7
Yesu Ikarata Kapraingi Ke Tool Turana Bulbulini Ke Patokongo, Ngan Le Dook Mulu
(Matiu 8:5-13)
1 Yesu iwete betanga tina ngan pang di tooltool tina a imot, motong la ipa a idu pang malala mai Kapenam. 2 Ngan tool atu turana bulbulini ke patokongo, in kapraingi ki yo lono panga mai san i, in matamatenge mai atu ikauu le be imata. 3 Ngan tool mai tani in ilongo Yesu yo man iyepe i, le nga iwanga di tooltool maimai kidi Yuda pattu be la tiwete pang Yesu a be man ikarata kapraingi ki tani a tinini dook mata mulu ngan. 4 Tila ye Yesu, motong tiwete panga, inbe timangmang ye nen, “Ai, tool ni tool dook mata san, le dook mata ke be ole kuloni lapau, 5 yesoo ya ni lono paidi Yuda nga le imot mai san, inbe ya la ire rumu ke gaongo atu pam i.”
6 Motong la Yesu iye di tooltool tina tila pang ye tool mai ke patokongo tani. Le nga Yesu ipa le ila potai pang ye rumu ke tool tani, inbe tool mai tani, in iwanga di tooltool ki pattu be la tiwete pang Yesu nen. Tiyei ne, “Tool Mai, tool mai kiam iwangam be man amwete betanga ki pong nen, ‘Dookoot, ke be urata iporong tiap, yesoo au i lok tarau ngan au i tool dook mata ke be kuman a kulo rumu lono kiau tiap. 7 Inbe au i akamatau ngan au tool dook mata ke be amala pang yong tiap lapau. Bong be nen ngan kupas le kuwete ye koom leu, inbe kapraingi kiau tani ole tinini dook mata mulu. 8 Awete nen nga, yesoo ayepe gurana ke tool mai kiau yo matan kalau, in parmana. Inbe au tauk i di tooltool kiau ke patokongo nga, ngan tiyepe gurana kiau parmana lapau. Le kumata be awete pang atu nen, “Kula,” ngan ole ila. E be awete pang san nen, “Kuman,” ngan ole iman. E be awete pang kapraingi kiau nen, “Kuyeie urata i,” ngan ole itoo kook a iyeie urata tani.’ ”
9 Yesu ilongo tina yo tool mai ke patokongo tani iwete nen nga, le tina itakrai, inbe iportak pang ye di tooltool malala mai tina yo titoo nga, inbe iwete pang di nen, “Awete pang nen, au i apuske tool sa ke Isrel itara lono medana mai mata ben tool i tiap.” 10 Motong la di tooltool tina yo tool mai ke patokongo iwanga di pang Yesu nga, ngan timulu a tila pang rumu ngan tikamata kapraingi tani in tinini dook mata mulu oo.
Garup Tap Atu Natunu Imata Le Yesu Ipamaditi Mulu
11 Le nga mooloo tiap inbe Yesu ipa a ilo pang ye malala mai atu yo ene Nain i. Ngan di galiunu inbe di tooltool malala mai la tiye tilo nga. 12 Le nga ilo potai pang ye dada ke koongoo ke malala mai tani, ngan itauarai di tooltool yo tisolo tamoto koskos atu yo imata i, in ke malala tani in lono a be tisi pang diki nga. Ngan tool matene tani, in tinana ipasuiu ya taleu, inbe nintooroo imata le iyei garup tap a iyepe. Le nga di tooltool alunu la tiye garup tani in tipa ke malala lono a tisi nga. 13 Ngan ye kene yo Tool Mai ikamata garup tani ye in nga, ngan lono panga mai san. Le nga iwete panga nen, “Ai, kutang be.”
14 Motong la ila potai la itoko sasaka ke tool matene tani, le nga di tooltool yo tisola nga, ngan sila tikodo. Inbe Yesu iwete pang tool matene tani nen, “Tamoto koskos, awete pong, kumadit!” 15 Ngan le tamoto koskos tani in imadit le lo iwur, inbe iwetewete. Motong la Yesu ipamule mulu pang ye tinana nga.
16 Ngan le di tooltool malala mai tina tikamata gurana mai ke Maro nen nga, le titakrai ye mai san, inbe tiyitmaka Maro ene. Tiyei ne, “Maro koonoo atu yo ene mai in la nookoot nga pombe kataunu kiidi koot i.” Inbe tiyei ne, “Maro isi be si ilon di tooltool ki.” 17 Motong la di tooltool tina, tila tiwete pang di tooltool ye so yo Yesu iyeii a tikamata i, le bingi ki idada le ingaua malala tina ngan le imot yo iken ye tana mai Yudia nga.
