4
Sɔtanla wìla Zhezu wi wa
ma wele mboo le kapege
ma wele mboo le kapege
(Mati 4.1-11; Maki 1.12-13)
1 Naa Yinnɛkpoyi làa kaa Zhezu wi yin, a wì si yiri wa Zhuridɛn gbaan wi tanla ma sɔngɔrɔ. A Yinnɛkpoyi lì suu yɛgɛ sin ma kari wi ni wa gbinri wi ni. 2 A Sɔtanla wì si saa naa wa ma wele mboo le kapege, ma saa ta fɔ piliye nafa shyɛn. Ki piliye yi ni, Zhezu wi sila yaraga ka ka. Naa ko piliye yo la kaa toro, a fuŋgo suu yigi. 3 Kona, a Sɔtanla wì suu pye fɔ: «Na kaa pye ma yɛn Yɛnŋɛlɛ li Pinambyɔ, ki yo ki sinndɛlɛgɛ ŋga ki kan ki kanŋga buru». 4 A Zhezu wì suu yɔn sogo ma yo fɔ: «Ki yɛn ma yɔnlɔgɔ wa Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wi ni ma yo fɔ: ‹Yaakara to cɛ se ya mbe sɛnwee wi baro.› »
5 Kona, a Sɔtanla wì suu lɛ ma kari wa naayeri, mɛɛ dunruya wunluwɔ pi ni fuun pi naga wi na le ki yɔnlɔ nuŋgba li ni, 6 mɛɛ wi pye fɔ: «Mi yaa ki fanŋga ŋga konaa ki wunluwɔ mba pi gbɔgɔwɔ pi ni fuun pi kan† 4.6: Zhan 12.31; 14.30; 1 Zhan 5.19 ma yeri, ti pye ma woro; katugu to ti ni fuun nda to kan mi yeri. Mi kaa jaa mberi kan lere ŋa fuun yeri, mbe ya mberi kan wi yeri. 7 Na maga kanŋguuro kan na jegele mbanla gbɔgɔ, ti ni fuun ti yaa pye ma woro.»
8 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Ki yɛn ma yɔnlɔgɔ wa Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wi ni ma yo fɔ: ‹Ta ma Fɔ Yɛnŋɛlɛ li gbogo, maa tunŋgo piin lo nuŋgba kan.› »† 4.8: Dete 6.13
9 A Sɔtanla wì si kari wi ni naa wa Zheruzalɛmu, ma saa wi tɛgɛ wa shɛrigo gbɔgɔ ki namunjɔ wi na, ma suu pye fɔ: «Na kaa pye ma yɛn Yɛnŋɛlɛ li Pinambyɔ, yew ma kan wa tara; 10 katugu Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wila ki yuun ma yo fɔ: ‹Yɛnŋɛlɛ li yaa konɔ kan li mɛrɛgɛye pe yeri pɔɔn tɔgɔ.› 11 Ki si yɛn ma yɔnlɔgɔ naa fɔ: ‹Pe yaa ma tɔgɔ wa pe kɛyɛn yi ni, jaŋgo maga kɔɔn tɔlɔgɔ ki kurugo sinndɛlɛgɛ ka na.› »† 4.10-11: Yuuro 91.11-12
12 A Zhezu wì suu pye fɔ: «Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wi yɛn naga yuun ma yo: ‹Maga ka ma Fɔ Yɛnŋɛlɛ li wa mbe wele.› »† 4.12: Dete 6.16
13 Naa Sɔtanla wìla kaa Zhezu wi wa ma wele wamawelewe pi cɛnlɛ pyew pi na ma saa kɔ, a wì suu yaga le mɛɛ kari, nɛɛ wi singi pilifɔnŋgɔ na.
ZHEZU WI TUNŊGO WA GALILE TARA
4.14–9.50
Zhezu wìla wi tunŋgo ki lɛ
wa Galile tara
wa Galile tara
(Mati 4.12-17; Maki 1.14-15)
14 Ko puŋgo na, a Zhezu wì si sɔngɔrɔ wa Galile tara, Yinnɛkpoyi li yawa pìla pye wi ni. A wi mɛgɛ kì si yiri wa ki tara ti lagapyew ki ni. 15 Wìla pye na leele pe nari Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ ti ni wa shɛriyinrɛ ti ni, a leele pe ni fuun paa wi sɔnni.
