Ka Maroyow No Nangnangonon No Insulat Ni
Lukas
Bahin Ki Hisu Kristu
Bahin to Soini no Sinulat ni Lukas
Kono no Hudiu si Lukas; taga Grecia ka mgo apu din. Talagtambal sikandin. To nigdinog to Maroyow no Nangnangonon to nigbatbat si Pablo, nigtuu on si Lukas ki Hisus.
To naponga ka soin no sulat ni Lukas impa-alap din dio ki Tiopilu no songo mabantug no otow no taga Grecia.
Innangon din bahin to pogkootow ni Hisus. Ka goinawa rin ian to ogkataga ka tibo no mgo otow to Anak to Magboboot si Hisus woy to sikandin ka Talagpangabang kandan to mgo salo dan woy to kono no mgo Hudiu ro ka ogkapangabangan ni Hisus ko kono ka mgo koot-otawan. Ognangon ki rod bahin to pog-ugpo ni Hisus, ligkat to pogkootow rin taman to pogkamatoy rin woy to nootawan on ligkat to kamatayon din.
Ka Nakasulat to Soini no Diblu ni Lukas
Ka kabinunsuran 1:1-4
Ka pogkootow woy pogkabato ni Huan woy si Hisus 1:5 – 2:52
Ka pog-anad ni Huan no Talagbautismu 3:1-20
Ka pogbautismu woy ka pogtintal ki Hisus 3:21 – 4:13
Ka pog-anad ni Hisus dio to Galilia 4:14 – 9:50
Ligkat to Galilia pohondio to Hirusalim 9:51 – 19:27
Ka katamanan no simana dio to Hirusalim 19:28 – 23:56
Ka pogkootawi, pogpakita, woy pogbatun ki Hisus 24:1-53
1
Ka Kabinunsuran to Sulat
1 Ki Tiopilu: mohon–ing ka nig–ol–olog moghun–a mogsulat to nangnangonon to mgo hinimuan ni Hisu Kristu kai to kanta. 2 Insulat dan ka nangnangonon no ingalat kanta no nigpuun dio to mgo otow no nigkita to mgo hinimuan ni Hisus woy songo nigbulig no nignangonnangon to Maroyow no Nangnangonon. 3-4 Sikan ian, Tiopilu no ogtahuron ka to mgo otow, to songo nakaroromdom a to ogsulat koykow to soini no nangnangonon bahin to hinimuan ni Hisus no og-ay-ayaran ku to ogsulat to oyow ogkatapid ka nangnangonon. No ian maroyow ku ko koddi ka songo ogsulat su ligkat to nalugoy on, nig-ay-ayaran ku pitawa ka tibo no mgo sinulat bahin to sikan no mgo nangnangonon. Ka tuud ian oyow ogkatagaan nud on ka malogot no nangnangonon bahin ki Hisus.
Ka Pognangon Bahin to Pogkootow ni Huan no Talagbautismu
5 Nokani to si Hirodis pad ka labow no igbuyag dio to Probinsia to Hudia, duon sagboka no talagpanubad to Magboboot, no ian ngaran din si Sakarias. Sakup si Sakarias to songo puntuk no mgo talagpanubad to Magboboot no ian puntuk ni Abias. Ka asawa ni Sakarias, si Elisabit, no ian kapunganan ni Elisabit, si Aaron.* Lukos si Aaron no sikandin nokohun-a dongan no talagpanubad to Magboboot. 6 Si Elisabit alunggun ki Sakarias, maroyow no mgo otow dio to tangkaan to Magboboot su og-ay-ayaran dan ogtumana ka tibo no mgo balaod no insugu kandan.† Basa ka to Genesis 6:9; Deuteronomio 5:33; I Mga Hari 9:4. 7 Di waro anak dan su ligkat to lawa ni Elisabit no kono og-anak, no kuntoon, buyag on olin sikandan no darua.
8-9 Songo allow nigtuman si Sakarias to katondanan din no talagpanubad to Dakol no Ampuanan. Duon batasan to mgo talagpanubad‡ pananglitan, ko hontow ka ogpurut ka malopot no kayu kandin ka ogtotomog. no oyow ogkatagaan dan ko hondoi longod sikandan ka ogtotomog to mohomut dut tubaranan dio to solod to Dakol no Ampuanan to Magboboot. Duon ian nigpuun no naalam on si Sakarias. Nò, nigsolod sikandin dio to Dakol no Ampuanan.
