32
Xesekiya xa mangɛya raɲɔnyi
(Isirayila Mangɛe II 18:13-37, Annabi Esayi 36:1-22)
Yi fe tinxinxie dangi xanbi, Asiri mangɛ Senaxeribi naxa so Yudaya bɔxi ma, a naxa taa makantaxie mabilin a xa e sɔtɔ. Xesekiya to a kolon a Senaxeribi wama Darisalamu gerefe nɛ, a naxa kuntigie nun sɔɔri ɲalamae maxili. E naxa natɛ tongo e xa ye badee dɛsɛ naxee na taa fari ma. Mixi gbegbe naxa na wali suxu, e naxa kɔlɔnyie dɛsɛ, e ye kirae dɛsɛ naxee nu kelima bɔxi bun ma. E naxa a fala, «Munfe ra won a luma Asiri mangɛe xa ye sɔtɔ be?» Xesekiya naxa wali suxu sɛnbɛ ra. A naxa tɛtɛ yailan dɛnnaxɛ nu kanaxi, a naxa nde sa a xa maite xun ma, han a sa sɔɔrie xa yire makantaxi li, a naxa tɛtɛ gbɛtɛ ti tɛtɛ singe fari ma, a naxa Milo yailan Dawuda xa taa kui, a naxa geresosee nun wure lefa gbegbe malan. A naxa sɔɔri xunyie ti ɲama xun, a fa ɲama malan taa sode dɛ ra. A naxa a masen e bɛ, «Wo limaniya, wo wo sɛnbɛ so. Gaaxui yo naxa lu wo yi ra, wo naxa kɔntɔfili Asiri mangɛ xa fe ra, a nun a xa sɔɔri gali. Naxan na won sɛɛti ma na gbo dangife se bɛ naxan na a tan sɛɛti ma. Adama sɛnbɛ gbansan nan na a yi ra, kɔnɔ won Marigi Alatala nan na won malima ra yi gere kui.» Ɲama naxa e xaxili ti Yudaya mangɛ Xesekiya xa masenyi ra.
Na to dangi, Asiri mangɛ Senaxeribi naxa xɛɛrae xɛɛ Darisalamu. Na tɛmui a tan nu na Lakisi gerefe nun a xa sɔɔri birin na. A naxa yi xɛɛraya rasiga Yudaya mangɛ Xesekiya ma, a nun Yudaya mixie ma naxee nu sabatixi Darisalamu. 10 «Senaxeribi xa masenyi nan ya: Wo xaxili tixi munse ra naxan a niyama wo xa dɔxɔ tɔɔrɛ kui Darisalamu? 11 Xesekiya na wo madaxufe nɛ a falafe ra, ‹Won Marigi Alatala fama won natangade Asiri mangɛ bɛlɛxɛ ma.› A wama nɛ wo xa faxa kaamɛ nun ye xɔli ma. 12 Xesekiya yati bara ala batudee nun sɛrɛxɛbadee kana, a fa a fala Yudaya nun Darisalamu bɛ wo xa wo tuubi sɛrɛxɛbade keren nan gbansan bɛ, wo xa surayi gan mɛnni. 13 Wo mu a kolon xɛ muxu naxan naba si gbɛtɛe ra, n tan nun n babae? Na sie xa alae bara nɔ e ratangade n bɛlɛxɛ ma? 14 Ala mundun na sie ya ma, n babae naxee ratɔn, naxee bara nɔ a xa ɲama ratangade n bɛlɛxɛ ma? Munfe ra wo a maɲɔxunxi a wo xa ala nɔma wo ratangade n ma? 15 Wo naxa a lu Xesekiya xa wo madaxu na ki de. Wo naxa la a ra, barima si xa ala yo mu nɔ a xa ɲama ratangade n bɛlɛxɛ ma nun n babae bɛlɛxɛ ma. Mangɛya yo mu nɔ muxu ra. Wo xa alae fan mu fama wo ratangade n bɛlɛxɛ ma.»
