Wɛ taanɩ dɩlʋ
ZAN
na pʋpʋnɩ tɩn
Wɛ taanɩ dɩlʋ Zan na pʋpʋnɩ tɩn na brɩ dɩbam kʋlʋ tɩn mʋ tɩntʋ
Zan wʋlʋ na yɩ Zezi karabiǝ fugǝ-bale bam wʋ dɩdʋa tɩn mʋ pʋpʋnɩ tɔnɔ kʋntʋ (Matiyu 10:2). O na yǝni o ŋɔɔnɩ o tɩtɩ woŋo, o ba bǝi o yɩrɩ, oó pʋpʋnɩ nɩ karabu wʋdoŋ mʋ (Zan 18:15), naa wʋlʋ Zezi na soe tɩn (Zan 13:23).
Zan brɩ nɩ Zezi yɩ Krisi wʋm o Ko Wɛ na tʋŋɩ tɩn mʋ, nɩ DƖ na maŋɩ DƖ go ni te tɩn. Zezi mʋ yɩ cwǝŋǝ kalʋ dɩ́ na wʋ́ da da dɩ́ na ŋwɩa kalʋ na ba ti tɩn Wɛ tee nɩ. Wʋm mʋ yɩ cɩga tu, o yɩ pooni dɩlʋ na brɩ Wɛ cɩga kam, o yɩ wʋdiu kʋlʋ na paɩ ŋwɩa tɩn, yɩ o yɩ nayɩrʋ wʋlʋ na nii dɩbam baŋa nɩ, oó vaŋɩ dɩbam sɩ dɩ́ yi dɩ́ Ko Wɛ te.
Zan tɔnɔ kʋm wʋnɩ, o dɛ yigǝ o brɩ nɩ Zezi yɩ Wɛ Bɩtara mʋ ka na wʋra maŋa maama. Ka ma ji nabiinu, yɩ o zʋʋrɩ dɩbam tɩtarɩ nɩ. O brɩ Zan wʋlʋ na miisi nɔɔna na wʋnɩ tɩn na brɩ Zezi cɩga kam te tɩn (pɔɔrɩm 1).
O ma ta brɩ Zezi na jeeri nɔɔna dwi tǝri tǝri te tɩn. Zan brɩ wo-kɩnkagɩla yarpɛ yalʋ Zezi na kɩa yɩ ya yɩ nyɩnyʋgʋ, kʋ brɩ dɩbam o na yɩ wʋlʋ tɩn (pɔɔrɩm 2-12).
O ta ma brɩ Zezi na zaasɩ o karabiǝ te tɩtɩɩ dɩlʋ ba na jaan-o tɩn wʋnɩ (pɔɔrɩm 13-17).
Tɔnɔ kʋm tiim jǝgǝ nɩ, kʋ brɩ dɩbam ba na jaanɩ Zezi ba di o taanɩ te, yɩ ba pa-o tʋʋn-dagara baŋa nɩ ba gʋ, yɩ o joori o bi o yagɩ tʋʋnɩ, yɩ o brɩ o tɩtɩ dɩ o karabiǝ bam te tɩn (pɔɔrɩm 18-21).
Zan wʋ pʋpʋnɩ wǝǝnu tɩlʋ maama Matiyu dɩ Marɩkɩ dɩ Luki na pʋpʋnɩ tɩn. Wʋntʋ yɩranɩ nan mʋ brɩ kʋ na kɩ te kadri candiǝ maŋa nɩ Kana nɩ tɩn (2:1-12), dɩ Zezi na jeeri Nikodɛm (3:1-21) dɩ Samari tiinǝ kaanɩ te tɩn (4:1-12), dɩ o na pɛ kɔrɔ na yazurǝ Betizata jǝgǝ kam nɩ te tɩn (5:1-18), dɩ o na pɛ Lazaarɩ joori o bi te tɩn (11:1-44).
Zan na brɩ wǝǝnu tɩlʋ Zezi na kɩ tɩn, o laan ma daarɩ o brɩ Zezi na zaasɩ nɔɔna bam yɩ o brɩ-ba tɩ kuri te tɩn.
