8
Hɨm me mɨte wari mɨtɨk his wewenem
[Hɨr natɨp epei au, hɨr mɨt yapɨrwe kerek nererik hɨr nen wit kɨr, te Jisas ken mɨniu (o neiyɨp) mɨt nenewek wit Oliv. Teipmen wen hekrit enum eik, Jisas ken wɨnak iuwe ke God. Te mɨt yapɨrwe nenerik neweiknɨwek nau tɨ te hɨrak ketpor hɨm. Mɨt iuwe ninɨn nertei hɨm lo me Moses natɨp mɨt em, hɨr netike mɨt ne Farisi neit his mɨte kerek epei wetike mɨtɨk hak hɨr nɨrɨran hɨr neiyɨp nan. Hɨr netpɨwe werp nɨmɨn ke ninaan me mɨt. Hɨr natɨp Jisas nar ik: “Mɨtɨk luwe, mɨte ip ep epei wari mɨtɨk hak his wewenem te mɨt han nɨri. Hɨm lo Moses keweteiyem matɨp mɨte wɨrɨak menmen enum mar im haiu emwɨr nan mamip wawi. Te in ek ti atɨp mekam?”
Hɨr natɨp hɨm mar im me nanri han ke Jisas te hɨr nesiuwek hɨm nantɨwek his kakno wɨnak enuk. Te hɨr ap nanmitɨwekpɨn au. Hɨrak kertei, te hɨrak kitehɨr kenke his tɨwak kɨrak kewis hɨm mɨwaai tɨ.
Te hɨr au nerp nitɨwekhi menmen. Jisas kekrit kari hɨrekes werek te hɨrak ketpor, “Mɨtɨk keimɨn kiutɨp ke yi mɨt kerek ap kises menmen enum kɨrɨakem au, hɨrak ekinɨn ekwɨr nan ekip.” Hɨrak katɨp epei au, hɨrak kitehɨr kewis hɨm meriuwe histuwak kɨrak mau tɨ. Te hɨr nemtau hɨm Jisas ketpor kar ik, hɨr nenepep nɨre ne kiutɨp kiutɨp nen witeik. Mɨt iuwe niutɨp niutɨp ninɨn netpaan, hɨr mɨt han weinɨn nɨkaru ere hɨr nɨnaaiwɨr Jisas kiutɨp kepeit nɨmɨn ein ketike mɨte kerepep weperp. 10 Jisas kekrit kerp kari hɨrekes te hɨrak ketpɨwe, “Hɨr mɨt neit nein? Ap kei kiutɨp kerp in te hɨrak kaksɨwut hɨm me menmen enum ti hɨrɨakem?”
11 Mɨte wewenhi watɨp, “Mɨtɨk luwe hɨr epei nen. Ap kei kiutɨp kerp in au.”
Jisas ketpɨwe, “Hi ap te heswut hɨm me menmen im enum ti hɨrɨakem taau. Ti enaaiwɨr in eno, te ti ap pɨke erɨak menmen enum au emɨt!”]
Jisas kɨrak kɨre wepni kɨr ke tɨ ik ek
12 Jisas pɨke katɨp mɨt nisesik kar ik: “Hi hɨr hɨre wepni ke tɨ ik ek. Keimɨn kisɨsa kemtau hɨm mai, hɨrak ap kakises menmen enum mɨre wɨtaan toto taau. Hɨrak kakises menmen mai yaaim mɨr mɨre wepni te hɨrak kakɨt hɨmɨn yaaik kaku kakɨt.”
13 Mɨt ne Farisi natɨp Jisas, “In ek ti etpim me ti hɨrekes. Menmen im ti etpim hɨram menmen weinɨm meteiknai ti keimɨn au.”
