20
Yesus me ukuwanaa seta agiyoo kuwa 'Maamee me Aa kaseta kaama ukuwanaa segeeke?' naadi aseta menaa
Mat 21:23-27, Mrk 11:27-33
1 Kaawaa ena Yesus mee Ogatamee me ee kaa kaama kuwa daamaa etokaa doometa menaa mée yuwa topetaaka too ko imam ebo yuwa ma, Musa me menaa mée topetaa see bagee yuwa ma, Yahudi kaa ebo-ebo yuwa ma okoo Wa paagoo meemaagea. 2 Okoo me asiino, "Yaai, A me ukuwanaa see agiyoo kuwa ko maamee me 'Aa kisee naukuwaai' see kaseta kaama ukuwanaa segeeke? Maamee me Aa ebo kaekeata kaama ukuwanaa segeeke? Mée asii" see asegea. 3 Yesus me asiino, "Ani me miya ikii kiapaadee taanaka. 4 Mee ko uwo mée yatukumeta mée Yohanes mee gaayu ko wa paagoo 'A me mée yuwa uwo natukumaai' see menaa kuwa maamee me aseta menaa naa ya? Epoo to wodoo kaama Ogatamee me aseta menaa da ye? Aii mée me aseta menaa da ye? Kaasee? Nasii" see asigi.
5 Okoo too koogo aawegaa taano, "Yaai, inii Waa kaasee menaa asiipea? Inii me 'Epoo to wodoo kaama Ogatamee me aseta menaa yoka' see asiyu ko Yesus me mée asiipi menaa ko 'Mikee yoka ikii kaasee kaa Yohanes me weganaa seta menaa kuwa mikee nao see gaano taa ya?' see mée asiipi. 6 Bedaa inii me 'Ogatamee me Yohanes aseta menaa se, aii bagee me aseta menaa' see asiino miya pedeo, mée yuwa me inii mée kagoo kaapea. Okoo me 'Yohanes mee nabi bagee eboo yoka ikii kaasee kisee pedeo menaa wa kaa yawegagea' naadi oma kamu me mée wogeepii siyaa yoka kuwa asiino menaa wiya kuwa ekea paaya iyo" see menaa kuwa aawegaakea. 7 Okoo me kuwa menaa aawegaa semaata kaama Yesus asiino, "Yohanes paagoo maamee me aseta menaa see kuwa inii ewo keekee" see asegea.
8 Yesus me asiino, "Ikii me daamaa nasiino taa yoka Ani me miya ikii me 'Maamee me Aa kaseta kaama A me kisee agiyoo ukuwanaa segeeke?' see nasegea menaa kuwa se kisiipa" see asigi.
Bugi epoo mée kaa ebea-ebea menaa
Mat 21:33-46, Mrk 12:1-12
9 Kiyoo kaama Yesus me ebea-ebea menaa ena mée yuwa paagoo eewegaano ko kisee: "Bugi epoo mée anggur poo bugii ena yaatayu. Yes 5:1 Yaataata kaama apanaa bagee me bugi nayaagee segeesi naadi yaekeata kaama apanaa magaa kaa peegi. Maamaa omegee naadi kaama 10 kuwa poo yuwa kapoo kega kaboo bugi epoo mée me wa paagoo agiyoo yaokagee see bagee ena asiino, 'Aa peedoota ni me bugii nayaagee see bagee yuwa paagoo ni me see yuwa namasigii' see asigi. Peedoota bugi kaa peemaagi naaki bugi yayaagee see bagee yuwa me waa peneata kaama aii dakamegea. Okoo me bugi epoo mée me see yuwa se manegea naadi bedaa metaki peegi. 11 Bedaa mee asii kaawaa ena ma wa me agiyoo yaokagee see bagee ena ma peeyaagi kiya okoo me kisee dakamegea, badeekee menaa badegea. Bugi epoo mée me see yuwa maniino taa naadi metaki peegi. 12 Eta wedaagoo to mee bedaa wa me agiyoo yaokagee see bagee ena ma peeyaayu kiya waa miya dakameamoo naadi kaama abagaapeasegea. 13 Kaama too bugi epoo mée me asiino, 'Anii kaasee ukuwaapa naa ya? Eto ko niyoopaa, ni me esee epa see yogaa mee peeyaapa. Wa me menaa kuwa okoo me daamaa yayiipea gaaga' see asigi.
