Muⱪeddes Kalam (yǝngi yeziⱪ) Yǝxaya 13

Babilning wǝyran ⱪilinixi

1 Amozning oƣli Yǝxaya kɵrgǝn, xundaⱪla uningƣa yüklǝngǝn Babil toƣrisidiki wǝⱨiy: —□

2 Babil aⱪsɵngǝklirining ⱪowuⱪlardin ɵtüp kirixi üqün,

Ⱪaⱪas taƣ üstidǝ tuƣ kɵtürünglar,

Ularni yuⱪiri awazda qaⱪiringlar,

Ⱪolunglarni pulanglitip ixarǝt ⱪilinglar.□

3 Mǝn bolsam, mǝhsus talliƣanlirimƣa buyruⱪ qüxürgǝnmǝn,

Ɵz palwanlirimni, yǝni tǝkǝbburluⱪtin yayrap kǝtkǝn adǝmlirimni ƣǝzipimni bǝja kǝltürüxkǝ qaⱪirdim.□

4 Anglanglar, büyük bir ǝlning adǝmliridǝk top-top adǝmlǝrning taƣlarda yangratⱪan ⱪiyⱪas-sürǝnlirini,

Ⱨǝmmǝ ǝl-yurtlar wǝ padixaⱨliⱪlar jǝnggǝ yiƣilip dolⱪunlatⱪan ⱪaynam-taxⱪinliⱪni!

Samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigar ⱪoxunlarni jǝnggǝ yiƣidu.

5 Ular, yǝni Pǝrwǝrdigar wǝ Ɵz ƣǝzipining ⱪoralliri,

Yiraⱪ yurttin, ⱨǝtta asmanlarning ⱪǝridinmu pütkül jaⱨanni ⱨalak ⱪilixⱪa kǝlgǝn.□

6 Pǝryad qekip ⱨuwlanglar!

Qünki Pǝrwǝrdigarning küni yeⱪinlaxti;

U Ⱨǝmmigǝ ⱪadirdin kelidiƣan ⱨalakǝttǝk kelidu.■

7 Buningdin ⱨǝrbir ⱪol boxixip ketidu,

Ⱨǝmmǝ adǝmning yüriki erip ketidu.

8 Ular wǝⱨimigǝ qüxidu;

Azab-oⱪubǝt wǝ ⱪayƣu-ⱨǝsrǝt ularni ⱪaplaydu,

Tolƣiⱪi tutⱪan ayaldǝk ular tolƣinip ketidu,

Ular bir-birigǝ wǝⱨimǝ iqidǝ tikilip ⱪarixidu;

Yüzliri bolsa yalⱪundǝk ⱪizirip ketidu.□

9 Mana Pǝrwǝrdigarning küni kelidu,

Xu kün jimi yǝr-jaⱨanni wǝyran ⱪilixⱪa,

Rǝⱨimsiz bolup, ƣǝzǝp wǝ ⱪǝⱨr bilǝn tolƣandur;

U gunaⱨkarlarni jaⱨandin yoⱪitidu.

10 Qünki asmandiki yultuzlar ⱨǝm yultuz türkümliri nurini bǝrmǝydu;

Ⱪuyax bolsa qiⱪipla ⱪarangƣulixidu,

Aymu ⱨeq yorumaydu.■

11 Mǝn dunyani rǝzilliki üqün,

Ⱪǝbiⱨlǝrni gunaⱨliri üqün jazalaymǝn;

Ⱨakawurlarning tǝkǝbburluⱪini tügǝl yoⱪitimǝn;

Zorawanlarning kibirlirini pǝs ⱪilimǝn.