Yowan Yo Irriu Di Tooltool I, In Iwanga Di Galiunu Ru Pang Ye Yesu
(Matiu 11:2-19)
18 Yowan di galiunu tiwete panga ye so le imot yo Yesu iyei nga. Motong la Yowan tani in ikiu di galiunu ru a timan, 19 inbe iwete pang di nen, “Kala pang ye Yesu la katoru nen. Kayei ne, ‘I ong tool tani yo Maro ipamede betanga ye be ole iwanga a isi i, in naii, too ole amtar matamam a amnama tool san mulu?’ ”
20 Di tooltool ru tina tila pombe pang ye Yesu, motong la tiyei ne, “Ai, Yowan yo irriu di tooltool i, in iwangam pong la amman nga. Be man amtorong nen, ong i tool tani yo Maro ipamede betanga ye be ole iwanga a isi i, in naii, too ole amtar matamam a amnama tool san mulu?”
21 Ye kene tani, in Yesu ikaua urata ye karatanga di tooltool alunu kaiye yo matamatenge ikap di nga. Inbe inganga so sadi ye di tooltool kapala, inbe ikarata di tooltool yo mata kis nga, ngan matadi a tikamata ni mulu. 22 Le nga Yesu iraua betanga ke Yowan di galiunu ru tina nen, “Angru kamulu a kala ngan kawete pang Yowan ye betanga yo kalongo nga, inbe ye so yo kakamata ye matamim nga. Kayei ne, ‘Di mata kis tikamata ni mulu; inbe di tooltool yo kedi dook tiap nga, ngan kedi dook mata a tipa; inbe di tooltool yo botoboto medana ikan di nga, ngan tinidi dook mata mulu; inbe di tooltool yo talngadi dikidiki nga, ngan tilongo betanga mulu; inbe di tooltool yo timmata koot nga, ngan timadit mulu; inbe di tooltool yo ballingadi tiap nga, ngan tilongo bingi dook mata.’ 23 Ngan tool yo ikamatau ngan itara lono medana pau le imede i, in Maro ole iyei urata dook mata panga le lon ponana ye.”
24 Yowan di galiunu ru tina yo iwanga di, ngan timulu a tila, motong la Yesu imadit ye betanga pang di tooltool malala mai tina ye Yowan tani nen. Iyei ne, “Ai, kene yo kala pang ye ni sorrakene nga, ngan be la kakamata soo so? Be la kakamata pi kaini yo muru iwalisi a ila be iman i, too? Tiap. 25 Ngan kala nga be la kakamata soo so? Be la kakamata tool atu yo itar moro ki dook mata i, too? Tiap. Di tooltool yo titar moro kidi dook mata ilo tinidi le tinidi dook mata ye nga, ngan tipas le tiyepe rumu mai ke tool mai yo matan kala tana mai kidi, in leu. 26 Bong soo so kala nga be la kakamata i? Kala be la kakamata Maro koonoo atu, too? E, ya tani nain. Le nga be awete pang nen, Maro koonoo tani in illos di Maro koonoo kapala yo ke muku nga. 27 Ya tani in la Rau ke Maro iwetewete ye nen i. Iyei ne,
‘Kapalongo! Ole awanga tool atu ke be imuku a ikaua bingi yong.
Inbe ya la be imuku a ikarata dada pong i.’✡ Malaka 3:1
28 Awete pang nen, kataunu ye di tooltool yo tiyepe tana i nga, ngan sa yo be illoso Yowan, in tiap. Bong ye di tooltool yo Maro matan kala di nga, ngan di le imot le si ye kase mitiap kidi atu, ngan ke be tilloso Yowan.”
29 Motong la di tooltool le imot tiye di tooltool ke sodaningi pat tilongo betanga tina yo Yesu iwete nen nga, le tiyei ne, “Maro i dada ki tarantatu kaiye.” Tiwete nen, yesoo di ngan Yowan yo irriu di tooltool i, in irriu di oo. 30 Bong di Paresi le di kuto maimai ke ger ke Maro, di ngan timalum pang Yowan be irriu di tiap. Le tiwala muridi pang dada dook mata ke Maro yo ipatnaii pang di i.
31 Motong la Yesu iwete mulu pang di nen, “Nga ole ayei belei be awete le ananpootoo di tooltool yo nookoot tiyepe nga ye dada kidi nga? Di nga ben di sema tooltool? 32 Di ngan ben di kakase yo tiwur ye ni ke yawaringi kaningi, inbe koodi pang di diedi kakase kapala nen,
‘Am nga ammai kaur pang a be nen ngan kasiki,
bong lomim pang sianga tiap sa.
E amwou lelang pang a be nen ngan katang,
bong lomim pang tangini tiap lapau sa.’
