24
Yeshua peyghemberning pütkül Israilni agahlandurup, ulargha nesihet qilishi
1 Andin Yeshua Israilning hemme qebililirini Shekemge yighip, Israilning aqsaqalliri, bashliqliri, hakim-sotchiliri bilen beg-emeldarlirini chaqirdi; ular özlirini Xudaning huzurigha hazir qilghanda 2 Yeshua pütkül xelqqe: Israilning Xudasi Perwerdigar: — «Qedimki zamanda ata-bowiliringlar, jümlidin Ibrahim bilen Nahorning atisi Terah deryaning u teripide olturatti; ular bashqa ilahlarning qulluqida bolatti. □ «deryaning u teripide» — mushu yerde «derya» «Efrat deryasi»ni körsitidu. ■ Yar. 11:26, 31; Qan. 26:5 3 Lékin Men atanglar Ibrahimni deryaning u teripidin élip kélip, uni bashlap pütkül Qanaan zéminini aylandurup, uning neslini awutup uninggha Ishaqni berdim. □ «deryaning u teripidin» — mushu yerde «derya» «Efrat deryasi»ni körsitidu. ■ Yar. 12:1; 21:2. 4 Andin Men Ishaqqa Yaqup bilen Esawni berdim; Esawgha Séir taghliq rayonini tewelik qilip berdim, Yaqup bilen oghulliri bolsa Misirgha chüshüp bardi. ■ Yar. 25:24; 36:8; 46:1 5 Kéyinrek Men Musa bilen Harunni ewetip, Misirliqlar arisida emellirim bilen ulargha dehshetlik wabalarni chüshürdum; andin silerni shu yerdin élip chiqtim. ■ Mis. 3:10-22; 4:1-17; 12:37 6 Men bu teriqide ata-bowiliringlarni Misirdin élip chiqip, ular Qizil Déngizgha yétip kelginide, misirliqlar jeng harwiliri we atliq eskerliri bilen ata-bowiliringlarni qoghlap déngizghiche keldi. □ «ular Qizil Déngizgha yétip kelginide» — mushu yerde «ular» ibraniy tilida «siler» éytilidu. ■ Mis. 14:1 7 Israillar shuan Perwerdigargha nida qiliwidi, U siler bilen Misirliqlarning arisigha tum qarangghuluq chüshürdi; andin déngizni ularning üstige basturup yapti. Siler Öz közliringlar bilen Méning Misirda néme qilghinimni kördünglar; andin siler uzun waqitqiche chölde turdunglar. 8 Kéyinrek Men silerni Iordan deryasining u teripide turghan Amoriylarning zéminigha bashlap keldim; ular siler bilen soqushqanda men ularni qolunglargha bérip, siler ularning zéminini igilidinglar. Men ularni aldinglardin yoqitiwettim.■ Chöl. 21:21, 33
9 U waqitta Moabning padishahi, Zipporning oghli Balaq qopup, Israil bilen jengge chüshti we silerni qarghash üchün Béorning oghli Balaamni chaqirip keldi; 10 lékin Men Balaamning sözige qulaq salmidim; shuning bilen u silerge qayta-qayta bext-beriket tilidi we Men silerni Balaqning qolidin qutquzdum.
11 Kéyinrek siler Iordan deryasidin ötüp Yérixogha barghanda Yérixoning ademliri Amoriylar, Perizziyler, Qanaaniylar, Hittiylar, Girgashiylar, Hiwiylar we Yebusiylar siler bilen urushqa qopqini bilen Men ularni qolunglargha tapshurup berdim; ■ Ye. 3:14; 6:1, 20; 10:8; 11:8 12 Men aldinglargha sériq herini ewettim, sériq here Amoriylarning ikkila padishahini heydiwetkendek ularnimu heydiwetti; bu ish silerning qilichinglar yaki oqyayinglar bilen bolmidi. □ «sériq here» — ibraniy tilida adettiki heridin téximu chong we chaqqaq birxil herini körsitishi mumkin. ■ Mis. 23:28; Qan. 7:20; Zeb. 44:3 13 Men silerge öz qolunglar bilen emgek singdürmigen bir zéminni, özünglar yasimighan sheherlerni berdim, we siler shularda makan qildinglar; özünglar tikmigen üzümzarliqlar bilen zeytunzarliqlardin méwilirini yewatisiler» deydu, — dédi.■ Qan. 6:10, 11, 12
14 — Shunga emdi siler Perwerdigardin qorqup ixlasmenlik we heqiqet ichide uning ibaditide bolunglar; ata-bowiliringlar deryaning u teripide we Misirda choqun’ghan ilahlarni tashlap, peqet Perwerdigarning qulluqida bolunglar.□ «deryaning u teripide» — mushu yerde «derya» «Efrat deryasi»ni körsitidu.
15 Lékin eger Perwerdigarning ibaditi silerge yaman körünse, kimge ibadet qilidighininglarni talliwélinglar — meyli ata-bowiliringlar deryaning u teripide turghanda choqun’ghan ilahlar bolsun yaki siler turuwatqan zémindiki Amoriylarning ilahliri bolsun, ularni tallanglar; lékin men bilen öyümdikiler bolsaq Perwerdigarning ibaditide bolimiz, — dédi.
16 Xelq jawab bérip: — Perwerdigarni terk étip bashqa ilahlarning ibaditide bolush bizdin néri bolsun! 17 Chünki biz bilen ata-bowilirimizni «qulluq makani» bolghan Misir zéminidin chiqirip, közimizning aldida bu chong möjizilik alametlerni körsitip, qaysi yolda mangmayli, qaysi xelqning arisidin ötmeyli, bizni saqlighuchi Perwerdigar Xudayimiz Özidur! 18 Perwerdigar bu zéminda turghan barliq taipilerni, jümlidin Amoriylarni aldimizdin qoghliwetti; shunga bizmu Perwerdigarning ibaditide bolimiz; chünki U bizning Tengrimizdur! — dédi.
