Bibulu Jinmiire ni ZHOZUWE 1

ZHOZUWE

sɛwɛ

Sɛwɛ wi nawa sɛnrɛ

Zhozuwe sɛwɛ wi yɛn na para malaga ŋga Izirayɛli woolo pàa gbɔn ma Kana tara ti shɔ ko sɛnlɛrɛ to na. Zhozuwe, wo ŋa wìla kaa cɛn wa Moyisi wi yɔnlɔ wo wìla pye na pe yɛgɛ sinni.

Sɛwɛ wi sɛnrɛ tì kɔn ma yiri kɔnsaga shyɛn. Wi kɔnsaga koŋgbanŋga (1-12), ko yɛn na para tara nda Yɛnŋɛlɛ làa yɔn fɔlɔ lɛ mbe kan pe yeri, malaga ŋga pàa gbɔn mari shɔ mari ta ko sɛnrɛ na. Izirayɛli woolo pàa Zhuridɛn gbaan wi kɔn ma yiri, a Yɛnŋɛlɛ lì pe saga, a pè yawa ta malaga lɛgɛrɛ na. Pàa Zheriko ca ki shɔ maga ta. Wa Gabawɔn ca malaga ki na, pàa malaga ki gbɔn ma ya ki ni kafɔnŋgɔlɔ lɛgɛrɛ fanŋga na. Ɛɛn fɔ naa Izirayɛli woolo pàa kaa pe yɔn finliwɛ pi jɔgɔ Yɛnŋɛlɛ li ni, a pè si pe ya wa Ayi ca malaga ki na (Zhozu 7.1-12).

Wa sɛwɛ wi kɔnsaga shyɛn wogo ki ni (13-24), pàa tara ti yɛɛlɛ Izirayɛli cɛngɛlɛ kɛ ma yiri shyɛn ke na. Mbe yala Yɛnŋɛlɛ li sɛnyoro ti ni, Levi setirige piile poro cɛ pe sila tara ta ta laga ka na gbɔgɔyi, katugu pàa pye saraga wɔfɛnnɛ. Pe yaa jaraga mbe cɛncɛn cara ta ni lara lara. Yɛnŋɛlɛ làa Zhozuwe wi pye ma yo wi cara ta wɔ ti pye cara nda pe yaa la karafa wa ti ni. Na lere wa ka fara lere ni mboo gbo, wi mbe ya fe sa karafa ki ca ka ni.

Zhozuwe wìla pye naa nagawa sɛnrɛ ti taa Yɛnŋɛlɛ li yeri gbɔgɔyi nɛɛ ti yuun Izirayɛli woolo pe kan. Zhozuwe wìla pye na sɛngbɔrɔ lɛgɛrɛ yuun Izirayɛli woolo pe kan na pe piin peri kagala ke pye. Wìla pye na kotogo nii pe ni jaŋgo pe koro sinmbele Yɛnŋɛlɛ li ni. Sanni Zhozuwe wi sa ku, wìla ki yo Izirayɛli woolo pe kan fɔ:

Koni, yaa jaa mbaa tunŋgo piin yarisunŋgo ŋga kan, yege wele yege wɔ nala...

Ɛɛn fɔ mi wo na, mi naa na go woolo pe ni, we yaa la tunŋgo piin Yawe Yɛnŋɛlɛ lo kan (24.15).

Sɛwɛ wi yɛn ma kɔɔnlɔ yɛgɛ ŋga na

Izirayɛli woolo pàa Kana tara ti shɔ mari ta 1–12

Izirayɛli woolo pàa Kana tara ti yɛɛlɛ 13–21

Tara nda tìla pye wa Zhuridɛn gbaan wi yɔnlɔ yirisaga kɛɛ yeri 13.1-32

Tara nda tìla pye wa Zhuridɛn gbaan wi yɔnlɔ tosaga kɛɛ yeri 14–19

Cara nda pe yaa la karafa wa ti ni 20.1-9

Levi setirige piile pe cara 21.1-45

Zhozuwe wi kapyegele puŋgo wogolo 22–24

Cɛngɛlɛ ŋgele kàa pye wa Zhuridɛn gbaan wi yɔnlɔ yirisaga kɛɛ yeri kàa sɔngɔrɔ wa ke yeri 22.1-34

