A Koina Wewapua un Iesu Kaarisito
Maarko
i timui
A pirpir kaapa muga
Maarko, raa iaana kaai Ioaanes i timu a buk mi. Ia a mugaana muaana baa i timtimu u ra Koina Wewapua. Maarko wakir raa ko ra 12 naat na wawer anun Iesu. A taara diat nuki naa Maarko i lo a pirpir un Iesu kon Petero ma namur i timui. Maarko i ngaala ut inaanga Ierusalem, ia kaai i babo a kum utnaa baa Iesu i paami. Baa daat luk Maarko 14:51-52 kaduk i pirpir un ia ut.
Namur i waan paat a tena wewaraaut anun Paaulo ma Baanaabaas u ra nundiaar pinapaam (babo Aap 12:25).
Maarko i timtimu karom a taara Rom kupi diat a nunura a Koina Wewapua un Iesu. U ra buk mi i wapua diat naa Iesu ku maa a dekdekina i ngaala ma i paam akoto a naagagon. I nemi naa a taara Rom ma daat kaai daat a nunurai naa i lingtatuna ut naa Iesu a Natun God.
Maarko i timu a mongoro na utnaa na kakaian Iesu i paami, ma ra kum mawaat baa i kariaanai, iaku pa i timu akoto raa kum wawer anun Iesu. Raa utnaa kaai baa Maarko i timui i lenbi, naa Iesu a dekdekina i ngaala aakit kon Saataan, ma ia a Tena Walaaun anundaat.
A timtimu anun Maarko i tuk taau ku un Maarko 16:8. Ma Maarko 16:9-20 raa muaana ingen ut i timui.
A winawaan i ra buk Maarko:
Iesu i turpaa anuna pinapaam (1:1-13)
Iesu i papaam irong Gaalilaia (1:14–9:50)
Iesu i waan unaanga Ierusalem (10:1-52)
A tintinip na wik ma ra minaat anun Iesu (11:1–15:47)
A tinur balet anun Iesu ko ra minaat (16:1-20)
1
Ioaanes a Tena Baapitaaiso i warawaai
(Mt 3:1-12; Lk 3:1-18; Io 1:19-28)
1 Mari ia a turpaai ra Koina Wewapua un Iesu Kaarisito, Natun God.
2 A pirpir anun God baa di aa timu taai u ra buk anu ra propet Aaisaia i piri lenbi,
“Baboi, ang tula wa anung tena lo pirpir kupi in muga taam,
ma in paam aara anum aakapi.
3 In ingaan raa i wewataai u ra bil na wanua lenbi,
‘Muaat a paam aara aakapi anu ra Tadaaru,
muaat a paam kado anuna kum aakapi.’ ” Aais 40:3
4 Io, Ioaanes a Tena Baapitaaiso i ki u ra bil na wanua ma i laana baapitaaiso ma i warawaai naa a taara diat a nukpuku ma din baapitaaiso diat, ma God in una wa anundiat kum aakaina mangamangaan. 5 A taara raap taanginaanga Ierusalem ma taanga u ra papaar Iudaia raap, diat waan karomi. Diat pir apuaana anundiat kum aakaina mangamangaan, ma i baapitaaiso diat u ra daanim Ioridaan. 6 Ioaanes i mong ma ra ina maalu na weu na kaamel, ma i wi baati ma ra panina bulumakaau, ma i aanaan a kum ko ma ra bulit baa a kum bi diat paami. 7 I warawaai lenbi, “Ia baa in murmur taang i ngaala taang. Ma iaau, iaau kinalik aakit taana. 8 Iaau baapitaaiso muaat ma ra palaa, ma in baapitaaiso muaat ma ra Takado na Nion.”
Ioaanes i baapitaaiso Iesu, ma Saataan i walaami
(Mt 3:13–4:11; Lk 3:21-22; 4:1-13)
9 U ra kum bungbung baa Ioaanes i baapitaaiso a taara, Iesu i waan paat taangirong u ra taamaan Naasaret u ra papaar Gaalilaia. Ma Ioaanes i baapitaaisoi u ra daanim Ioridaan. 10 Baa Iesu i or pari ko ra daanim, i babo a maawa i tapaapa, ma a Takado na Nion i waan pari taau uni welaar ma ra ina buna. 11 Ma in ingaan raa taanginaanga u ra maawa i piri lenbi, “Ui Natunglik, a naat na wakwakaak, iaau gaaia aakit un ui.” 12 Ma namur a Takado na Nion i tula wa Iesu unaanga u ra bil na wanua. 13 Ma i ki matira 40 bungbung ma Saataan i walaami. I ki ungaai ma ra kum kuaabaar na wewagua ma a kum aangelo diat waraauti.
Iesu i wataa paa waat na tena ong bene
(Mt 4:12-22; Lk 4:14-15; 5:1-11)
14 Baa di aa waruk taa Ioaanes u ra ruma na karabus, Iesu i waan paat irong u ra papaar Gaalilaia, i warawaai ma ra Koina Wewapua anun God, 15 i piri lenbi, “Ia ot a pakaana bung, ma a mataanitu anun God ia marawaai, muaat a nukpuku, ma muaat a nurnur u ra Koina Wewapua”.