14 Yogamee beesekaa kaama migi see deeta kaama okoo me koogo aawegaa taano, 'Mee ko yogamee. Nagamee me bugii da mee yogamee me masiitagi yoka niiwogeepeasii, wa me bugii da inii takeasiino ke' see aawegaakea. 15 Yogamee peneata wagee amoo yaato dogeamaata kaama wogeepeasegea, see koo seta" see asigi. Ibr 13:11-13 Bedaa Yesus me asiino, "Mee bugi epoo mée me kuwa bugi yayaagee see bagee yuwa kaa maagiyoo yaukuwaapi? 16 Waa meemaata kaama kuwa wa me bugii yayaagee see bagee yuwa pedeo kiyaapi. Pedeo kiyaata kaama mee bugii da apanaa bagee me daamaa nayagageesi naadi yaekeasiipi" see asigi. Kuwa menaa yiitookea bagee me asiino, "Yaai, kisee ukuwaaniino pedeo" see asegea 17 kiya Wa me okoo maamaa tamaata kaama asiino, "Ikii me 'Yaai, kisee se' see gaagea kiya Ogatamee me kapogee yiba menaa ena mee nekeeniino yaato kaasee? Ikii nekeenegea ye? Mee ko kisee:
'Oma ee maataa see bagee yuwa me be kaa wisintaata tameepeata omaa mee ko
TUHAN me masegeeta kaama tuku omaa to mee daamaa pee-yaekeata. Mzm 118:22
18 Mee pee-yaekeata omaa mee kaa okaayaa bagee yuwa daada-paada siyaa, bedaa mee omaa to me pe-dapimiyaa bagee yuwa miya tagiindaa siyaa' see ebeamaata" see asigi.* Bugi epoo mée yoopaa patameepeata see see kuwa ee maataa see bagee me miya mee tuku omaa to mee be kaa tameepeata. Mee omaa mee ko Yesus ebea-ebea. Mee omaa to me pe-dapimiyaa bagee yuwa tagiindaa siyaa see mee mena nekeeniino yaato ko Yesus wisintaata bagee yuwa pedeo kiyaa naadi ebea-ebea menaa mee.
19 Musa me menaa mée topetaa see bagee yuwa ma, imam ebo yuwa ma okoo kuwa ebea-ebea menaa yuwa yeemaata kaama okoo 'Wa me inii mée gaataata kaama mée asigi menaa ii' see kuwa nekeenegea. Kagoo kaa Yesus peneasiino see dimii agoo kiya mée yuwa me mée kagoo kaapea yoka naadi Waa peneasiino kuwa wedaagea.
Pajak kepee edaano kuwa edaakee daamaa ye, pedeo ye naadi apaadeeta menaa
Mat 22:15-22, Mrk 12:13-17
20 Musa me menaa mée topetaa see bagee yuwa ma, imam ebo yuwa ma okoo me Yesus mee maamaa tamaata kaama Waa koopoo see menaa wegasi naadi inii kaasee ukuwaakee naa daamaa naa ya naadi dimi abagea. Kiyoo kaama koogo deena-deena see bagee Wa paagoo peeyaagea. Okoo ko dimi daamaa poga-poga see kaa Wa paagoo mena apaadeesi naadi peeyaagea bagee yuwa. Mee ko Yesus me koopoo see menaa ena wegayu ko Waa Gubernur paagoo yaekegataata kaama pedeo kiyaasi naadi okoo me kuwa bagee yuwa Wa paagoo peeyaagea.
21 Kuwa peeyaagea bagee Yesus paagoo peemaata kaama asiino, "Aa ko mikee menaa too mée topetaa see Mée to ii see kagaage. A me mée tupiino kuwa ebo bagee yuwa miya aa weda taa kaa mée tupiino too, bedaa Ogatamee me etaa yaato menaa mée tupiino kuwa miya A me daamaa topoo see kaa too mée topenaa segeeke kuwa inii kaipi yoka 22 inii kaapaadee see menaa ena agoo. Mee ko inii pajak kepee Kaisar maniino kuwa maneekee daamaa ye, pedeo ye? Aa kaasee gaage?" see asegea.† Yesus me "Kaisar paagoo pajak kepee maniino kuwa maneekee daamaa" see asiyu ko Yahudi bagee me kagoo kiyaa. Bedaa Wa me "Kaisar paagoo pajak kepee maniino kuwa maneekee pedeo" see asiyu ko Kaisar yaato bagee me kagoo kiyaa. Parisi kaa bagee me 'Mena ekea paaya Wa me kisee asiino iyo, mée eebaa me Waa kagoo kiyaa yoka' kisee gaata kaama Waa deebaa taano see naadi apaadee seta. 23 Kiya okoo me Waa deebaa taano see dimii mee Wa me nekeenta kaama asiino, 24 "Pose kepee ena Anii nadeeyaai" see asigi. Doomaagea kaboo "Mee kepee mee kaa maamee ebeyumaa da, maamee ekaa da ebeamaata naa ya?" asigi naaki "Kaisar mee" asegea. 25 Wa me asiino, "Kisee gaayu ko Kaisar maniino agiyoo yuwa kuwa Kaisar manii, bedaa Ogatamee maniino agiyoo yuwa kuwa Ogatamee manii" see asigi.
