7
Tɨꞌɨj Jesús tyáahuaj aꞌɨ́jcɨ ɨ tɨ jahuɨɨreꞌ ɨ tɨ anxɨtyej xantáaruꞌuj tyíꞌijtyeꞌ
(Mt. 8:5-13)
1 Tɨꞌɨj ɨ Jesús jaꞌantyipuáꞌrij ɨ tɨ tyihuóꞌixaaj ɨ tyeɨ́tyee, aj puꞌij jóꞌraa aꞌájna a Capernaúm. 2 Aꞌáa pu sɨ́ɨj jáꞌchajcaꞌaj ɨ xantáaruꞌ tɨ anxɨtyej puaꞌmácan tyíꞌijtyaꞌcaꞌaj ɨ xantáaruꞌuj, sɨ́ɨj puꞌij tyíꞌcuiꞌcaꞌaj ɨ tɨ jimí tyíꞌhuɨɨreꞌ, puꞌríj áꞌmeꞌriajcaꞌaj, ajta aꞌɨ́ɨn puéꞌeenyeꞌej ɨ tɨ jéehua jaxɨeꞌveꞌ. 3 Tɨꞌɨj aꞌɨ́jna ɨ tɨ anxɨtyej puaꞌmácan ɨ xantáaruꞌuj tyíꞌijtyeꞌ jáamuaꞌreeriꞌ jeꞌej tɨ tyiꞌtɨ́j uuriajcaꞌaj ɨ Jesús, aꞌɨ́ɨ pu aꞌɨ́ɨjma huataꞌítyacaꞌ ɨ huásij ɨ maj Israel jitze ajtyámaꞌcan mej mij uyoꞌtájeevej tɨꞌij tyáahuatyeꞌen aꞌɨ́jcɨ ɨ tɨ jimi tyíꞌhuɨɨreꞌ. 4 Aꞌɨ́ɨ mu mij ajoꞌréꞌnyej ɨ Jesús jimi, aꞌyaa mu mij tyaatéꞌexaa tɨjɨn:
—Aꞌyaa pu tyeꞌtyévijtyeꞌ paj jaatáhuɨɨreꞌen aꞌɨ́jcɨ ɨ tɨ anxɨtyej xantáaruꞌuj tyíꞌijtyeꞌ, 5 jiꞌnye aꞌɨ́ɨ pu néijmiꞌcaa tyámuaꞌ tojoꞌmuaꞌraj, aꞌɨ́ɨ pu ajta jaꞌajtaahuacaꞌ ɨ tatyeyúuj.
6 Jesús puꞌij huaꞌ jamuán joꞌmej, ajta matɨꞌɨj avéjriꞌ joojúꞌcaj, aꞌɨ́ɨ pu ɨ tɨ anxɨtyej puaꞌmácan ɨ xantáaruꞌuj tyíꞌijtyeꞌ séecan huataꞌítyacaꞌ, mej mij aꞌyan tyaatéꞌexaatyeꞌen tɨjɨn:
—Nyavástaraꞌ, capu aꞌyan tyeꞌtyévijtyeꞌ paj utyájrutyej jóꞌnyaj jaꞌchej, 7 aꞌɨ́j nu jɨn quee nyáaj ahuányacaꞌan nyej nyij muáahuoonyij. Aꞌyaa papuꞌuj tyuꞌtaꞌíjtaj, aj pu aꞌɨ́jna tyámuaꞌ rɨnyij ɨ tɨ nye jimi tyíꞌhuɨɨreꞌ. 8 Jiꞌnye séecan mu majta nyéetzij tyíꞌnyeꞌijtyeꞌ, nyajta nyáaj séecan nu nyijta tyíꞌijtyeꞌ. Tɨpuaꞌaj séej aꞌyan nyetyuꞌtaꞌíjtyeꞌen yee áricuj, aꞌɨ́ɨ pu aꞌyan rɨnyij, naꞌríij séej aꞌyan nyetyuꞌtéꞌexaatyeꞌen yee mujoꞌtéꞌyiꞌij, aꞌɨ́ɨ pu mu joꞌvaꞌmaꞌaj jaꞌmej, ajta tɨpuaꞌaj tyiꞌtɨ́j nyaataꞌíjtyeꞌen aꞌyaa pu ajta rɨnyij.
