7
Istifanus Dang Jír Ma Agbamká
1 I byar-à àgbam áyau mpìrká ri twìb swànn bu á pyànn Shìdun níng, ku bi bib Istifanus rag, “Bu-à mpìrká dang sig á shinnwú ni níng, í àjai rà?”
2 I byar-à Istifanus dang rag, “Wunzàmí big ma àgbamká, aning fig jírmí. Sai-à rì níng Shìdun mpìr ùwài mìr gbìb zu bi á byar yàkúyí Ibrahim ni, á sai-à ku shi sig mà jànn Bagadaza ku yag fig ma mà jànn Harana bàna. 3 I byar-à Shìdun bi dinya ku rag, ‘Ibrahim, á dù á jànn-à à shi sig áni níng, á dà fim yiwaiwú big, á yag shi mà jànn zyun, jànn-à má tìya wù.’ 4 I byar-à Ibrahim dù, n zu rìg á jànn Kaldiya, n yag shi mà jànn Harana. Sái tawá í wu rìg-à. I wà Shìdun tìr yag ku á jànn zyun ni, í jànn-à tàma-à níng ning shi sig áni. 5 Shìdun ya fig ku byar, byar-à má shi buwá bàna. Shìdun ya fig ku kó byar zyun shwìyí nímá bàna. Ama Shìdun gib nu ma ku rag, kwá ya wàníng jànn-à má shi bu wàníng ma bu yiwai wàníng ásim wàníng ni. Sai-à Shìdun gib nu ma ku níng, ku bàna ma wùn. 6 Shìdun dinya ku rag, ‘Swaiká buwú má yag shi kyìnn á jànn zyun ni, jànn-à hi í jànnbá bàna. A jànn-à hi ni, bá kàng í fàu àsàin jànnká, káníng má ya big shwìn hár ji dari yina. 7 Wà ba shi hing màhàn ji dari yina, í wà má ya pyann kàng mpìrká ri ya big shwìn níng, shwìn tìnn. I wà swaiká buwú má zu á jànn-à hi ni, n má bi wib mì á jànn-à wà shi sig níng.’ 8 I byar-à Shìdun tìya Ibrahim jur kyag barà bá kyab pànn nu-à ku gib sig níng. I byar-à Ibrahim bi mà Ishaku. Su wàníng fòr awinyin, í wà ku kyag rìg wàníng jur. I wà Ishaku bi mà Yakubu, n bi kyag rìg wàníng jur-à tìnn. I wà Yakubu bi mà yann dwib agban pyànà, n bi kyag rìg káníng jur àdòníng tìnn. Yanká dwib agban pyànà níng, í yàkúyí big.
9 “Ayau yann káníng ni, sái big bi sa rìg wùntunbá zyun akyib. Zìnnwá í Yusufu. Shunwòwá big zìg ku n wann tafinn yag rìg ku mà jànn Masar, ku yag shi shu fàu màhàn. Ama Shìdun shi sig á shinnwá ni. 10 Barà ku shi shu fàu àdòníng, Shìdun bi zìg zu ku áyau shwìn bu-à ku ri wa níng. Sai-à big zìg bi ku á pyànn kùr Firauna, kùr ùwài-à á jànn Masar níng, Shìdun sa jirà a Firauna zìm Yusufu, a wàníng myàng Yusufu mpìr yar. I byar-à Firauna bi sìnn Yusufu a wàníng shi àgbam áyau luwá ni ma jànnwá bidìm pár. 11 I byar-à amor bi kà á jànn Masar ma jànn Kanana á byar-à shunwòwá big shi sig níng. Mpìrká ri sa shi dìr wàni. Yàkúyí big big ri yàn kyann buju-à bá ji, big dìg fig bàna. 12 Barà Yakubu fig big rag, buju shi sig mà jànn Masar, í byar-à ku bi swam yag yannwá big màhàn. I yàkúyí big, í kyonn-à wà wa zyun. 13 Kyonn-à wà wa pyànà, sái Yusufu dinya shunwòwá big n rag ku í wùntunbá. Ku dinya Firauna jír á shinn shunwòká buwá ni. 14 I byar-à Yusufu swam dinya tawá Yakubu rag, a wàníng bi á byarwá ni á jànn Masar, wàníng ma mpìrká á lu wàníng ni bidìm pár. Mpìrká hi, big yag hing mpìr dìb-sara agban dwib agban zu á myann swana. 15 I byar-à Yakubu ma mpìrká buwá big dù n yag mà jànn Masar, n yag shi màhàn. Hár ku shi n wu rìg màhàn, kwonn ma yàkúyí big, big wu rìg màhàn. 16 Big zìg kàng yag kibá mà Shakima á jànn Kanana, n jì big mà amir-à Ibrahim wann sig ma bài á vù yannká bu Hamur.
