23
ዒዮሲያሴ ሜሌ ፆኦዞ ካኣሽኮ ካኣዦ ባይዜሢ
(2ፆኦሲ. ዓሃኬ 34፡3-729-33)
ካኣቲ፥ ዒዮሲያሴ ዪሁዳና ዬሩሳላሜናፓ ዔርቴ ዓጮ ጪሞ ቢያ ዔኤሌኔ፤ ዬያታ ሙኬ ዓሳ፦ ቄኤሶንታ ፆኦሲ ማሊፆ ኬኤዛ ዓሶንታ ዻካፓ ዴንዲ ዼኤፒ ጌይንታ ዓሶ ሄላንዳኣናኬ፤ ዬያታ ዓሳ ጌኤዦ ማኣሪ ሙካዛ ካኣቲ ባይቄያታዖ ጌኤዦ ማኣሮይዳ ጴዼ ማፃኣፖ ጋራ ዓኣ ባኮ ቢያ ዴሮም ናባቤኔ፤ ካኣቲ ዒማና ጌኤዦ ማኣሮኮ ቤርቶ ዛላ ዓኣ ቱርቱሮ ኮራ ዔቂ ጉቤ ዒናፓ፤ ሃሣ ጊንሣ ጉቤ ማሊፃፓ ናንጊና ናንጋ ጎዳም ዓይሢንታኒና ዓይሢፆንታ ዳምቦንታ ዎጎንታ ካፓኒ ፆኦሲ ቤርታ ጫኣቁሞ ጊንሣ ዓካሴኔ፤ ዬኖ ማፃኣፖይዳ ፃኣፒንቴ ጫኣቁሞዋ ካፒ ኩንሣንዳሢ ጉቤ ዒናፓ ኬኤዜኔ፤ ዴራኣ ዬያ ማዻኒ ዒዛና ዎላ ጫኣቄኔ።
ዬካፓ ዒዮሲያሴ ቄኤሶ ቢያሢኮ ሱኡጋሢ፥ ሂልቂያንታ ዒዛ ማኣዲ ማኣዲ ማዻ ቄኤሶንታ ጌኤዦ ማኣሪ ጌሎ ካሮ ካፓ ቄኤሶንታ ዔኤሊ ባዓኣሌና ዓሼራ ጌይንታ ላኣሎ ፆኦዜሎና፤ ዬያጉዲ ሃሣ ዦኦጋሢ ካኣሽኮ ባኮዋ ቢያ ጌኤዦ ማኣራፓ ኬሳንዳጉዲ ዓይሤኔ፤ ካኣቲ ዬያ ሜሆ ቢያ ዬሩሳላሜ ካታሞኮ ዙላ ዓኣ ቄድሮኦኔ ዶኦጮይዳ ታሚና ሚቺ ዲቢንፆ ቤኤቴኤሌ ዔኪ ዓኣዼኔ። ዪሁዳ ካታሞና ዬሩሳላሜኮ ኮይላ ዓኣ ቤዞናይዳ ቢያ ጌሜራ ጌሜራ ሜሌ ፆኦዞም ዒንጎ ባኮ ዒንጎ ቤዞይዳ ማዻንዳጉዲ ቤርታ ዪሁዳ ካኣታ ዶኦሪ ጌሤ፥ ቄኤሶ ቢያ ማዻፓ ኬሲ ዳኬኔ፤ ባዓኣሌ ጌይንታ ሜሌ ፆኦዞም፥ ዓቦም፥ ዓጊኖም፤ ዬያጉዲ ሃሣ ዓቦኮ ኮይላ ሺራ ዓጮንታ ዦኦጋሢንታም ዒንጎ ባኮ ዒንጊ ዒንጊ ማዻ ቄኤሶ ቢያ ኬሴኔ። ዓሼራ ጌይንታ ላኣሎ ፆኦዜሎ ማሊሲ ማዦና ባኮ ጌኤዦ ማኣራፓ ቱጊ ዔኪ ካታሞኮ ዙሎ ኬሳዖ ቄድሮኦኔ ዶኦጮ ዔኪ ዴንዲ ታሚና ሚቼኔ፤ ዬና ባኬላ ሲላሊ ማዓንዳያ ሄላንዳኣና ጋኣጪ፥ ሃይቄ ዴሮኮ ዱኡፖይዳ ላኣሌኔ። 