26 Wa me asigi menaa mee ipi nao naadi okoo dimi nagimegea, pe-asiino mena ena ma taa naadi koogo togea. Okoo me Yesus me mée yuwa paagoo koopoo see menaa wegasi naadi apaadeegea kiya iyo.
Boota bagee kuwa aya andoo pootagea ye, taa ye naadi apaadeeta menaa
Mat 22:23-33, Mrk 12:18-27
27 Kuwa kaboo da Saduki kaa bagee mée noonaa Yesus paagoo meemaagea. Okoo me wegawoo see menaa ena mee ko kisee: "Mée booyaa kuwa ko umina bogaakee, aya se andoo peeyaa" see menaa wegawoo see. 28 Okoo me Yesus asiino, "Ei, Guru. Musa me ebeamaata menaa ena mee ko kisee: 'Mée ena yoga taa kaa booyu ko waa ma kenagaa ena me mee api miyaa da goeano gaano pedeo. Petamanii booyaa mée me yoga yakabayaa mokoo yakabasi yoka tuyaa mée me mee apii goeai' see menaa ebeamaata. Ul 25:5 29 Kisee ebeamaata yoka mena ena kasiinake, mee ko kisee: Okoo kenaa bagee okoo petoo. Yagamee yagaaboo to api ena goegi. Waa yoga taa kaboo boogi. Mee api miyaa da ipuugamee me goegi. 30 Ipuugamee miya yoga taa kaboo boogi 31 bedaa mabeimee miya kisee. Kisee too petaagoo to amaadii to kaa too. 32 Kaama too apii to miya booga. 33 Eto inii kaapaadee taano ko kisee: Boota bagee mikee aya andoo peeyu ko iminookaa mée aya andoo peeyaa naagoo kuwa okoo kenaa bagee petoo to kuwa mee apii to too goeta yoka kamee me apii kaata naa ya?" see asegea.
34 Yesus me asiino, "Eto magaa da kaa toogee see begaa kaa mée me api goetaa, api mée mantaa, kisee ukuwagee see 35 kiya iminookaa yaato Ogatamee me okoo sikii, ede yoka naadi aya andoo peeyaatagi bagee kuwa ko api goeano miya taa, api mée maniino miya taa. 36 Okoo wiyaagoo to se booyaa, malaikat bagee yuwa mokoo umiwoo, toowoo siyaa. Okoo Ogatamee me aya andoo peeyaabuu see bagee yoka okoo Wa me yogaa kiyaa. 37 Boota bagee aya andoo peeyaa ii see nekeeniino menaa kuwa agoo. Mee ko idukaa Musa paagoo katu see piyaa ena biyaa gada peeta kiya pooneano taa keta see menaa yiba mena ena ko kisee: TUHAN mee ko 'Abraham ma, Isak ma, Yakub ma okoo me Eboo' see menaa kuwa Musa me ebeamaata. Kel 3:6 38 Ogatamee Waa okoo me Eboo see wegayu ko umina boota bagee kuwa kaa kisee menaa se wegayaa, aya tuyaa bagee kuwa kaa too wegayaa.‡ "Umina boota bagee kuwa kaa kisee se wegayaa" see menaa mee ko Abraham ma, Isak ma, Yakub ma okoo boota kaama wodoo aya toono taa naaki Ogatamee mee okoo me Eboo se kiyaa, Waa ebo se ekee siyaa yoka okoo boota kaama aya topea ii see kuwa nekeeniyaa. Kisee kemaata mée tomaa boota kaama aya andoo peeyaa ii see kuwa miya nekeeniyaa. Okoo uduma Wa paagoo aya toono too yoka" see asigi.
39 Musa me menaa mée topetaa see bagee noonaa me asiino, "Guru, A me daamaa wegage" see asegea. 40 Mee kaama wodoo mée me Waa apaadee taano wedaagea.