9 Tɨꞌɨj ɨ Jesús aꞌyan tyáanamuajriꞌ tyámuaꞌ pu naa tyoꞌtóomuaꞌaj aꞌɨ́jcɨ jimi, aj puꞌij huoꞌséerajraꞌaj ɨ tyéɨtyee ɨ maj jamuán huajúꞌcaꞌaj, tɨꞌquij aꞌyan tyihuoꞌtéꞌexaaj tɨjɨn:
—Aꞌyaa nu tyajáꞌmuaꞌixaatyeꞌ nyaj quee aꞌájna a Israel aꞌtɨ́j huátyoj tɨ aꞌyan chaꞌtánaꞌaj tyáꞌtzaahuatyeꞌ tɨꞌɨj aꞌíjna ɨ xantáaruꞌ.
10 Majta aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj huataꞌítyiꞌhuacaꞌ, matɨꞌɨj aꞌáa jaꞌráꞌaj joꞌtɨj jaꞌchej aꞌɨ́jna ɨ xantáaruꞌ, aj mu mij jáatyoj aꞌɨ́jcɨ ɨ tɨ jimi tyíꞌhuɨɨreꞌ ajta arí tyámuaꞌ éenyeꞌej.
Jesús pu jaatájuurityej ɨ yójraꞌ aꞌɨ́jcɨ ɨ íitaj tɨ jusɨ́ɨjtacaꞌaj
11 Aj puꞌij téꞌej Jesús aꞌáa joꞌmej chájtaꞌ tɨ aꞌyan tyajaꞌrájtyapuaj tɨjɨn Naín. Majta mu ujóꞌjuꞌ aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj jamuán huacɨ́j, majta jéehua séecan ɨ tyeɨ́tyee huaꞌ jamuán. 12 Muꞌríj avéjriꞌ joojúꞌcaꞌaj ɨ chájtaꞌnaj jitze, matɨꞌɨj séecan antyinájchacaꞌ maj muɨꞌchíj huáchuisimaꞌaj, aꞌɨ́jna ɨ muɨꞌchíj yójraꞌ pu puéꞌeenyeꞌej ɨ íitaj tɨ jusɨ́ɨjtacaꞌaj, ajta aꞌɨ́j naꞌaj tyiꞌyójcaꞌaj tyáatacan. Jéehua mu majta ɨ tyeɨ́tyee jamuán huajúꞌcaꞌaj. 13 Tɨꞌɨj Jesús jaaséj, jéehua pu huatóoxaamujri ɨ íitaj jimi, aꞌyaa pu tyaatéꞌexaa tɨjɨn:
—Capáj ayiinyaj.
14 Aj puꞌij ajtyáxɨɨriacaꞌ, tɨꞌquij jaꞌajtamuárɨej ɨ cɨyéj tɨ japuan áan joꞌojcaꞌtyiij aꞌɨ́jna ɨ tɨ huamuɨ́ꞌ, majta aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj jáachuisimaꞌaj aꞌɨ́ɨ mu óohuiixɨj. Jesús puꞌij aꞌyan tyaatéꞌexaa ɨ muɨꞌchij tɨjɨn:
—Muáaj tyamuéej, muéetzij nu aꞌyan tyíꞌmuaꞌixaatyeꞌ tɨjɨn ájchesij.
