7
Aꞌɨ́jna ɨ tɨ jeꞌej puaꞌaj joorej tzajtaꞌ ɨ tyévij
(Mt. 15:1-20)
1 Aj mu mij ɨ fariseos ajtyáxɨɨriacaꞌ ɨ Jesús jimi, majta séecan huaꞌ jamuán ɨ maj tyihuáꞌmuaꞌtyej ɨ yuꞌxarij jitze ɨ maj jɨn tyíꞌijta aꞌáa maj jaꞌráacɨj a Jerusalén. 2 Matɨꞌɨj aꞌɨ́ɨmaj huoꞌséj aꞌɨ́ɨjma ɨ maj Jesús jamuán huacɨ́j maj quee anomuéetyaꞌxɨꞌɨj matɨꞌɨjta tyíꞌcuaꞌajcaj, aꞌyájna matɨꞌɨj tyeeyíꞌtɨhuaꞌaj ɨ maj Israel jitze ajtyámaꞌcan, aꞌɨ́ɨ mu mij jeꞌej puaꞌaj tyihuáꞌxajtacaꞌaj. 3 (Jiꞌnye aꞌɨ́ɨmaj ɨ fariseos majta ɨ maj Israel jitze ajtyámaꞌcan, aꞌɨ́ɨ mu aꞌyan tyityaajúꞌcaꞌaj jeꞌej maj ɨ huaꞌ huásimuaꞌ tyéejyiꞌracaꞌaj, maj anaquéej anomuéetyaꞌxɨꞌɨn matɨꞌɨjta tyíꞌcuaꞌajcaj. 4 Ajta tɨpuaꞌaj umetyojoꞌváꞌnanan, camu tyíꞌcuaꞌnyij tɨpuaꞌaj mequee anaquéej anóomuejtyeꞌen. Majtáhuaꞌaj séecan muiꞌcaa tyiꞌijyiꞌraj, metyíꞌjoꞌsicaꞌaj ɨ váasuj ɨ maj jitzán yaꞌcaa, majta ɨ xáꞌrij, majta ɨ tyúuꞌutaatzij.) 5 Aꞌɨ́j mu jɨn ɨ fariseos, majta ɨ maj tyihuáꞌmuaꞌtyej ɨ yuꞌxarij jitze ɨ maj jɨn tyíꞌijta, aꞌɨ́ɨ mu aꞌyan tyaataꞌíhuoꞌriꞌ aꞌɨ́jcɨ ɨ Jesús tɨjɨn:
—¿Jiꞌnye mej mij quee jaꞌastej ɨ tahuásimuaꞌ yiꞌráj ɨ maj ajamuán huacɨꞌɨj, sulu aꞌyaa mu rɨcɨj maj xánaꞌvisiꞌ tyíꞌcuaꞌcaa ɨ jumuácaꞌ jɨmeꞌ?
6 Jesús pu aꞌyan tyihuoꞌtéꞌexaaj tɨjɨn:
—Xáꞌpuɨꞌ pu tyuꞌtaxájtacaꞌ ɨ Isaías ɨ tɨ tyíꞌxajtacaꞌaj ɨ Dios jitze maꞌcan, siaj muaꞌaj quee tyámuaꞌ een ɨ jutzájtaꞌ, tɨꞌɨj aꞌyan tyoꞌtyéyuꞌxacaꞌ tɨjɨn:
Aꞌɨ́j mu jɨn ɨ tyeɨ́tyee naatyátzaahuatyej
maj tyámuaꞌ naa tyíꞌnyaxaj,
ajta ɨ huaꞌxɨéjnyuꞌcaa
capu yevéjriꞌ séejreꞌ nye jimi.
7 Capu tyiꞌtɨ́j huɨɨreꞌ tɨpuaꞌaj manaatyáanajche:
ajta ɨ maj huáꞌmuaꞌtyej jujɨ́ɨmuaꞌaj mu jájtyo ɨ jutzájtaꞌ.
8 Jiꞌnye muaꞌaj xu seríj yoꞌhuáꞌxɨj jeꞌej tɨ ɨ Dios tyuꞌtaꞌíjtacaꞌ siaj sij aꞌyan huárɨnyij jeꞌej maj ɨ tyeɨ́tyee tyáꞌxɨeꞌveꞌ.
