3
Iin ra kūyutun nda'a'
(Mt. 12:9-14; Lc. 6:6-11)
1 Iin ora kī'vi tuku Jesuu tichi veñu'u ñivi judíu. Ta ikan ndaa iin ra kūyutun nda'a'. 2 Ta ma ñivi ikan jà'a na kuenda tu jànda'a Jesuu ñivi ku'vi vaji ma kivi nindeo kùu yi. Takan ìyo yi ña kumi na Jesuu ta kùu ni'i na nda cha'a' tìso kuati na ra. 3 Ta te'en kà'an ndio ma Jesuu chi'in ma ra kūyutun nda'a':
―¡Ndeta ta kundaun ma'ñu i'ya!
4 Tajan te'en chīkatu'un ndio ra nuu ma ndian ka'ìin ikan:
―¿Nayi kùu ja'a yo ma kivi nindeo, kùuni ndo? ¿A jà'a yo ña va'a, a ña vä'a'? ¿A tiá va'a ña jàkakú yo na, a nde'enio ña kuvi na? ―kàti Jesuu.
Va ma ñivi ka'ìin tichi veñu'u ikan, tüvi nī ka'an na ña kā'an ra. 5 Takan kūu ta Jesuu iin ndē'e xaani ra nuu na ña ya'a nda'vi kùuni ra ti tüvi tàso'o na ña kà'an ra. Ta tüvi kùnda'vini ma ndian chìniñu'u ra ndè'e na ra. Tajan te'en nāka'an ndio Jesuu chi'in ma ra kūyutun nda'a':
―¡Janakee nda'un! ―kàti ra.
Tajan jānakee ndio ma ra ku'vi nda'a' ra. Ta ora ikani ndā'a yi. 6 Ta kēe ndio ma ndra fariseu tichi veñu'u ñivi judíu, ta kuà'an ndio ndra nuu ka'ìin ndra chàkuu chata racha'nu Herode, ña ni natu'un ta'an ndra naja kua ja'a ndra ta kùu ni'i ndra kua ka'ni ndra Jesuu.
Kùti'vi kua'a' ñivi nuu ndaa Jesuu yu'u lakuna
7 Ta Jesuu kuà'an ra chi'in ndra jàkua'a chi'in ra nda yu'u lakuna chi'in kua'a' ñivi ñu'u' Galilea. 8 Ta ikan juuni kua'a' ñivi kēe ndio na kuànde'e na nuu ndaa Jesuu ora chìto na ña jà'a ra ña va'a. Takan kūu ta chāa ma ndian ñu'u' Judea chi'in ndian ñuu Jerusalén, chi'in ndian ñuu Idumea, ndian ìyo iti' kàna nikandii yuta Jordán, ndian ñu'u' ñuu Tiro, chi'in ndian ñu'u' ñuu Sidón ndia. Ndicha ña chāa nduva'a kuii kua'a' ñivi nuu ndaa Jesuu. 9 Yakan va ndākoo Jesuu tiñu nuu ma ndra jàkua'a chi'in ra na yati koo ndra chi'in iin lancha ta jàyatin ndra run yu'u lakuna, ikan na jachika ra ra nuu na. 10 Takan ìyo yi ña ja'a ndra koto chakoyo kua'a' na nuu ndaa ra. Ti tandi'i ndian ku'vi kùuni na ke'e na ra, ti chìto na ti ya'a kua'a' ñivi ku'vi jānda'a ra.
11 Ta ma tati xaan ora ndē'e na ra, ta chūnandi chiti na nuu ra, ta kīcha'a na kànachaa na te'en:
―¡Yo'o kùu ma ra Se'e Ndioo! ―kàti ma tati xaan ikan chi'in ra.
12 Va xaan va'a kīcha'a kà'an Jesuu nuu na, ña na kä'an na takan chi'in ra nuu ka'ìin ñivi.
Jesuu kàchín ra ndi uchi uvi ndra tatun ra
(Mt. 10:1-4; Lc. 6:12-16)
13 Takan kūu ta ora yā'a ña kūu takan, tajan ndāa Jesuu iin yuku. Ta ikan kāna ra ma ndian va'a tiá kùuni ra. Ora kūti'vi ndra nuu ndaa ra 14 ta ikan kāchin ra uchi uvi ta'an ndra kuenda ña kakuu ndra chi'in ra ña kà'an ndra ma tu'un va'a Ndioo. Ti ndra'ya kùu ndra ni kuu tatun ra. 15 Ta chā'a Jesuu ndatu ndra kuenda ña tàva ndra tati xaan ndiso ñivi ku'vi. 16 Ta ma ndi uchi uvi ma ndra kāchin ra nàni ndra te'en: Simón, ra jākunani Jesuu, Petu'. 17 Ta uvi ndra se'e Zebedeu, iin ra nàni Jandiau chi'in ra yani ra, Xuva. Ndrakan jākunani Jesuu ndra Boanerges ña kùuni yi ka'an yi ndra xaan takua xaan nda'yu savi ora kùun ra. 18 Ta inga tuku ra nàni André chi'in Lipe chi'in Tolo chi'in Mate chi'in Tomá, ta Jandiau ra se'e Alfeu. Ta juuni kāchin Jesuu Tadeu chi'in Simón, ra kùuni kuati chi'in ñivi ñuu ka'nu Roma. 19 Ta ra nuu ndi'i nia, va kùu Juda Iscariote, ra ni xikoña'a Jesuu tiá iti' nuu.
