1  * Ap 11:27Mɨt han profet kerek newepyapɨr hɨm me God, hɨr netike mɨt han tisa kerek neteikɨn mɨt kerek nises hɨm me God neteiknor menmen God hanhan hɨr enisesim, hɨr nepu netike mɨt kerek newenɨpi niuk me God neit wit Antiok. Profet netike tisa niuk mɨr im: Banabas, Simion, kerek mɨt han nekine niuk mɨrak ham ‘Naisa’ o ‘Yɨnk nɨpɨak’, hɨrakɨt tekite Lusias ke provins Sairini, maneyen kerek nɨpaa hɨrak ketike mɨtɨk iuwe King Herot kinɨn naanmɨpre mɨt, hɨrakɨt tekiyakɨt tau wɨnak kiutɨp, hɨrak ketike mɨtɨk Sol. 2  * Ap 9:15; Ga 1:15-16Me wɨ ham, hɨr mɨt in ap naam menmen te hɨr nitehi God, God Hɨmɨn Yaaik ketpor, “Yi yehimɨtan Banabas ketike Sol, hɨrakɨt tɨrɨak menmen hi epei hehimɨtenɨwekɨtem tatrɨakem.” 3  * Ap 6:6Hɨrak ketpor epei au, hɨr wen nɨnpɨ maan nepu, hɨr nitehi God. Hɨr nitehi God, hɨr newis his menterikɨt hɨr neriuwetet ten.

4  * Ap 15:39God Hɨmɨn Yaaik keriuwetet ten wit ke wan eik niuk mɨrak Selusia. Hɨrakɨt ten wit Selusia, hɨrakɨt tau sip ten wit Saipras kerek wan kimaak keketik. 5  * Ap 12:12, 13:13Hɨrakɨt tau sip ten wit iuwe Saipras, hɨrakɨt ten wit Salamis ten wɨnak ke mɨt ne Isrel nau nererik nekine hɨm me Moses en, hɨrakɨt tewepyapɨr hɨm me God tatɨp mɨt em. Hɨrakɨt nɨpaa teithis mɨtɨk Jon Mak hɨrak kan kakɨkepikɨt.

6 Hɨrakɨt teke tɨ terekir wit Saipras ke nɨmɨn ten ere tɨpiun wit pɨnak ein niuk mɨrak Pefos. Hɨrakɨt ten en tɨr mɨtɨk kertei ketenwo henpɨn ketike menmen mar im, niuk mɨrak Ba-Jisas. Hɨrak ke weiwɨk me Isrel, hɨrak katɨp hɨrak kewepyapɨr hɨm God ketpɨwekem, te au, hɨrak kemipɨn. 7 Hɨrak wariyakɨt ke Sesias Polas kerek kinɨk naanmɨpre mɨt nau wit wan kimaak keketik, hɨrak mɨtɨk kertei menmen werek werek. Mɨtɨk Sesias Polas kenɨne Banabas ketike Sol tan tɨrek tentar hɨrak hanhan kemtau hɨm me God. 8  * 2Ti 3:8Hɨrak hanhan kemtau hɨm me God te mɨtɨk Ba-Jisas kerek ketenwo henpɨn menmei menmei niuk mɨrak me hɨm Grik hɨram Elimas, hɨrak katɨp keknɨwekɨt hɨm mɨrakɨt. Hɨrak han kitet kakri han ke mɨtɨk iuwe gavman Sesias Polas te hɨrak ap kises hɨm me God hɨrakɨt tewepyapɨrem. 9 Hɨrak wen kari han kɨrak te Sol kerek mɨt nenewek niuk mɨrak me hɨm Grik hɨr nekinaam Pol, God Hɨmɨn Yaaik kau kekre han kɨrak hɨrak kepɨr mɨtɨk ik, 10 ketpɨwek kar ik: “Ti nɨkan ke Seten, ti hɨre mɨtɨk enuk ti hɨnapen hɨm yaaim. Han kit kertei werek werek menmen enum me memipɨn mekite menmei menmei enum te hekrit hekrit ti eweikɨn hɨm yaaim me God mɨre hɨm enum memipɨn. 11  * Ap 9:8In ek Mɨtɨk luwe God kakitep te wɨ ham ti ap ehɨr menmen au. Ti nanamɨr toto ere wɨ God kehimɨtanem epei au mesi.” Hɨrak katɨp epei au, wasenum menmen mɨre napɨ mesɨwek nanamɨr, hɨrak keke tɨ kɨnkatɨn mɨtɨk hak kaktɨwekhis kakteiknɨwek ya. 12 Mɨtɨk iuwe gavman Sesias Polas kɨr menmen im, hɨrak kises hɨm me God. Hɨrak han kekrit keriuwe hɨm hɨrakɨt tetpɨwek ke Mɨtɨk luwe Krais.

