1  6:1 Deut 23:25Sabat khøuwa nøme, Yesu ekeza paev ezoqa namba, khae mokho-té gunu꞉-apát. Yaq tegi paev ezoqam, wit nanga ndøvingisømém, sasa ndøtitisam, tag vø̄khofovøem, mokho sasa ndølouz. 2  6:2 Zion 5:10Yaq Felisi ezoqa nøme, tiqa matev giqeivim, ndigu āv gizømbe-eín nqǽgo, “Gekha zapâ, zo wit nanga ndozo-vingisumit? Khafeáp nanda, Sabat khøuwa-te sasae av nqægo toqogot.”

3  6:3 1 Sam 21:1-6Yaq Yesu gezø-qavøiu, “Ge zô, emanqat mozó-geveømem, av Deivid ge꞉matanam, tegi ezoqam namba, ifi qazøvin? 4  6:4 Lev 24:5-9Mbumbukiam-qá khoev-té genø-ón, flawa vømøndō-upøzo, ndigu lou-qase-te go꞉-abam, Mbumbukiam-gi, yaq sasa ndølouz, neka ndigu ezoqam, te namba gi꞉goam, vøzø̄-etoam. Matev av nqægo khafeáp. Mbumbukiam-gí iziz ezoqam mba zø-mboqoatám, nginik flawa tilouzat.” * 6:4 Deivid av ge꞉matanam ndægo, yaq ezoqa teqa matev, soqain veweáv. Yaq nakémbá, Yesu teqa yaq-te, nqanek manqat ge-ein.

5 Yaq Yesu gezø-ein, “Ezoqam-ge Yo, ndego kawá. Sabat khøuwa, ndégo teno-kawaevát.”

6 Sabat khøuwa nøme, Yesu Zu ezoqam-qa guliguli khoev-te gemat, ezoqa ge꞉zømesimat, ezoqam mø̀ndøgoám. Teqa nakeamo pingim, gèmbowaú. 7 Yaq Felisi ezoqam neka Mozes-qa guguna manqat nømendim ezoqam, Yesu bøi mba mbøeveém, ndego ezoqa peté-khakheinøvēm penømakhaya, Sabat khøuwa-te. Zapa ndǿgo, ndigu Yesu manqa ovøyam-te vee-qa mbogoám. 8 Yesu é-møndæ-otév, ndigu ande gekha me mbómatavupam. Yaq ndego ezoqam, pingim qambowau, āv gembøe-eín nqǽgo, “Qoté-itān. Yaq ezoqa ewaqape-qá megemege-té qoqonǿ-itán.” Yaq ndego ge-ìtān, sasa ndøwav, ezoqa ewaqape-qa megemege-te vømø̄-itan.

9 Yaq Yesu ndigu Felisi ezoqam neka Mozes-qa guguna manqat nømendim ezoqam gezøbevap, “Ge zô, ndozo-matavap. Gekha matêv ndøgo, Sabat khøuwa-te toqogo, kopømba? Ndǿgò, matev eqeieqei toqogo, o ndǿgò, manqa-zapa toqogo? Ndǿgò, ezoqa toqo-khandi꞉v, o ndǿgò, teqa yage toqongiu?”

10 Yaq Yesu sège-qambuním, ezoqa ewaqape vø̄zømet, yaq pingim wau ezoqam gembo-ein, “Pingim qoté-ovøyām.” Yaq ndego ezoqam, pingim gè-ovøyám. Sègembo-eqeieqeí.

11 Yesu matev av ge꞉matanam, yaq Zu megetapak, qaqa kandambá gigonem, neka yakhapus mokho-mba gibond, “Ni ngenek gekhā zimbógonēm?”

12 Ta khøuwa-te ndøgo, khøuwa nøme, Yesu manqei poyat-té genøqavíg, vømø̄-guligulim. Yaq lova seke qamat, Mbumbukiam-té genø-akhaemát. 13 Yaq qanaqanus qandopave, ndego ekeza paev ezoqam ndømøváb, ezoqa tuelv vø̄vevesam. Ndigu ezoqa tuelv, u-anim zø-akhá.

14 Ezoqam gevevesam ngínik: Saemón. Iz nøme gembo-akha, Pitá. Neka tege eveqase Endlú. Neka nøme Zéms, neka Zión, neka Filíp, neka Batolomeú, 15 neka Metiú, neka Tomás, neka Zems nømē. Ngenek Zems, Alfius-gé yó. Neka Saemōn nømē. Ngenek Saemon, Zelot ezoqam ndøgoám. 16 Nøme Zudás. Ngenek Zems-gé yó. Neka nøme Zudas Iskaliót. Ezoqam ndégo, vaev-te Yesu tegi qaqa ezoqam-qa zenda-te geve.