2ካኣቶ. ማ 21፡3፤ 2ፆኦሲ. ዓሃኬ 33፡3። ዓቲንቆና ላሃ ዓቲንቃ ጌኤዦ ማኣሮይዳ ፔ ማዾ ማዻ ኬኤፆንታ ላኣላ ዓሼራ ጌይንታ ፆኦዜሎም ጋሮይዳ ዱማሲፆሮ ጎኦቦ ዓፒሎ ሱኪ ጊኢጊሻ ኬኤፆዋ ቢያ ዶይሴኔ። ዒዚ ዒማና ዪሁዳ ካታሞና ዓጮ ጉቤናይዳ ጌይፃ፦ ጌባዔይዳፓ ዓርቃዖ ቤርሳቤ ሄላንዳኣና ዓኣ ቄኤሶ ቢያ ዬሩሳላሜ ዔኪ ሙኬኔ፤ ዔያታ ዒንጎ ባኮ ዒንጋ ቤዛ ጉቤ ዒኢቴያ ማዔሢ ቢያ ዓሶም ዒ ኬኤዜኔ፤ ካታሜሎ ዎይሣ፥ ዒያሱ ካታሞ ጌሎ ካሮ ኮይላ ማዢሲሴ ካኣሽኮ ቤዞ ዒዮሲያሴ ሻሂ ዶይሴኔ። ዬያታ፥ ቄኤሳ ጌኤዦ ማኣሮይዳ ማዹዋጉዲያ ዒዚ ላኣጌኔ፤ ያዺ ማዔቴያ ዔያቶኮ ላጎ ማዔ ቄኤሶም ዒንጊንታ፥ ሙኑቆ ፃኣዛ ጌሊባኣ ካሦ ዔያታ ሙዓንዳጉዲ ጌይንቴኔ።
10 ካኣቲ፥ ዒዮሲያሴ ሂኖሜ ዶኦጮይዳ «ቶፔቴ» ጌይንታ ሜሌ ዓሳ ፔ ፆኦዞ ካኣሽካ ቤዛ ዒኢቴ ቤሲ ማዔሢ ዓሶም ኬኤዜኔ፤ ዬያሮ «ሞሎኬ» ጌይንታ ፆኦዞም ዓቲንቄ ናይያ ማዖም ዉዱሮ ናይ ሚቺ ዒንጎ ዒንጊሢ ማሂ ዒንጋ ዓይጎ ዓሲያ ባኣያ ማዓንዳጉዲ ላኣጊንቴኔ፤ ሌዊ. ዓኬ 18፡21፤ ዔር. 19፡1-6፤ 32፡35። 11 ቤርታ ዪሁዳ ካኣታ ዓቦ ካኣሽኪፆም ማዖንጎ ጌዒ ዱማሲ ጌሤ፥ ፓራሢ ቢያ ዒዮሲያሴ ዒኢካፓ ሺኢሺ ባይዜኔ፤ ዬያ ካኣዦም ጊኢጊሾና ሳርጌሎ ዖይቶዋ ታሚና ሚቼኔ፤ ዬይ ባካ ቢያ ዎንዴ ዼኤፖ ሱኡጋሢ ጌይንታ ናኣታንሜሌኬ ጎዖሢ ናንጋ ኬኤፆኮ ኮይላ፤ ሃሣ ጊንሣ ጌኤዦ ማኣሮኮ ቤርቶ ዛላ ዓሳ ቡካ ቤዞ ጌሎ ካራ ዓኣያኬ፤ 12 ካኣቲ፥ ዓካኣዜ ማዢሴ ዎይፆ ኬኤፆኮ ዑፆይዳ ዓኣ ካኣቱሞ ማኣሮይዳ ዪሁዳ ካኣታ ማዢሲሴ ዒንጎ ባኮ ዒንጎ ቤዞንታ ጌኤዦ ማኣሮኮ ዓሳ ቡካ ላምዖ ቤዞይዳ ካኣቲ፥ ሚናኣሴ ማዢሲሴ ዒንጎ ባኮ ዒንጎ ቤዞ ዒዮሲያሴ ሻሂ ዶይሴኔ፤ ዬያ ዒንጎ ቤዞ ኮሾና ባኮ ጋኣጪ ሲላሊ ማሂ ዔኪ ዴንዲ ቄድሮኦኔ ዶኦጫ ላኣሌኔ። 