13  * Ap 12:12, 13:5, 15:38Pol ketike wariyakɨt tɨrak tɨnaaiwɨr Pefos tau sip terekir wan ten wit Pega ke provins Pamfilia. Me wɨ im Jon Mak kɨnaiwɨret pɨke ken wit Jerusalem. 14 Hɨr nɨnaaiwɨr Pega neke tɨ nen wit Antiok ke provins Pisidia hɨrakɨt tau en. Hɨrakɨt tau en, me wɨ Sabat kerek mɨt nererik nekine hɨm me Moses, hɨrakɨt ten tau tetikeri neit wɨnak eik e. 15  * Ap 15:21Hɨrakɨt tau tetikeri neit wɨnak eik, hɨrakɨt temtau mɨt nekine hɨm Moses kewisɨm mau tɨwei metike hɨm mɨt profet nɨpaa newisɨm mau tɨwei. Hɨr mɨt iuwe nekinaam epei au, hɨr neriuwet mɨtɨk kan kitɨwekɨthi kar ik: “Taiu yinakɨt, hɨm meiyam mepeit yi eiyɨpim eikaap mɨt eiriuwerem o au?” 16  * Ap 12:17Hɨrakɨt tewenhi te Pol kekrit kɨkɨam his mɨrak katɨp kar ik:

“Nai yinan yetike mɨt in ap ne weiwɨk me Isrel yi yewenɨpi God. Yi yapɨrwe nɨkɨp emnep eiyɨmtau hɨm! 17  * Eks 1:7, 6:6, 12:51Hɨrak God kerek haiu mɨt ne Isrel mewenɨpiyek, nɨpaa hɨrak kehimɨtan maamrer naiu kerekyor hɨr nɨre yapɨrwe me wɨ hɨr nau wit Isip nar ke mɨt ne wit hak in ek hɨr nau netikewai. Maain God epei keriyeiri (o keriyeiyi) nen nɨnaaiwɨr Isip keriuwe menmen iuwe hɨrak kɨrɨakem. 18  * Eks 16:35, Nam 14:34, Diu 1:31Me 40 tito hɨrak naanmɨpror keit yaank tenhaan weinɨm ap mɨt newi, te hɨrak kɨnaain menmen hɨr nerekɨwekem. 19  * Diu 7:1; Jos 14:1Epei au, hɨrak kenep mɨt miyapɨr ne weiwɨk hispɨnak wik (7) neit wit Kenan kanɨp kenepi kewet mɨt ne Isrel tɨ im kar ke nɨpaa hɨrak ketpim. Hɨm newim ere 450 tito. 20  * Het 2:16; 1Sml 3:20Me wɨ God kehimɨtan mɨt nɨre masistret, hɨr nɨkaap mɨt ne Isrel nepɨr mɨt enun nepan nanɨno. God kehimɨtan mɨt narik ere maain wɨ mɨtɨk Samyuel hɨrak profet kɨkaru hɨrak kinɨn naanmɨpre mɨt.

