89
89-küy •••• Hudaning Dawut üqün bekitkǝn mǝnggülük ǝⱨdisi — nemixⱪa mǝƣlubiyǝt ⱨǝm munⱪǝrzlik bolidu?
Əzraⱨliⱪ Etan yazƣan «Masⱪil»: —
Pǝrwǝrdigarning ɵzgǝrmǝs muⱨǝbbitini ǝbǝdiy küylǝymǝn,
Aƣzimda dǝwrdin-dǝwrgiqǝ ⱨǝⱪiⱪǝt-sadaⱪitingni ayan ⱪilimǝn. «Əzraⱨliⱪ Etan yazƣan «Masⱪil»: — ...» — ǝgǝr bu «Etan» Dawut padixaⱨning dǝwridǝ yaxiƣan («1Pad.» 4:31-ayǝttiki «Etan») bolsa, bu küy bexarǝt boluxi kerǝk. Undaⱪ bolmisa Dawutning hanidani tǝhttin mǝⱨrum bolƣandin keyin (Babilda sürgün bolƣandin keyin) baxⱪa bir Etan yazƣan.
Qünki mǝn: Ɵzgǝrmǝs muⱨǝbbǝt mǝnggügǝ tiklinip mangidu,
Sǝn ⱨǝⱪiⱪǝt-sadaⱪitingni ǝrxiǝlada mustǝⱨkǝmlǝwatisǝn — dǝp bildim;
Sǝn dedingki: —
«Mǝn talliwalƣinim bilǝn ǝⱨdǝ tüzgǝnmǝn;
Ⱪulum Dawutⱪa ⱪǝsǝm ⱪildim: —
Sening ǝwladingni mǝnggü dawam ⱪildurimǝn,
Tǝhtingni ǝwladtin-ǝwladⱪa ⱪurup qiⱪimǝn».
Selaⱨ.
Ⱨǝm asmanlarmu Sening mɵjiziliringni tǝbriklǝydu, i Pǝrwǝrdigar,
Muⱪǝddǝslǝrning jamaitidǝ ular ⱨǝⱪiⱪǝt-sadaⱪitingni mǝdⱨiyilǝydu; «Muⱪǝddǝslǝrning jamaitidǝ ular ⱨǝⱪiⱪǝt-sadaⱪitingni mǝdⱨiyilǝydu» — «muⱪǝddǝslǝr» ⱨǝm 6-ayǝttiki «ⱪudrǝt igisining oƣulliri» pǝrixtilǝrni kɵrsǝtsǝ kerǝk.   Zǝb. 19:1-2
Qünki asmanlarda Pǝrwǝrdigarning tǝngdixi barmu?
Ⱪudrǝt Igisining oƣulliri arisida Pǝrwǝrdigarƣa ohxaydiƣan kim bar?
Tǝngrining ⱨǝywisi muⱪǝddǝslǝrning mǝjlisidikilǝrni ⱪattiⱪ titritidu,
Uning ǝtrapidikilǝrning ⱨǝmmisi üqün U ⱪorⱪunqluⱪtur.
I Pǝrwǝrdigar, samawiy ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Huda,
Ⱪudrǝtlik Yaⱨ,
Sanga ohxaydiƣan kim bar?
Ətrapingda ⱨǝⱪiⱪǝt-sadaⱪiting turuⱪluⱪtur.
Dengizning mǝƣrurluⱪi üstidin ⱨɵküm sürisǝn,
Dolⱪunliri ɵrkǝxligǝndǝ, sǝn ularni tinqlandurisǝn;
10 Raⱨabni ɵlgüdǝk yanjidingsǝn,
Küqlük biliking bilǝn düxmǝnliringni tiripirǝn ⱪilip tarⱪitiwǝtting. «Raⱨabni ɵlgüdǝk yanjidingsǝn» — «Raⱨab» ⱨǝm dengiz ǝjdiⱨasi (jin-xǝytanlarning bir ipadisi) ⱨǝm Misirning bir lǝⱪimi idi. Mǝnisi «mǝƣrur»dur («Yǝx.» 30:7ni kɵrüng).
11 Asmanlar seningki, yǝrmu Seningkidur,
Jaⱨan ⱨǝm uningƣa tolƣan ⱨǝmmini bǝrpa ⱪilding. Zǝb. 24:1, 2
12 Ximal wǝ jǝnubni, ularni yaratⱪansǝn,
Tabor wǝ Ⱨǝrmon qoⱪⱪiliri namingni yangritip küylǝr.
13 Ⱪudrǝtlik bilǝk seningkidur;
Küqlüktur Sening ⱪolung, ong ⱪolung ⱨǝm kɵtürüklüktur.
14 Tǝhtingning uli ⱨǝⱪⱪaniyliⱪ ⱨǝm adalǝttur,
Muⱨǝbbǝt ⱨǝm ⱨǝⱪiⱪǝt-sadaⱪǝt daim didaring aldida mangidu. Zǝb. 85:13; 97:2
15 Tǝntǝnǝ sadasini bilgǝn hǝlⱪ bǝhtliktur;
Ular Sening jamalingning nurida mangidu, i Pǝrwǝrdigar! «Tǝntǝnǝ sadasi» — yaki «Ƣalibiyǝtning warⱪirixi», yaki «Ⱨeytliⱪ tǝntǝnilǝr».
16 Ular namingda kün boyi xad bolar,
Ⱨǝⱪⱪaniyliⱪingda ular kɵtürüldi.
17 Qünki ularning küqining xan-xǝripi ɵzüngdursǝn,
Sening iltipating bilǝn münggüzimiz kɵtürülidu. «Sening iltipating bilǝn münggüzimiz kɵtürülidu» — «münggüz» mǝlum ǝlning yaki adǝmning xan-xǝripini, küq-ⱪudritini bildüridu.
18 Qünki Pǝrwǝrdigar bizning ⱪalⱪinimiz,
Israildiki Muⱪǝddǝs Bolƣuqi Xaⱨimizdur. «Qünki Pǝrwǝrdigar bizning ⱪalⱪinimiz, Israildiki Muⱪǝddǝs Bolƣuqi Xaⱨimizdur» — baxⱪa birhil tǝrjimisi: «Qünki ⱪalⱪinimiz Pǝrwǝrdigardin, Xaⱨimiz Israildiki Muⱪǝddǝs Bolƣuqidindur».
 