16 Senaxeribi xa xɛɛrae naxa na wɔyɛnyi mɔɔli xun masa Alatala nun a xa konyi Xesekiya xili ma. 17 Senaxeribi nu bara bataaxɛ sɛbɛ naxan Isirayila Marigi Alatala konbima yi wɔyɛnyi ra, «Si gbɛtɛe xa alae to mu nɔ e ratangade n bɛlɛxɛ ma, Xesekiya xa ala fan mu nɔma a xa ɲama ratangade n bɛlɛxɛ ma.» 18 E naxa wɔyɛn Eburu xui ra Darisalamukae bɛ naxee nu na tɛtɛ kɔn na alako gaaxui xa lu e yi ra, e xa taa masɔtɔ. 19 E naxa Darisalamu Marigi Ala maniya si gbɛtɛe xa alae ra, naxee findixi kuye yailanxie ra.
20 Mangɛ Xesekiya nun Amosi xa di Annabi Esayi naxa Ala maxandi fɔlɔ mali ra. 21 Na kui Alatala naxa malekɛ nde xɛɛ Asiri mangɛ xa sɔɔri ɲalamae xili ma, a e birin sɔntɔ a nun e xa yareratie. Mangɛ to na to, a naxa gbilen a xɔnyi yaagi kui. A naxa so a xa ala xa banxi kui, a yɛtɛ xa die naxa a faxa mɛnni santidɛgɛma ra. 22 Alatala Xesekiya nun Darisalamukae ratanga Asiriya mangɛ Senaxeribi bɛlɛxɛ ma na ki nɛ. Ala naxa e ratanga e dɔxɔboore birin ma. 23 Mixi gbegbe naxa fa buɲa fanyie ra Darisalamu Alatala nun Yudaya mangɛ Xesekiya bɛ. Keli na tɛmui ma Xesekiya xili naxa te si birin ya ma.
24 Na waxati Xesekiya naxa fura, a gbe mu lu a xa laaxiraya. A to Alatala maxandi, Alatala naxa a xa dubɛ suxu, a kaabanako raba. 25 Kɔnɔ Xesekiya mu na kaabanako kolon Alatala bɛ, a a yɛtɛ igbo. Na na a ra Alatala naxa xɔnɔ a tan nun Yudaya nun Darisalamu ma. 26 Xesekiya naxa tuubi a xa yɛtɛ igboe xa fe ra. Darisalamukae fan naxa tuubi. Na kui Alatala xa xɔnɛ naxa gbilen e fɔxɔ ra Xesekiya xa mangɛya bun ma.
27 Xesekiya xa naafuli nun a xa binyɛ nu bara gbo. Gbeti, xɛɛma, gɛmɛ tofanyie, surayi, wure lefae, nun se fanyi gbɛtɛe nu na a yi ra. 28 Banxie fan nu na a yi ra, a nu mɛngi, wɛni nɛɛnɛ, ture, nun xurusee ragatama dɛnnaxɛ. 29 A naxa taae ti, a naxa xuruse xungbee nun a lanmae gbegbe sɔtɔ Ala saabui ra. 30 Xesekiya man naxa Gixon dulonyi dɛsɛ fuge ra, alako na ye xa dangi Dawuda xa taa sogegorode mabiri. A xa wali birin sɔɔnɛya nɛ.
31 Kɔnɔ Babilɔn kuntigi ndee to fa Xesekiya yire kaabanako xa fe ra naxan naba a xa bɔxi ma, Ala naxa a rabolo a yɛtɛ xa na ya iba, alako a xa a bɔɲɛ ma fe kolon.
32 Xesekiya xa taruxui dɔnxɔɛ nun a xa dugutɛgɛɲa wali, na birin sɛbɛxi Amosi xa di Annabi Esayi xa laamatunyi kui, a nun Isirayila nun Yudaya mangɛ xa taruxui kui. 33 Xesekiya naxa laaxiraya, e a ragata binyɛ yire Dawuda xa die xa gaburie ya ma. Yudayakae nun Darisalamukae birin naxa a binya a laaxiraya tɛmui. A xa di Manasi naxa ti a ɲɔxɔɛ ra.