Chikalata chi che Paolo kwa
Ŵaloma
Chilongolelo
Chikalata cha Ŵaloma chalembekwe ni nduna che Paolo ikukomboleka pasikati pa yaka ya 54 ni 58 pakumala kupagwa Kilisito. Che Paolo ŵaliji akanaŵe kwaula kukujimajimila ku Loma, kwapele ŵapelechele chikalata chi kwapa malajisyo ŵandu wose ŵakwakulupilila Kilisito ŵa ku Loma ŵaali Ŵayahudi ni ŵanganaŵa Ŵayahudi. Ŵalembile chikalata chi mu mmusi wa ku Kolinto kuŵatamaga katema ko. Che Paolo ŵalembile kuti ŵandu ŵa ilambo yose ŵaakulupilile ni kwajitichisya Che Yesu Kilisito liunjili lya 16 ni nsitali wa 26.
Chitabu cha Ŵaloma chili chitabu muhimu chachikwakamuchisya ŵandu ŵakukulupilila ŵa palipose ni kwa katema kakalikose pakuŵa chikulosya pangasisika ni chitabu chose. Che Paolo ausasile pangasisika ukulupusyo watuli nawo kwa litala li Che Yesu Kilisito. Sooni che Paolo alumbikenye Ngani Jambone ji Che Yesu Kilisito ni Malangano ga Kalakala. Ŵaumanyilisi ŵajinji asasile kuti nsingi wa chitabu chi uli liunjili lya 1 msitali wa 16 waukuti, “Ngangujikolela soni Ngani Jambone, pakuŵa gali machili ga Akunnungu kwa ukulupusyo wa kila mundu jwakukulupilila, kutandila kwa Ŵayahudi mpaka kwa ŵandu ŵangaŵa Ŵayahudi.” Liuto lyaandanda lya Ŵaloma kutandila 1-12, chamunkati gali majiganyo gankati kwamanyilila Akunnungu ni liuto lyaaŵili lya Ŵaloma kutandila 13-15, kwana majiganyo kwa Ŵakilisito yakuti pakusachilwa kutama.
Yaili mwelemo
Che Paolo atandite chikalata chao kwa kulimanyukusya nsyene ni kusala ŵelewo ali ŵaani ŵakulemba (1:15).
Sooni alembile nkati ŵandu yatite pakuŵa ni ukomboleche wa kukulupuswa kwa litala li Che Yesu Kilisito (1:16-11:36).
Che Paolo akwalajisya Ŵakilisito yakuti pakusachilwa kutama (12:1-15:13).
Che Paolo amalichisye chikalata kwa Ŵaloma kwa kwakujikomasya mipingo ja ŵandu ŵakunkulupilila Kilisito ŵaali ku Loma (16).
1
1 Une che Paolo, jwakutumichila ju Che Yesu Kilisito, nguchilemba chikalata chi. Akunnungu amilasile me nduna ni asagwile naalalichile ŵandu Ngani jao Jambone.
2 Kalakala ko, Akunnungu ŵaasalile ŵandu ajiji Ngani Jambone kwa litala lya ŵakulondola ŵao mpela itite pakulembekwa Mmalembelo ga Akunnungu. 3 Ngani Jambone ji jikungamba Mwana jwa Akunnungu, Ambuje ŵetu Che Yesu Kilisito. Jwati nkati undu wakwe ŵapagwile mu lukosyo lwa mwenye che Daudi. 4 Nambo nkati umi wao wa chimbumu, Mbumu jwa Akunnungu ŵalosisye kwa litala lya ukombole wakwe kuti Mwana jwa Akunnungu kwa kusyuka kwakwe yaani Kilisito Ambuje ŵetu. 5 Kwa litala lyakwe mbegwile upile wa kuŵa nduna kuti kwa ligongo lya Kilisito nalongosye ŵandu ŵa ngosyo syose, akulupilile ni kuitichisya. 6 Ŵanyamwe nli pasikati ja ŵandu wo, ŵankutama ku Loma mmilanjikwe ni Akunnungu mme ŵandu ŵakwe Che Yesu Kilisito.
7 Nipele, une che Paolo ngunlembela ŵanyamwe wose ŵankunonyelwa ni Akunnungu ŵankutamanga ku Loma, ummilanjikwe mme ŵandu wakwe. Ngunsachila upile ni chitendewele kutyochela kwa Akunnungu Atati ŵetu ni Ambuje ŵetu Che Yesu Kilisito.
Mapopelo ga kutogolela
8 Ikanaŵe yaili yose, ngwatogolela Akunnungu ŵangu kwa litala li Che Yesu Kilisito kwa ligongo lya ŵanyamwe wose, pakuŵa chikulupi chenu chikupikanika ku chilambo kose. 9 Akunnungu ungwatumichila ni ntima wangu wose, nkulalichila Ngani Jambone ja Mwanagwao, ali jwaumboni jwangu kuti ngunkumbuchila ŵanyamwe, 10 moŵa gose pangupopela. Ngwapopela Akunnungu yanonyelaga ambe lipesa lyambone lya kunjimajimila. 11 Pakuŵa sachile kwannope kummona ŵanyamwe, kuti ngamulangane ni ŵanyamwe mu ntuuka ungupegwa ni Mbumu jwa Akunnungu, kuti mme ŵalimbangene. 12 Chingusala, ŵanawose tutusyaneje mitima, ŵanyamwe mulimbisye une mu chikulupi changu ni uneji nanlimbisye ŵanyamwe mu chikulupi chenu.