10 Nigtuman si Sakarias to batasan to ogtotomog to mohomut dio to solod to Ampuanan no ka mgo otow no mohon-ing, nalibulung dio to lama to Ampuanan no nigdorongandongan no nig-ampu to Magboboot. 11 Nò, natokow si Sakarias to duon on ka songo diwata no suguanon to Magboboot no niglopow kandin. Duon do nigsasindog ka diwata dio to ogkakawanan to tubaranan to palina. 12 Pogkita ni Sakarias to sikan no diwata no suguanon to Magboboot, naaras woy nahallok sikandin. 13 Di nigkagi ka diwata to, “Sakarias, ko ka ogkahallok koddi. Nigdinog to Magboboot ka in-ampu nu, no ka asawa nu no si Elisabit, og-anak to lukos. Si Huan ka ighingaran nu. 14 Ogkarago ka to dakol no igkarago nu duma to mohon-ing no mgo otow no songo ogkarago ko ogkootow si Huan 15 su ogkabantug si Huan dio to tangkaan to Magboboot. Kono og-inum sikandin to agad nokoy no inumanon no ogpakalasing. Ligkat to inkootow rin, duon kabogbogan din su og-ugpo ka Gimukud to Magboboot dio to kandin.”§ Basa ka to Numeros 6:3. 16 Nigparagas ka diwata no suguanon to Magboboot to kagi rin ki Sakarias to, “Ogpuun to kagi ni Huan, mohon-ing ka mgo otow no pinanganak ni Israil no ogpakalibong ka goinawa ran dio to Lagboy no Igbuyag dan no Magboboot. 17 Ogpokohun-a si Huan to Lagboy no Igbuyag. No ogkabogayan to Magboboot si Huan to kabogbogan no ian ogkounawa to imbogoy rin ki Elias no sagboka to mgo talagnangon to kagi to Magboboot dongan.* Sikan ian oyow ogkounawa to kabogbogan to kagi ni Elias dongan ka ogkagion ni Huan uromo. Ko ogpamminogon to mgo otow ka ignangon ni Huan, ogpokog-uli ka maroyow no goinawa to mgo patalaanak. Lagkos, mohon-ing ka mgo otow no kono ogpaagad-agad to Magboboot, ogpalibongon to pogmatuwarong no ogkounawa to mgo otow no duon goinawa ran dio to Magboboot oyow ka mgo otow, ogpakapanagana ko ogpokouma ka Lagboy no Igbuyag.” kagi to diwata ki Sakarias.† Basa ka to Malaquias 4:5.
18 Kagi ni Sakarias no og-inso to diwata to, “Nokoy ka igmaganangon nu koddi oyow ogkatagaan kud to malogot ian ka soini innangon nu koddi kuntoon to og-anak pad ka asawa ku, su olin koy on no buyag?” 19 No kagi to diwata no nigtabak ki Sakarias to, “Koddi si Gabriel no ogsasindog a dio to tangkaan to Magboboot. Kandin ka nigsugu koddi kai to koykow oyow ognangonan ku sikoykow to soini no maroyow no nangnangonon. 20 Di to waro ka mogtuu to innangon ku koykow, ogko-omaw ka taman to ogkatuman on ka malogot no kagi ku koykow.”
21 Nò, ka mgo otow dio to libuwasan, nigtatagad ki Sakarias. Nabolongbolong sikandan ko nokoy ka inkalugoy rin dio to solod to Ampuanan dan. 22 Pogkalugoy, niglibuwas on si Sakarias no konad on ogpakakagi. Sikan ian ka igpasabut to mgo otow to duon impakita kandin to Magboboot dio to solod to Ampuanan. Nò, tigbal naan do ogkamoy si Sakarias su noomaw on naan sikandin.