17 Yesu tegi u-anim namba, manqei poyat-te ginduvis, yaq manqei gev-te gimøwan, tegi paev ezoqa nøme kandambá gindupindam. Neka ezoqa nøme kopoáv, Zudia plovins-té ginduzáv, vemivemiav ate qægoam, neka Zelusalem taon-te vøndōzav. Até ndøgó-a, Taya neka Saedon taon avønin, ndaola-te ndøgo, vøndōzav. 18 Ndigu tindi-okhoám ndǿgo, Yesu-qa manqat ndǿyogém neka vǿkhakhǣz, ndigu enqoni qazøgoam. Yaq ezoqam ndigu nqova soqøsoqa gizømbu-goam, Yesu vø̄khakheinøvem. 19 Ezoqa ewaqape, Yesu kha khanøzam-qa mbogoám. Zapa ndǿgo, bazaføgakh ndofakhatám te-te, ezoqa ewaqape vø̄khakhæz.

20 Yaq Yesu ekeza paev ezoqam ndøwabám, gezø-ein,

22  6:22 Zion 15:19; 16:2; 1 Pita 4:14Unimanqatín, zo khanakhanakh mbá qanegó, zo Ezoqam-ge Yo zapaya ndisanqaza neka ndøzømbo-qasi꞉v neka zoqa manqat ndiponqom neka zoqa iz ndingenøiwat. 23 Matev av nqægo tøfakhan, yaq sègekhóum, neka gè-ogiám. Zapa ndǿgo, Mbumbukiam yaq-fia mø̀ndøzømbø-nøzá, yan-te nqo꞉go. Matev ndøgo, zo-te ndimatanam, até kopó, av tigi atanakha-zapazapa-za, Mbumbukiam-gi manqa vevezam ezoqam-te gi꞉matønumam.

26 Neka zo, mòzo-soqoéz, ezoqa ewaqape zoqa iz ndi-eqawat. Matev ndøgo, zo-te ndimatanam, ndøgo até kopó, av tigi atanakha-zapazapa-za, khokho Mbumbukiam-gi manqa vevezam ezoqam-te gi꞉matønumam.”

27 Yaq Yesu manqat nøme gezø-ein, “Geté zo ezoqam, zo noqa manqat nqazoyoge, no nqazǿ-manqate: Zo kuku bezøgó, zogi qaqa ezoqam-te. Neka matev eqeieqei zømatanám, ti-te ndigu, zo ndisanqaza. 28 Ezoqa tiqa manqa manqat-te, zo soqain-te ti-abumat, yaq zo āv qane-guligulím: Mbumbukiam matev eqeieqei bezø-matanám. Neka gèzø-guligulím, ndigu zo yage føgøføgakh ndizø-etoam.

29 Ezoqa tømøi teqatøkub, yaq sège-qambúq, yaq betaqā-tøkub. Neka ezoqa qoqa ndabua tendap. Ság! Até ndabua nømé-a, bèndáp.

30 Gekha ezoqām ndego, gigiap-qa teqaviam, sègembo-etoám. Neka gekha ezoqām ndego, qoqa gigiap sa tendap, nqawa ndape-qa ndø̀go᷄. 31  6:31 Met 7:12Gekha matēv ndøgo, zo ndøzøpoev, ezoqa zo-te timatønumat, zo matev āv tozozømbé-matønumát.

32 Zo kuku ti-te mba tøzøgoat, ndigu zo-te kuku ndøzøgo, yaq ge zô ndozo-matavap, zoqa matev vinî? Eqeieqei-qapê? Āv taoká. Até manqa-zapa-us ezoqám-a, kuku ndøzø̂gó, ti-te ndigu, kuku ndøzøgo.

33 Neka ge zô ndozo-matavap, zo matev eqeieqei ti-mba ndigu tozozø-goat, ndigu matev eqeieqei ndimatanam zo-te, yaq zoqa matev vinî? Eqeieqei-qapê? Āv taoká. Até manqa-zapa-us ezoqám-a, matev āv tinigoatún.

34 Neka ge zô ndozo-matavap, zo gigiap ti-mba ndigu tozozø-etoumat, zo ndøzøte-zøtezat, ndigu nqawa ndø̀zø-qavøiū, yaq zoqa matev vinî? Eqeieqei-qapê? Āv taoká. Até manqa-zapa-us ezoqám-a, gigiap mø̀ndø-etoumatún, yaqyaq-a. Yaq ndigu gigiap ate ndægo, nqawa tonqogim-qa ndøgonemɨ́n.

35 Geté, zo kuku bezøgó, zogi qaqa ezoqam-te. Neka matev eqeieqei zømatanám. Gigiap yaq-mbá segezø-etoám. Neka nqawa qavøiwat-qa ndø̀go᷄. Zo av tøzøte-matønumat ndægo, zo yaq-fia kandambaqape ndòzomø-ndapém. Yaq Mbumbukiam, ndego Eqeiwat-Qape, zo ekeza nakheis mé꞉zǽb. Zapa ndǿgo, até ndegó-a, matev eqeieqei zømatønumatún, ndigu ike manqat manqatemav ndigu neka ndigu ezoqa soqøsoqa. 36 Ezoqa nøme-te, tanakh bezøgó, av zoge Zøve yan-te ngo꞉go, tanakh ndømbøego.”