17 “Barà su-à nyàan màg rag wà Shìdun má sa bu-à ku rì gib ya sig Ibrahim nu níng, í byar-à mpìrká buyí mà Masar big mà jwàr swàb kà wàni. 18 Asim mpìr zyun kim bi na kùr mà Masar. Mpìr-à hi yì fig Yusufu bàna. 19 Ku lir ji mpìrká buyí, hár n ya big shwìn ùwài nímá. Ku du kà big rag, abig tafinn rìg yann àjannká bigbá jirà a káníng wu rìg. 20 Sai-à níng hi, í sai-à big mà Musa, í wùn zyun-à Shìdun ri myàng shi sig wùn ǹsàn nímá. Big ri myàng kwonn ma ku mà lu-à ni hár ku fòr sònn sara. 21 A byar-à níng hi big zìg zu rìg ku á lu-à ni. I byar-à wùn kùr, í wùn uwà zyun ku bi zìg Musa, n sìnn kàng wàníng a wàníng shi wùnwá, n pyag gbam wàníng. 22 I byar-à big bi tàg Musa yar bu-à mpìr Masar ri sa bidìm pár. Jírwá ku ri dang ma swàmwá ku ri sa bidìm, ri tìya mpìrká ku shi sig ma yar.
23 “Sai-à Musa fòr ji dìpyànà, sái bi kù kà ku á kyinn-à ni aku yag bib kà yiwaiwá big mpìr Israilaká. 24 Ku yag dìg mpìrwá zyun ri wa shwìn á vù mpìr Masar zyun ni. Barà ku myàng àdòníng, ku kà nu mpìrwá n dab pyann kàng mpìr Masar-à níng, n bi gban rìg wàníng. 25 Ku wà sig rag kó yiwaiwá big yì hing wà barà Shìdun ya sig ku gbam barà kwá zìg zu big, ama káníng yì fig bàna. 26 To, byar-à bi kyàr, Musa yag dìg mpìr Israila big pyànà, káníng ri ngang ngain bar dìrbá. Ku ri zìm aku gbar jùn kwonn káníng. Ku rag, ‘Aning myàng, yiwainá ńzyun. Bu-à sa ning ri ngang ngain bar dìrná í jir kai rà?’ 27 Sái zyun-à ri ya jàuwá shwìn níng, í tìr kann rìg-à Musa akur, n rag, ‘Mpìr-à sìnn kà sig wù á shi àgbam má á gib jír á shinnyí ni í ni rà? 28 Kó wù ri zìm á gban rìg mì àràg barà nà níng wù nà gban sig mpìr Masar níng rà?’ 29 Barà Musa fig jír mpìr-à níng àdòníng, ku shàr dù rìg á jànn Masar ni, n yag shi rìg kyìnn mà jànn Madayana. A jànn-à níng hi, ku bi mà yann wunù big pyànà.