13 Achalongo achinjangu, ngusaka mmanyilile kuti kakajinji nasakaga iche kukwenu, nambo nekasiswe mpaka sambano. Nasachile kwika kuti ngombole kunkamuchisya mwanya nlimbangane mu chikulupi, mpela indite pakwakamuchisya ŵandu ŵangaŵa Ŵayahudi kulimbangana mu chikulupi. 14 Pakuŵa ngusachilwa kwalalichila ŵandu wose Ŵagiliki ni ŵangaŵa Ŵagiliki, ni kwalalichila ŵaali ni lunda ni ŵakuloŵela. 15 Kwaligongo lyo ngulajila kwannope kunnalichila Ngani Jambone ŵanyamwe nombe ŵankutama ku Loma.
Machili ga Ngani Jambone
16 Ngangujikolela soni Ngani Jambone, pakuŵa jikwete machili ga Akunnungu gakunkulupusya kila mundu jwakukulupilila, kutandila kwa Ŵayahudi ni sooni kwa ŵangaŵa Ŵayahudi. 17 Pakuŵa Ngani Jambone jikulosya yatite Akunnungu pakwatenda ŵandu kuŵa ŵambone paujo pao. Kwa litala lya chikulupi, chitandile kundanda mpaka kumbesi. Mpela yaitite pakulembekwa mu Malembelo ga Akunnungu, “Mundu jwatendekwe jwambone paujo pa Akunnungu chatame kwa chikulupi.”
Ŵandu wose akwete sambi
18 Kutyochela kwinani Akunnungu alosisye uchimwa wao kwa litala lya sambi syose ni kwa litala lya ugongomalo wose wa aŵala ŵandu ŵakuuliŵatila usyene ukamanyika kwa litala lya ugongomalo wao. 19 Pakuŵa yose yaikuntesya Akunnungu amanyiche kukwao, imanyichikwe, ligongo Akunnungu nsyene ailosisye kwa ŵanyawo. 20 Chitandile Akunnungu paŵagumbile chilambo, ukombole wao wa moŵa gose pangali mbesi ni Unungu wao, ikuwoneka pangasisika namuno ngaikuoneka ni meeso. Ŵandu akukombola kuumanyilila kwa indu yagumbile. Kwapele ŵandu ngakombola kulichenjela kwa yaili yose. 21 Namuno akumanyililanga kuti Akunnungu apali, nambo ngakunkusya atamuno kuntogolela yakuti pakuŵajilwa, nambo ng'anisyo syao sili syangalimate ni mitima jao jitajikwe chipi. 22 Akulitendanga ŵa lunda, nambo ali ŵakuloŵela. 23 Alesile kwapopelela Akunnungu ŵangakuwa, nambo akwipopela inyago yaikulandana ni mundu jwakwasika, chisau inyama pane ijuni pane inyama yaikukwaŵa.
24 Kwa ligongo lya yeleyo, Akunnungu ŵaalesile mu tama jangalumbana ja mitima jao ni kupanganyichisyana indu ya soni mu iilu yao. 25 Akuutindanya usyene wa Akunnungu kwa unami, akuipopelela ni kuitumichila indu yepanganyikwe ni Akunnungu ni kwaleka Akunnungu ŵaaipanganyisye, ŵakusachilwa kulapikwa moŵa gose pangali mbesi! Eloo.
26 Kwa ligongo lyo Akunnungu ŵaalesile akuyanje tama syao sya soni. Namose achakongwe ŵalesile kugonana ni achalume yaikuti pakusachilwa, ŵagonanaga ni achakongwe achinjao. 27 Achalume nombe iyoyo peyo akulekanga kugonana ni achakongwe yaikuti pakusachilwa, ŵakolelene mchesele jwannume ni jwannume. Akupanganyichisyana ipanganyo ya soni achalume kwa achalume, kwayele akuliichisya kwamukwa kwa ugongomalo wao wautesile.
28 Pakuŵa ŵandu wo ŵakanile kuuŵika mu ng'anisyo usyene wa kwamanyilila Akunnungu, nombe Akunnungu ŵaalesile akuyanje ng'anisyo syao syangalumbana, ŵaipanganyisye aila yekanye kuipanganya. 29 Ŵandu ŵa aguumbele ugongomalo wose, ungalumbana ni lipamo ni wiu ni uulasi ni unami ni ngomo ni kulambusya. Ni kunong'ona, 30 ni kunamanilana, ŵakwachima Akunnungu, ŵakutukana ni ŵakulilapa ni ŵakulifuna, ŵakwilana kuitendekanya yangalimate ni ŵangaajitichisya achaŵelesi ŵao. 31 Ŵakuloŵela, ŵangakukamula chilanga, ŵangali unonyelo ni nganakola chanasa kwa ŵane. 32 Ŵakumanyilila kuti malajisyo ga Akunnungu gakuti ŵakugapanganya gelego akuŵajilwa kuwa. Natamuno yeleyo akwendelechela ngaŵa kugapanganya pe nambo akwilana ni aŵala ŵakugapanganya gelego.