37  6:37 Met 6:14Yaq Yesu manqat nøme gezø-ein, “Zo ezoqa nøme ndøvøozòa᷄t. Yaq Mbumbukiam até zó-a gévøozoák. Neka ndømanqàte᷄, av nqægo, ezoqa nøme ndigu ùnime꞉-soqøsoqoezām. Yaq Mbumbukiam até zoqá yaq-té-a, av nqægo gé-einák. Ezoqam-qa manqa-zapazapa, sà bezømbo-naváp. Yaq Mbumbukiam até zoqá manqa-zapazapá-ya, segembøé-navøém. 38  6:38 Mak 4:24Gè-etoám, ezoqa nøme-te. Yaq Mbumbukiam zo ndø̀zø-etoám. Kandambá gezømbé-etoám. Kopømba ande av lou ndægo, ezoqa ava-te tenqeitavet, gétøvøgimít, vømǿtøvā, neka vømǿ-qoqovøēm. Av ezoqa tozozømbe-etoumat, zo Mbumbukiam āv tezømbé-etoám.”

39  6:39 Met 15:14Yaq Yesu yaya zø-etá, gezø-ein, “Bøi waev mbain ezoqam, kopømba mbaín, bøi waev mbain ezoqa nøme te-itu. Av tægoat ndægo, yaq ndigu ezoqa menas, manqei ozu-te até sugumú-o꞉áz. 40  6:40 Met 10:24-25Paev ezoqam kopømba mbaín, tege nømendim ezoqam teløvuam. Geté gekha ezoqām ndego, nømendim matev ate ndægo tumundap, ndego āv tenégoát, av tege nømendim ezoqam nde꞉go.

41 Gekha zapâ, qafu-qa bøi-te, kupuk-qase ndoqoqeivi, getē tae-qape ndøgo, qakeza bøi-te nandaqa-genøe, qo qeivupāv? 42 Gekha zapâ, qafu av ndoqombøe-manqate, ‘Nǿfu, kupuk-qase bøi-te nandaqa-genøe, nøtaqālīv,’ getē qakeza bøi-te nandav, qo tae-qape qeiviâv, nandaqa-genøe? Qo khavozam ezoqám. Bugukhokhof nándav, toqólív, tae-qape, qakeza bøi-te nandaqa-genøe, eqeieqei voqókewāg. Yaq váev qafu-qa bøi-te, kupuk-qase ndøugu, toqoliv.”

43 Yaq Yesu manqat nøme ge꞉zømas, gezø-ein, “Tae eqeieqei, nanga soqøsoqa géviamák. Neka tae soqain, nanga eqeieqei géviamák. 44 Tae nanga toqoqeiv, yaq soqoté-qatéq, tae ndøgo eqeieqeī o soqain. Bøning fakiafakia-us-te, kopømba mbaín, nanga mbomømboma, kopømba ande av fig ndi꞉gu, toqo-vingisam. Neka khouwe-khouwe-te ndøgo, kopømba mbaín, gleips toqo-løvus. 45 Yaq matev até kopó. Ezoqa eqeieqei, matev eqeieqei ndøgoatún. Zapa ndǿgo, teqa mokho-te, matavap eqeieqei mbøigú. Geté ezoqa soqaqape, matev soqøsoqa ndøgoatún. Zapa ndǿgo, teqa mokho-te, matavap soqøsoqa mbøigú. Unimanqatín. Gekha matavāp ndøgo, ezoqam-qa mokho-te qamømbo-tøva, ndego ndǿgo témanqatát.”

46  6:46 Met 7:21Yaq Yesu manqat nøme ge꞉zømas, gezø-ein, “Gekha zapâ, no Evezøza ndozonø-akhayam, getē matev gonemāv, av no nqazømbe-manqate? 47 Gekha ezoqām ndego, no-te tendowav, noqa manqat vǿ-ewāg, neka o-mba vó꞉ndāp, no nøtézømás, ndego andē gekha ezoqām. 48 Ndego ezoqam, kopømba ande av ndé꞉go, khoev manqei føgakh-te gewev. Uk ge-asøzam, até pakoa-té. Yaq khouwat qandowav, khamøe qando-okhoam, ndøgo kopømba mbaín, tønqonaz. Zapa ndǿgo, khoev føgakh-qapé qawevam. 49 Geté gekha ezoqām ndego, noqa manqat sa te-ewagat, gete o-mba ndapeav vǿgoāt, ndego kopømba ande av ndé꞉go, khoev qoq-te gewev, uk sa go꞉føløzam. Yaq khouwat qandowav neka khamøe qando-okhoam, sègemø-khawá. Khoev ùnime꞉-ngiú.”