6
Hu Nasaret ara welehu imai ta Yesus
Yesus itali kol ara pe imui iya kolon, pe hu ndramiran huro ndruwan huya yi. Iro lang para Sapat sih, pe Yesus itiyani nongan iya nondriya numwa totohun. Hu ndramat soyon iya huhilingi yiy pe mwoiwahu ihin iya nongnan, pe hupa, “Ndramat ara, iwiri nongan ara ipwen aleheh? Lohongai hira kili yiy ara sehe lohongai? Pe hu ndraikiya pwoke mepo ita pwaingani hu, ara iyau aleheh? Yiy ara ndramat para pwilya seu, ndre? Yiy ara noru Mariya, pe nalin hu ara Yakopus, Yosep, Yutas, pe Simon, ndre? Pe pisun hu, hutopo sura tou iye yi, ndre?” Pwen welehu imai tan.
Yesus ipwai iya kili hu ipa, “Poropet hamou, kapa kiro kol mawen ara, andre hu karanuhuyani yiy. Hapeko kapa kiya ndroiyi kolon imwonen, pe nondriya hu ndrayen pe hu hapat ara, andre hu kantanuhuyani yiy pwi.” Pwen pe kinimbusi ndraikiya pwoke namandran iya kol ara pwi; hapeko iyki niman iya ndrita hu ndramat hayah humwa, pe isopwoyani hu hungoh. Pe koyun indrap iya tahu ndramat hu kanpwotisingi lohongai pwi.
Yesus iyki mbulen iya kili ndramiran hu songui pe lumou
Pwen Yesus iya makaiye hu kol hakol-hakol pe iro tiyani nongan. Pwen iyoh hu ndramiran songui pe lumou husa kili yiy, pe ipwandrisa hu malmou-malmou. Pe iyki pwoke iya kili hu, para hu payit mwomwan hu kahalingi nongnahu.
Pe iwong pwokeyan iya tahu para hu kasap nes opu, hapeko hu mbuna kasap hu melit handra-handra yi – tehe ndrina nohun, tehe ndrop, tehe singayai kiro ndropwa singayai – melit masih tehen ara, konan. Ipa hiyan para hu kaiki haina pwelekahu, hapeko ipwai para hu mbuna kakun sulyahu malsap. 10 Pe ipwai iya kili hu ipa, “Kapa wawu kasarayah kaya kol hakol ara, pe akaya nondriya seu hawum, pwen akoro nondriya seu ara ko, kipoo wawu katali kol ara. 11 Hapeko kapa akaya kol hakol pe yihu kahambuwalihu tawawu, pe hu kanwiri wawu kaya nondriya suwehu pwi, pe hu kanhilingi nongna wawu pwi, pwen akatali kol ara; pe tandrohonga pakataliy, akaratolohani pwelendrika wawu. Pwen andre hu kawiri koran.”
12 Pwen hu ndramiran ara huya pe hutiyani nongan iya kili hu ndramat, hupa, “Wawu karapaiwani ndriya wawu.” 13 Pe hurapiyani hu payit soyon iya mepo iro kili hu ndramat, pe hutumwi ndraikei iya mandrakuyu hu ndramat soyon iya mepo humwa, pe humbusi hu hungoh pe husarayah hiyan.
Herot ipa ndre Yesus ara Yohanes ndramat para paptais
14 Pwen King Herot ihilong, paratesah ngala Yesus kiningau marakol masih. Ndramat tiken hupa ndre Yohanes, ndramat para paptais, ara kintine, pe iripo mbusi hu ndraikiya pwoke ara.
15 Pe hu tiken hupa, “Yiy Eliyah, ndre?” Pe hu tiken hupa, “Yiy ara poropet hamou, tehe yihu poropet para koluw.”
16 Hapeko Herot ihilong pe ipwai ipa, “Yohanes, mepo koluw usondriti koyun, ara mahapo kinsa tine yi!”
17 Titiye ta Herot isondriti koyu Yohanes ara ipa toro: Koluw Herot mbukenan kinpwai, pe huwasi Yohanes pe huiki yiy iya nondriya kou. Imbusi tora, paratesah, Herot ara kinwiri nambuyu nalin Pilip, ngalan Herotiyas, iya nambuyun. 18 Pe Yohanes ngara kipwayi Herot ipa, “Nongan para pwahanou ipa ara nonombun para awiri nambuyu nalim.” 19 Pwen Herotiyas lohongan imwa ta Yohanes pe pakitingundrun, hapeko kinlahiy pwi, 20 paratesah, Herot ara inoh ta Yohanes. Herot ipahasaniy tehe Yohanes ara ndramat imwonen pe haiyan, pe ngara kipenani Herotiyas para mbuna kimbusi hapesah kiya tan. Tandrohonga Herot ngara kihilingi nongna Yohanes, yiy ngara kilolohonge soyon pe ndriyan ara iporu; hapeko yiy ara ngara kinamiliy para kihilingi nongnan i.