Kàti ñivi ti chi'in ndatu kui'na jànda'a Jesuu ma ñivi ku'vi
(Mt. 12:22-32; Lc. 11:14-23; 12:10)
20 Takan kūu ta kēta iin kivi, ña kī'vi tuku Jesuu iin ve'e. Ta ikan inga cha'a' juuni kūti'vi kua'a' ñivi. Ña nī kuu kachi ra ni chi'in ndra jàkua'a chi'in ra jà'a na. 21 Ta ora chīto ma ñivi Jesuu ña jà'a ra ta chàki'in na ra ti xini ra tivi ña jà'a ra takan, kùuni na.
22 Takan kūu ta juuni ma ndra jàkua'a tutu Ndioo ndra kēe ñuu Jerusalén, chāa ndra nuu ndaa Jesuu. Ta te'en kà'an ndra chi'in ma ñivi ikan:
―Juu, ma kui'na kùxini chā'a ndatu nuu ra'ya, ti chi'in ndatu yakán', tàva ra ma tati xaan ndiso ñivi. ―Takan kà'an ndra chata Jesuu.
23 Ta ikan numini kāna Jesuu ndra. Ta kīcha'a kà'an ra iin ku'va chi'in ndra.
―¡Na küu tava ma kui'na juuni maa yi! 24 Tatu iin ñuu kànita'an chi'in juuni maa yi, na kündee yi kua'a' tiempu. 25 Tatu ìyo iin yo kànita'an chi'in juuni ñivi na, na kündee na kua'a' tiempu ndia. 26 Yakan va tu ma kui'na kànita'an yi chi'in juuni maa yi, juuni kündee na ndia. Ta ikan kùu nuu ndi'i nuu na.
27 ’Yakan va nï'iin yo küu ki'vi iin ve'e ra ya'a ìyo ñandee ta kuika, ta sù'u yo ña ìyo nuu ra. Na küu ja'a yo yi tu tüvi ku'ni ji'na yo ra. Yakan va tu ku'ni ji'na yo ra, tajan kùu su'u yo ma ña ìyo ra.
28 ’Va yu'u kàti ndicha kuii nuu ndo ti ma Ndioo ya'a ka'nu ra. Ta jànaa ra kuati ma ñivi ta ndisaa ña kini kà'an na. 29 Va ndian kàti'ini chata Tati Ií Ndioo ndiakan tüva janaa Ndioo kuati na. Yakan va endee koo kuati ikan chi'in na ndisaa tiempu.
30 Ña'a kātitu'un Jesuu nuu ndra, ti tìsokuati ndra ra ña jànda'a ra ndian ku'vi chi'in ndatu kui'na.
Chàa ma'á Jesuu chi'in ndra yani ra ta ñivi ta'an ra nuu ndaa ra jàna'a ra
(Mt. 12:46-50; Lc. 8:19-21)
31 Takan kūu tajan chāa ma'á Jesuu chi'in ndra yani ra chi'in ña ta'an ra ve'e nuu ndaa ra. Va kìndoo vi nuke'eni. Ta ikan kà'an vi chi'in iin ra ndaa ma nuu ka'ìin kua'a' ñivi yuve'eni, na kuka'an ra chi'in Jesuu. 32 Ta ikan jan chāa ma ra kuàka'an chi'in Jesuu nuu ndaa ra chi'in kua'a' ñivi. Ta te'en kīcha'a kà'an ra chi'in Jesuu:
―Nuke'e ndaa ma'un chi'in ndra yaniun ta ñivi ta'un, ña nànduku vi ñu̱n.
33 Va te'en nāka'an ra ña chìkatu'un ra nuu na:
―¿Yo kùu ma'i chi'in ma yani̱ ta ndian ta'in?, kùuni ndo.
34 Ta ikan jan kīcha'a ndè'e ndicha ndio ra ma ndian ka'ìin xiin ra. Ta te'en nāka'an tuku ra chi'in na:
―¡Na kuni va'a ndo ña ni ka'in chi'in ndo! 35 Yakan va ma ndian jà'a ña kùuni Ndioo, ndiakan kùu ma yani̱ chi'in ta'in chi'in ma ma'i ―kàti Jesuu.