15 Aj puꞌij aꞌɨ́jna ɨ tɨ arí huámuɨꞌɨjcaa ooyíxɨj ajta huatyóochej tɨ tyuꞌtaxáj, Jesús puꞌij jaatátuiirej ɨ náanajraꞌ. 16 Matɨꞌɨj aꞌyan tyeeséj, néijmiꞌi mu tyuꞌtátzɨɨn majta huatyóohuij maj tyaatatyójtziꞌreꞌen ɨ Dios, aꞌyaa mu tyíꞌxajtacaꞌaj tɨjɨn:
—Sɨ́ɨj tɨ vaꞌcán jɨn tyiꞌtyéjvee pu arí huataséjre ityájma jimi.
Aꞌyaa mu majta tyíꞌxajtacaꞌaj tɨjɨn:
—Dios pu arí mujoꞌvéꞌmej tɨꞌij huoꞌtyáhuɨɨreꞌen ɨ jutyéɨtyeristyamuaꞌ.
17 Néijmiꞌqueꞌ mu jáamuaꞌreeriꞌ jeꞌej tɨ tyiꞌtɨ́j huáruuj aꞌɨ́jna ɨ Jesús, tɨꞌɨj naꞌaj aꞌáa tɨ huatacaꞌaj a Judea.
Tɨꞌɨj Juan séecan huataꞌítyacaꞌ ɨ Jesús jimi
(Mt. 11:2-19)
18 Ajta ɨ Juan néijmiꞌi pu aꞌíjna tyúꞌnamuajriꞌ, jiꞌnye aꞌɨ́ɨmaj mu aꞌyan tyaatéꞌexaa ɨ maj jamuán huacɨ́j. Aj puꞌij huaꞌpuácaa huatajé ɨ maj jamuán huacɨ́j, 19 tɨꞌquij huoꞌtaꞌítyacaꞌ ɨ tavástaraꞌ jimi, mej mij jaataꞌíhuoꞌ tɨpuaꞌaj aꞌɨ́ɨn puéꞌeenyeꞌ ɨ tɨ aꞌyan uvéꞌnyesij nusu juxɨeꞌveꞌ maj séej huachoꞌveꞌen. 20 Aj mu mij aꞌɨ́ɨmaj aꞌáa jeꞌréꞌnyej ɨ Juan tɨ huojoꞌtaꞌítyacaꞌ aꞌɨ́jcɨ jimi ɨ Jesús, matɨꞌɨj mij aꞌyan tyaatéꞌexaa tɨjɨn:
—Aꞌɨ́jna ɨ Juan ɨ tɨ tyíꞌtyaɨꞌracaa, aꞌɨ́ɨ pu tojoꞌtaꞌítyacaꞌ tyej tyij muaataꞌíhuoꞌ tɨpuaꞌaj muáaj aꞌɨ́ɨn papuéꞌeenyeꞌ ɨ tɨ majaꞌvéꞌmej, naꞌríij juxɨeꞌveꞌ tyaj séej huachoꞌveꞌen.
21 Ajta aꞌɨ́jna ɨ Jesús, aꞌɨ́ɨ pu muiꞌcaa tyúꞌhuaaj ɨ maj tyíꞌcucuiꞌcaꞌaj, ajta ɨ maj juxaamuɨjrityaꞌcaꞌaj, ajta aꞌɨ́ɨjma ɨ maj tyiyáaruꞌ huaꞌ tzajtaꞌ séjriaꞌcaꞌaj, muiꞌcaa pu ajta tyúꞌhuaaj ɨ maj aracúcuꞌnyijmee mej mij majtáhuaꞌaj atanyéjnyeꞌrej. 22 Jesús puꞌij aꞌyan tyihuoꞌtéꞌexaaj tɨjɨn:
—Séricuj siataꞌaj aꞌyan tyaatéꞌexaatyeꞌen ɨ Juan jeꞌej siaj seríj tyuꞌséj ajta jeꞌej siaj seríj tyúꞌnamuajriꞌ. Aꞌyaa xu tyaatéꞌexaatyeꞌen maj meríj atanyéjnyeꞌ ɨ maj aracúcuꞌnyijmaꞌcaa, majta meríj huacɨꞌɨj ɨ maj quee rácɨjcɨꞌnyiveꞌej, majta ɨ maj tyíꞌcucuiꞌ ɨ atzáj jɨmeꞌ, muꞌríj majta huarúj, majta meríj iityanamuáarajmee ɨ maj nácuxɨeꞌejmaꞌcaa, muꞌríj majta huatájuuriacaꞌ ɨ maj meríj huácuiꞌijcaa, majta meríj jáanamuajriꞌ ɨ nyúucariaꞌraꞌ ɨ Dios aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj quee jeꞌej tyéejviicueꞌ. 23 Cheꞌ huatóotyamuaꞌveꞌen aꞌɨ́jna ɨ tɨquee aꞌnáj jaatáxaahuatacaꞌ tɨ nye jimi tyáꞌtzaahuatyeꞌ.