33 Yowan yo irriu di tooltool i, in isi ngan ikan porong le iyin ran medana tiap. Ngan le kawete mur ye nen, ‘Ai, tool ni so sadi iyepe ye.’ 34 Motong Tool Moolmool ke Maro isi ngan ikan be iyin, ngan le kawete mur ye lapau. Kayei ne, ‘Kakamata, tool ni tool mata kaningi inbe tool ke yinungu ran medana sa. Le iye di tooltool ke sodaningi pat le di tooltool ke yeingi noonoo tigaua, inbe tikan be tiyin.’ 35 Bong awete pang nen, ole kakamata lo galanga ke Maro ye dada yo be iyeii le itara kanono dook mata ye i.”
Garup Dook Tiap Atu Isalini Yesu Kene
36 Ye kene atu in tool atu kidi Paresi ikiui Yesu be lo yaru tikan so rumu ki. Le nga Yesu ilo rumu ke Paresi tani lo yaru tiwurur ye kookoowoo ke kaningi so. 37 Ngan garup atu ke yeingi noonoo yo iyepe ye malala mai tani lapau i, in ilongo tina yo Yesu ilo ikan so rumu ke Paresi tani nga. Le nga ikaua dap mitiap yo tikarata ye pat sallinene dook mata inbe tipalingi kai surunu kini ki dook mata ilo ye i, in a ilo pang ye rumu ke Paresi tani. 38 Ilo, ngan le ikodo ke Yesu murini potai pang ye Yesu kene, inbe itang, le lulunu tomtombe du ingau Yesu kene pono. Motong la garup tani imusmus lulunu tina yo ingau Yesu kene, ngan ye ya taunu kutono raunu, inbe iwarara Yesu kene pono a isom. Motong la ikaua dap yo tipalingi ye kai surunu kini ki dook mata i, in a isalini Yesu kene pono ye.
39 Ngan nen le Paresi tani yo ikiui Yesu be lo yaru tikan so i, in ikamata so tani yo garup in iyeii i, le nga lon wetewete nen, “Ona, kumata be tool i Maro koonoo moolmool nga, ngan ole lon galanga ye garup yo itoka i, be i garup belei nga. Inbe ole lon galanga ye ben ya ni garup ke yeingi noonoo.”
40 Motong la Yesu iwete pang Paresi tani nen, “Simon, au i betanga kiau atu be aweta pong.”
Ngan Simon iyei ne, “Pannoongoo, ngan dook mata, a kuwete betanga kiong in pau.”
41 Motong la Yesu iwete panga nen, “Tooltool ru nga tikap pat ye tool atu le iyei bun pang di yaru. Ngan atu in ikap pat alunu ben 500, inbe san in ikap pat kasin ben 50. 42 Bong di tooltool ru tina ngan taukadi pat yo be tirau bun kidi yo tikap ye tool tani nga. Le nga tool tani lono pang di yaru, le iwete pang di be tirau pat ki ngan be, be dookoot sila ikino. Ngan nen le lom tar be di tooltool ru tina, ngan sei lono mai san moolmool pang tool tani yo tikap pat ye i?”
43 Motong la Simon iyei ne, “Au i lok tar be tool la ikap pat alunu a iyei bun panga bong irau tiap i.”
Ngan Yesu iyei ne, “E, ong in kuwete dook mata.”
44 Motong la Yesu iportak le matana pang ye garup tani, inbe iwete pang Simon nen, “Kumata garup i lapau? Ase rumu lono kiong, ngan kop ran pau be angas kek ye tiap. Bong garup i ingas kek pono ye ya taunu lulunu, motong la imusmus ye ya taunu kutono raunu. 45 Ong i kuwarrau a kusomo pangak pitiap. Bong kene yo ase rumu lono kiong ye le se nookoot nga, ngan garup i iwarara kek a isom. 46 Ong i kouo kai surunu ke saliningi sa a kusalini kutok ye tiap, bong garup i ikaua so ke saliningi kini ki dook mata la man isalini kek ye i. 47 Ngan nanga, be awete pong nen, garup i noonoo ki mai san, bong Maro igir oo, le lono pau mai san. Bong tool yo noonoo ki mai tiap le be Maro igiri i, in ole lono pau mai san mai mata tiap.”
48 Motong la Yesu iwete pang garup tani nen, “Oo, noonoo kiong ngan Maro igir oo.”
49 Le nga tooltool kapala yo tiye tikan so nga, ngan di tapdi tiwetewete nen, “Tool i, ya tool belei a le iwete be igiri noonoo kidi tooltool nga?”
50 Motong la Yesu iwete pang garup tani nen, “Ye lom medana yo kutaru pau i, in la le Maro ipamulong ye so dook tiap tani yo be igarungong i nga. Le kula ngan le la kuyepe ye lo silene ke Maro.”