19 Yeshua xelqqe: — Siler Perwerdigarning ibaditide bolalmaysiler, chünki U muqeddes bir Xudadur; U wapasizliqqa heset qilghuchi bir Tengri bolghachqa, itaetsizlikliringlar bilen gunahliringlarni kechürelmeydu. 20 Eger siler Perwerdigarni tashlap, yat ilahlargha choqun’ghan bolsanglar Umu silerdin yüz örüp, silerge yaxshiliq qilip kelgenning ornida silerge bala keltürüp yoqitidu, — dédi.■ Ye. 23:15
21 Lékin xelq Yeshuagha jawab bérip: — Hergiz undaq bolmaydu! Biz Perwerdigarning ibaditide bolimiz, — dédi.
22 Buni anglap Yeshua xelqqe: — Özünglarning Perwerdigarni, Uning ibaditide bolushni tallighanliqinglargha öz-özünglargha guwahchi boldunglar, déwidi, ular: — Özimiz guwah! — dep jawab bérishti.
23 U: — Undaq bolsa emdi aranglardiki yat ilahlarni chiqirip tashliwétip, könglünglarni Israilning Xudasi Perwerdigargha intilidighan qilinglar, dédi.
24 Xelq Yeshuagha jawab bérip: — Biz Perwerdigar Xudayimizning ibaditide bolup, uning awazighila qulaq salidighan bolimiz, dédi.
25 Shuning bilen Yeshua u küni xelq bilen ehde baghliship, Shekemde ular üchün höküm-belgilimilerni toxtitip berdi. ■ Mis. 15:25 26 Andin Yeshua bu hemme sözlerni Perwerdigarning qanun kitabigha pütüp, yoghan bir tashni élip kélip, uni Perwerdigarning muqeddes jayining yénidiki dub derixining astigha tiklep qoydi. 27 Andin Yeshua xelqqe: — Mana bu tash bolsa bizge guwah bolup turidu; chünki u Perwerdigarning bizge qilghan hemme sözlirini anglap turdi; u Perwerdigar Xudayinglardin tanmasliqinglar üchün üstünglarda guwahchi bolup turidu, — dédi.
28 Yeshua shularni dep xelqni yolgha sélip, herbirini öz miras yérige yandurdi.
29 Bu ishlardin kéyin Nunning oghli, Perwerdigarning quli Yeshua bir yüz on yéshida wapat boldi. 30 Ular uni élip bérip, Efraim taghliq rayonida, Gaash téghining shimal teripidiki öz miras ülüshi bolghan Timnat-Sérah dégen jayda depne qildi.■ Ye. 19:50; Hak. 2:9
31 Yeshuaning pütkül hayat künliride, shundaqla Yeshuadin kéyin qalghan, Perwerdigarning Israil üchün qilghan hemme möjizilik emellirini obdan bilidighan aqsaqallarning pütkül hayat künliridimu Israil Perwerdigarning ibaditide bolup turdi.
32 Yüsüpning söngeklirini bolsa, Israillar ularni Misirdin élip kelgenidi. Ular bularni Shekemge élip bérip, Yaqup Shekemning atisi Hamorning oghulliridin yüz kesitah kümüshke sétiwalghan yerde depne qildi. Shu yer Yüsüplerning miras ülüshi bolup qaldi.□ «kesitah» — hazirghiche qimmiti éniqlanmighan birxil kümüsh tengge idi («Yar.» 33:19 we «Ayup» 42:11). ■ Yar. 33:18-20; Yar. 50:25; Mis. 13:19
33 Harunning oghli Eliazarmu wapat boldi; ular uni oghli Finihasqa miras qilip bérilgen Efraimning taghliq rayonidiki Gibéah dégen jayda depne qildi.□ «Efraimning taghliq rayonidiki Gibéah» — yaki «Efraimning taghliq rayonidiki döng».
□24:2 «deryaning u teripide» — mushu yerde «derya» «Efrat deryasi»ni körsitidu.
■24:2 Yar. 11:26, 31; Qan. 26:5
□24:3 «deryaning u teripidin» — mushu yerde «derya» «Efrat deryasi»ni körsitidu.
■24:4 Yar. 25:24; 36:8; 46:1
■24:5 Mis. 3:10-22; 4:1-17; 12:37
□24:6 «ular Qizil Déngizgha yétip kelginide» — mushu yerde «ular» ibraniy tilida «siler» éytilidu.
■24:8 Chöl. 21:21, 33
■24:11 Ye. 3:14; 6:1, 20; 10:8; 11:8
□24:12 «sériq here» — ibraniy tilida adettiki heridin téximu chong we chaqqaq birxil herini körsitishi mumkin.
■24:12 Mis. 23:28; Qan. 7:20; Zeb. 44:3
■24:13 Qan. 6:10, 11, 12
□24:14 «deryaning u teripide» — mushu yerde «derya» «Efrat deryasi»ni körsitidu.
□24:32 «kesitah» — hazirghiche qimmiti éniqlanmighan birxil kümüsh tengge idi («Yar.» 33:19 we «Ayup» 42:11).
■24:32 Yar. 33:18-20; Yar. 50:25; Mis. 13:19
□24:33 «Efraimning taghliq rayonidiki Gibéah» — yaki «Efraimning taghliq rayonidiki döng».