30 “Ku shi màhàn ji dìpyànà. Su zyun ku yag mà yau awúnn mà agunn shinnkwìnn Sinai. I byar-à wùn aswam Shìdun mà wai bi tàg shinnwá á byarwá ni áyau pyìr-à ri swànn akyar bu. 31 Musa myàng pyìr-à ri swànn níng, bu-à hi ya rìg ku mamaki. Ku yag yàr màhàn jirà aku myàng. Barà ku nyàan fòr màhàn, sái ku fig nài jir Shìdun. 32 Wàníng dinya ku rag, ‘I mì Shìdun bu Ibrahim ma Ishaku ma Yakubu, yàkúká buwú wàrì.’ A byar-à hi, dìr Musa zwab kàg kàg kàg. Ku myàng yag fig zuwá mà byar pyìr-à hi bàna. 33 I byar-à Shìdun dinya ku rag, ‘Musa, á wan zu tabarwú. Byar-à à sar sig níng, í byar kyìkyàr. 34 I bu jau bàna, mì ri myàng mpìrká bumí mà jànn Masar barà big ri kig shwìn-à big ri wa níng, í bu-à sa ǹ wann bi sig jirà ń zìg zu big áyau-à ni. Mì ri zìm á bi ń swam yag wù mà Masar.’
35 “Musa-à níng, í zyun-à mpìr Israilaká rì ngàng sig ku níng, big rì rag, mpìr-à sìnn sig ku àgbambá ma agib jírbá í ni rà? Musa-à níng, í zyun-à Shìdun swam yag sig ku aku shi àgbambá aku zìg zu big áyau shwìnbá ni, àràg barà wùn aswam Shìdun-à níng dinya sig ku jír áyau akyar bu rag aku sa níng. 36 Ku sa bu mamaki mà Masar, n zìg zu rìg big á jànn Masar. Ku sa bu mamaki á zàpìr zyun-à big ri bar Zàn Gbàinshìn, n sa mà awúnn-à ni hár ji dìpyànà. 37 Musa-à hi ku í àsàin-à dinya sig mpìr Israilaká rag, Shìdun má swam ya bi big mpìr zyun àràg barà wàníng swam bi sig ku níng. Mpìr-à hi má shi ínì àsàin-à má dang kyann jir Shìdun. Mpìr-à hi má zu bi áyaubá ni. 38 Musa í àsàin-à Shìdun sìnn sig má myàng kwonn ma mpìrká bu Shìdun ma kyonnbá áyau awúnn. I Musa-à wùn aswam Shìdun dinya ku jír mà shinnkwìnn Sinai. Ku shí nì Musa zyun-à Shìdun rì dinya sig ku jir yonki, hár ku zìg n ba sig jír-à hi jir shinnyí, yi mpìrká wà tàma-à níng.
39 “Ama yàkúyí big ngàng wà bá fig jírwá. Big ngàng rìghing ku, mi ri zìm abig kàng yag kàng mà jànn Masar. 40 I byar-à big vig Haruna rag, a wàníng màm ya big bu sìnnká bá wib, buká má kà jag big à pyànn. Big rag, jir kai bàna Musa zyun-à zìg zu bi sig big mà jànn Masar níng, big yì fig bu-à sa sig ku bàna. 41 Asai-à níng hi, í wà big bi yìg àsháu zyun àràg í wùn nai, mi ri twìb swànn bu á pyànnwá ni, mi ri wib àsháu-à hi àràg í Shìdun, big fig àjwár bu-à big sa sig ma vùbá, big sa buki, n sa àyán ma kàhi. 42 I wà Shìdun bi ya big kwìb, n zìg zu rìg vùwá áyaubá ni abig wib asuswirká àràg barà mpìrká rìi dang kyann jir Shìdun ba sig á tarkada n rag,
‘Ning mpìr Israila, ji dìpyànà ning shi sig mà awúnn-à ni,
ning ri gib gban wi,
mi ri twìb swànn bu, ning ri yá ni ra?
Ning ya fig mì bàna.
43 Ning swann sig apig-à ning sa sig ma wau,
wà ning sìnn kà sig bu sìnn ná Molek áni,
ma bu sìnn ná wà ning ri bar Ramfan,
wà ning sa sig àràg asuswir.
Ning yìg sig bu káníng, mi ri wib sòr big, n ngàng wà ná wib mì.
Jir wàníng má du kà abig zìg yag rìg ning mà jànn Babila,
hár bá zìg wam zu yag ning mà pyànn.’