Nazarɛti ca fɛnnɛ pàa je
Zhezu wi na
Zhezu wi na
(Mati 13.53-58; Maki 6.1-6)
16 A Zhezu wì si kari wa Nazarɛti, pa pàa wi koro wa, a wì saa gbɔn lere. Naa cɛnpilige kìla kaa gbɔn, a wì si saa ye wa shɛrigo ki ni paa yɛgɛ ŋga na wìla pye naga piin faa we. A wì si yiri ma yere mbe Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ ti kara leele pe kan. 17 A pè si Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔEzayi wi sɛwɛ wi lɛ maa le wi kɛɛ. A wì suu yɛngɛ mɛɛ laga ka yan, ki yɛn ma yɔnlɔgɔ wa ma yo fɔ:
18 We Fɔ wi Yinnɛ li yɛn na ni.
Wìlan wɔ mbaa Sɛntanra ti yuun fyɔnwɔ fɛnnɛ pe kan.
Wìlan tun ma yo mbaa ki yari kasopiile pe kan fɔ pe yaa ka pe wa,
mbaa ki yari fyɔɔnlɔ pe kan fɔ pe yaa kaa yaan,
mbe mbele leele pe yɛn na jɔlɔ pe shɔ mbe pe wɔ wa jɔlɔgɔ ki ni,
20 Ko puŋgo na, a Zhezu wì si sɛwɛ wi tɔn maa kan shɛrigo tunmbyee wi yeri mɛɛ cɛn. Mbele fuun pàa pye wa shɛrigo ki ni, a pè si pe yɛngɛlɛ ke kan wi na naa wele. 21 A wi nɛɛ pe piin fɔ: «Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wi sɛnrɛ nda mì kara yè logo, tìri yɛɛ yɔn fili nala.»
22 Pe ni fuun pàa pye naa mɛtanga yinri, sɛnjɛndɛ nda tìla yiri wa wi yɔn tìla pe pari. A pe nɛɛ yuun fɔ: «Zhozɛfu† 4.22: Mati 13.55; Maki 6.3; Zhan 6.42 pinambyɔ wo ma ŋa yɛɛn?»
23 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Ki yɛn kaselege fɔ ye yaa kaga yomiyɛlɛ na li wa na kala na, mbe yo fɔ: ‹Mboro ŋa wɛrɛ pyefɔ, ma yɛɛ sagala ye!› Ye yaa si kaga yo naa mbe yo fɔ: ‹Kagala ŋgele mà pye wa Kapɛrinawu† 4.23: Mati 11.23 wè logo, ke yɔngɔ pye fun laga ma ca ki ni!› »
24 A wì si pe pye naa fɔ: «Kaselege ko na, mila ki yuun ye kan, ko Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ woro wa, ŋa wi ca† 4.24: Mati 13.57; Zhan 4.44 woolo pe maa yigi jɛŋgɛ. 25 Mi nɛɛ ki yuun naga finligi ye kan, ki yɛn kaselege fɔ Eli sanga wi na, naŋgunjaala pàa pye ma lɛgɛ laga Izirayɛli tara, sanga ŋa ni tisaga kìla yere yɛlɛ taanri naa yeŋge kɔgɔlɔni. A fuŋgo gbɔgɔ kì to laga tara ti ni. 26 Ma si yala, Yɛnŋɛlɛ li sila Eli wi tun poro wa kpɛ yeri wi sa pe saga; ɛɛn fɔ, làa wi tun naŋgunjɔ nuŋgba yeri cɛ, wa Sarɛpita ca, wa Sidɔn tara, ma yo wi saa saga.† 4.26: 1 Wunlu 17.9 27 Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ Elize sanga wi na fun, yayɛnwɛ fɛnnɛ pàa lɛgɛ laga Izirayɛli tara. Ma si yala, poro wa kpɛ sila sagala. Ɛɛn fɔ, ndɛɛ Siri tara fɛnnɛ naŋa ŋa pàa pye na yinri Naama† 4.27: Naama wìla taga Yɛnŋɛlɛ li na, ko kì ti wìla sagala; 2 Wunlu 5.14. wo nuŋgba wìla sagala.»
28 Mbele fuun pàa pye wa shɛrigo ki ni, naa pàa kaa ki sɛnrɛ ti logo Zhezu wi yeri, a pè si nawa ŋgban fɔ jɛŋgɛ. 29 A pè si yiri, mɛɛ wi tilele ma yiri wi ni wa ca nawa. Pe ca kìla pye ma kan yanwiga ŋga na, a pè si kari wi ni wa ki go na, jaŋgo mboo wɔnrɔgɔ mboo wa wa yanwiga titɛgɛ ki ni. 30 Ɛɛn fɔ, a Zhezu wì si toro wa pe sɔgɔwɔ, mɛɛ kari† 4.30: Zhan 7.30; 8.59; 10.39.