16 Baa i wawaal nakono naa ra taai kikil Gaalilaia, i babo paa naadina Simon ma Aanderiaas baa diaar ong bene nataai, maa diaar a ru tena ong bene. 17 I piri taan diaar naa, “Mur a murmur iaau, ma ang wer mur kupi mur a ru tena aalaal taara.” 18 Io, diaar tur paa maut ko ra nundiaar kum bene, ma diaar murmuri.
19 Ma baa i wawaal kinalik balet, i babo paa bulung raa naadina Iaakobo ma Ioaanes, a ru natun Sebedaaio, diaar ki u ra mon ma diaar ingit anundiaar kum bene. 20 Iesu i wataa pa diaar gagaa maut, ma diaar waan kon tamaandiaar ma ra kum tultul u ra mon, ma diaar murmuri.
Iesu i lu irok wa a tabaraan kon raa muaana
(Lk 4:31-37)
21 Diat waan urong Kaapernaaum, ma u ra Bung Saabaat Iesu i ruk u ra ruma na lotu, ma i wer diat. 22 Ma diat kakaian u ra nuna wawer, maa i wer diat lenbaa ia ut i paam akoto a naagagon, ma pa i wer diat welaar ma ra kum tena wawer u ra kum Naagagon.
23 Raa muaana, a tabaraan kuraa uni, i ki u ra nundiat ruma na lotu, i kulkulaai lenbi, 24 “Ui Iesu a te Naasaret. Un paam aawa un miaat? U waan paat duk kupi un baanaakaka wa miaat? Iaau nunura ui, ui a Tena Gomgom anun God.” 25 Iesu i turbaati ma ra pirpir lenbi, “Koku pirpir! Pari ko ra muaana maa!” 26 A tabaraan i wadader taai, ma i kulkulaai paa, ma i pari koni.
27 A taara raap diat kakaian aakit, ma diat tiri wetwetalaai diat naa, “Aawa mi? A matakina wawer duk. A muaana mi i paam akoto a naagagon ma i naaknaagagon wa utkaai a kum tabaraan, ma diat tartaraam karomi.” 28 Ma a pirpir un Iesu i waan werweraan u ra kum taamtaamaan raap u ra papaar Gaalilaia.
Iesu i walaangalaanga paa mongoro na malaapaang
(Mt 8:14-17; Lk 4:38-41)
29 Baa Iesu ma ra nuna kum naat na wawer diat pari ko ra ruma na lotu, diat weur ma Iaakobo ma Ioaanes ma diat waan maut kup a ruma anun
Simon diaar ma Aanderiaas. 30 Nimun Simon, a tabuan i malaapaang, ma i inep ma ra ina wuwan, ma diat wapua gagaa Iesu uni. 31 Io, Iesu i waan karomi, i paam paa a limaana, ma i aal atur paai, ma ina wuwan i raap maut koni. Ma a tabuan maa i tabaara diat ma ra utnaa na winangaan.
32 Ma baa i tawiwibung, a taara diat ben paa a kum malaapaang raap karom Iesu, ma diat kaai baa a kum tabaraan diat ruk taau un diat. 33 A taara raap taanga u ra taamaan maa diat teng na bonanaaka. 34 Ma i walaangalaanga paa mongoro baa diat malaapaang ma ra kum aalawur mangaana malaapaang, ma i lu irok wa mongoro na tabaraan kon diat. Ma i turbaat a kum tabaraan kupi koku diat pirpir, kabina diat nunura ut Iesu.
Iesu i warawaai irong Gaalilaia
(Lk 4:42-44)
35 U ra laar, Iesu i tawaangun ma i pari. I waan kup a bil na wanua, ma i aaraaring matira. 36 Simon ma diat baa diat weur mai, diat baat kupi. 37 Baa diat aa baat paai, diat piri taana lenbi, “A taara raap diat baat kup ui.” 38 Ma Iesu i piri taan diat naa, “Daat a waan un ta kum taamaan marawaai, kupi ang warawaai kaai karom diat. Maa mi ia kabina baa iaau waan paat kupi.” 39 Io, i waan taltalili u ra papaar Gaalilaia raap. I warawaai u ra nundiat kum ruma na lotu, ma i lu irok wa a kum tabaraan ko ra taara.
Iesu i walaangalaanga paa a wukawuka
(Mt 8:1-4; Lk 5:12-16)
40 Raa muaana, a wukawuka, i waan karom Iesu, i ki but keke, ma i aaring dekdeki naa, “Pa i dekdek karom ui, baa u nemi, io, un walaangalaanga iaau.” 41 Ma Iesu i maari, i kado wa a limaana, i paam a panina, ma i piri taana naa, “Iaau nemi ut. Un laangalaanga.” 42 Ma a wukawuka i raap maut koni, ma i laangalaanga balet. 43-44 Ma Iesu i pirpir dekdek taau karomi naa, “Koku wapua taa te uni. Un waan ma un waiaa muga ta ui karom a tena wetabaar karom God, ma un taar a wetabaar karom God welaar ma Moses ia pir taai. Baa un paami lenbi in kaapa karom a taara baa u aa laangalaanga.” 45 Iaku a muaana mi i pari ma i wewapua taltalili uni karom a taara. Ma i pet taa Iesu baa pa i waan baara balet ma un ta taamaan, i waan taltalili maku u ra kum bil na wanua, ma a kum taara taanga u ra kum taamaan diat waan karomi.