1
Wɛ Bu Zezi Krisi mʋ yɩ bɩtara kalʋ na paɩ nabiinǝ ŋwɩa tɩn
1 Pulim nɩ tɩn, Bɩtara kam maŋɩ ka wʋra mʋ, yɩ lʋgʋ baŋa daa ta tǝrǝ. Ka maŋɩ ka wʋ Wɛ tee nɩ mʋ. Wʋlʋ na yɩ Bɩtara kam tɩn dɩ Wɛ maama yɩ bɩdwɩ mʋ. 2 O maŋɩ o wʋ Wɛ tee nɩ mʋ pulim nɩ. 3 Kʋ dɛ dɩ wʋntʋ mʋ yɩ Baŋa-Wɛ dɛɛn kɩ woŋo maama. Kʋlʋkʋlʋ tǝrǝ Wɛ na kɩa, yɩ kʋ wʋ dɛ dɩ wʋntʋ. 4 Wʋm mʋ paɩ nabiinǝ na ŋwɩa. Ŋwɩa kam kʋntʋ nan mʋ paɩ nabiinǝ na pooni. 5 Pooni dɩm kʋntʋ na tu tɩn, dɩ zǝli lim, yɩ lim daa warɩ pooni dɩm dɩ zǝli.
6 Wɛ dɛɛn tʋŋɩ nɔɔnʋ wʋdoŋ, o yɩrɩ mʋ Zan. 7 O tu sɩ o ta wʋlʋ na yɩ pooni dɩm tɩn taanɩ mʋ o brɩ nɔɔna, sɩ nabiinǝ maama wanɩ ba lwar-o sɩ ba daarɩ ba sɛ-o. 8 Zan tɩtɩ daɩ pooni dɩm. O nan tu sɩ o ta wʋlʋ na yɩ pooni dɩm tɩn taanɩ mʋ o brɩ nɔɔna.
9 Wʋlʋ na yɩ pooni dɩm cɩga cɩga tɩn dɛɛn nuŋi Wɛ te mʋ o ba lʋgʋ baŋa. Wʋntʋ mʋ paɩ nabiinǝ maama na pooni sɩ ba wanɩ ba lwarɩ Wɛ. 10 O dɛɛn ma ba lʋgʋ baŋa o wʋra. Kʋ ya dɛ dɩ wʋntʋ mʋ yɩ Wɛ kɩ lʋgʋ. Dɩ kʋntʋ dɩ, nabiinǝ daa ta wʋ lwar-o. 11 O ma ba o tɩtɩ tɩʋ, yɩ o dwi tiinǝ wʋ jeer-o lanyɩranɩ. 12 Kʋ daarɩ balʋ maama na sɛ-o yɩ ba kɩ ba wʋ-dɩdʋa dɩd-o tɩn, o ma pa-ba ni sɩ ba ji Baŋa-Wɛ biǝ. 13 Ba na jigi Wɛ biǝ kʋntʋ tɩn, kʋ daɩ nabiinǝ na lʋrɩ te tɩn, naa nɔɔna yɩra lagɩm, naa nɔɔna wʋbʋŋa na lagɩ te tɩn. Kʋ nan yɩ Baŋa-Wɛ tɩtɩ mʋ pɛ ba ji DƖ biǝ.
14 Bɩtara kam dɛɛn ma ji nabiinu, yɩ o zʋʋrɩ dɩbam tɩtarɩ nɩ. Wɛ zaanɩ dɩ DƖ cɩga maama tiini ka wʋ o tee nɩ. Dɩ́ ma na o paarɩ-zulǝ na dagɩ te, o na yɩ o Ko Wɛ Bu-dʋa tɩn ŋwaanɩ.
15 Zan dɛɛn ŋɔɔnɩ wʋntʋ taanɩ, yɩ o ta dɩ kwǝr-dɩa o wɩ: «Mʋ wʋlʋ wʋm a na maŋɩ a ta o taanɩ a wɩ, nɔɔnʋ wʋdoŋ wʋ́ saŋɩ amʋ kwaga o ba. Wʋntʋ yɩ kamunu o dwe amʋ, bɛŋwaanɩ o maŋɩ o wʋra yɩ amʋ yaa ta tǝrǝ.»
