15
Hay Nun'alian Abijah ad Judah
(II Chron. 13:1-2, 22—14:1)
1 Hidin himpulu ta waluy tawon hi numpapto'an* Unu hidin 913 B.C. nan Alin hi Jeroboam ad Israel ya hi Abijah† Hay pohdonan ibaga ya hi Apo Dios an hi Ama ya immannung an Hiyay Dios. di nun'alid Judah.‡ Hay nun'alianad Judah ya hidin 913-910 B.C. 2 Hi Abijah ya tuluy tawon di numpapto'anad Jerusalem an kapitulyuda. Ya hay ngadan inana ya hi Maakah§ Hay pohdonan ibaga ya nan punligligatan. an hina' Abishalom.* Unu hi Absalom an ni'laban ay amanan hi David. Hi Maakah ya ap'apun Absalom an bo'on imbaluyna ti mid mapto' ya inahawan Tamar an imbaluy Absalom hi Uriel, ya hi Maakah di imbaluyda (II Sam. 14:27; II Chron. 13:2).
3 Hiya ya inatna goh din umat hi ina'inat amanan pumbaholan an adi umat hidin hi apunan hi David an na'ahhamad di pamhodnan Apo Dios. 4 Hay umatana ya hi David di dimmalat hi nangidatan Apo Dios an dayawonah nan holag Abijah ta way mehnod ay hiyan mumpapto' ad Jerusalem, ya binadangana ta pumhod an mi'id al'alih nan ipapto'nad Jerusalem. 5 Ti manu ay ya umipa'amlong ay Apo Dios nan ina'inat David an agguyna din'ug nan malgom an intuguna (an anggay din inatnan Uriah an holag Heth).† II Sam. 11:1-12:14.
6 Ta"on hi Abijah eden gutud di ataguna ya gunda nunggugubat ay da Jeroboam. 7 Nan ina'inat Abijah ya nan udumnan na'na'at eden gutud ya nitudo' hinan liblun Nitud'an nan Na'ulgudan di Ina'inat nan A'alid Judah an umat hinan numbino'ob'on an gubat ay da Jeroboam. 8 Ya natoy hi Abijah, ya nilubu' hinan Babluy David hi ad Jerusalem. Ya hi Asa an inyimbaluynay nihukat an nun'ali.
Hay Nun'alian Asa hi ad Judah
(II Chron. 14:2-3; 15:16—16:6; 16:11—17:1)
9 Ya hidin nunduwampuluy tawon hi nun'alian‡ Unu hidin 910 B.C. Jeroboam hi ad Israel ya hi Asa§ Hay pohdonan ibaga ya nan mangipa'adaog hi lewohon. ya ente"anan nun'alih ad Judah,* Hay nun'alianad Judah ya hidin 910-869 B.C. 10 ya napat ya han ohay tawon di numpapto'anah ad Jerusalem an kapitulyuda. Ya hay ngadan apuna ya hi Maakah an hina' Abishalom.† Bahaom nan duwan footnotes di I Ki. 15:2 ta innilaom di aat Maakah ya hi apunan hi Absalom.
11 Hiya ya nan makulug di inatna an nan umipa'amlong ay Apo Dios an umat hinan inat apunah din penghanan hi David. 12 Hiya ya numpakakna din linala'in putah nan babluy, ya nun'aanan amin nan bulul an din impiyamman amana. 13 Ya ta"on un hi apunan hi Maakah an hi inan di ali ya inaana an dumalat nan nangipiyammanah nan tu'ud an pundayawan ay Asherah. Ya numpa"in goh Asa din tu'ud, ya immuyna nun'apuyan hinan Hadog an Kidron. 14 Mu ta"on hi un agguy pina"in Asa an amin nan pundayawandah nan adi makulug an madayaw ya agguy nalumluman din nahamad an pangatnah nan pohdon Apo Dios hidin gutud di ataguna. 15 Ya hiya ya inyuynan impatang hinan Timplun Apo Dios din ene'nong amana, ya iniddumna din ene'nongnan silver, ya balitu', ya din udumnan gina'un din ene'nongna.