2ካኣቶ. ማ 21፡5፤ 2ፆኦሲ. ዓሃኬ 33፡5። 13 ዬያጉዲ ሃሣ ዬሩሳላሜፓ ዓባ ኬስካ ዛሎና ዒኢቴ ዹኮኮ ዾኦሎ ዛላ ዓስታሮቴ ጌይንታ ሲዶና ዓሶ ፆኦዜሎ፥ ኬሞሼ ጌይንታ ሞዓኣቤ ዓሶ ፆኦዞንታ ሞሎኬ ጌይንታ ዓሞኦኔ ዓሶ ፆኦዞም ካኣቲ ሴሎሞኔ ማዢሲሴ ሻኣካያ ማዔ ማሊሲ ኮሾና ባካ ቢያ ዒኢቴ ባኣዚ ማዔሢ ዓሶም ዒዚ ኬኤዜኔ። 1ካኣቶ. ማ 11፡7። 14 ካኣቲ፥ ዒዮሲያሴ ዒማና ሹጮና ዻኣቦና ዻኣቦ ቢያ ሜንሤኔ፤ ዓሼራ ጌይንታ ፆኦዜሎ ማሊሲ ኮሾና ባኮዋ ቆፂ ቆፂ ኬኤሬኔ፤ ዬይ ዾቂንቲ ዓኣ ቤዞ ቢያ ዓሲ ሜጌሢ * ዓሲ ሜጌሢ፦ ዬይ ያዺ ማዺንቴሢ ዬኖ ቤዞይዳ ሜሌ ፆኦዛ ካኣሽኪንቱዋጉዲ ማሃኒኬ። ሌሊ ማሄኔ።
15 ዒስራዔኤሌ ዓሶ ጎሞይዳ ዔኪ ጌልዜ፥ ናባፄ ናኣዚ፥ ዒዮርቢዓሜ ቤኤቴኤሌይዳ ማዢሲሴ ካኣዦ ቤዞ ዒዮሲያሴ ሻሂ ባይዜኔ፤ ዒኢካፓ ዒንጎ ባኮ ዒንጎ ቤዞዋ ቱጊ፥ ዾቆና ሹጮዋ ቢያ ዹይ ሜንሢ ጋኣጪ ሲላሊ ማሄኔ፤ ዓሼራ ማሊሲ ማዦና ባኮዋ ታሚና ሚቼኔ፤ 1ካኣቶ. ማ 12፡33። 16 ዬካፓ ዒዮሲያሴ ኮይሎ ሺሪ ዛጋንቴ ጌሜሮይዳ ዑፆ ጊኢጊሺ ኮሾና ዱኡፒ ጴዼኔ፤ ዒዚ ዬያ ዱኡፖ ጋራ ዓኣ ሜጌፆ ቢያ ዔኪ ዒንጎ ባኮ ዒንጎ ቤዞይዳ ታሚና ሚቼኔ፤ ዬያይዲ ዬይ፥ ዒንጎ ባኮ ዒንጎ ቤዛ ዒኢቴያ ማዔሢ ዔርዜኔ፤ ዒዮሲያሴ ዬያ ቢያ ማዼሢሮ ሚርጌ ዎዴኮ ቤርታ ፔቴ ካኣሺ ኬሊስኬኖና ካኣቲ ዒዮርቢዓሜ ዒንጎ ባኮ ዒንጎሢኮ ኮይላ ዔቂ ዓኣንቴ ፆኦሲ ማሊፆ ኬኤዛሢ ጌዔ ሎንሣ ዬያና ኩሜኔ፤ ካኣቲ፥ ዒዮሲያሴ ሃሣ ኮይሎ ሺሪ ዛጋዖ ዬያ ፆኦሲ ማሊፆ ኬኤዜሢኮ ዱኡፖ ዴንቂ፦ 1ካኣቶ. ማ 13፡2። 17 «ሃሴኬ ዱኡፓ ዖ ዱኡፒዳይ?» ጌዒ ዖኦጬኔ። 1ካኣቶ. ማ 13፡30-32።