9 Aꞌyaa pu ajta tyihuoꞌtéꞌexaaj tɨjɨn:
—Ajta siaj sij aꞌɨ́jcɨ jéetzeꞌ aráꞌastej ɨ juyiꞌráj, muaꞌaj xu quee jaꞌastej jeꞌej tɨ ɨ Dios tyuꞌtaꞌíjtacaꞌ. 10 Jiꞌnye aꞌyaa pu tyuꞌtaxájtacaꞌ ɨ Moisés tɨjɨn: “Tzáahuatyiꞌraꞌaj paj jimi tyíchaꞌɨɨj aꞌ táataj pajta aꞌ náanaj”, ajta aꞌyan tɨjɨn: “Siataꞌaj jaajéꞌcaj aꞌɨ́jcɨ ɨ tɨ jeꞌej puaꞌaj tyáꞌxaj ɨ jutáataj naꞌríij ɨ junáanaj”. 11 Siajta muaꞌaj aꞌyaa xu tyiꞌtáꞌcaa tɨ aꞌtɨ́j aꞌyan tyihuoꞌtéꞌexaatyeꞌen ɨ juhuásimuaꞌ yee Corbán (aꞌyaa pu huatóomuaꞌaj aꞌɨ́jna ɨ nyúucarij tɨjɨn muꞌvéjrij pu puéꞌeen), 12 siajta aꞌyan tyíꞌxaj tɨjɨn tɨpuaꞌaj aꞌtɨ́j aꞌyan tyihuoꞌtéꞌexaatyeꞌen, tɨquee cheꞌ jitzán juxɨeꞌveꞌ tɨꞌij huoꞌtyáhuɨɨreꞌen ɨ juhuásimuaꞌ. 13 Aꞌɨ́j xu jɨn muaꞌaj yóꞌhuaꞌnaj ɨ nyúucariaꞌraꞌ ɨ Dios aꞌɨ́jcɨ jɨmeꞌ ɨ jaꞌmuayeꞌraj siajta jeꞌen séecan aꞌyan chaꞌtaj sianaꞌaj tyíꞌmuaꞌtyej. Siajta séecan tyiꞌtɨ́j jɨn aꞌyan jéehua rɨcɨj.
14 Aj puꞌij ɨ Jesús huoꞌtajé ɨ tyeɨ́tyee, tɨꞌquij aꞌyan tyihuoꞌtéꞌexaaj tɨjɨn:
—Néijmiꞌi sianáanamuaj, siajta yoꞌitéej xáꞌraꞌnyij: 15 Tyiꞌtɨ́j tɨnaꞌaj tɨ jéjreꞌ maꞌcan capu jeꞌej jaꞌuurej ɨ tyévij. Ajta ɨ tɨ tzajtaꞌ maꞌcan aꞌɨ́ɨ pu xaa jeꞌej puaꞌaj joorej. 16 Aꞌtɨ́j tɨ iityánamuaj cheꞌ tyámuaꞌ naa tyáanamuaj.
17 Tɨꞌɨj ɨ Jesús aꞌáa huojoꞌtyáhuii ɨ tyeɨ́tyee aj puꞌij chiꞌtáj joꞌtyájrupij, aj mu mij ɨ maj jamuán huacɨ́j aꞌyan tyaataꞌíhuoꞌriꞌ jeꞌej tɨ huatóomuaꞌaj aꞌɨ́jna ɨ nyúucarij tɨ huóꞌixaaj. 18 Aj puꞌij aꞌyan tyihuoꞌtéꞌexaaj tɨjɨn:
—¿Nyi sequée siajta muaꞌaj yoꞌitéej? ¿Nyi sequée yóꞌitej tɨquee jeꞌej joorej ɨ tyévij tyiꞌtɨ́j tɨ jéjreꞌ maꞌcan, 19 jiꞌnye capu tzajtaꞌ tyáruꞌpij ɨ xɨéjnyuꞌcariaꞌraꞌ jitze, sulu xayáaraꞌ pu jitze aráyixaj, ajta jeꞌen iiráamej ɨ chuitɨriáaraꞌan jitze?