Zhezu wìla yinnɛ tipele fɔ
wa sagala
wa sagala
(Maki 1.21-28)
31 Ko puŋgo na, a Zhezu wì si kari wa Galile tara, wa Kapɛrinawu ca, mɛɛ saa na leele pe nari Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ ti ni wa shɛrigo ki ni cɛnpiliye yi ni. 32 Wi Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ nagalɔmɔ pìla pe pari, katugu wìla pye na para fanŋga ni. 33 Ki cɛnpilige ka ni, naŋa wà la pye wa shɛrigo ki ni, yinnɛ tipele la pye wi ni. A wo si gbele ŋgbanga ma yo fɔ: 34 «Iye! Yiŋgi ki yɛn woro naa mboro sɔgɔwɔ Nazarɛti ca fɛnnɛ Zhezu! Ma pan mbe we tɔngɔ wi le? Lere ŋa wi mboro, mɔ̀ɔ jɛn. Ma yɛn Yɛnŋɛlɛ li Lere kpoyi!»
35 A Zhezu wì si gbanla ki yinnɛ tipele li na, ma li pye fɔ: «Pyeri wa, ma wɔ ki naŋa ŋa wi ni!»
A yinnɛ tipele lì si naŋa wi jan le tara leele pe ni fuun pe yɛgɛ na, mɛɛ wɔ wi ni. Ɛɛn fɔ, li sila kapege pye wi na. 36 A leele pe ni fuun pe nɛɛ kawa, nɛɛ pe yɛɛ yewe na yuun fɔ: «Iye, yiŋgi sɛnrɛ ri nda to yɛɛn? Ki naŋa ŋa wila para fanŋga naa yawa ni yinnɛ tipegele ke ni, a kaa woo leele pe ni.»
37 A Zhezu wi mɛgɛ kì si yiri wa ki tara ti ni fuun ti ni.
Zhezu wìla yambala lɛgɛrɛ sagala
(Mati 8.14-17; Maki 1.29-34,35-39)
38 Naa pàa kaa yiri wa shɛrigo ki ni, a Zhezu wì si kari wa Simɔ wi go. Ki sanga wi ni, Simɔ wi jɔ nɔ wo wìla pye na jɔlɔ witiwɛrɛwɛ ni. A pè suu yɛnri ma yo wuu sagala. 39 A Zhezu wì si fɔli wa jɛlɛ wi go kɛɛ ki yeri, mɛɛ para ŋgbanga witiwɛrɛwɛ pi na. A witiwɛrɛwɛ pì si kɔ. A jɛlɛ wì si yiri le ki yɔngɔlɔ nuŋgba ke ni, nɛɛ pe kala yɔngɔ.
40 Naa yɔnlɔ kìla kaa to, mbele fuun yambala la pye pe yeri na jɔlɔ yama cɛnlɛ lɛgɛrɛ ni, a pè pe lɛ ma pan pe ni Zhezu wi kɔrɔgɔ. A wì si kɛɛ taga pe ni fuun nuŋgba nuŋgba pe na ma pe sagala. 41 Yinnɛ tipegele la wɔ lelɛgɛrɛ ni na gbele ŋgbanga na yuun fɔ: «Ma yɛn Yɛnŋɛlɛ li Pinambyɔ!» A Zhezu wì si para ke na ŋgbanga, wi sila yɛnlɛ kaa para, katugu kàa ki jɛn ma yo wo wi yɛn Kirisi we.
42 Naa laga kìla kaa laga, a Zhezu wì si yiri wa ca mɛɛ kari wa yan, wa laga ŋga lere sila pye we. A janwa wì si yiri naa lagajaa. Naa pàa ka saa gbɔn wa wi na, a pe nɛɛ jaa wi koro wa pe ni, jaŋgo wiga ka kari mbe pe yaga. 43 Ɛɛn fɔ, a Zhezu wì sho fɔ: «Mi daga mbe Yɛnŋɛlɛ li wunluwɔ Sɛntanra ti yari wa cara sannda ti ni fun; katugu ko kala li Yɛnŋɛlɛ lìlan tun.»
44 A wi nɛɛ Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ ti yuun wa Zhude tara shɛriyinrɛ ti ni.
†4:6 4.6: Zhan 12.31; 14.30; 1 Zhan 5.19
†4:8 4.8: Dete 6.13
†4:11 4.10-11: Yuuro 91.11-12
†4:12 4.12: Dete 6.16
†4:19 4.19: Eza 61.1-2
†4:22 4.22: Mati 13.55; Maki 6.3; Zhan 6.42
†4:23 4.23: Mati 11.23
†4:24 4.24: Mati 13.57; Zhan 4.44
†4:26 4.26: 1 Wunlu 17.9
†4:27 4.27: Naama wìla taga Yɛnŋɛlɛ li na, ko kì ti wìla sagala; 2 Wunlu 5.14.
†4:30 4.30: Zhan 7.30; 8.59; 10.39