ዒማና ቤኤቴኤሌ ዓጮ ዓሳ፦ «ዪሁዳፓ ሙኪ ሃያ ዒንጎ ባኮ ዒንጎ ቤዞይዳ ኔኤኒ ማዼ ባካ ቢያ ኩማንዳሢ ኬኤዜ፥ ፆኦሲ ማሊፆ ኬኤዛ ዓሢሲኬ» ጌዔኔ።
18 ዒዮሲያሴ፦ «ዬና ዱኡፓ ዴዖንጎ፤ ሃሹዋቴ፤ ዒዛኮ ሜጌፃ ቤዛፓ ዓጊፃንዳያ ኮይሱዋሴ!» ጌዔኔ።
ዬያሮ ዒዛንታ ሳማሪያ ካታሞይዳ ፆኦሲ ማሊፆ ኬኤዛ ዓሶንታኮ ሜጌፃ ቱጊንቲባኣሴ።
19 ካኣቲ፥ ዒዮሲያሴ ዒስራዔኤሌ ካታሞ ጉቤሢዳ ዒስራዔኤሌ ካኣታ ማዢሲሴ፥ ናንጊና ናንጋ ጎዳኮ ዻጎ ዔቂሳ፥ ሜሌ ዴራ ፔ ፆኦዞ ካኣሽካ ቤዞ ቢያ ሻሂ ባይዜኔ፤ ቤኤቴኤሌይዳ ዒ ማዼ ጎይፆማ ዬያቶ፥ ዒንጎ ባኮ ዒንጎ ቤዞ ቢያ ዒማይዴኔ። 20 ዬያ፥ ዒንጎ ባኮ ዒንጎ ቤዞይዳ ማዻ ቄኤሶ ቢያ ዒዚ ዎዼኔ፤ ዬያ ዒንጎ ባኮ ዒንጎ ቤዞይዳ ዓሲኮ ሜጌሢ ሚቼኔ። ዬያ ቢያ ዒ ማዼስካፓ ዬሩሳላሜ ማዒ ዴንዴኔ።
ዒዮሲያሴ ዑሣ ዓኣዺፆ ቦንቾ ቦንቼሢ
(2ፆኦሲ. ዓሃኬ 35፡1-19)
21 ካኣቲ፥ ዒዮሲያሴ ፆኦሲኮ ጫኣቁሞ ማፃኣፖይዳ ፃኣፒንቴ ጎይፆ ናንጊና ናንጋ ጎዳ ማዔ ዔያቶኮ ፆኦዛሢኮ ዑሣ ዓኣዺፆ ቦንቾ ቦንቻንዳጉዲ ዴሮ ዓይሤኔ። 22 ዱማ ዱማ ሱኡጋ ዴሮ ዎይሤ ዎዳፓ ዓርቃዖ ሃይማ ሄላንዳኣና ዒስራዔኤሌ ካኣቶይዳ፤ ሃሣ ጊንሣ ዪሁዳ ካኣቶይዳ ዓይጎ ካኣቲ ዎዴናኣ ማዖም ዬያጉዴ ቦንቾ ዑሣ ዓኣዺፆ ኬላ ቦንቺንቲ ቤቂባኣሴ። 23 ዒዮሲያሴ ካኣታዼንቴ ታጶ ሳላሳ ሌዖና ዬይ፥ ዑሣ ዓኣዺፆ ቦንቻ ዬሩሳላሜይዳ ቦንቺንቴኔ።
ዒዮሲያሴ ማዼ ሜሌ ባኮ
24 ቄኤሶ ቢያኮ ሱኡጋሢ፥ ሂልቂያ ጌኤዦ ማኣራፓ ዴንቂ ዔኬ ማፃኣፖ ጋራ ዓኣ ዎጎም ቢያ ዓይሢንታንዳጉዲ ጌዒ ካኣቲ ዒዮሲያሴ ዬሩሳላሜንታ ሜሌ ዪሁዳ ካታሞ ቢያሢፓ ሃይቄ ዓሶኮ ዔኤዦ ዔኤላ ዓሶንታ ዦዎንታ ፔቴ ፔቴ ዓሳ ፔ ማኣራ ፆኦዞ ጌዒ ካኣሽካ ባኮንታ ሜሌ ዓሳ ፔ ፆኦዞ ካኣሽካ ሜሆዋ ቢያ ዓጫፓ ባይዜኔ። 25 ሙሴ ዔርዜ ዎጎም ዓይሢንቲ ጉቤ ዒናፓ፥ ጉቤ ሼምፓፓ፤ ሃሣ ጉቤ ዎልቃፓ ናንጊና ናንጋ ጎዳም ማዼይ ካኣቲ ዒዮሲያሴጉዴ ዒዛኮ ቤርታኣ ማዖም ጊንፃፓ ጴዺባኣሴ።