21  * 1Sml 8:5, 19, 10:20-24“Me wɨ im, mɨt ne Isrel nitehi Samyuel kehimɨtan mɨtɨk hɨrak kakre king hɨrak kakinɨni naanmampri, te God kehimɨtan mɨtɨk Sol nɨkan ke mɨtɨk Kis ke weiwɨk miutɨp me maam Bensamin. Hɨrak kinɨn naanmɨpre mɨt ne 40 tito. 22  * 1Sml 13:14, 16:13; Sam 89:20Maain God kepɨrek kehimɨtan Devit hɨrak kekrehɨr ke Sol. God katɨp ke Devit kar ik: ‘Hi hertei mɨtɨk ik Devit hɨrak nɨkan ke Jesi, hɨrak mɨtɨk kar ke hi hanhanek kakises menmen hi hanhan hɨrak kakisesim.’ 23  * 2Sml 7:12-16; Ais 11:1Nɨpaa God katɨp hɨrak kakriuwet mɨtɨk hak hɨrak kaknen kakɨkaap mɨt ne Isrel kaktorhis nanu werek werek. Mɨtɨk Jisas ke weiwɨk me maam kɨrak Devit, God kehimɨtanek hɨrak Krais kɨkaap haiu mɨt ne Isrel.

24  * Mt 3:1-2“Jisas kewepyapɨr menmen iuwe hɨrak kakrɨakem wen au, mɨtɨk Jon katɨp mɨt miyapɨr yapɨrwe ne Isrel hɨr enweikɨn sip enwet menmen enum te hɨrak kakɨri. 25  * Jo 1:20, 27Hɨrak Jon kɨrɨak menmen mɨrak kerek God kehimɨtanek kɨrɨakem. Hɨrak kɨrɨakem menep epei au, hɨrak kitehi mɨt kar ik: ‘Yi han kitet hi keimɨn?’ Hi ap Mɨtɨk Krais te yi yemeriyɨwek kaknen. Au, yi yemtewek. Hɨrak kakisɨsa kerekek kaknen hɨrak Mɨtɨk luwe hi au hɨre mɨtɨk enuk weinɨk.”

26 Pol wen katɨp kar ik: “Nai yinan nepenyerer ne Ebraham, yi yetike mɨt han in kerek yewenɨpi God. God epei keriuwetai mɨtɨk te kewepaiyapɨr hɨm yaaim me hɨrak kakɨthis haiu mɨt. 27  * Jo 16:3; Ap 3:17Mɨt nepu wit Jerusalem netike mɨt iuwe ninɨn naanmɨprai hɨr netariyek hɨrak Mɨtɨk God kehimɨtanek hɨrak kan kɨkaap haiu mɨt ne Isrel. Hɨr netari hɨm nɨpaa mɨt profet newisɨm mau tɨwei me mɨtɨk ik, hɨram me wɨ Sabat yapɨrwe hɨr nekinaam. Hɨr nesiuwerek ken wɨnak ke kaunsil nesiuwe hɨm nises menmen nɨpaa mɨt profet netpim mamnen. 28  * Mt 27:22-23Hɨr ap nɨnapɨn menmen enum hɨrak kɨrɨakem au, te hɨr wen neriuwetek ken mɨtɨk iuwe gavman Pailat nitɨwekhi hɨrak kaknep Jisas hɨrak kaki. 29  * Mt 27:59-60Hɨr nerekyɨwek menmen yapɨrwe hɨm me God mau tɨwei profet newisɨm natɨp hɨram mamnen. Hɨr nerekyɨwekem epei au, hɨrak kaa hɨr newenkekik kentar nu tentarakɨt hɨrak kaa, hɨr newisɨk kekre hei ke han. 30  * Ap 2:24Au, hɨrak God kɨkɨak hɨrak kepu. 31  * Ap 1:3, 8Me wɨ yapɨrwe hɨrak kewepyapɨr hɨrekes mɨt nɨpaa nɨnaaiwɨr wit Galili nen wit Jerusalem netikerek, hɨr nɨrek. In ek hɨr newepyapɨr menmen im natɨp mɨt ne Isrel em.