Aꞌyaa puꞌij tyaataxájtacaꞌ tɨ néijmiꞌi tyámuaꞌ tyíꞌeen ɨ tɨ tyíꞌcueꞌriꞌ. 20 Aꞌyaa pu ajta tyuꞌtaxájtacaꞌ tɨjɨn:
—Aꞌɨ́jna ɨ tɨ tyévij jitze éejnyinyii, aꞌɨ́ɨ pu xaa jeꞌej puaꞌaj joorej. 21 Jiꞌnye tzajtaꞌ ɨ tyévij, ɨ xɨéjnyuꞌcariaꞌraꞌ tzajtaꞌ, aꞌúu pu jeꞌrányinyiij ɨ muaꞌtzíiraꞌaj tɨ jeꞌej puaꞌaj een, tɨ caꞌnyíjraꞌaj jatáꞌcaa ɨ tyévij tɨꞌij jaataxɨéꞌveꞌen tɨ séej jamuán huáhuiꞌnyij tɨquee jatyéviꞌtɨn, tɨꞌij tyuꞌnáhuaꞌan, naꞌríij tɨ tyuꞌjéꞌcaj, 22 tɨ séej jamuán huóoxanaꞌcɨreꞌen tɨ quee jatyéviꞌtɨn, tɨ tyíꞌnyacuaꞌtzaj, tɨ jeꞌej puaꞌaj rɨjcaj, nusu tɨ huáꞌcuanamuaj, tɨ jeꞌej puaꞌaj huojoꞌmuaꞌraj, naꞌríij tɨ jeꞌej puaꞌaj tyihuáꞌxajtaj, ajta tɨ jéehua óotzaahuatyeꞌej, ajta quee jitzán juxɨéꞌvaꞌaj jeꞌej tɨ tyihuáꞌhuɨɨreꞌ ɨ séecan. 23 Néijmiꞌi pu aꞌíjna tzajtaꞌ tyejeꞌrányinyiij ajta jeꞌen jeꞌej puaꞌaj joorej ɨ tyévij.
Ɨ íitɨꞌ tɨ séej chuéj japua jáꞌmaꞌcan tɨ ajta tyáꞌantzaahuaj
(Mt. 15:21-28)
24 Aj puꞌij téꞌej ɨ Jesús aꞌáa joꞌmej aꞌájna a tɨ aꞌyan tyaꞌrájtyapuaj tɨjɨn Tiro. Aꞌáa pu chiꞌtáj joꞌtyájrupij, jiꞌnye capu jaxɨeꞌvaꞌcaꞌaj tɨ aꞌtɨ́j jáamuaꞌreej tɨ aꞌáa joꞌtyávaacaꞌaj, ajta capu huatáɨꞌriitariacaꞌ tɨ huatyóoꞌavaaj. 25 Jiyeꞌtzín pu íitɨꞌ jáamuaꞌreeriꞌ tɨ séej tyiyójcaꞌaj tyiyáaruꞌ tɨ tzajtaꞌ séjriaꞌcaꞌaj, aꞌɨ́ɨ puꞌij ajeꞌréꞌnyej tɨꞌquij tyítunutacaꞌ aꞌájna joꞌtɨj joꞌtyávaacaꞌaj ɨ Jesús. 26 Ajta aꞌɨ́jna ɨ íitɨꞌ capu Israel jitze ajtyámaꞌcantacaꞌaj, sulu aꞌáa pu jáꞌmaꞌcan a tɨ aꞌyan tyajaꞌrájtyapuaj tɨjɨn Sirofenicia. Aꞌɨ́ɨ puꞌij ajeꞌréꞌnyej tɨꞌquij jéehua aꞌyan tyaatáhuaviiriꞌ aꞌɨ́jcɨ ɨ Jesús tɨ jiꞌrámuarityeꞌen ɨ tyiyáaruꞌ tɨ tzajtaꞌ séjriaꞌcaꞌaj ɨ yójraꞌ. 27 Ajta ɨ Jesús aꞌyaa pu tyaatéꞌexaa tɨjɨn:
—Tyuꞌtáꞌ maj anaquéej tyúꞌcuaꞌnyij ɨ huaꞌyojmuaꞌ, jiꞌnye capu xáꞌpuɨꞌ maj huáɨꞌpuꞌraj ɨ páan ɨ tɨꞌríij mej mij tzɨꞌcɨ́ɨj huataɨ́ꞌpuꞌtyeꞌen.