21 Napwai, iyamulan hape, lang para Herotiyas kimbusi lohongan isa rahihini lang namandran sih. Lang ara, hu nakapwesani lenge Herot mepo tinan imwalahiy iya tan.* Eng: birthday Pwen Herot ipo yon sih iya tahu namandran tan para mbulen, iyapolo hu ndramat huho hin tahu ndram, pe iya sura hu yapane kol Kaliliy. 22 Pwen huro namnam pe noru Herotiyas pihin isa nondriyan, pe iho ndran iya mbulmara Herot pe yowen hu, pe iluwi lohongahu. Pwen King ipwai iya ta pihindrahin ara ipa, “Kapa asike yo kiya sehe melit anamiliy, andre kuikiy.” 23 Pe ipwatisingiy iya tan ipa, “Upwai ndrokonan isa tam, kapa asike yo kiya hapesah andre kuikiy kisa tam; pe kapa asike yo para kuramburingi pwane, andre kuramburingiy pe kuiki haroh mwanye satam.”
24 Pwen noru Herotiyas ara iya pe isike tinan ipa, “Sehe melit ndrokonan andre kusoyingiy kili Herot?”
Pwen tinan ipa, “Asoyingi paya Yohanes, ndramat para paptais.”
25 Indrou pwi, pihindrahin aro ihimbuh iya kili King pe ipa, “Yo unamili paya Yohanes, ndramat para paptais. Aikiy kiya nondriya sih pwelekei, pe kisa kili yo mahapo ko.”
26 Pihindrahin ipa toro, pwen pe King ara ndriyan ipworu namandran iya. Hapeko ilohongani nongnan mamu kinpwatisingiy kinna mbulmara yowen hu mepo huro namnam sura yiy, pe mbuwalin para kipa pwi kiya soksok ta pihindrahin ara. 27 Indrou pwi, King ipwandrisa makundrayen hamou mepo ngara kitingundru hu ndramat, kiya pe kiwiri paya Yohanes kisa. Pe makundrayen ara iya pe isondriti paya Yohanes iro nondriya kou. 28 Pwen iykiy iya nondriya pwelekei sih, pe ihiriy iya kili pihindrahin ara. Pwen pihindrahin ara isap iya kili tinan, Herotiyas. 29 Hu ndramira Yohanes huhulong, pwen huya sap nombuwen pe huya roniy iya ngat sou.
Hu ndramat mayipou (5,000) hunamnam
30 Pwen iyamulan hu aposel humui husa mbultere hu yasura Yesus. Pe hutiyani hu mbulen humbusiy, pe hu melit masih huhinuwani hu ndramat iyaliy. 31 Pe Yesus iya sura hu ndramiran hu pakaya namnam, hapeko hu ndramat soyon iya huropo huya husa, pwen pe hu kanlahiy para kanamnam pwi. Pwen ipa, “Worou opu tukayau kaya hape lohowayin, pe tukaya hangong hape.”
32 Pwen huya his ndroi hakou pe yihu ko huya kol hape ndrohoyin hira mawen. 33 Hapeko hu ndramat soyon iya hunime hu huyau pe huyirowe hu. Pwen hu ndramat soyon iya huyau kol namandran masih pe hungap pe huya rayah imu iya hapeleheh mepo Yesus pe hu ndramiran hu nakasaliy. 34 Pwen Yesus ituh ndroi iya pwan, pe inime hu ndramat soyo-soyon iya hu kansa huro. Pe Yesus ara koyun isikirani hu, paratappeh, yihu ara tehe hu sipsip mepo ndramat para hangna hu pwi. Pwen Yesus ihinuwani hu iya memelit soyon iya.
35 Pwen kol iro piyah masih pe hu ndramira Yesus husa kili yiy, pe hupwai iya tan hupa, “Kinipiyah pwen, pe yorou turopo kol ndrohoyin. 36 Kiya, hiyan para apwai katahu ndramat para hu kayau kaya kol topo pakeh, pe kaya sou anandrinahu.”