16 Ya ninaynayun din gun nunggubatan da Asa an alid Judah ay Baasha‡ Hay nun'alianad Israel ya hidin 908-886 B.C. an alid Israel eden gutud di numpapto'anda. 17 Da Baasha an alid Israel ya nunti'iddan nangubat ad Judah, ya impaphodday allup ad Ramah ta mi'id di pange'wan nan pumitaw ya hay humigup hi umuy ay Asa an alid Judah.§ Ad Ramah ya neheggon ad Jerusalem ti un waluy kilomitluh inadagwina.
18 At innal Asa an amin din silver ya balitu' an din na'angang an wah nan Timplun Apo Dios ya nan gina'un wah nan palasyuna, ya nun'idatnah nan u'upihyalna. Ya impehnagnah nan do'ol an u'upihyalna ta inyuydan Ben-Hadad* Tuluda an alid Aram an mungngadan hi Ben-Hadad, at heten ali ya hiyay Ben-Hadad I (900-895 B.C.). an hina' Tabrimmon an ap'apun Hezion an alid Damascus ad Aram. 19 Ya inalinay, “Hay maphod ya mundugwata an mumbaddangan ta umat hinan inat da amata, ya ten ha"in ya impiyali' nan do'ol an ipa'daw'un he"an silver ya balitu', ya ta pa"iom nan nuntulaganyun Baasha an alid Israel, ta way atonan mangipakak hinan tindalunah nan hakup'u.”
20 At inabulut Ben-Hadad an middum hinan Alin hi Asa, at hennagna nan a'ap'apun nan tindaluna ta umuyda gubaton nan babluy ad Israel, at inabakdad Ijon, ya ad Dan, ya ad Abel Bethmaacah, ya an amin ad Kinnereth, ya niddum an amin nan lutad Naphtali. 21 Ya unat goh dengngol Baasha hanan na'at at indinongnan mun'ammah nan allup ad Ramah, ya immuy an nunhitud Tirzah. 22 At han Alin hi Asa ya waday inyuldinan ami'amin hinan tatagud Judah, ya henen uldin ya alyonay, “An amin ayun hinohha ya mahapul an mundedeggop ayu ta ubuonyun amin nan batu ya nan ayiw ad Ramah an din impiyamman Baasha an allup hi ad Ramah.” At hiyay inusal Asa hi allup hi ad Geba ya ad Mizpah an babluy hinan hinakup Benjamin.
23 Ya an amin din ina'inat Asa, ya nan aat di abalinanan numpapto', ya nan abablubabluy an binohwatna ya nitudo' hinan liblun Nitud'an nan Na'ulgudan di Ina'inat nan A'alid Judah. Mu unat goh nala'ay ya waday dogoh di hu'ina. 24 Ya natoy hi Asa, ya niddum an nilubu' hinan ilubu'an di a'alih nan babluy apunan hi David, at nihukat han lala'in imbaluynan hi Jehoshaphat ta hiyay nun'ali.
Hay Nun'alian Nadab ad Israel
25 Hi Nadab an hina' Jeroboam ya ente"anan numpapto' ad Israel hidin miyadwan tawon† Unu hidin 909 B.C. hi numpapto'an Asa an alid Judah, ya duway tawon di numpapto'anad Israel.‡ Hay nun'alianad Israel ya hidin 909-908 B.C. 26 Ya nan nun'appuhiy ina'inatna, at numbahol ay Apo Dios an umat hidin ina'inat amanan hi Jeroboam, at hiyay dimmalat hi numbaholan nan tatagu.