19 Sǝn burun Ɵz mɵmin bǝndǝnggǝ ƣayibanǝ alamǝttǝ kɵrünüp sɵz ⱪilip xuni degǝnidingsǝn: —
«Mǝn bir ǝzimǝt üstigǝ yardimimni ⱪondurdum,
Əl arisidin mǝn talliwalƣan birsini kɵtürdüm; «Sǝn burun Ɵz mɵmin bǝndǝnggǝ ƣayibanǝ alamǝttǝ kɵrünüp sɵz ⱪilip xuni degǝnidingsǝn...» — bu toƣruluⱪ «2Sam.» 7:8-17ni kɵrüng.
20 Ⱪulum Dawutni taptim,
Muⱪǝddǝs meyim bilǝn Mǝn uni mǝsiⱨ ⱪilip tiklidim. 1Sam. 16:1,13
21 Ⱪolum uningƣa yar boluxⱪa bekitilgǝn,
Bilikim uni küqlǝndüridu.
22 Düxmǝn uningdin ⱨeq alwan-seliⱪ almaydu,
Pǝskǝx adǝm uni ⱪistimaydu; 2Sam. 7:10
23 Bǝlki Mǝn rǝⱪiblirini uning aldida yanjiymǝn,
Uni ɵq kɵrgǝnlǝrni yǝr bilǝn yǝksan ⱪilimǝn;
24 Ɵz ⱨǝⱪiⱪǝt-sadaⱪitim ⱨǝm meⱨir-muⱨǝbbitim uningƣa yar bolar,
Ⱨǝm Mening namim bilǝn uning münggüzi kɵtürülidu.
25 Mǝn uning ⱪolini dengiz üstidǝ,
Ong ⱪolini dǝryalar üstidǝ ⱪoyimǝn.
26 U Meni qaⱪirip dǝyduki: —
«Sǝn mening Atam, mening Tǝngrim,
Nijatliⱪim bolƣan ⱪoram teximdursǝn!». 2Sam. 7:14; Ibr. 1:4, 5
27 Mǝn yǝnǝ uni Mening tunji oƣlum dǝp,
Dunya padixaⱨliridin ǝng yuⱪurisi ⱪilimǝn. Zǝb. 2:7; 72:11; Kol. 1:15-18
28 Mening muⱨǝbbitimni uning üqün ǝbǝdiy ⱪaldurimǝn,
Mening ǝⱨdǝm uning bilǝn mǝⱨkǝm turidu;
29 Mǝn uning nǝslini ǝbǝdiylǝxtürimǝn,
Uning tǝhtini asmanning künliridǝk dawam ⱪildurimǝn.
30 Mubada oƣulliri Tǝwrat-ⱪanunumdin qiⱪip,
Ⱨɵkümlirim boyiqǝ yürmisǝ, 2Sam. 7:14
31 Bǝlgilimilirimni buzsa,
Əmrlirimgǝ itaǝt ⱪilmisa,
32 — U waⱪitta itaǝtsizlikini tayaⱪ bilǝn,
Gunaⱨini yara-jaraⱨǝt bilǝn jazalaymǝn.
33 Lekin muⱨǝbbitimni uningdin üzüp ⱪoymaymǝn,
Ⱨǝⱪiⱪǝt-sadaⱪitimgǝ hiyanǝt ⱪilmaymǝn;
34 Mǝn tüzgǝn ǝⱨdǝmni ǝsla buzmaymǝn,
Lǝwlirimdin qiⱪⱪanlirini ⱨeq ɵzgǝrtmǝymǝn.
35 Mǝn bir ⱪetim pak-muⱪǝddǝslikimgǝ ⱪǝsǝm iqtim —
Dawutⱪa ⱪǝti yalƣan sɵzlimǝymǝn: — Ibr. 6:13,17,18
36 «Uning ǝwladi ǝbǝdiy dawamlixar;
Uning tǝhti kɵz aldimdiki ⱪuyax kǝbi turar; Mat. 27:45
37 U ay kǝbi mǝnggülük mustǝⱨkǝmlinǝr,
Asmandiki turƣun guwaⱨqidǝk mǝzmut turar».
Selaⱨ. «U ay kǝbi mǝnggülük mustǝⱨkǝmlinǝr, asmandiki turƣun guwaⱨqidǝk mǝzmut turar» — «asmandiki turƣun guwaⱨqi» yǝnǝ ayni kɵrsitiximu mumkin.
 