14 Jisas ketpor kar ik: “Au, menmen hi hɨrekes erɨakem hatɨp me hi hɨrekes hɨram yaaim werek hentar hi hertei hi eke nein han te hi ano nein. Te yi ap yertei hi heke nein han o hi pɨke ano nein. 15 Yi skelim hi te yises menmen enum me tɨ. Yi ap yertei werek menmen me hi hɨrɨakem te yi wen yeswo hɨm. Te hi ap skelim mɨtɨk kiutɨp kerekek kar ik au. 16 Te hi kitet mɨt nanɨrp ninaan mai me menmen hɨr nɨrɨakem hɨram te yaaim werek mentar hi ap hɨrekes kiutɨp skelim hɨr mɨt me menmen im. Haai kai God kerek keriuweta hi han in hɨrak kau ketikewa kekepa hawɨr wɨrɨak menmen im. 17 Hɨram hɨm lo mi matɨp mɨtɨkɨt wiketeret tatɨp menmen miutɨp hɨrap yaaim werek mentar hɨrakɨt tatɨp hɨm miutɨp mɨpɨram. 18 Hi hetpi me hi hɨrekes hi Mɨtɨk ke wit ke Mɨtɨk luwe. Haai kai kerek keriuweta hi han in hɨrak ketikewa hawɨr wewepyapɨr hi keimɨn.”
19 Hɨr mɨt en nitɨwekhi, “Haai kit keik?”
Jisas ketpor, “Yi ap yertei hi keimɨn te yi yepɨtari Haai kai. Yi yerteiya te yi yayɨrtei Haai kai.” 20 Jisas ketpor hɨm im keit wɨnak iuwe ke God, keit haau kerek mɨt newis pewek mekre bokis newet God em mɨwaai en. Te mɨt nei ap newɨrek kekre wɨnak enuk nentar wɨ mɨrak hɨrak kaki ap epei man wen au.
Yi ap te eitikewa yaino wit kerek hi anori en taau
21 Jisas pɨke ketpor keteipim, “Hi ano ehɨt en ehɨt (o ano auwesi ehɨt). Te yi maain yayɨnyaitno te yi yayi yeriuwe menmen enum yi yɨrɨakem. Te yi ap eino nein kerek hi ano en taau.”
22 Te mɨt iuwe ne Isrel natɨp, “Hɨrak katɨp kar ik, ‘Yi ap yaino wit kerek hi ano taau.’ Hɨm im hɨrak ketpim mɨre hɨrak kaknep hɨrekes kakɨt nein te haiu ap mamno mamtikerek?”
23 Jisas kewenhi ketpor, “Yi mɨt yi ne tɨ ik ek keriyen. Te hi au hi ke tɨ ik au. Hi ke wit kau niu. 24 Mar keremem te hi etpi yi yayi yeriuwe menmen enum mau mekre han ki. Yi ap yerteiya hi Mɨtɨk God keriuweta hi han tɨ ik e. Te yi yaino si yayɨntar menmen enum yi yɨrɨakem.”
25 Hɨr nitɨwekhi, “Ti keimɨn?”
Jisas kewenhi ketpor, “Hi epei hetpi hɨm menmen nɨpaa ein ek, wɨ kerek hi hinɨn hewepiyapɨr hɨm God ketpewem. 26 Menmen yapɨrwe yi yɨrɨakem te hi etpiyem skelim yi mɨt ariuwerem ahɨr ke mɨtɨk masistret hɨrak kɨrɨakem. Te hi ap arɨakem in ek au. In ek hi etɨp yi mɨt ne tɨ hɨm me Mɨtɨk luwe kerek hɨrak keriuweta hi han in hɨrak yaaik hɨrak ketpewem te hi epei hemtewem. Hi arɨak menmen im keremem. Menmen ham au.”