27 Hi Baasha§ Mid mapto' ya hiyay ohan a'ap'apun di tindalun Nadab, ya binadangan nan tindalun impapto'na an namatoy ay Nadab. an hina' Ahijah an nalpuh holag di pamilyan Issachar ya waday planunan nappuhih atonah nan alidan hi Nadab, at pinatoynah din nangubatan da Nadab ya nan tindalunah ad Gibbethon an babluy nan himpampun an iPhilistia. 28 Ya heden miyatluh tawon* Unu hidin 908 B.C. hi numpapto'an Asa hi ad Judah ya hiyay gutud di namatayan Baasha ay Nadab an ali, at hiyay nihukat hinan haadna ta hiyay alid Israel.
29 Ya unat goh nunhaad ta hiyay nun'ali ya inaminan numpatoy nan pamilyan Jeroboam, ya mi'id ah inangangnan dida an ta"on un oha, at nipa'annung din Hapit Apo Dios an din hinapitnah nan baalnan propetan hi Ahijah an iShiloh.† I Ki. 14:10-11. 30 Na'at hete ti impabungot Jeroboam nan Ap'apu an Dios Israel an dumalat nan baholna, ya dumalat goh hi nangipangpanguluanah nan tatagud Israel ta numbaholda.
31 An amin din ina'inat Nadab ya din udumnan na'na'at hidin gutud di numpapto'ana ya nitudo' hinan liblun Nitud'an nan Na'ulgudan di Ina'inat nan A'alih ad Israel. 32 Ya ninaynayun di gun nunggubatan da Asa an alid Judah ay da Baasha an alid Israel eden gutud di numpapto'anda.
Hay Nun'alian Baasha hi ad Israel
33 Hidin miyatluh tawon‡ Unu hidin 908 B.C. an numpapto'an Asa an alid Judah ya hi Baasha§ Hay pohdonan ibaga ya natulid. an hina' Ahijah ya ente"anan nun'alid Israel, at numpapto' hidid Tirzah, ya duwampulu ta opat di tawon hi numpapto'ana.* Hay nun'alianad Israel ya hidin 908-886 B.C. 34 Hiya ya umat ay Jeroboam an din nahhun an nun'alin numbahol ay Apo Dios, ya impangpangulunay tatagud Israel an numbahol.
*15:1 Unu hidin 913 B.C.
†15:1 Hay pohdonan ibaga ya hi Apo Dios an hi Ama ya immannung an Hiyay Dios.
‡15:1 Hay nun'alianad Judah ya hidin 913-910 B.C.
§15:2 Hay pohdonan ibaga ya nan punligligatan.
*15:2 Unu hi Absalom an ni'laban ay amanan hi David. Hi Maakah ya ap'apun Absalom an bo'on imbaluyna ti mid mapto' ya inahawan Tamar an imbaluy Absalom hi Uriel, ya hi Maakah di imbaluyda (II Sam. 14:27; II Chron. 13:2).
†15:5 II Sam. 11:1-12:14.
‡15:9 Unu hidin 910 B.C.
§15:9 Hay pohdonan ibaga ya nan mangipa'adaog hi lewohon.
*15:9 Hay nun'alianad Judah ya hidin 910-869 B.C.
†15:10 Bahaom nan duwan footnotes di I Ki. 15:2 ta innilaom di aat Maakah ya hi apunan hi Absalom.
‡15:16 Hay nun'alianad Israel ya hidin 908-886 B.C.
§15:17 Ad Ramah ya neheggon ad Jerusalem ti un waluy kilomitluh inadagwina.
*15:18 Tuluda an alid Aram an mungngadan hi Ben-Hadad, at heten ali ya hiyay Ben-Hadad I (900-895 B.C.).
†15:25 Unu hidin 909 B.C.
‡15:25 Hay nun'alianad Israel ya hidin 909-908 B.C.
§15:27 Mid mapto' ya hiyay ohan a'ap'apun di tindalun Nadab, ya binadangan nan tindalun impapto'na an namatoy ay Nadab.
*15:28 Unu hidin 908 B.C.
†15:29 I Ki. 14:10-11.
‡15:33 Unu hidin 908 B.C.
§15:33 Hay pohdonan ibaga ya natulid.
*15:33 Hay nun'alianad Israel ya hidin 908-886 B.C.