16 Wʋntʋ mʋ yǝni o pa dɩbam maama na zaanɩ zanzan, o na tiini o jɩgɩ Wɛ zaanɩ lanyɩranɩ tɩn ŋwaanɩ. 17 Bɛŋwaanɩ Wɛ pɛ DƖ cullu tɩm Moyisi mʋ yɩ o pa dɩbam. Kʋ daarɩ, kʋ na yɩ Wɛ zaanɩ dɩ DƖ cɩga kam, DƖ dɛ DƖ Bu Zezi Krisi ŋwaanɩ mʋ DƖ pa dɩbam ka. 18 Nɔɔn-nɔɔnʋ ta maŋɩ o wʋ nɛ Baŋa-Wɛ. Kʋ daarɩ DƖ Bu-dʋa kam mʋ pɛ dɩ́ lwarɩ-DƖ. Wʋntʋ dɩ Wɛ yɩ bɩdwɩ mʋ. O maa wʋ o Ko Baŋa-Wɛ tɩkǝri nɩ.
Zan na ŋɔɔnɩ Zezi taanɩ te tɩn
(Matiyu 3:1-12, Marɩkɩ 1:1-8, Luki 3:1-17)
19 Zan dɛɛn na pɛ nɔɔna lwarɩ Zezi te tɩn mʋ tɩntʋ: Zwifǝ yigǝ tiinǝ balʋ na zʋʋrɩ Zeruzalɛm nɩ tɩn dɛɛn ma tʋŋɩ ba kaanɩm yigǝ tiinǝ dɩ Leviti tiinǝ sɩ ba vu Zan te. Ba ma vu ba bwe-o ba wɩ: «Nmʋ yɩ wɔɔ mʋ?»
20 Zan ma vɩɩrɩ o ta-ba o wɩ: «Kʋ daɩ amʋ mʋ yɩ Krisi wʋm Wɛ na tʋŋɩ tɩn.»
21 Ba ta ma joori ba bwe-o ba wɩ: «Nmʋ nan yɩ wɔɔ mʋ za? Nmʋ yɩ Eli mʋ na?»
O ma lǝri-ba o wɩ, wʋm daɩ Eli. Ba daa ma bwe-o ba wɩ: «Nmʋ yɩ Wɛ nijoŋnu wʋlʋ na maŋɩ sɩ o ba tɩn mʋ na?»
O maa wɩ: «Awo.»
22 Ba laan ma ta ba wɩ: «Nmʋ nan yɩ wɔɔ? Dɩ́ maŋɩ sɩ dɩ́ ja nmʋ na lǝri te tɩn mʋ, dɩ́ vu dɩ́ ta dɩ́ brɩ balʋ na tʋŋɩ dɩbam tɩn. Ta n brɩ dɩbam nmʋ na yɩ wʋlʋ tɩn.»
23 Ba na bwe-o kʋntʋ tɩn, Zan ma lǝri-ba o wɩ:
«Amʋ yɩ wʋlʋ na tɔɔlɩ kwǝrǝ kagʋa wʋnɩ a wɩ:
‹Zaŋɩ-na á kwɛ cwǝŋǝ kalʋ dɩ́ Yuutu wʋm na lagɩ o ba o tɔgɩ da tɩn,
á pa ka fɔgɩ ka yɔɔrɩ lanyɩranɩ.›
Mʋ Wɛ nijoŋnu Ezayi na maŋɩ o ta amʋ taanɩ te tɩn.»
24 Nɔɔna badonnǝ dɩ dɛɛn tɔgɩ ba wʋ ba wʋnɩ, ba na nuŋi Farizɩan tiinǝ kɔgɔ kʋm wʋnɩ. 25 Ba ma bwe Zan ba wɩ: «Nmʋ nan na sɩɩnɩ n daɩ Krisi wʋm Wɛ na tʋŋɩ tɩn, yɩ n daɩ Eli naa Wɛ nijoŋnu wʋlʋ na maŋɩ sɩ o ba tɩn, wɔɔ mʋ pɛ nmʋ ni sɩ n miisi nɔɔna na wʋnɩ?»
26 Zan ma lǝri-ba o wɩ: «Kʋ na yɩ amʋ, a yǝni a miisi nɔɔna na wʋnɩ mʋ. Abam nan na zɩgɩ tɩn, nɔɔnʋ wʋ á tɩtarɩ nɩ yɩ á yǝr-o. 27 Wʋntʋ mʋ lagɩ o saŋɩ amʋ kwaga o ba, yɩ a wʋ maŋɩ sɩ a lɩ o nɛ natra dɩ.»