23 Pogkaponga ni Sakarias to pogtuman din dio to Ampuanan, nig-uli on dio to ugpaan din. 24 Wa do malugoy no naboros on si Elisabit no asawa rin woy taman to lalimma on no bulan ka gotok din no warad sikandin moghihipanow. 25 No kagi ni Elisabit, “Kuntoon to ogkaboros ad on, nohoy-uan ad to Magboboot su ogkaawo on ka kasiporan ku to tangkaan to mgo otow to waro anak ku.”
Ka Pognangon Bahin to Pogkootow ni Hisus
26 To natuman on ka igkohon-om no bulan to igkaboros ni Elisabit no nigsugu to Magboboot ka sagboka no mgo suguanon din no diwata oyow oghondio to lunsud to Nasarit. Ka ngaran din, si Gabriel. 27 No nighondio ka diwata to Nasarit su duon igpanangon to Magboboot dio to sagboka no dalaga no ogpangasawoon to lukos no ngaran din si Husi. Si Husi ka pinanganak ni Dabid no songo labow no igbuyag dan dongan. Ka ngaran to sika boi, si Maria.
28 To nokouma ka diwata no suguanon to Magboboot dio ki Maria, kagi rin, “Karago ka, Maria, su ogduma ka Magboboot koykow.” 29 Di naaras lagboy si Maria ko nokoy buwa ka kalitukan to innangon ni Gabriel kandin.
30 Kagi to diwata no si Gabriel to, “Maria, ko ka ogkahallok su nohoy-uan kad on to Magboboot 31 Pamminog ka. Sikoykow, ogkaboros ka, no og-anak ka to lukos, no si Hisus ka igngaran nu. 32 Mabogbog ka sikan no anak no igkaboros nu, no ogtokoron to sikandin ka Anak to Labow no Magboboot. Ogbogayan to Magboboot sikandin to katondanan to Labow no Igbuyag no ogkounawa to minuna rin no si Dabid. 33 Kono ogkataman ka Pandatuan ni Hisus, woy waro ian katamanan to pogsugu din to mgo pinanganak ni Hakub.”‡ Basa ka to 2 Samuel 7:12-16, Isaias 9:7.
34 Nigtabak si Maria to diwata to, “Manio man to ogkaboros a to waro a man magongoni to lukos?” 35 Nigtabak ka diwata to, “Ian ka ogkaboros nu su ka Gimukud to Magboboot, oghondini to koykow no ogpalinggalat ka to kabogbogan to Magboboot. Nò, ka sikan no matuwarong no bato no igkaboros nu, oghingaranan sikandin to Anak to Magboboot.” 36 Woy nigkagi rod ka diwata ki Maria to, “Pitow ka to sulod nu no si Elisabit. Agad buyag on sikandin, naboros pad no innangon to sikandin to kono ogpakaanak. Di kuntoon ka igkohon-om no bulan to igkaboros din. 37 Di waro agad nokoy no kono ogkohimu to Magboboot.”
38 Kagi ni Maria, “Maroyow ku man ko ogkatuman ka tibo no innangon nu koddi su suguonon a to Magboboot.” Nò, nig-awo on ka diwata no pigsugu to Magboboot dio ki Maria.
Ogpanumbaloy si Maria dio ki Elisabit
39 Waro malugoy no nigpanagana on si Maria woy nig-agpas sikandin no oghondio to songo lunsud no dio to songo bubungan duon to Probinsia to Hudia. 40 Dio mogdolog to baloy woy ni Sakarias no namanoik on si Maria dio to baloy ran. Poglopow rin, nigkumusta rin on si Elisabit.
41 Pogdinog ni Elisabit to kagi ni Maria, nigwoilwoil ka bato dio to gotok din no nabogayan on si Elisabit to kabogbogan to Gimukud to Magboboot 42 no nigpaagbotan din to nigkagi to, “Maria, to tibo no mgo boi, koykow ro ka ogkapulusan to dakol woy ogkapulusan dod ka sikan no bato no inkaboros nu. 43 No kuntoon, ogpakasumansuman a ko manio buwa to nohoy-uan ad su sikoykow no ian inoy to Lagboy no Igbuyag ku, nigpanumbaloy ka dini to koddi? 44 Pitow ka! Pogdinog ku to kagi nu, nigwoilwoil on ka bato ku kai to gotok ku to igkarago din.” 45 Songo kagi ni Elisabit ki Maria to, “Dakol ka igkarago nu su nigtuu kad to ogkatuman on ka kagi to Magboboot no impanangon din koykow.”