12 Mǝn insanlarni sap altundin az ⱪilimǝn,

Adǝmni ⱨǝtta Ofirdiki altundin az ⱪilimǝn.□

13 Xunga samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigarning ƣǝzipidǝ,

Uning ⱪayniƣan ⱪǝⱨrlik künidǝ,

Mǝn Huda asmanlarni tǝwritimǝn,

Yǝr bolsa ɵz ornidin yɵtkilidu;

14 Xunga owlanƣan bir jǝrǝndǝk,

Ⱨeqkim yiƣmaydiƣan bir padidǝk,

Ⱨǝrbirsi ɵz ǝl-jamaitini izdǝp kǝtmǝkqi bolidu,

Ⱨǝrbiri ɵz yurt-makaniƣa ⱪaqmaⱪqi bolidu;

15 Ⱪeqip tutulƣanlarning ⱨǝmmisi sanjip ɵltürülidu;

Əsirgǝ qüxkǝnlǝrmu ⱪiliqlinidu.

16 Ularning balilirimu kɵz aldida parǝ-parǝ ⱪilinidu;

Ularning ɵyliri bulang-talang ⱪilinidu,

Ayallirimu ayaƣ asti ⱪilinidu.

17 Mana, Mǝn ularƣa ⱪarxi turuxⱪa Medialiⱪlarni ⱪozƣaymǝn,

Ular kümüxlǝrgǝ ⱨeq ⱪarimaydu,

Altundin bolsa ular zoⱪ almaydu. □

18 Ularning oⱪyaliri yigitlǝrni ɵtmǝ-tɵxük ⱪiliwetidu,

Ular baliyatⱪuning mewisigǝ ⱨeq rǝⱨim ⱪilmaydu,

Kɵzliri balilarni ⱨeq ayimaydu.□

19 Padixaⱨliⱪlarning gɵⱨiri,

Kaldiylǝrning pǝhirlinidiƣan güzǝlliki bolƣan Babil bolsa,

Hudaning Sodom wǝ Gomorra xǝⱨǝrlirini ɵrüwǝtkinigǝ ohxax bolidu.□ ■

20 U yǝrdǝ ⱨeqkim ⱨǝrgiz turmaydu,

Dǝwrdin-dǝwrgiqǝ u adǝmzatsiz ⱪalidu.

Ərǝblǝr bolsa xu yǝrdǝ qedir tikmǝydu,

Malqilar padilirini xu yǝrdǝ yatⱪuzmaydu.■

21 Biraⱪ qɵl-bayawandiki janiwarlar xu yǝrdǝ ⱪonidu,

Ularning harab ɵylirigǝ ⱨuwlaydiƣan mǝhluⱪlar tolidu,

Ⱨuwⱪuxlar xu yǝrdǝ makanlixidu,

«Ɵqkǝ jin»lar sǝkrǝp oynaⱪlixidu.□

22 Yawayi itlar ⱪǝl’ǝ-ⱪorƣanlarda,

Qilbɵrilǝr uning ⱨǝxǝmǝtlik ordilirida ⱨuwlixidu,

Bǝrⱨǝⱪ, uning waⱪti toxuxⱪa az ⱪaldi,

Uning künliri uzunƣa barmaydu.

□13:1 «yüklǝngǝn wǝⱨiy» — ibraniy tilida «massa» degǝn bir sɵz bilǝnla ipadilinidu. U «adǝmni ⱪorⱪunqⱪa salidiƣan wǝⱨiy» ⱨǝm «pǝyƣǝmbǝrning zimmisigǝ yüklǝngǝn bir wǝzipǝ» degǝn ikki mǝnini ɵz iqigǝ alƣan boluxi mumkin. Muxu babtiki bexarǝtlǝr bǝlkim «ahirⱪi zamandiki Babil»ni kɵrsitixi mumkin. Biraⱪ 17-22-ayǝtlǝr ⱪǝdimki dunyadiki Babilning Pars imperiyǝsi tǝripidin wǝyran ⱪilinixida asasǝn ǝmǝlgǝ axurulƣan.

□13:2 «Ⱪaⱪas taƣ üstidǝ tuƣ kɵtürünglar...» — taƣ ⱪaⱪas-ⱪuruⱪ bolsa, tuƣ eniⱪ kɵrünidu. Tuƣning ɵzi jǝnggǝ qaⱪiridiƣan ixarǝttur.