37 Yesus ipa, “Wawu kahang hu anandrinai.”
Pwen husok yiy hupa, “Wou apa ndre hiyan para yowu kaya sowani ndrina nohun, pe yowu kayaikiy kanahu pe hu kainiy? Anandrinai ara, andre kenen kirayah tehe kene ndramat hamou ngara kiwiriy nondriya walah mandrolwoh!” sombulepat para sowani ndrina nohun ara namandran iya; Eng: “200 denarii,” or “8 months of a man’s wages”
38 Hapeko Yesus isike hu ipa, “Ndrina nohun ara, masahayeh ita? Wawu kaya nimei.”
Pwen huya nimei ihipwen, pe husa pwai iya tan hupa, “Ndrina nohun ara mayimah, pe iyapolo ni malmou.”
39 Pwen Yesus ipwai iya kili hu ndramiran para hu karawurani hu ndramat koro ndrokoyirayi sih-sih, pe hukampwan ndrita ndromndriu salau. 40 Pwen humpwan tasangat-tasangat pe yimingui-yimingui iro ndrokoyirayi sih-sih. 41 Pwen Yesus iwiri ndrina nohun mayimah pe ni malmou ara, pe maran iya paingan pe irawuloh iya ta Ngindrai. Pwen iramburingi ndrina nohun pe iykiy iya kili hu ndramiran para hu katainganiy kata hu ndramat masih. Pwen iramburingi ni malmou pe itainganiy iya tahu masih kene yi. 42 Hu ndramat masih hunamnam pe isihihu. 43 Pwen hu ndramira Yesus huwiri ndrop mandropwa songui pe luhat pe hunihi ndritike ndrina nohun pe ni iyaliy pe hupep. 44 Hu ndramat kamai mwanye mepo huiniy, ndromwoyahu ara mayipou (5,000).
Yesus irorikai ndrita ndran makaiye
45 Indrou pwi, Yesus irakalahani hu ndramiran hukaya nondriya ndroi, para hu kaya koro mu kili yiy kaya kol Petsaita, ita haroh para ndran makaiye. Pe yiy opu iro mulan para kipwandrisa hu ndramat hu kayau. 46 Iyamulan para hu kaniyau topwei, yiy iyau iya ngondron sih pe iya totohun.
47 Iro piyah pe ndroi iya iho ndrokolo ndran makaiye pe Yesus hamou o ara iro ndron pwan. 48 Yesus inimei tehe nohai imum te ngondroi isa, pe hu ndramiran ara huro lowayani hu iya pahau pwokeyan iya. Isorohi lang pe Yesus irikai ndrita ndran makaiye isa kili hu. Iro tikai isa, pe pakiramwaitini hu, 49 hapeko hu ndramiran hunime yiy iro tikai ndrita ndran makaiye iropo isa, pe hupa ndre yiy ara hamou mwomwoyou. Pwen huwayeh, 50 paratesah, yihu masih hunime yiy pe hunoh mimiri hu.
Indrou pwi ko, pe iwong iya tahu ipa, “Wawu mbuna kanoh! Aripo yo ko; ndriya wawu kipwoke.” 51 Pwen Yesus ihis iya nondriya ndroi kili hu pe nohai imaito. Hu ndramiran ara mwoiwahu ihin namandran iya, 52 paratesah, hu kannime sehe melit imbusiy iya ndrina nohun, hapeko lohongahu ara kinileu pwi. Lohongahu iro ndrap manau.
Yesus imwanyani hu ndramat soyon iya humwa huro Kennesaret huya hiyan
53 Pwen yihu singondriti ndran makaiye huya haroh, pe husarayah husa kol hakol ngalan Kennesaret, pe huwasi ndroi iro aliy. 54 Pwen iro mwonen huro ndroi husa pwan, pe indrou pwi, hu ndramat huyirowe Yesus. 55 Pwen hungap huya nondriya hu kol ara kene, pe huya wiri hu ndramat humwa, pe husap hu iya pulukuw, pe husa hapeleheh mepo hu hilingiy tehe Yesus iro aliy. 56 Pe hu kol namandran, hu kol mendreheh, pe hu kol masih mepo Yesus irikai topwe aliy, ara huwiri hu ndramat masih humwa huya ndroho pehei. Pe hurakekeyani Yesus para kipa hiyan para nimahu kiya payango koiwen. Pe hu ndramat masikene humbusiy tehen tora, ara husarayah hiyan.

*6:21: Eng: birthday

6:37: sombulepat para sowani ndrina nohun ara namandran iya; Eng: “200 denarii,” or “8 months of a man’s wages”