Zhozuwe wi sɛnyoro puŋgo woro 23–24

IZIRAYƐLI WOOLO PAA KANA TARA TI SHƆ MARI TA

1–12

Moyisi wi kuŋgɔlɔ
Zhozuwe wìla cɛn wa wi yɔnlɔ

1 Yawe Yɛnŋɛlɛ li tunmbyee Moyisi wìla ku. Kona, a Yawe Yɛnŋɛlɛ lì sigi yo Nuni pinambyɔ Zhozuwe wi kan, wo ŋa wìla pye Moyisi wi sagafɔ we, ma yo fɔ: 2 «Na tunmbyee Moyisi wì ku. Koni yiri, mboro naa Izirayɛli woolo pe ni fuun pe ni, ye ki Zhuridɛn gbaan ŋa wi kɔn ye ye wa tara nda mi yɛn na kaan ye yeri ti ni. 3 Yaga ye yɔngɔlɔ ke kan laga o laga ŋga na, mi yaa ki laga ki kan ye yeri, mbe yala yɔn fɔlɔ na mìla lɛ Moyisi wi yeri li ni. 4 Ye tara ti yaa lɛ wa gbinri wi ni, wa yɔnlɔparawa kalige kɛɛ yeri mbe sa gbɔn fɔ wa ki Liban tara nda ti na, wa yɔnlɔparawa kamɛŋgɛ kɛɛ yeri, fɔ wa gbaan gbeŋɛ Efirati wi na, wa yɔnlɔ yirisaga yeri, naa Hɛti cɛnlɛ woolo pe tara ti ni fuun ti ni, fɔ sa gbɔn wa Mediterane kɔgɔje wi na, wa yɔnlɔ tosaga yeri†. 5 Ma yinwege piliye yi ni fuun yi ni, lere se ya yere mbɔɔn sige malaga ni, katugu mi yaa pye ma ni la wele ma na paa yɛgɛ ŋga na mìla pye Moyisi wi ni na wele wi na we. Mi se laga ma na fyew, mi se sɔɔn wa. 6 Fanŋga le ma yɛɛ ni ma kotogo ta, katugu mìla wugu ma yo mi yaa tara nda kan ye tɛlɛye pe yeri, mboro ma yaa ye ki leele mbele pe ni wa ki tara ti ni, peri ta kɔrɔgɔ†. 7 Ki cɛ wowi ŋa, ma fanŋga le ma yɛɛ ni, ma kotogo ta jɛŋgɛ. Lasiri ŋa na tunmbyee Moyisi wì kan ma yeri, maa tanri wi ni fuun wi na tagawa ni. Maga ka laga wi na mbe kari kɛɛ ka na. Kona, maga kala na fuun pye, li yaa yɔn ma kan. 8 Maa ki lasiri sɛwɛ ŋa wi sɛnrɛ ti kara suyi, maa sɔnri ti na yɔnlɔ naa yembinɛ, jaŋgo kagala ŋgele fuun ke yɛn ma yɔnlɔgɔ wa wi ni, maa tanri ke na tagawa ni. Kona pa ma kapyegele ke yaa la yɔngɔ, pa ma yaa jiti. 9 Mi ma mìgi tunŋgo ŋga ki yo ma kan maga ŋgban le? Fanŋga le ma yɛɛ ni ma kotogo ta. Maga ka fyɛ, ma sunndo wiga si ka kɔn ma na, katugu mi ŋa Yawe Yɛnŋɛlɛ, ma Yɛnŋɛlɛ le, mi yaa pye ma ni la wele ma na ma kapyegele ke ni fuun ke ni†.»