□13:3 «mǝhsus talliƣanlirim» — degǝn sɵz ibraniy tilida «muⱪǝddǝslirim» degǝn sɵz bilǝn ipadilinidu. «Muⱪǝddǝs» adǝttǝ «pak, Hudaƣa mǝnsup» degǝn mǝnidǝ. Biraⱪ muxu yǝrdǝ bǝlkim «Huda Ɵzining mǝhsus mǝⱪsiti üqün (mǝyli ɵzliri bilsun, bilmisun) ayrim ⱪilƣanlar» degǝn mǝnidǝ. Ayǝtning ikkinqi ⱪismida ohxaxla, muxu dunyadiki tǝkǝbbur adǝmlǝrni Huda Ɵz mǝⱪsitini bǝja kǝltürüx üqün, jümlidin ularning bir-birini yoⱪitix, xundaⱪla pütkül rǝzil dunyani ⱨalak ⱪilixi üqün ixlitidiƣanliⱪini bildüridu (11-ayǝtnimu kɵrüng).

□13:5 «yiraⱪ yurttin... kǝlgǝn» — demǝk, Pǝlǝstindin yiraⱪ kǝlgǝn. Muxu «dunyadiki ǝng ahirⱪi urux», Pǝlǝstindǝ wǝ Pǝlǝstin ǝtrapidiki taƣlar üstidǝ yüz beridiƣanliⱪi kɵrünidu. Huda ⱪorallirini «asmanning ⱪǝridinmu» qaⱪiridu — bu jǝnglǝrgǝ pǝrixtilǝrmu ⱪatnixidiƣan ohxaydu.

■13:6 Yo. 2:10, 31; 3:15; Yǝx. 2:12-22; 24:23; Am. 8:9; Mat. 24:29; Ros. 2:20; Wǝⱨ. 6:12-13

□13:8 «yüzliri... yalⱪundǝk ⱪizirip ketidu» — bǝlkim xǝrmǝndǝ bolƣanliⱪidin bolƣan.

■13:10 Əz. 32:7; Yo. 2:31; 3:15; Mat. 24:29; Mar. 13:24; Luⱪa 21:25

□13:12 «Ofirdiki altun» — Ofir rayonidiki altun intayin az uqraydiƣan, süpǝtlik altun dǝp ⱪarilatti.

□13:17 «Mana, Mǝn ularƣa ⱪarxi turuxⱪa Medialiⱪlarni ⱪozƣaymǝn...» — bexarǝtning temisi Babilliⱪlarƣa yenip kelidu. Yuⱪiriⱪi ayǝtlǝr (2-16), xübⱨisizki, pǝⱪǝt Babilnila ǝmǝs, bǝlki ahirⱪi zamandiki «Pǝrwǝrdigarning küni»diki pütün dunyani kɵrsitidu. Medialiⱪlar «...kümüxlǝr ... altunlar»ƣa ⱪiziⱪmaydu — demǝk, ularni ⱨujum ⱪilixtin tohtitix üqün pul berix kar ⱪilmaydu.

□13:18 «baliyatⱪuning mewisi» — ⱪorsaⱪtiki tɵrǝlmini yaki kiqik bowaⱪni kɵrsitidu.

□13:19 «Sodom wǝ Gomorra» — ⱪǝdimki zamandiki ikki rǝzil xǝⱨǝr. Huda ularni ot bilǝn wǝyran ⱪilƣan. «Yar.» 19-babni kɵrüng.

■13:19 Yar. 19:25; Yǝx. 1:9; Yǝr. 49:18; 50:40

■13:20 Yǝr. 50:39

□13:21 «ⱨuwlaydiƣan mǝhluⱪlar» — yaki «ⱨuwⱪux-müxükyapilaⱪlar». «ɵqkǝ jinlar» — muxu jinlar bǝlkim ɵqkǝ xǝklidǝ boluxi mumkin.