38 Biraⱪ Sǝn bularni qǝtkǝ ⱪeⱪip, tenip kǝtting;
Sǝn mǝsiⱨ ⱪilƣan padixaⱨⱪa ⱪattiⱪ ƣǝzǝplǝnding. Zǝb. 22:1; Mat. 27:46; Yǝx. 53:3-6, 10
39 Ⱪulung bilǝn tüzgǝn ǝⱨdidin waz kǝqting,
Uning tajini yǝrgǝ taxlap daƣ tǝgküzdung.
40 Uning barliⱪ tam-pasillirini yiⱪitip,
Ⱪǝl’ǝlirini harabilikkǝ aylandurdung. Zǝb. 80:12-13
41 Yoldin ɵtüwatⱪanlarning ⱨǝmmisi uni bulimaⱪta,
U barliⱪ ⱪoxniliri aldida rǝswa boldi. Zǝb. 80:12-13
42 Uni ǝzgǝnlǝrning ong ⱪolini yuⱪiri kɵtürdüng,
Pütkül düxmǝnlirini huxal ⱪilding.
43 Bǝrⱨǝⱪ, Sǝn uning ⱪiliqining bisini ⱪayriwǝtting,
Jǝngdǝ uni tik turƣuzmiding.
44 Uning julaliⱪini yoⱪitip,
Uning tǝhtini yǝrgǝ ɵrüwǝttingsǝn. Yǝx. 53:7-8
45 Yaxliⱪ künlirini Sǝn ⱪisⱪartting,
Uni hijalǝtkǝ qɵmdürdüng.
Selaⱨ.
46 Ⱪaqanƣiqǝ, i Pǝrwǝrdigar?
Ɵzüngni ǝbǝdiy yoxuriwerǝmsǝn?
Ⱪǝⱨring ot kǝbi mǝnggü yanarmu?
47 Manga nisbǝtǝn, ɵmürning ⱪis ikǝnlikini ǝstǝ tutⱪin!
Nemixⱪimu barliⱪ insan balilirini biⱨudilikkǝ yaratⱪansǝn?
48 Ⱪeni, ⱪaysi adǝm yaxap ɵlümni kɵrmǝydikǝn?
U jenini tǝⱨtisaraning qanggilidin ⱪutⱪuzalamdikǝn?
Selaⱨ. Zǝb. 49:6-12, 15
49 Sǝn ⱨǝⱪiⱪǝt-sadaⱪitingdǝ Dawutⱪa ⱪǝsǝm iqkǝn,
Awwalⱪi meⱨir-muⱨǝbbǝtlǝr ⱪǝyǝrdǝ ⱪaldi, ya Rǝbbim? 2Sam. 7:15
50 Ⱪulliring uqrawatⱪan mǝshirilǝrni yad ǝtkǝysǝn, i Rǝb —
Mǝn iqimdǝ pütkül küqlük ǝllǝrning mazaⱪlirini kɵtürüp yürimǝn —
51 Düxmǝnliringning Ɵzüng mǝsiⱨ ⱪilƣanning ⱪǝdǝmlirini ⱪanqilik mǝshiriliginini,
I Pǝrwǝrdigar, yad ǝtkǝysǝn!
52 Pǝrwǝrdigarƣa mǝnggügǝ tǝxǝkkür-mǝdⱨiyǝ ⱪayturulsun!
Amin! Amin!
 