Yesus me "Ebo Kristus mee kaasee Daud me asii-kaba-kaba seta bagee ena kiyaa?" see aseta menaa
Mat 22:41-46, Mrk 12:35-37
41 Yesus me okoo asiino, "Mée me wegaano, 'Idukaa kaama wegawoo seta Mée Ebo Kristus mee ko Daud me asii-kaba-kaba seta bagee ena kaatagi' see menaa wegayaa kiya kuwa kaasee? 42 Daud me idukaa Mazmur kapogee yiba ebeamaata menaa ena kisee:
'TUHAN me ni epoo Mée Tuhan mee paagoo asiino,
"Aa Ni me dagi yagaa yaato animagaai, kisee too
43 Aa ma yape kiyaa bagee yuwa kuwa Ani me daba, peedi
kaekeata A me badoo da miyoo taa kaekeasiita" see aseta' see menaa ebeamaata. Mzm 110:1
44 Daud me Ebo Kristus mee ko 'Ni epoo Mée Tuhan mee' see wegata yoka Ebo Kristus mee kaasee Daud me asii-kaba-kaba seta bagee ena kiyaa?" see asigi.§ Yahudi bagee me menaa ko 'Ebo Kristus mee kabata kaama ebo tootagi' see menaa kuwa wegawoo seta kiya kisee se. Idukaa Yesus kabaano taa miyoo Daud me Waa Tuhan see ekaa weeta kemaata Waa idukaa miya tota, Waa Ogatamee Yoopaa ii see kuwa nekeensi naadi aseta menaa. Waa mée me kabata yogaa naaki Daud me Waa Tuhan see ekaa mee se weeyaa.
Ebo poga-poga see bagee kuwa gaai naadi menaa
Mat 23:5-7, Mrk 12:38-40
45 Mée yuwa uduma yiitoo taakea kaboo Yesus me Wa me topenaa see bagee asiino, 46 "Musa me menaa mée topetaa see bagee kuwa okoo me 'Mée me anii ebo naekeasiino too ede' see gaayaa bagee yoka gaai. Okoo daamaa togoo dokaa maatagaa naadi peenaa-paanaa taa see too ede, mée kutuu taa see yoo okoo peenaa siyaa kaboo mée me 'Epao, inii me eboo' see naapaagee taano kuwa miya ede. Bedaa okoo sembahyang segee see ee yiba mée me nadeesi naadi ebo bagee me animaayu taa see yoo kiyoo too animagaano miya ede, ebo naagoo naano agiyoo nuyaa yoo miya ebo bagee me animaayu taa see yoo kiyoo too okoo animagaano miya ede. Luk 11:43 47 Okoo me api miyaa yuwa deebaa naadi kaama okoo me ee yuwa oma yatakimiyaa see bagee. Okoo mée me naapaageesi naadi sembahyang menaa yuwa togoo kaa too asetaa see bagee yuwa. Okoo me kisee too ukuwagee see bagee yuwa yoka okoo esee pedeo kaatagea" see asigi.
20:9 Yes 5:1
20:15 Ibr 13:11-13
*20:18 Bugi epoo mée yoopaa patameepeata see see kuwa ee maataa see bagee me miya mee tuku omaa to mee be kaa tameepeata. Mee omaa mee ko Yesus ebea-ebea. Mee omaa to me pe-dapimiyaa bagee yuwa tagiindaa siyaa see mee mena nekeeniino yaato ko Yesus wisintaata bagee yuwa pedeo kiyaa naadi ebea-ebea menaa mee.
†20:22 Yesus me "Kaisar paagoo pajak kepee maniino kuwa maneekee daamaa" see asiyu ko Yahudi bagee me kagoo kiyaa. Bedaa Wa me "Kaisar paagoo pajak kepee maniino kuwa maneekee pedeo" see asiyu ko Kaisar yaato bagee me kagoo kiyaa. Parisi kaa bagee me 'Mena ekea paaya Wa me kisee asiino iyo, mée eebaa me Waa kagoo kiyaa yoka' kisee gaata kaama Waa deebaa taano see naadi apaadee seta.
20:28 Ul 25:5
20:37 Kel 3:6
‡20:38 "Umina boota bagee kuwa kaa kisee se wegayaa" see menaa mee ko Abraham ma, Isak ma, Yakub ma okoo boota kaama wodoo aya toono taa naaki Ogatamee mee okoo me Eboo se kiyaa, Waa ebo se ekee siyaa yoka okoo boota kaama aya topea ii see kuwa nekeeniyaa. Kisee kemaata mée tomaa boota kaama aya andoo peeyaa ii see kuwa miya nekeeniyaa.
§20:44 Yahudi bagee me menaa ko 'Ebo Kristus mee kabata kaama ebo tootagi' see menaa kuwa wegawoo seta kiya kisee se. Idukaa Yesus kabaano taa miyoo Daud me Waa Tuhan see ekaa weeta kemaata Waa idukaa miya tota, Waa Ogatamee Yoopaa ii see kuwa nekeensi naadi aseta menaa. Waa mée me kabata yogaa naaki Daud me Waa Tuhan see ekaa mee se weeyaa.
20:46 Luk 11:43