Ka Kanta ni Maria no Ogsayo to Magboboot
46 Kagi ni Maria, “Ogsayoon ku ka Magboboot ku to tibo no goinawa ku, 47 woy narago a lagboy to Magboboot no ian Talagpangabang to koddi no salo 48 su koddi no suguonon din do no boi, waro poron bantug ku, di kuntoon, nigsagman a rin on. No ligkat to soini no nohimu koddi kuntoon taman to tipouri no mgo otow, tibo ogpakakagi bahin koddi to ogkapulusan a to Magboboot, 49 su ka Magboboot no mabogbog sikandin, dakol ka ingkohoy-u rin koddi. Matuwarong lagboy sikandin.”
50 Kagi rod ni Maria, “Nigpakita rin ka kandin no kohoy-u to tibo no duon tahud kandin woy ligkat to dangob no kapunganan dio to mgo sunud no kapunganan. 51 Impapitow to Magboboot ka kandin no kabogbogan su oyow ogpokogsuwoy ka mgo otow no ogparakoldakol ka kandan no ngaran no ogka-awo ka kandan no bantaan. 52 Pig-awaan to Magboboot ka kinalabawan no mgo datu no mabantug ka ngaran dan di pigtinuru din ka mgo otow no waro porom bantug dan. 53 Mohon-ing ka mgo otow no niggutasan no nabogayan to Magboboot to karoyawan, di mohon-ing ka mgo otow no naratu no nighipanow no waro mabogayi to Magboboot. 54-55 Nigbuligan on to Magboboot ka mgo sakup din no mgo kapunganan ni Israil, su ka ingkohoy-u rin kandan, waro katamanan su nigdoromdom to Magboboot no innangon din dongan§ Ka innangon din, tongod to sika anak din to igpohondini rin pad to tanò no si Hisus. to mgo apu ta no minuna no si Abraham woy niglagkos din ka mgo pinanganak din taman to waro katamanan,” kagi ni Maria.
56 No si Maria, tatolu on no bulan ka pog-ugpo din dio to baloy ni Elisabit no nig-uli on.
Ka Pogkootow ni Huan no Talagbautismu
57 Nò, nokouma on ka allow to pog-anak ni Elisabit no lukos ka in-anak din. 58 To nigdinog on dio to songo baloy ran to sikan no ingkohoy-u to Magboboot kandin, songo narago sikandan.
59 To wawalu on no allow to inlosut to anak ni Elisabit no nalimud dio ka mgo otow su allow ran to ogtuli to bato. No ka mgo otow, igsangoy porom ka anak ni Elisabit to amoy rin no si Sakarias,* Basa ka to Levitico 12:3. 60 di kagi to inoy to bato, “kono ku su ian ighingaran ku kandin, si Huan.”
61 Kagi to mgo otow ki Elisabit to, “Waro man sulod nu no oghingaranan ki Huan.” 62 No nigtinuru to mgo otow ka amoy to bato no maningkalagan dan ko nokoy ka igpohingaran din to anak din. 63 No si Sakarias, nigtinuru din no maningkalagan din to ogkuon din ka ogsulatan din no insulat si Sakarias to, “Si Huan ka ngaran din.” No, nabolongbolong ka tibo no mgo otow. 64 Inogo on to nigsulat si Sakarias no naawo on ka ingkoomaw rin no nakakagi on, no nigsayo din on ka Magboboot.
65 Ka tibo dio to songo baloy woy ni Sakarias, nabolongbolong su noulian on sikandin, no ka sikan no nangnangonon tongod to tibo no nohimu ki Elisabit, woy ki Sakarias woy ki Huan no anak dan, nakalogob on dio to tibo no mgo hilit dio to mgo kabubunganan duon to Probinsia to Hudia. 66 Tibo no nakarinog to sikan no nangnangonon, nakasumansuman no kagi ran to, “Nokoy buwa bataa asolom soini?” No sikan ian ka ogkagion dan su inat to ogtokoron dan to duon kabogbogan to Magboboot no ogduma ki Huan.
