BALUWA YA NKONGO YA PAOLO KWA
WASESALONIKE
ULONGOZI
Baluwa ya nkongo kwa Wasesalonike yawandikagwa ni msigilwa Paolo (1:1). Yadahika kutenda ni baluwa ya nkongo iwandikwe ni Paolo ni ntendele imwe Bibiliya iwandikwe mgati mwe miaka milongo mishano na imwenga nyumani aho elekagwa Kulisito. Paulo nendile ne Kolinto umo akawandika ibaluwa ino mwe bunga dya wantu wazumile uko Sesalonike, bunga dya wantu wazumile diya aikaga msingi mwe ntambo yakwe ya kaidi (Act 17:1-10). Kalonga mwe chitabu cha ntendwa kugamba bunga dya wantu wazumile dilunganywa ni Wayahudi wajeche na Wagiliki walozize.
Paolo nahemalanye kwikala uko Sesalonike chipindi chitali eze aheze ukwika msingi mwe dibunga dya wantu wazumile, ivyo niyo egala ibaluwa yake nyumani kuwajela moyo wantu wamzumile. Ibaluwa ichisanya mbuli zilozize na malagiso yalozize yakulanga wikazi wa wantu wazumile. Paolo alavyaga malagiso masiku yakulanga kwiza kwa kaidi kwa Kulisito. Mafani bunga dya wantu wazumile uko Sesalonike wabwedesaga imbuli iyo. Paolo ajesezaga kwiza kwa kaidi kwa Kulisito kuchimpula kwikala wikazi ukumwagila Chohile (5:6-8).
Vimndani
Paolo kakonga ino ibaluwa kwa ndamsa kwa bunga dya wamzumile Kulisito na kumtogola Chohie kwachausa chawo. (1).
Ukajika kagambiliza kulanga ntendwa na mbuli amgambile Timoseo (2-3).
Vituhu Paolo awenka malagiso ivyo vikungwa wazumile wekale mwe uwagila wa kwiza kaidi wa Yesu Kulisito (4:1-5:15).
Paolo akomeleza naho kwa kulamsa bunga dya wantu wamzumile Kulisito na kuwagambila kugamba wamanye chindedi chila yumwenga mwe dibunga dya wazumile asoma ibaluwa (5:16-28).
1
1 Baluwa ino yalaila kwangu miye Paolo, na kwa Siliwano na Timoseo.
Chawawandikilani nyuwe bunga dya wamzumile Kulisito wa Sesalonike mkulungana na Chohile Tate, na Zumbe Yesu Kulisito. Chawaungilani
Wedi na utondowazi.
Wikazi na uzumizi wa Wasesalonike
2 Chamhongeza Chohile mazuwa yose kwa chausa chenyu nyose. Naswi hachikusokela kuwakumbukani mokulombeza kwetu kwa Chohile. 3 Kwaviya chakumbuka kulongozi kwa Chohile Tati ywetu, ivyo mkusankana kwa uzumizi na ivyo mkutumbwazika na ndima kwa chausa cha kunga kwenyu. Naho chakumbuka msuhi wenyu mwa Zumbe dyetu Yesu Kulisito ivyo ukutoga. 4 Walukolo wetu chimanya kugamba Chohile awaungani kawasagulani mtende wantu wakwe. 5 Kwaviya umo chalongaga Mbuli Yedi ya Kulisito kwenyu haitendile kwa ulosi du. Mna naho kwa nguvu na kwa Muye Ukukile, chikatenda na chindedi kugamba ulosi uwo ni wachindedi. Mmanya ivyo chikale hamwenga na nyuwe, naho chikala kuwambizani nyuwe. 6 Nyuwe namtimila mligano wetu, niyo mwamtimila Zumbe. Hata hegu namsulumizwa vidala, muuhokela ulosi wa Chohile kwa chinyemi chikulaila kwa Muye Ukukile. 7 Ivyo nyuwe mtenda mligano wedi kwa wazumile wose wa Makedoniya na Akaya. 8 Kwaviya kulawana na kuhikiliza kwenyu ulosi wa Zumbe wenela kulaila kwenyu suko Makedoniya na Akaya du, mna uzumizi wenyu kwa Chohile wenela chila hantu. Naho hachikunga kulongesa. 9 Wantu awo walonga mo utafi wetu kwenyu mwe viya mchisingile, na viya mlekile kuvikila matukulu na kumuwiya Chohile. Mdamanya ivyo chani mumsankanile Chohile mta ujima naho ywa chindedi, 10 naho mwamgoja mwanawe kulaila kwembingu akunga auye vituhu. Mwana uyo ni Yesu, yudya Chohile amuyuse uyo akuchikombola mwe nkanto ya Chohile ikwiza.