27 Hɨr ap mertei menmen hɨrak ketporem me Haai kɨrak God ek au. 28 Te hɨrak ketpor, “Maain te yi eirɨak hi Mɨtɨk ke wit ke Mɨtɨk luwe yewerikɨka hahu nu tentarakɨt, te yi yaiyɨrtei hi keimɨn hi hɨrekes. Te maain yi eiyɨrtei hi ap hɨrɨak menmen me hi hɨrekes au. Hi hetpi menmen miutɨp kerek epei Haai kai ketpewem. 29 Hɨrak kerek keriuweta hi han ti ik hɨrak kepu ketikewa. Hɨrak ap kɨnaiwɨra hi kiutɨpen hepu. Au, hekrit hi hemtau menmen mɨrak hisesim te hɨrak han yaaik keriuwa.” 30 Mɨt yapɨrwe nemtau hɨm me menmen Jisas ketpim, te hɨr nisesik.
Jisas katɨp hɨm me mɨt nau werek, mɨt au nau enum
31 Jisas katɨp mɨt ne Isrel kerek nemtau hɨm mɨrak nisesik kar ik: “Yi yises hɨm mai hi epei hetpiyem yi yɨre mɨt disaipel nai. 32 Yi yayɨrtei hɨm yaaim werek, te hɨm yaaim im mamkepi yainepɨm yaikeipɨn menmen enum, yar ke mɨtɨk epei ketpaan kɨnaaiwɨr wɨnak enuk.”
33 Mɨt han en natɨp, “Haiu nepenyerer ne mɨtɨk Ebraham. Haiu ap nɨpaa mɨre mɨt nɨrɨak menmen weinɨm me mɨtɨk hak kerek naanmɨprai au. Ti henmak te ti atɨp hɨm im em, ‘Yi yayu yaaim werek yainopɨn yaikeipɨn menmen enum yar ke mɨtɨk epei ketpaan kɨnaaiwɨr wɨnak enuk a?”
34 Jisas ketpor, “Hi hetpi werek. Yi mɨt yapɨrwe kerek yi yɨrɨak menmen enum yi yar ke mɨt nekre wɨnak enuk ke menmen enum yi yisesim hɨrak mewenkeki mari han ki yi ap te einaiwɨrem au. 35 Mɨt kerek nepu nekre wɨnak enuk ap te nanises han kɨr nanrɨak menmen au. Te mɨtɨk kerek kepu witeik hɨrak kepu kepeit en kises han kɨrak kɨrɨak menmen. 36 Te hi Nɨkan ke God hi herekyi yi eire yaain einopɨn eikeipɨn menmen enum, te yi eiyu werek werek. 37 Hi hertei yi nepenyerer ne Ebraham. Te yi yayiyep yayɨntar yi ap yemtau hɨm mai yisesi. 38 Hi hetpi menmen nɨpaa Haai kai epei keteiknewem, te yi yɨrɨak menmen kerek nɨpaa haai ki hɨrak ketpiyem.”
Jisas katɨp mɨt haai kɨr hɨrak Seten
39 Hɨr newehi netpɨwek, “Haai kaiu hɨrak Ebraham.” Jisas ketpor, “Yi nɨkerek ne Ebraham hɨras, te yi yairɨak menmen yaaim mamɨr ke hɨrak kɨrɨakem. 40 Te menmen hi epei hetpiyem hɨram hɨm yaaim werek hi hemtewem meke God man. Te yi wen hanhan yaitɨp yayiyep. Ebraham hɨrak kɨnapen menmen im. 41 Yi yɨrɨak menmen kerek haai ki kɨrɨakem.”
Hɨr nenerek natɨp, “Miyerer naiu ap nɨwaai netike mɨt han te hɨr ninaiu nar ke ti au. Haiu Haai kaiu kiutɨp God hɨrekes.”