24 Matɨꞌɨj joꞌcɨ́j aꞌɨ́ɨmaj ɨ Juan tɨ huojoꞌtaꞌítyacaꞌ, Jesús pu huatyóochej tɨ tyihuóꞌmuaꞌtyej ɨ tyeɨ́tyee aꞌɨ́jcɨ jitze maꞌcan ɨ Juan, aꞌyan tyihuaꞌixáatyeꞌej tɨjɨn:
—¿Tyiꞌtanyí usioꞌtyéesej aꞌájna joꞌtɨj quee jáꞌtyiꞌtɨj? ¿Nyiquij huíinyij xamueꞌ usioꞌtyéesej tɨ áacaj jatoꞌrej? 25 Naꞌríij sequée, ¿tyiꞌtanyí sianaꞌaj ujoꞌtyéesej? ¿Nyiquij aꞌtɨ́j usioꞌtyéesej tɨ naa eenyeꞌ tyiꞌtyéechan? Muaꞌaj xu jamuaꞌreej tɨjɨn aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj jɨꞌréꞌnyeꞌ tyíꞌchaan, tɨ ajta tyihuaꞌráanajchi néijmiꞌi ɨ tɨ tyáꞌnajchij, aꞌáa mu jaꞌchej joꞌmaj ɨ maj vaꞌcán jɨn tyityatatyíj jaꞌchej. 26 Arí tɨpuaꞌaj sequée aꞌyan huarɨ́j, ¿tyiꞌtanyí sianaꞌaj ujoꞌtyéesej? ¿Nyiquij séej ɨ tɨ Dios jitze maꞌcan tyíꞌxaxaꞌaj? Aꞌyaa pu xaa nyuꞌuj tyiꞌjaꞌyájna, ajta sɨ́ɨj aꞌɨ́ɨn puéꞌeen tɨ jéetzeꞌ vaꞌcán jɨn tyiꞌtyéjvee quee sɨ́ɨj tɨ Dios jitze maꞌcan tyíꞌxaj. 27 Juan pu aꞌɨ́ɨn puéꞌeen ɨ tɨ jaꞌxaj ɨ yuꞌxarij jitze ɨ tɨ aꞌyan tɨjɨn:
Nyáaj nu séej anaquéej huataꞌítyij tɨ huataséjreꞌsij pequee muáaj,
aꞌɨ́ɨ pu tyámuaꞌ huáꞌuurej ɨ tyeɨ́tyee mej mij muéetzij muáanamuaj.
28 Aꞌyaa nu tyajáꞌmuaꞌixaatyeꞌ tɨjɨn huaꞌ tzajtaꞌ ɨ tyeɨ́tyee, capu aꞌtɨ́j aꞌnáj tyeꞌentyájrupij tyiꞌtɨ́j jɨmeꞌ tɨ jéetzeꞌ veꞌéj quee ɨ tɨ jɨn tyiꞌtyéjvee ɨ Juan, ajta aꞌɨ́jna ɨ tɨ jéetzeꞌ cɨléenyeꞌ jɨn tyiꞌtyéjvee ɨ Dios jimi, jéetzeꞌ pu vaꞌcán jɨn tyiꞌtyéjvee quee aꞌɨ́jna ɨ Juan.