Zhozuwe wìla yo
Izirayɛli woolo pe pe yɛɛ gbɛgɛlɛ
pe Zhuridɛn gbaan wi kɔn

10 Kona, a Zhozuwe wì sigi sɛnrɛ nda ti yo Izirayɛli woolo teele pe kan ma yo fɔ: 11 «Ye yanri ye torotoro wa paara yinrɛ cɛnsaga ki ni, yege sɛnrɛ nda ti yo leele pe kan ye pe pye fɔ: ‹Ye yaakara gbɛgɛlɛ ye yɛɛ kan, katugu sanni piliye taanri, ye yaa ki Zhuridɛn gbaan ŋa wi kɔn mbe yiri wa wi kɛɛ ŋga na, mbe sa tara nda Yawe Yɛnŋɛlɛ, ye Yɛnŋɛlɛ li yɛn na kaan we yeri ti shɔ ti pye ye woro.› »

12 Ko puŋgo na, a Zhozuwe wì sigi yo Urubɛn cɛnlɛ woolo, naa Gadi cɛnlɛ woolo konaa Manase cɛnlɛ li walaga woolo † pe kan ma yo fɔ: 13 «Yawe Yɛnŋɛlɛ li tunmbyee Moyisi wìla sɛnrɛ nda yo ye kan, yaa nawa tuun ti na. Wìla ye pye fɔ: ‹Yawe Yɛnŋɛlɛ, ye Yɛnŋɛlɛ lìgi tara nda ti kan ye yeri, ma ti a yè cɛn laga ti ni yɛyinŋge na.› 14 Tara nda Moyisi wì kan ye yeri laga Zhuridɛn gbaan wi kɛɛ ŋga na, ye jɛɛlɛ naa ye piile pe mbe ya koro laga ti ni mbe pinlɛ ye yaayoro ti ni. Ɛɛn fɔ, yoro nambala mbele fuun ye mbe ya malaga gbɔn, ye yaa ye maliŋgbɔnyaara ti lɛ mbe keli ye sefɛnnɛ pe yɛgɛ mbe pe saga, 15 fɔ Yawe Yɛnŋɛlɛ li sa pe kan pe cɛn yɛyinŋge na paa yɛgɛ ŋga na lì ye kan, a yè cɛn yɛyinŋge na we; fɔ pe sa tara ti ta, nda Yawe Yɛnŋɛlɛ, ye Yɛnŋɛlɛ li yɛn na kaan pe yeri we. Ko puŋgo na, tara nda ti yɛn ye woro, to nda Yawe Yɛnŋɛlɛ li tunmbyee Moyisi wìla kan ye yeri laga Zhuridɛn gbaan wi yɔnlɔ yirisaga yeri, ye sɔngɔrɔ ye sa cɛn wa ti ni†.»

16 Kona, a pè si Zhozuwe wì yɔn sogo ma yo fɔ: «Ŋga fuun mà yo we kan, we yaa ki pye. Maga we tun laga o laga, we yaa kari wa. 17 We yaa la nuru ma yeri kala li ni fuun ni, paa yɛgɛ ŋga na wàa pye na nuru Moyisi wi yeri we. Yawe Yɛnŋɛlɛ, ma Yɛnŋɛlɛ li pye ma ni, laa wele ma na paa yɛgɛ ŋga na làa pye Moyisi wi ni we. 18 Lere o lere ka yiri mbe je mbe yo wi se logo ma yeri konaa na wii yɛnlɛ mbe tanga ma sɛnyoro ti na, wa kala na fuun ma yaa yo li ni, ko fɔ pe yaa wo gbo. Mboro wo na, fanŋga le ma yɛɛ ni, ma kotogo ta!»

†1:4 1.3-4: Dete 11.24-25; 31.6,8; Ebu 13.5

†1:6 1.6: Dete 31.6-7,23

†1:9 1.9: Ŋga kì yo fɔ: Mi yaa pye ma ni ma kapyegele ke ni fuun ni, sɛwɛɛlɛ pele ni, ki yɛn ma yɔnlɔgɔ wa ma yo fɔ: Laga o laga maga kari, mi yaa pye ma ni.

†1:12 1.12: Moyisi wìla cɛnsaga kan Manase cɛnlɛ li walaga nuŋgba woolo yeri makɔ wa Zhuridɛn gbaan wi yɔnlɔ yirisaga yeri, walaga nuŋgba kìla koro.

†1:15 1.12-15: Nɔmbu 32.28-32; Dete 3.18-20; Zhozu 22.1-6