42 Jisas ketpor, “God hɨrak Haai ki hɨrekes, te yi han tewenɨna. Hɨrak keriuweta hi heke wit kɨrak han te hi hau in ek. Hi ap hises han kai hɨnaaiwɨr wit te hi han tɨ ik auye! Haai kai keriuweta. 43 Yi yenmak te yi ap yertei menmen hi epei hetpiyem a? Yi yepɨtariyem yentar yi ap yau werek werek yemtau hɨm mai. 44 Yi nɨkerek ne haai ki Seten, te yi hanhan yayises menmen enum mɨrak. Nɨpaa enum eik wɨ kerek hɨrak kinɨn kau ek, hɨrak enuk kenepep mɨt naa. Hɨrak ap pɨke kɨre yaaik mei kike au, kentar hɨrak ap katɨp hɨm yaaim mamkaap mɨt au. Hɨrak enuk kemipɨn mɨt kari han kɨr mekrerek. Hekrit hekrit hɨrak enuk kemitetpɨn, hɨrak haai ke mɨt hɨr nemitetpɨn. 45 Hi hetpi hɨm yaaim ap hemipɨn au, te yi ap yisɨsa yentar menmen hi nepei hetpim me Seten. 46 Keimɨn kiutɨp ke yi ektɨp menmen hi epei hɨrɨakem hɨram enum? Hi hetpi hɨm yaaim te yi yenmak yi ap han kiteta? 47 Mɨt kerek hɨr nɨkerek ne God hɨr enɨmtau hɨm me God. Te yi ap nɨkerek ne God au yentar yi ap yemtau hɨm mɨrak.”
Ebraham miye pɨrak winaak wen au, hi hinɨnek hepu
48 Mɨt iuwe ninɨn naanmɨpre mɨt han ne Isrel hɨr netpɨwek, “Nɨpaa haiu matɨp werek. Ti hɨrekes mɨtɨk enuk ke wit Sameria herwe kewit te ti han ken sip.”
49 Jisas kewenhi ketpor kar ik: “Hi herwe ap mekra au. Hi hewenɨpi niuk me Haai kai keremem, te yi au yetpo enum ap yewenɨpi niuk mai au. 50 Hi ap hɨrɨak menmen te mɨt nantɨp hi yaaik iuwe au. Maain God kakteikɨn mɨt hi yaaik iuwe, hɨrak han ekitet menmen hi hɨrɨakem. 51 Hi hetpi werek. Neimɨn nises hɨm mai, hɨr ap te nani au. Hɨr nanu nanɨt tipmain tipmain enum eik.”
52 Mɨt iuwe ne Isrel netpɨwek, “In ek haiu mertei herwe enum mersɨs han kit te ti han ken sip. 53 Mɨtɨk Ebraham ketike mɨt profet kerek newepyapɨr hɨm me God natɨp mɨt em, hɨr epei naa. Te ti hatɨp neimɨn nises hɨm mit te hɨr nanu nanɨt tipmain tipmain enum eik. Ti iuwe hinɨn Ebraham ketike mɨt profet a? Ti han kitet ti keimɨn a? Ti han kitet ti hɨre God a?”
54 Jisas katɨp kar ik: “Hi hɨrekes hewenɨpi niuk mai hɨram menmen weinɨm. Hi au Haai kai kerek yi yatɨp yi yisesik yewenɨpiyek hɨrak kewenɨpi niuk mai. 55 Yi yatɨp yi yerteiyek, te ti yisesik au. Hi herteiyek hisesik. Hi hatɨp hi hepɨtariyek, te hi mɨtɨk enuk hemipɨn har ke yi mɨt. Au, hi herteiyek, hi hises hɨm mɨrak. 56 Maam ki Ebraham hanhan kakɨr wɨ kerek hi anaaiwɨr wit ke Mɨtɨk luwe eweikɨn hɨre mɨtɨk anen hahu tɨ ik atike yi mɨt. Hɨrak epei kɨrek te hɨrak han yaaik.”
57 Mɨt iuwe ne Isrel netpɨwek, “Ti ap epei enuk he mɨtɨk wen au, ti epei hɨr Ebraham a? Taauye!”
58 Jisas ketpor, “Hi hetpi werek Ebraham miye pɨrak winaak wen au, hi kerekek hepu.”
59 Hɨrak katɨp epei au, mɨt neit nan nanwɨrem nankɨp. Au, Jisas kiune hɨrekes hɨrak kɨnaaiwɨr wɨnak iuwe ke God ketpaan ken witeik.