28 Aꞌyaa pu tyuꞌtanyúj aꞌɨ́jna ɨ íitɨꞌ tɨjɨn:
—Aꞌyaa pu tyiꞌjaꞌyájna, nyavástaraꞌ, ajta aꞌɨ́jna ɨ páan tɨ tyeꞌnyíj ɨ maj jaꞌcájhuaꞌnaj ɨ tɨꞌríij aꞌɨ́ɨ mu jacuaꞌnyij ɨ tzɨꞌcɨ́ɨj.
29 Jesús pu aꞌyan tyaatéꞌexaa tɨjɨn:
—Aꞌɨ́jcɨ jɨmeꞌ jeꞌej paj tyuꞌtaxájtacaꞌ, áricuj axáahuaj jóꞌraꞌ. Puꞌríj iirájraa ɨ tyiyáaruꞌ tɨ tzajtaꞌ séjriaꞌcaꞌaj aꞌyóoj.
30 Tɨꞌɨj ɨ íitɨꞌ aꞌáa jaꞌráꞌaj a juchéj, aꞌɨ́ɨ pu jaaséj ɨ juyój tɨ anjoꞌojcaꞌtyii ɨ utáatzij japua, ajta ɨ tyiyáaruꞌ arí iiráraꞌajcaa ɨ tɨ tzajtaꞌ séjriaꞌcaꞌaj.
Jesús pu séej tyúꞌhuaaj tɨquee iityánamuaj ajta tɨ quee tyoꞌrɨ́ɨꞌrej
31 Ajtáhuaꞌaj pu eerájraa ɨ Jesús aꞌájna a Tiro, aꞌáa pu huatyéenyej a Sidón aꞌájna a tɨ aꞌyan tyaꞌrájtyapuaj tɨjɨn Tamuáamuataꞌ tɨ aꞌchájtaꞌtajmee, tɨꞌquij aꞌáa jaꞌráꞌaj ɨ jájtyij tɨ jáꞌajmua a tɨ aꞌyan tyajaꞌrájtyapuaj tɨjɨn Galileea. 32 Aꞌáa mu mij séej ayóotuiiriꞌ ɨ tɨ quee iityánamuaj ajta quee tyoꞌrɨ́ɨꞌriajcaꞌaj, aj mu mij jaatáhuaviiriꞌ aꞌɨ́jcɨ ɨ Jesús tɨ japuan rámejcaꞌaj aꞌɨ́jcɨ ɨ tɨ tyíꞌcuiꞌ. 33 Aj puꞌij ɨ Jesús jeꞌráaviꞌtɨj aꞌájna a tyeɨ́tyee tzajtaꞌ, tɨꞌquij juxɨtyéj urújtyaꞌxɨj ɨ naxɨéetaꞌ ajta juꞌɨ́ꞌriqueꞌ jaꞌantyiméjriꞌ ɨ nyanuriáaraꞌ jitze. 34 Aj puꞌij jútyeꞌ jóꞌnyeeriacaꞌ, ajta ucayáatɨraa aj puꞌij aꞌyan tyaatéꞌexaa aꞌɨ́jcɨ ɨ tyáataj tɨjɨn:
—¡Efatá! (Aꞌɨ́jna ɨ nyúucarij, aꞌyaa pu huatóomuaꞌaj tɨjɨn: “Antáꞌcuunaj”).
35 Aj puꞌij huarúj ɨ tɨ tyíꞌcuiꞌcaꞌaj, tɨꞌquij ityanamuáaraj jaꞌraa, ajta huatáɨꞌriitariacaꞌ tɨ tyámuaꞌ naa tyuꞌtaxáj. 36 Jesús pu aꞌyan tyihuoꞌtaꞌíj maj quee aꞌtɨ́j ixaatyeꞌej, ajta camu aꞌyan huarɨ́j jeꞌej tɨ tyihuoꞌtaꞌíj, sulu jéetzeꞌ mu huoꞌréꞌixaa. 37 Néijmiꞌi mu jeꞌej tyityoꞌtóomuajtyacaꞌ, aꞌyaa mu mij tyíꞌxajtacaꞌaj tɨjɨn:
—Néijmiꞌi pu tyámuaꞌ tyíꞌuurej. Aꞌɨ́ɨ pu jaayíꞌtɨn tɨ tyihuóꞌhuaatyeꞌen mej mij ityanamuáaraj muáꞌraꞌnyij ɨ nácuxɨeꞌej, ajta mej mij tyuꞌtaxáj ɨ maj quee tyoꞌrɨɨꞌréejmee.