Ka Pogpanagno ni Sakarias
67 Si Sakarias, no amoy ni Huan, nabogayan to kabogbogan to Gimukud to Magboboot no nigkagi si Sakarias no nigpuun to Gimukud to Magboboot to,
68 “Ogsayoon ta ka Lagboy no Igbuyag no kandin ka Magboboot
to kapunganan ni Israil su sikandin ka nigbulig to mgo otow no sakup din no nigpalibuwas din sikandan no uripon to mgo salo dan.
69 Impaalap to Magboboot kanta ka mabogbog no Talagpangabang to mgo salo ta
no kandin ka kapunganan ni Dabid no dongan no suguonon to Magboboot.
70 Sikan ka innangon din dongan pinabayo to kandin no impakagi to mgo talagnangon din dongan
71 no kagi ran to, ‘Uromo, kanta no mgo Hudiu
ogpangabangan ki bahin to mgo usig ta
no ogkaawo ka katondanan to agad hontow no ogpangusig kanta.’
72 Sikan ka innangon to Magboboot kandan,” kagi ni Sakarias,
“ka innangon no igkohoy-u rin to mgo apu ta no minuna.
Ogtumanon din ian su naroromdom din no duon intaga rin dongan ki Abraham
73 no ian kapunganan dongan to mgo Hudiu.
Duon malogot no intaga rin oyow ogpohitaga rin ki Abraham to kandin ka nigkagi oyow ogtuuan ni Abraham.
74 No innangon to Magboboot ki Abraham to uromo,
ogkaawo kinow to katondanan to mgo usig ta,
mgo igkahallok ta to oyow ogkohimu no ogtuman ki to mgo koiniatan to Magboboot,
75 oyow ogkohimu ki no matuwarong dio to tangkaan din,
woy ogtuman ki to tibo no igsugu din kanta tag sagboka.”
76 No kagi pa ni Sakarias to anak din,
“No koykow no bato,
ogkohingaranan ka uromo to talagnangon to kagi no ogligkat to Magboboot no kinalabawan sikandin.
Ogpokohun-a ka kandin no ognangonnangon to oyow ogpakapanagana on ka mgo otow to pogdatong to Lagboy no Igbuyag ta.
77 Ognangonan nu ka mgo otow to ogkapangabangan sikandan pinabayo to pogpasaylu to Magboboot to mgo salo dan su
78-79 dakol ka igkohoy-u to Magboboot kanta. Nò, igpaalap din no ligkat dio to langit no Talagpangabang kanta to salo ta. Ogkounawa sikandin to allow no ogsilo ko masolom su ogkabat-awan ka dalan to mgo otow no ogpokougpo to marusilom woy magaan on poron ogkamatoy. Ko ogpokouma on, og-anaran ki ko hondoi dapit ka dalan ta oyow ogmaawang ka goinawa ta.” Sikan do ka kagi no impakagi to Gimukud to Magboboot ki Sakarias tongod to anak din no si Huan.
80 No si Huan, nigtulin on ka lawa rin no nigmasalig ka goinawa rin to Magboboot. Taman to allow no nigtangko din to ognangon to mgo Hudiu no ian mgo pinanganak ni Israil tongod to nangnangonon to Magboboot, dio mog-ugpo sikandin to holholawan.
*1:5 Lukos si Aaron no sikandin nokohun-a dongan no talagpanubad to Magboboot.
†1:6 Basa ka to Genesis 6:9; Deuteronomio 5:33; I Mga Hari 9:4.
‡1:8-9 pananglitan, ko hontow ka ogpurut ka malopot no kayu kandin ka ogtotomog.
§1:15 Basa ka to Numeros 6:3.
*1:17 Sikan ian oyow ogkounawa to kabogbogan to kagi ni Elias dongan ka ogkagion ni Huan uromo.
†1:17 Basa ka to Malaquias 4:5.
‡1:33 Basa ka to 2 Samuel 7:12-16, Isaias 9:7.
§1:54-55 Ka innangon din, tongod to sika anak din to igpohondini rin pad to tanò no si Hisus.
*1:59 Basa ka to Levitico 12:3.