28 Kʋntʋ maama dɛɛn kɩ Betani nɩ mʋ, Zʋrdɛn bugǝ kam bubɛ dɩm nɩ, mɛ Zan na miisi nɔɔna na wʋnɩ Wɛ ŋwaanɩ tɩn.
Zan brɩ nɩ Zezi mʋ yɩ Wɛ Pǝlbu wʋlʋ na lɩ nabiinǝ lwarɩm tɩn
29 Tɩga na pʋʋrɩ tɩn, Zan ma na Zezi na ve o maa bɩɩnɩ o te. O ma ta dɩ balʋ na wʋra tɩn o wɩ: «Nii-na Wɛ Pǝlbu wʋlʋ na lɩ nabiinǝ lwarɩm tɩn. 30 A ya tagɩ a wɩ: ‹Nɔɔnʋ wʋ́ saŋɩ amʋ kwaga o ba, yɩ o yɩ kamunu o dwe amʋ, bɛŋwaanɩ o maŋɩ o wʋra yɩ amʋ yaa ta tǝrǝ.› Kʋ nan yɩ wʋntʋ taanɩ mʋ a tɛa. 31 Amʋ tɩtɩ dɛɛn maŋɩ a yǝri o na yɩ wʋlʋ tɩn, yɩ a laan ba a lwar-o. A nan tu sɩ a pa Yisɩrayɛlɩ dwi tiinǝ mʋ lwar-o. Kʋntʋ ŋwaanɩ mʋ a yǝni a miisi nɔɔna na wʋnɩ.»
32-33 Zan daa ta ma ŋɔɔnɩ Zezi taanɩ o brɩ-ba o wɩ: «A ya yǝri Wɛ Bu wʋm na yɩ wʋlʋ tɩn. Wʋlʋ nan na tʋŋɩ-nɩ sɩ a ba a miisi nɔɔna na wʋnɩ tɩn tagɩ o wɩ, a na nɛ Wɛ Joro kʋm tu kʋ wʋ nɔɔnʋ wʋlʋ baŋa nɩ tɩn, wʋntʋ mʋ yɩ wʋlʋ na wʋ́ miisi nɔɔna Wɛ Joro kʋm wʋnɩ tɩn. A laan nan nɛ Wɛ Joro kʋm na nuŋi wɛyuu nɩ kʋ tu kʋ ba kʋ wʋ nɔɔnʋ wʋntʋ baŋa nɩ, yɩ kʋ nyɩ dɩ kunkwǝŋǝ te. 34 Amʋ sɩɩnɩ a na kʋlʋ Wɛ na tagɩ tɩn, yɩ a lagɩ a ta cɩga dɩ abam sɩ wʋntʋ mʋ yɩ Wɛ Bu wʋm.»
Zezi na dɛ yigǝ o bǝŋi o karabiǝ balʋ tɩn
35 Tɩga na pʋʋrɩ tɩn, Zan dɩ o karabiǝ bale daa ta maa wʋra. 36 Zan ma na Zezi na ve o maa kɛa. O ma ta o wɩ: «Nii-na Wɛ Pǝlbu wʋm.»
37 Zan karabiǝ bale bam ma ni o na tagɩ kʋlʋ tɩn. Ba ma pɛ Zezi kwaga ba pu. 38 Zezi ma pipiri o nii o na ba na tɔg-o tɩn. O ma bwe-ba o wɩ: «Abam beeri bɛɛ mʋ?»
Ba ma lǝri ba wɩ: «Rabi, nmʋ zʋʋrɩ yǝn mʋ?» (Rabi kuri mʋ Karanyɩna.)
39 O ma lǝri-ba o wɩ: «Ba-na sɩ á wʋ́ na.» Ba ma tɔgɩ dɩd-o ba vu ba na o na zʋʋrɩ mɛ tɩn. Kʋ yɩ dɩdaan-ni nɩ mʋ. Ba ma maŋɩ o tee nɩ ba tʋ wɛ.