29 Néijmiꞌi ɨ maj jáanamuajriꞌ ɨ Juan, majta aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj tyíꞌtyejijveꞌ, aꞌɨ́ɨ mu huáɨꞌhuacaꞌ ɨ Juan jimi, aꞌɨ́j mu jɨn jaꞌráꞌastej jeꞌej tɨ ɨ Dios tyáꞌxɨeꞌveꞌ, 30 majta aꞌɨ́ɨmaj ɨ fariseos majta ɨ maj tyihuáꞌmuaꞌtyej ɨ yuꞌxarij jitze Moisés tɨ joꞌyúꞌxacaꞌ, camu huáɨꞌhuacaꞌ ɨ Juan jimi. 31 Aꞌɨ́j mu jɨn jaatyáxaahuatacaꞌ jeꞌej tɨ ɨ Dios tyáꞌxɨeꞌvaꞌcaꞌaj huaꞌ jimi:
—¿Jiꞌnye nyetyihuoꞌtaxaj ɨ tyeɨ́tyee ijíij maj yan séejreꞌ? ¿Jiꞌnye muaaséꞌrin? 32 Aꞌyaa mu huaséꞌrin matɨꞌɨj ɨ tɨꞌríij maj aꞌáa jaꞌajtyíj joꞌmaj tyajáꞌtoj, aꞌɨ́ɨ mu mij aꞌyan tyihuaꞌtajíꞌvii ɨ séecan tɨjɨn: “Tyetyuꞌtácɨꞌsityej, siajta muaꞌaj caxu tyuꞌtyéenyej, tyajta tu taxamúurityeꞌej tyuꞌtáchuiicacaꞌ, siajta muaꞌaj caxu huóoyiinyacaꞌ.” 33 Jiꞌnye tɨꞌɨj aꞌɨ́jna ɨ Juan yan uvéꞌnyej, ɨ tɨquee tyíꞌcuaꞌcariaꞌaj ajta quee nahuáj yaꞌcaa, muaꞌaj xu aꞌyan tyaataxájtacaꞌ tɨ tyiyáaruꞌ tzajtaꞌ séejreꞌ. 34 Ajta jeꞌen aꞌɨ́ɨn uvéꞌnyej ɨ yójraꞌ ɨ Dios ɨ tɨ tyíꞌcuaꞌcaa ajta jayaꞌcaa ɨ nahuáj, aꞌyaa xu sij tyaataxájtacaꞌ tɨjɨn tɨ huápuɨꞌɨj tyíꞌcuaꞌcaa ajta juiꞌiveꞌ, ajta huáꞌjaahuatyeꞌ aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj tyíꞌtyejijveꞌ, ajta aꞌɨ́ɨjma ɨ maj jeꞌej puaꞌaj tyíꞌtyetyeɨtyee. 35 Ajta ɨ Dios tɨ néijmiꞌi jɨn tyíꞌmuaꞌreej aꞌɨ́j pu jɨn séejreꞌ jeꞌej tɨ tyíꞌmuarɨeꞌ.