26 ዒዚ ዬያ ቢያ ማዼንቴ ካኣቲ፥ ሚናኣሴ ማዼ ፑርቶ ማዾ ዛሎና ዪሁዳይዳ ናንጊና ናንጋ ጎዳኮ ዔኤቴ፥ ዒጊቻ ዻጋ ዬያ ሄላንዳኣና ሺሚባኣሴ። 27 ዬያሮ ናንጊና ናንጋ ጎዳ፦ «ዒስራዔኤሌይዳ ታ ማዼ ባኮ ቢያ ዪሁዳይዳኣ ዒማይዳንዳኔ፤ ታ ዎዳንዳይ ጌዔቴ ዪሁዳ ዴሮ ታ ቤርታፓ ታኣኒ ሺኢሻንዳኔ፤ ታኣኒ ዶኦሬ፥ ዬሩሳላሜ ካታሞንታ ‹ሱንፃ ታኣኮ ዒኢካ ካኣሽኪንቶንጎ› ታ ጌዔ ጌኤዦ ማኣሮንታ ታኣኒ ሃሻንዳኔ» ጌዔኔ።
ዒዮሲያሴኮ ካኣቱሞ ዎዶ ጋፒንፆ
(2ፆኦሲ. ዓሃኬ 35፡20—36፡1)
28 ካኣቲ፥ ዒዮሲያሴ ማዼ ሜሌ ባካ ቢያ ዪሁዳኮ ካኣቶ ሃይሳ ፃኣፒንታ ማፃኣፓ ፃኣፒንቲ ዓኣኔ፤ 29 ዒዮሲያሴ ካኣታዺ ዓኣ ዎዶና ኔኮ ጌይንታ ጊብፄ ካኣቲ ዓሶኦሬ ካኣቲ ማኣዳኒ ፔኤኮ ዖሎ ዓሶ ዔኪ ዔፕራፂሴ ዎሮ ካሮ ሙኬኔ፤ ዬያሮ ካኣቲ፥ ዒዮሲያሴ ሜጊዶ ጌይንታ ቤስካ ጊብፄ ካኣቲኮ ዖሎ ዓሶ ዖሊ ማሃኒ ዖልዚ ዓርቃዖ ዬያ ዖሎይዳ ሃይቄኔ፤ 30 ዒዛኮ ዶንዞ ማዔ፥ ቢታንታ ዓኣ ዓሳ ዒዛኮ ሌዞ ሳርጌሎ ዖይቶና ጫኣኒ ዔኪ ዬሩሳላሜ ሙካዖ ካኣታ ዱኡታ ቤዛ ዱኡኬኔ።
ዬካፓ ዪሁዳ ዓሳ ዒዮሲያሴ ናኣዚ፥ ዒዮሃዜ ዶኦሚ ካኣታሤኔ።
ዪሁዳ ካኣቲ ዒዮሃዜ
(2ፆኦሲ. ዓሃኬ 36፡2-4)
31 ዒዮሃዜ ዪሁዳይዳ ካኣታዻኣና ሌዓ ዒዛኮ ላማታሚ ሃይሦኬ፤ ዒዚ ዒማና ዬሩሳላሜይዳ ናንጊ ሃይሦ ዓጊኒ ዎይሤኔ፤ ዒዛኮ ዒንዳ ሃሙፃሎ ጌይንታያ ሊቢና ካታማ ሾይንቴ፥ ዔርሚያሴ ናይኬ፤ 32 ዒዮሃዜያ ዒዛኮ ቤርታኣ ዓዶንሢ ማዼ ጎይፆ ናንጊና ናንጋ ጎዳ ቤርታ ፑርታ ባኣዚ ማዼኔ። 