44 “Yàkúyí big rì shi sig mà awúnn-à ni nonn hing. Big rìi swann kyann kwonn ma apig wau, wà ri tàg rag Shìdun shi sig mà byar-à níng hi. Big sa sig apig-à hi ábibir àràg barà Shìdun tìya sig Musa aku sa. 45 Asim, yàkúyí big í àsàinká zìg pyann kàng sig apig-à níng ásim tabá ni, big swann kwonn ma kàhi á sai-à big yag kwonn ma Joshuwa, n zìg jànn-à Shìdun kan zu sig mpìrká áni níng. Apig-à hi shí mà jànn-à bó hi ni hár sai-à Dawuda bi na kùrwá. 46 Dawuda bó, Shìdun ri fig àjwárwá. Ku í àsàin-à yàn sig gbìb-à kwá mi ya Shìdun bu Yakubu tonn. 47 Ama wùnwá Sulemanu í àsàin-à mi ya sig Shìdun tonn-à hi.
48 “Shìdun ùwài, ku ri shi fig á lu-à mpìr mi sig bàna. I barà Ishaya mpìr-à rìi dang kyann jir Shìdun níng, ku dang rag,
49 ‘Shìdun dang rag, byar-à mà wai shi sig í byar-à má shi wann.
A jìnn ni bó, í byar-à má sìnn wann bi barmí.
To, wà má àdòníng, í swai lu-à wà áni, mpìr má mi ya mì rà?
Byar-à má shi ngàng awunmí shi sig áni rà?
50 Bu káníng bidìm pár í mì ǹ màm fíg nì bàna rà?’
51 “Ning í mpìr sung gbam big, ning í mpìr kyinn kyìkyàr bàna. Ning í mpìr sung àkúnn big. Ning ri sa àràg barà yàkúná rì sa sig, ning má, ning ri ngàng kyann Awun Shìdun. 52 Mpìr adang kyann jir Shìdun zyun-à yàkúná big ya fig ku shwìn bàna í wà áni rà? Yàkúná big gban mpìrká Shìdun swam bi sig, ká rì dinya sig big jír á shinn Mpìr Sìsàn zyun-à má bi. Tàma-à níng, ning zib mìrwá n gban rìg ku. 53 Ning í àsàinká Shìdun ya sig yàkúná dokawá á vù yann aswamká buwá ni mà wai, ama ning wib fig kàhi bàna.”
Big Ta Gban Istifanus Ma Abàn
54 Barà mpìr àgbamká fig jír-à Istifanus dang níng, í byar-à big nànn rìg àgùnn wàni, n zwàm kà vù á nginnbá ni, pìkyinnbá bai rìghing. 55 I byar-à kyinn Istifanus mònn rìg ma Awun Shìdun. Ku myàng nann zu yag zuwá mà wai, n myàng barà Shìdun shi sig ma awài. Ku myàng Yesu sar sig águnn vìm nu Shìdun ni. 56 I byar-à ku dinya mpìrká rag, “Aning myàng, mì ri myàng waisháu-à ri pù finn, wùn mpìr jíkwìnn sar sig águnn vìm nu Shìdun ni.”
57 Barà ku dang àdòníng, shun àgbamká níng kinn dang nài gbam, n zìg vù n bir dim á sungbá ni, n shàr kwonn yag mà byarwá ni sa wáb. 58 Big gbar ta zu yag ku mà kwìm lu-à ni, n ta ku abàn. Mpìrká ta sig ku abàn níng, big sìnn sig jàbá á vù wùn sukà zyun big ri bar zìnnwá Shawulu. 59 Big ta Istifanus ta ta. I byar-à ku dang rag, “Shinn Lumí Yesu, á zìg rìg awunmí.” 60 Ku bìnn kir wann á jìnn ni, n bar nài ngbam nímá n vig Shìdun rag, “Shinn Lumí, á sa pyann kàng mpìr káníng bu á dò jir bu pyìr-à big sa sig mì níng ni bàna.” Barà ku dang àdòníng, í byar-à yonkiwá í zu rìg-à.