Tɨꞌɨj ɨ Jesús aꞌáa joꞌtyávaacaꞌaj joꞌtɨj jaꞌchej ɨ Simón fariseo tɨ puéꞌeen
36 Sɨ́ɨj pu ɨ fariseo jaatáꞌinyej aꞌɨ́jcɨ ɨ Jesús tɨ jamuán tyúꞌcuaꞌnyij, aj puꞌij Jesús jamuán joꞌmej. Tɨꞌɨj ɨ Jesús huatyequéecaj ɨ méesaj jitze, 37 aj puꞌij íitɨꞌ tɨ aꞌáa joꞌtyávaacaꞌaj, tɨ jéehua jeꞌej puaꞌaj tyiꞌtyúuchaꞌɨɨcaꞌaj ɨ Dios jimi, aꞌɨ́ɨ pu jáamuaꞌreeriꞌ tɨ ɨ Jesús aꞌáa tyajáꞌcuaꞌajcaa joꞌtɨj ɨ fariseo jaꞌchej, aꞌáa pu jaꞌráꞌaj tyetyéj limeetaraꞌ huajáasimaꞌaj tɨ tyiꞌtɨ́j uhuámuaacaꞌaj tɨ naa tyaarɨeꞌej. 38 Tyoyíinyisimeꞌej pu a véjriꞌ huatyéechaxɨj joꞌtɨj Jesús joꞌtyájcaj ɨ méesaj jitze, aj puꞌij jujáꞌraꞌ jɨn jaꞌnájoꞌsixɨj aꞌɨ́jcɨ ɨ Jesús. Ajta jeꞌen jucɨpuáj jɨn jaꞌnáhuatziꞌraxɨj, ajta jaꞌnáapuɨꞌtzej, tɨꞌquij jaꞌnáxɨriꞌriꞌ aꞌɨ́jcɨ ɨ tɨ naa tyaarɨeꞌej. 39 Ajta aꞌɨ́jna ɨ fariseo ɨ tɨ Jesús huatáꞌinyej, tɨꞌɨj jaaséej jeꞌej tɨ rɨjcaj aꞌɨ́jna ɨ íitɨꞌ, aꞌyaa pu tyiꞌriáꞌmuaꞌaj tɨjɨn: “Tɨpuaꞌaj aꞌmúu jɨꞌréꞌcan jɨmeꞌ aꞌɨ́ɨn puéꞌeenyeꞌ sɨ́ɨj tɨ Dios jitze maꞌcan tyíꞌxaxaꞌaj, aꞌmúu pu jamuaꞌréeriacajcheꞌ tyiꞌtɨ́j tɨ tyéviraꞌ puéꞌeen aꞌmújna mu íitɨꞌ, jiꞌnye íitɨꞌ pu puéꞌeen tɨ jeꞌej puaꞌaj tyiꞌtyúuchaꞌɨj ɨ Dios jimi.” 40 Aj puꞌij ɨ Jesús aꞌyan tyaatéꞌexaa aꞌɨ́jcɨ ɨ fariseo tɨjɨn:
—Simón, tyiꞌtɨ́j nu muaatéꞌexaatyeꞌsij.
Aꞌyaa pu tyuꞌtanyúj aꞌɨ́jna ɨ fariseo tɨjɨn:
—Naatéꞌexaatyeꞌ, Maeestro.
41 Aj puꞌij Jesús aꞌyan tyaatéꞌexaa tɨjɨn:
—Huaꞌpuaj mu ɨ tyétyacaa tyéꞌchaꞌɨɨriaꞌcaꞌaj aꞌɨ́jcɨ ɨ aꞌtɨ́j tɨ túmii huoꞌtanyéjtye. Sɨ́ɨj pu anxɨ́ anxɨtyej tyéꞌchaꞌɨɨriaꞌcaꞌaj, ajta ɨ sɨ́ɨj huáꞌpuatyej japuan tamuáamuataꞌ pu tyéꞌchaꞌɨɨriaꞌcaꞌaj, 42 ajta camu pújooriajvaꞌaj mej mij tyaanájchityeꞌen, aꞌɨ́jna ɨ tɨ huoꞌtanyéjtye ɨ túmii, aꞌɨ́ɨ pu tyihuoꞌtúꞌuunyiꞌriꞌ aꞌɨ́ɨjma ɨ maj huaꞌpuaj. Ijíij naatéꞌexaatyeꞌ, ¿aꞌtanyíj jéetzeꞌ jaxɨeꞌvaꞌaj jaꞌmej aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj huaꞌpuaj?