40 Nɔɔna bale balʋ na ni Zan na tagɩ Zezi taanɩ dɩm te yɩ ba daarɩ ba tɔg-o tɩn dɩdʋa yɩrɩ mʋ Andre. O yɩ Simɔn Pɩyɛɛrɩ nyaanɩ mʋ. 41 Ba na joori tɩn, Andre ma kɩ lɩla o vu o zɩmbaarʋ Simɔn te, o ta dɩd-o o wɩ: «Dɩbam nɛ Mesi wʋm.» (Yɩrɩ dɩm kʋntʋ dɩ Krisi yɩ bɩdwɩ mʋ.)
42 O laan ma ja-o o vu Zezi te. Zezi ma nii o yibiyǝ nɩ yɩ o wɩ: «Nmʋ yɩ Simɔn wʋlʋ na yɩ Zan bu tɩn mʋ. Nmʋ yɩrɩ laan wʋ́ ta yɩ Sɩfasɩ mʋ.» (Yɩrɩ dɩm kʋntʋ dɩ Pɩyɛɛrɩ yɩ bɩdwɩ mʋ, yɩ dɩ kuri mʋ Pulɔrɔ.)
43 Tɩga dɛɛn na pʋʋrɩ tɩn, Zezi ma bʋŋɩ sɩ o vu Galile. O ma vu o jeeri Filipi, yɩ o ta dɩd-o o wɩ: «Ba n ta n tɔgɩ amʋ.»
44 Filipi nuŋi Betisayida mʋ, tɩʋ kʋlʋ Andre dɩ Pɩyɛɛrɩ dɩ na nuŋi da tɩn. 45 Filipi laan ma zaŋɩ o vu o jeeri nɔɔnʋ wʋdoŋ, o yɩrɩ mʋ Natanayɛlɩ. O ma ta dɩd-o o wɩ: «Dɩbam nɛ wʋlʋ wʋm Moyisi na pʋpʋnɩ o taanɩ faŋa faŋa Wɛ cullu tɔnɔ kʋm wʋnɩ tɩn, yɩ Wɛ nijoŋnǝ dɩ dɛɛn pʋpʋnɩ ba ta o taanɩ tɩn. Wʋntʋ mʋ yɩ Zezi, o yɩ Zʋzɛfʋ bu mʋ. O nuŋi Nazarɛtɩ.»
46 Natanayɛlɩ ma ta dɩd-o o wɩ: «Wo-laa kʋntʋ wʋ́ wanɩ kʋ nuŋi Nazarɛtɩ na?»
Filipi ma lǝri o wɩ: «Ba sɩ n na.»
47 Ba na maa ve tɩn, Zezi ma na Natanayɛlɩ na maa bɩɩnɩ o te. O ma ta o taanɩ o wɩ: «Wʋntʋ sɩɩnɩ o yɩ Yisɩrayɛlɩ dwi tu mʋ cɩga cɩga, o wʋ lana.»
48 Natanayɛlɩ ma bwe-o o wɩ: «Nmʋ kɩ ta mʋ n ye amʋ?»
O ma lǝr-o o wɩ: «A ya nɛ nmʋ maŋa kam n na wʋ kapʋrʋ kʋm kuri nɩ kʋ loori Filipi na bǝŋi nmʋ tɩn.»
49 Natanayɛlɩ ma lǝr-o o wɩ: «Karanyɩna, nmʋ yɩ Baŋa-Wɛ Bu mʋ, yɩ n ta yɩ Yisɩrayɛlɩ tiinǝ pɛ.»
50 Zezi ma ta dɩd-o o wɩ: «Nmʋ na sɛ amʋ tɩn, kʋ yɩ a na tagɩ a wɩ, a ya nɛ nmʋ kapʋrʋ kʋm kuri nɩ tɩn ŋwaanɩ mʋ. Nmʋ nan wʋ́ na wo-kɩnkagɩla yalʋ na tiini ya dana ya dwe kʋntʋ tɩn.» 51 O laan ma ta o wɩ: «A lagɩ a ta cɩga mʋ dɩ abam sɩ, abam wʋ́ ba á na wɛyuu na pʋrɩ, yɩ Wɛ malɛsɩ tɔgɩ da sɩ diinǝ yɩ sɩ tuǝ Nabiin-bu wʋm baŋa nɩ.»