32-33  * Sam 2:7“Im ek haiu man metpi hɨm yaaim me mɨtɨk Krais. Menmen nɨpaa God katɨp maamrer naiu ketporem, hɨrak in ek kerekyei haiu nepenyerer nɨr kerekyeiyem kentar hɨrak kɨkɨak Jisas kekrit kepu. Hɨm me menmen im mau tɨwei Sam nɨpaa mɨt newisɨm mar im. Hɨram matɨp:

42 Pol katɨp epei au, hɨrak ketike Banabas tɨnaaiwɨr wɨnak kerek mɨt nekine hɨm me Moses eik, hɨrakɨt tepno, mɨt han netpɨwekɨt me wɨ Sabat ham hɨrakɨt pɨke tatnen tatwepyapɨr hɨ mei me menmen hɨrakɨt tetpim. 43  * Ap 11:23; 14:22Mɨt neit wɨnak ek nen witeik epei au, mɨt ne weiwɨk me Isrel netike han ap ne weiwɨk me Isrel au, hɨr nises hɨm me God, hɨr nises Pol ketike Banabas. Hɨrakɨt tetpor tekekyor han te hɨr enises menmen yaaim God kɨrɨak mɨt em.

44 Me wɨ ham Sabat epei man, mɨt ne wit nen nereik wɨnak kerek hɨr nekine hɨm me Moses nekrerek eik nenewo ere menep wit weinɨk te hɨr nanɨmtau hɨm me God. 45  * Ap 14:2Me wɨ kerek mɨt ne weiwɨk me Isrel nɨr mɨt yapɨrwe nererek en, hir yɨnk enuk neriuwerem te hɨr natɨp enum me Pol nemnɨnɨwek hɨm mɨrak. 46  * Ap 3:26, 18:6; Lu 7:30Hɨr nemnɨnɨwek hɨm mɨrak, Pol ketike Banabas tatɨp hɨm iuwe teneri tar ik: “Yi eiyɨmtewen. Hɨram yaaim te yi mɨt yinɨn yemtau hɨm me God. Au, yi yeweikɨn sip yewetɨwem, yi han kitet yi ap yaain te yi yises hɨm im mamkaap yi yayu yaitlike God, te hawɨr wauno wewepyapɨr hɨm me God mamno mɨt ap ne weiwɨk mi me Isrel. 47  * Ais 49:6Mɨtɨk luwe God ketpawɨr keriuwe hɨm mɨrak katɨp kar ik:

48  * Ap 11:18Mɨt miyepɨr ap ne weiwɨk me Isrel epei nemtau menmen im te hɨr han yaaik wɨsenum hɨr natɨp, “Hɨm me God hɨram yaaim wisenum.” Mit miyapɨr kerek God nɨpaa kehimɨteni hɨr nanu nanɨt nantikerek tipmain tipmain enum eik hɨr nises hɨm mɨrak.

49 Mɨt natɨp hɨm me Mɨtɨk luwe God hɨram men merer wit wit me provins ein. 50  * Ap 17:4, 12Te mɨt han ne weiwɨk me Isrel nari han ke mɨt iuwe ninɨn naanmɨmpre mɨt ne wit, hɨr netike miyapɨr iuwe han hɨr nises hɨm me Moses, hɨr nɨrɨak Pol ketike Banabas enum hɨr nepɨret tɨnaaiwɨr provins kɨr. 51  * Mt 10:14; Ap 18:6Hɨr nepɨret tɨnaaiwɨr provins kɨr te hɨrakɨt tɨtanɨk toni waniu (o win) mau laplap mɨrakɨt teteiknor hɨr mɨt enun neweikɨn sip newet God. Epei au, hɨrakit ten wit Aikoniam. 52 Mɨt kerek nises hɨm me God neit wit Antiok hɨr han yaaik nepu, God Hɨmɨn Yaaik kau kekreri keneisesi.