43 Ajta aꞌɨ́jna ɨ Simón aꞌyaa pu tyuꞌtanyúj tɨjɨn:
—Aꞌyaa pu tyináꞌmiteerasteꞌ tɨjɨn aꞌɨ́jna ɨ tɨ jéetzeꞌ tyéꞌchaꞌɨɨriaꞌcaꞌaj, jiꞌnye jéetzeꞌ pu aꞌɨ́j tyuꞌtúꞌuunyiꞌriꞌ.
Jesús pu aꞌyan tyaatéꞌexaa tɨjɨn:
—Xáꞌpuɨꞌ paj tyuꞌtaxájtacaꞌ.
44 Aj puꞌij jaꞌraséeraj aꞌɨ́jcɨ ɨ íitaj tɨꞌɨj ij Jesús aꞌyan tyaatéꞌexaa aꞌɨ́jcɨ ɨ Simón tɨjɨn:
—¿Nyi péesej aꞌíjcɨ ɨ íitaj? Nyáaj nu utyájrupij íiyuꞌuj aꞌchiꞌtáj, capáj jájtyij naatáꞌ nyej nyij anányajoꞌsixɨꞌɨn, ajta aꞌmújna mu íitɨꞌ, aꞌmúu pu naꞌnájoꞌsixɨj jujáꞌraꞌ jɨmeꞌ, ajta jucɨpuáj jɨn naꞌnáhuatziꞌraxɨj. 45 Capáj nɨiꞌtyapuɨꞌtzej panaatatyójtyej, ajta aꞌmújna mu íitɨꞌ, tɨꞌɨj naꞌaj tyiꞌtyájrupij aꞌchiꞌtáj, capu eexúj jaatapuáꞌcɨtacaꞌ tɨ naꞌnáapuɨꞌtzii ɨ nyaꞌ ɨ́ɨcaj jitze. 46 Capáj tyinaváꞌhuaaj ɨ nyamuꞌuutzeꞌ, ajta aꞌmújna mu íitɨꞌ aꞌmúu pu naꞌnáxɨriꞌriꞌ ɨ nyaꞌ ɨ́ɨcaj jitze aꞌɨ́jcɨ ɨ tɨ naa tyaarɨeꞌej. 47 Aꞌɨ́j nu jɨn aꞌyan tyíꞌmuaꞌixaatyeꞌ tɨ Dios arí néijmiꞌi jɨn tyaatúꞌuunyiꞌriꞌ ɨ tɨ jɨn ootyáꞌɨtzee jimi, jiꞌnye jéehua pu naataxɨéꞌvej, ajta aꞌɨ́jcɨ ɨ maj cɨ́ɨ manaꞌaj tyaatúꞌuunyiꞌriꞌ cɨ́ɨ puꞌuj ajta tyihuaꞌxɨéꞌveꞌej jaꞌmej aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj tyaatúꞌuunyiꞌriꞌ.
48 Aj puꞌij Jesús aꞌyan tyaatéꞌexaa aꞌɨ́jcɨ ɨ íitaj tɨjɨn:
—Nuꞌríj tyimuaatúꞌuunyiꞌriꞌ ɨ paj jɨn ootyáꞌɨtzee ɨ Dios jimi.
49 Majta aꞌɨ́ɨmaj ɨ séecan ɨ maj majta huatáꞌinyiihuacaꞌ, aꞌɨ́ɨ mu huatyóohuij maj aꞌyan tyiꞌhuóoꞌihuoꞌ tɨjɨn:
—¿Aꞌtanyíj puéꞌeen aꞌmújna tɨꞌij aꞌɨ́jna jɨn antyúumuaꞌreej tɨꞌij tyihuoꞌtúꞌuunyiꞌ ɨ maj jɨn ootyáꞌɨtzee ɨ Dios jimi?
50 Ajta ɨ Jesús aꞌyaa pu tyaatéꞌexaa aꞌɨ́jcɨ ɨ íitaj tɨjɨn:
—Aꞌɨ́j pu jɨn muáhuɨɨ ɨ paj jɨn tyáꞌantzaahuaj, áricuj axáahuaj jóꞌraꞌ.