineapea. Bedaa kuwa too se kiya Artemis see api damaa to mee miya wisintagaapea. Artemis mee Asia wee kaa bagee miya, se-magaa, we-magaa uduma kaa bagee miya ebo ekee, yaapaagee taakea kiya Paulus me menaa kisee too weganaa siwoo siyu ko Artemis waa ebo ekee taa see kuwa miya ekeasiipea" see kuwa Demetrius me eewegagi menaa.
28 Kuwa menaa yuwa eewegagi naaki kuwa yiitookea bagee tabaa da uduma miya esee kagoo kegea. Okoo ebo menaa kaa "Inii Epesus magaa kaa dimi maataa see eboo Artemis wa too ebo, wa too ebo" kisee wegagea. 29 Kagoo kedoota mee magaa kaa bagee paagoo kisee menaa weganaakea naaki okoo miya omaago, dimi pesee kedaakea. Kuwa mée tabaa da epo enaataa mee magaa kaa kutuu taa see yoo peegea, bedaa Paulus ma epo peenaa see bagee wiya pe-peneata kiyoo dogeamaagea. Ena mee ekaa da ko Gayus, ena mee ekaa da ko Aristarkus. Ekea Makedonia wee kaa bagee wiya. 30 Paulus waa kuwa mée tabaa da paagoo mena pe-eewegaano see kiya Yesus mikee gaayaa bagee yuwa me yaai naadi waa kiyoo se peeyaagea. 31 Asia wee kaa ebo totaa see bagee okoo noonaa me Paulus epa see bagee yoka okoo me "Kuwa mée yuwa kiyoo yigimeeii taakea yoka kiyoo peenaa ma se pooi" see menaa da miya doodoota Paulus paagoo pe-eewegagea.
32 Kuwa kaboo da kuwa kagoo kegea bagee yuwa okoo me yigimeeii sepea yoo kaama mée noonaa me mena ena ebo menaa-menaa kaa wegakomeekea, mée noonaa me mena ena ebo menaa-menaa kaa wegakomeekea. Okoo kisee mena ena-ena wegakomeekea kemaata kiyoo aii kisee kutuu sepea bagee yuwa me "Inii kaasee ukuwaano see naadi mée niiyigimeeiikea naa ya?" kisee dimii abagea. 33 Yahudi bagee noonaa miya kiyoo topea. Okoo mée ena ekaa da ko Aleksander. Okoo me wa paagoo asiino, "Kuwa mée tabaa da kuwa kisee-kisee see pe-eewegaai" see aseta kaama okoo me waa kuwa mée tabaa da ikigi yaato amoo-kea-kea. Okoo koogo yiitoosi naadi wa me yagaa da yagaataata kaama mena eewegaano see koo taaki kaboo 34 okoo me mee mée mee waa Yahudi bagee yoka naadi be kaa wa me menaa si yayeegea, okoo epo enaataa ebo menaa-menaa kaa "Inii Epesus bagee me dimi maataa see eboo Artemis wa too ebo, wa too ebo" see menaa kuwa jam wiya kisee too wegataakea.
35 Mee magaa kaa ebo bagee ena, sekretaris see mée to wa me kuwa mée yuwa paagoo "Ikii koogo tooi" asigi. Okoo koogo togea kaboo wa me asiino, "Epesus magaa kaa bagee yuwa, wae. Artemis see api damaa to waa ebo ekee, yaapaagee segee see ee to ma, bedaa idukaa waa keenda see agiyoo epoo to kaa kaama magaa da kaa eseanta omaa to mee ma kuwa inii Epesus magaa kaa bagee inii me too daamaa yadiitoo siwookea see kuwa ewo see bagee ena ma agoo ye? 36 Mée uduma mikee ipi yoka eto ko ikii koogo toomuu taai, ikii kagoo ma agiyoo ena ma se ukuwaai. 37 Kuwa ikii me nakaayoo dogeamaagea bagee kuwa ko Artemis me ebo ekee, yaapaagee segee see ee kaa agiyoo ena ma oma kimasiino taa, Artemis wisineekee menaa miya yawegaano taa see bagee yuwa. 38 Kisee kemaata Demetrius waa ma, waa ma epo ipiipii taa see bagee yuwa ma okoo apanaa bagee ma kagoo menaa agoo kepa ko mena yadaakomee taa see bagee paagoo pooi. Kiyoo kaama mena daamaa kiwegakomeesi yoka, nakaayoo kaama se. 39 Apanaa kagoo menaa miya agoo kiyu ko aii magaa kaa kaama mena wegaakee se kiya kuwa menaa wegataa see yoo kaama wegayaa yoka kiyoo too pooi. 40 Kuwa eto kenaagoo ikii omaago, dimi pesee kedaakea kuwa anii esee wedaaga, ebo bagee me mée kagoo kaapea. Okoo me 'Ikii kaasee kaa kisee omaago ma, kagoo ma yigimeeii taakea ya?' see mée asegea kaboo inii asiyaa menaa ena ma taa kaapea" see asigi. 41 Aseta kaama bedaa wa me kuwa yigimpea bagee yuwa uduma "Peedaa siweei" see asigi.
19:4 Mat 3:11
*19:24 Epesus magaa kaa bagee okoo me yaapaagee see eboo mee Ogatamee se kiya makapaa ogatamee ekaa da ko Artemis. Mee magaa kaa Artemis yaapaagee segee see ee ena, ebo mee see ee agoo. Demetrius me mee ee mee peedi ebea-ebea kaa yuwa maamaa eebaa ipiipii segeeki. Mée me beesekaa kaama miya okoo me tuyaa yoo kaama Artemis mee ebo ekee, yaapaagee taano see naadi kuwa peedi see ee yuwa edaata.