33 ዬያሮ ጊብፄ ካኣቲ፥ ኔኮ ጎዖሢ ዒዮሃዜ ዬሩሳላሜይዳ ካኣታዹዋጉዲ ሃማቴ ዓጮይዳ ዓኣ ሪቢላ ጎዖ ቤስካ ቱኡሲ ማርካ ቱኪ፥ ዪሁዳ ዓጮዋ ሃይሦ ሺያና ዖይዶ ፄኤታ ኪሎ ማዓ ቢራ፤ ሃይሢታሚ ዖይዶ ኪሎ ማዓ ዎርቄ ጊኢሪሼኔ። ዬማ ዒዮሃዜኮ ካኣቱሞ ዎዶ ጋፒንፆ ማዔኔ። 34 ጊብፄ ካኣቲ፥ ኔኮ ዒዮሲያሴኮ ናኣዚ ዔኤሊያቄሜ ዒዮሲያሴ ቤዛ ዪሁዳይዳ ካኣታሤኔ፤ ዬይ ጊብፄ ካኣታሢ ዔኤሊያቄሜኮ ሱንፆ ላኣሚ ዒዮዓቄሜ ጌይ ጌሤኔ፤ ዒማና ካኣቲ ኔኮ ዒዮሃዜ ዲዒ ዔኪ ጊብፄ ዴንዴም ዒኢካ ዒዚ ሃይቄኔ። ዔር. 22፡11-12።
ዪሁዳ ካኣቲ ዒዮዓቄሜ
(2ፆኦሲ. ዓሃኬ 36፡5-8)
35 ካኣቲ ዒዮዓቄሜ ጊብፄ ካኣቲ ኔኮ ዖኦጬ ቢሮንታ ዎርቆንታ ጪጌኔ፤ ዬያ ዴንቃኒ ዴራ ጊኢራኒ ዳንዳዓሢጉዴያ ጊኢራ ዓሶ ዑፃ ዓጌኔ።
36 ዒዮዓቄሜ ዪሁዳይዳ ካኣታዻኣና ሌዓ ዒዛኮ ላማታሚ ዶንጎኬ፤ ዒዚ ዬሩሳላሜይዳ ናንጊ ታጶ ፔቴ ሌዔ ዎይሤኔ፤ ዒዛኮ ዒንዳ ዜቢዳ ጌይንታያ ሩማ ካታማ ሾይንቴ፥ ፔዳያ ጎዖስኬያ ናይኬ። ዔር. 22፡18-19፤ 26፡1-6፤ 35፡1-9። 37 ዒዮዓቄሜያ ዒዛኮ ቤርታኣ ዓዶንሢ ማዼ ጎይፆ ናንጊና ናንጋ ጎዳ ቤርታ ፑርታ ማዾ ማዼኔ።

23:6 2ካኣቶ. ማ 21፡32ፆኦሲ. ዓሃኬ 33፡3

23:10 ሌዊ. ዓኬ 18፡21ዔር. 19፡1-632፡35

23:12 2ካኣቶ. ማ 21፡52ፆኦሲ. ዓሃኬ 33፡5

23:13 1ካኣቶ. ማ 11፡7

*23:14 ዓሲ ሜጌሢ፦ ዬይ ያዺ ማዺንቴሢ ዬኖ ቤዞይዳ ሜሌ ፆኦዛ ካኣሽኪንቱዋጉዲ ማሃኒኬ።

23:15 1ካኣቶ. ማ 12፡33

23:16 1ካኣቶ. ማ 13፡2

23:17 1ካኣቶ. ማ 13፡30-32

23:34 ዔር. 22፡11-12

23:36 ዔር. 22፡18-1926፡1-635፡1-9