 

89:1 «Əzraⱨliⱪ Etan yazƣan «Masⱪil»: — ...» — ǝgǝr bu «Etan» Dawut padixaⱨning dǝwridǝ yaxiƣan («1Pad.» 4:31-ayǝttiki «Etan») bolsa, bu küy bexarǝt boluxi kerǝk. Undaⱪ bolmisa Dawutning hanidani tǝhttin mǝⱨrum bolƣandin keyin (Babilda sürgün bolƣandin keyin) baxⱪa bir Etan yazƣan.

89:5 «Muⱪǝddǝslǝrning jamaitidǝ ular ⱨǝⱪiⱪǝt-sadaⱪitingni mǝdⱨiyilǝydu» — «muⱪǝddǝslǝr» ⱨǝm 6-ayǝttiki «ⱪudrǝt igisining oƣulliri» pǝrixtilǝrni kɵrsǝtsǝ kerǝk.

89:5 Zǝb. 19:1-2

89:10 «Raⱨabni ɵlgüdǝk yanjidingsǝn» — «Raⱨab» ⱨǝm dengiz ǝjdiⱨasi (jin-xǝytanlarning bir ipadisi) ⱨǝm Misirning bir lǝⱪimi idi. Mǝnisi «mǝƣrur»dur («Yǝx.» 30:7ni kɵrüng).

89:11 Zǝb. 24:1, 2

89:14 Zǝb. 85:13; 97:2

89:15 «Tǝntǝnǝ sadasi» — yaki «Ƣalibiyǝtning warⱪirixi», yaki «Ⱨeytliⱪ tǝntǝnilǝr».

89:17 «Sening iltipating bilǝn münggüzimiz kɵtürülidu» — «münggüz» mǝlum ǝlning yaki adǝmning xan-xǝripini, küq-ⱪudritini bildüridu.

89:18 «Qünki Pǝrwǝrdigar bizning ⱪalⱪinimiz, Israildiki Muⱪǝddǝs Bolƣuqi Xaⱨimizdur» — baxⱪa birhil tǝrjimisi: «Qünki ⱪalⱪinimiz Pǝrwǝrdigardin, Xaⱨimiz Israildiki Muⱪǝddǝs Bolƣuqidindur».

89:19 «Sǝn burun Ɵz mɵmin bǝndǝnggǝ ƣayibanǝ alamǝttǝ kɵrünüp sɵz ⱪilip xuni degǝnidingsǝn...» — bu toƣruluⱪ «2Sam.» 7:8-17ni kɵrüng.

89:20 1Sam. 16:1,13

89:22 2Sam. 7:10

89:26 2Sam. 7:14; Ibr. 1:4, 5

89:27 Zǝb. 2:7; 72:11; Kol. 1:15-18

89:30 2Sam. 7:14

89:35 Ibr. 6:13,17,18

89:36 Mat. 27:45

89:37 «U ay kǝbi mǝnggülük mustǝⱨkǝmlinǝr, asmandiki turƣun guwaⱨqidǝk mǝzmut turar» — «asmandiki turƣun guwaⱨqi» yǝnǝ ayni kɵrsitiximu mumkin.

89:38 Zǝb. 22:1; Mat. 27:46; Yǝx. 53:3-6, 10

89:40 Zǝb. 80:12-13

89:41 Zǝb. 80:12-13

89:44 Yǝx. 53:7-8

89:48 Zǝb. 49:6-12, 15

89:49 2Sam. 7:15