Bo̱r-u̱s cind
A yagu̱te̱ Ye̱so u̱t-yage̱ u̱n bo̱-o̱ u̱n wu̱
(Mati 13:53-58; Ruka 4:16-30)
1 Ye̱so inu̱ru̱ u̱n ka bo̱-o̱, wu̱ wargu̱ru̱ u̱n bo̱-o̱ u̱n wu̱ o-Nazaret. Yan-neke̱-mo̱ u̱n wu̱ neku̱ru̱ u̱n wu̱ ne̱. 2 Bo̱ Ho̱-de u̱r-Wu̱we̱ wo̱o̱nte̱ à, wu̱ taknu̱ yoose̱ u̱n hun-ne̱ u̱n kuke̱-o̱ u̱n yoos u̱n Ma-to̱ Shir. Hun-ne̱ mo̱rgu̱ru̱ de̱e̱n. Bo̱ ye̱ ho̱gu̱te̱ wu̱ à, ye̱ bo̱pu̱ru̱ u̱s-nu. Ye̱ ze̱e̱ru̱,
“Ka ne̱t-wu̱ ne̱, ¿ke ne̱ o̱ wu̱ kume̱ ka nap-se kaane̱? Gwo̱t go̱n caari-to̱ u̱t-hyat to̱ wu̱ ro̱ m-no̱m à! 3 Ashi, ¿wu̱ wu̱ ka wan-shaab? ¿Wà Meri, se̱k-wu̱ Yakubu ne̱ u̱n Yosi ne̱, Yahudas ne̱, Simo̱n ne̱? Hen-ne̱ ye̱ u̱n wu̱ ne̱, yan-ne'a-ne̱ ye̱ ro̱ ko̱n kane̱ be u̱n na.” Ka da-de ne̱, ye̱ kutu̱ru̱ Ye̱so u̱t-yage̱.
4 Ka da-de, Ye̱so ze̱e̱ru̱ ye̱, “Ko̱ kene̱ a m-bo̱m u̱n wan-rwo̱r u̱n Ma-to̱ Shir, amba yan-bo̱-o̱ u̱n wu̱, be-de a mate̱ wu̱ à, ko̱ wu̱ ro̱ u̱n rwo̱r u̱n Ma-to̱ Shir, ye̱ ro̱ m-was u̱n to̱ ne̱ har ye̱ bu̱pt to̱ á.”* 6:4 Hyen komo: Yoha 4:44. 5 Ye̱so wu̱ hoks no̱m u̱t-hyat kane̱ á, se̱ de̱ ya-u̱s-go̱m hiin ye̱ wu̱ ci'e̱ u̱n kom-to̱ u̱n wu̱ à, go̱m-u̱s taaru̱ ye̱. 6 Wu̱ bo̱pu̱ru̱ nu. Wu̱ hyanag hyat-to̱ u̱n yan-bo̱-o̱ u̱n wu̱ remen ko̱o̱b-de u̱n m-she̱r be-de u̱n wu̱. Wu̱ do̱rgu̱ru̱ u̱t-bo̱ to̱ ro̱ o-zang à. Wu̱ masu̱ru̱ u̱n yoose̱ u̱n hun-ne̱ Ma-to̱ Shir.
Ye̱so to̱mo̱g ne̱n o̱p u̱n yoor
(Mati 10:5-15; Ruka 9:1-6)
7 Wu̱ agnu̱ru̱ yan-neke̱-mo̱ u̱n wu̱ ne̱n o̱p u̱n yoor [12] be-u̱r gaan. Wu̱ taknu̱ to̱m-se u̱n ye̱ yoor yoor, ye̱ yoose̱ hun-ne̱ Ma-to̱ Shir. Wu̱ ya'u̱ru̱ ye̱ 'wo̱ns-mo̱ u̱n ruut u̱n ya-u̱t-ko̱t ye̱ da'e̱ u̱n hi-to̱ u̱n hun-ne̱ à.
8 Wu̱ naku̱ru̱ ye̱ u̱t-to̱, wu̱ ze̱e̱ru̱ ye̱, “No̱ ine̱ m-neke̱, no̱ jar no̱ dek rii á, se̱ ko̱-yo m-neke̱, no̱ he m-de̱k. No̱ de̱k rii-yo m-re̱ á. No̱ de̱k ba-o̱ u̱r-e̱ss á. No̱ de̱k hwo̱r á. 9 No̱ ine̱ m-neke̱, no̱ tu̱p u̱t-ka'ante̱. No̱ de̱k co̱p-u̱t yoor á se̱ to̱ ro̱ u̱n wu̱r-u̱t no̱ à cot.” 10 Wu̱ dooru̱ ye̱ m-ru̱re̱ u̱t-ma. Wu̱ ze̱e̱ru̱, “No̱ kume̱ hur-o̱ no̱ comsu̱te̱ à, she'et no̱ kane̱ har no̱ ruut u̱n ka bo̱-o̱. 11 No̱ wo'e̱ be-de a yage̱ no̱ m-go̱ks à, ko̱ m-raag u̱n ma-u̱t no̱ ne̱ à. Da-o̱ no̱ ine̱ m-arag u̱n ka be-de, kukt no̱ hu-mo̱ u̱n na-u̱s no̱. No̱ hu̱ste̱ kom-u̱t no̱ o̱ ka ho̱-de Shir he ye̱ piishe̱ u̱t-ma à.”† 6:8-11 Hyen komo: Ruka 10:4-11.‡ 6:11 Hyen komo: Se̱ng 13:51.
12 Bo̱ wu̱ komte̱ ye̱ m-ru̱re̱ u̱n ka ma-to̱ à, ye̱ ruuru̱, ye̱ ru̱ru̱ hun-ne̱. Ye̱ ro m-ze̱e̱, “Ho'os no̱ ba'as-u̱t no̱, no̱ mu̱u̱n, no̱ kon Shir. Wu̱a soks ba'as-u̱t no̱.” 13 Ye̱ ruutu̱ru̱ ya-u̱t-ko̱t de̱e̱n ye̱ da'e̱ hi-to̱ u̱n hun-ne̱ à. Bo̱ ye̱ 'wo̱ste̱ ya-u̱s-go̱m de̱e̱n à, ye̱ duusu̱ru̱ ye̱ m-no̱w. Ye̱ ko̱nu̱ru̱ Shir. Go̱m-u̱s taaru̱ ye̱.§ 6:13 Hyen komo: Yaku 5:14.
Mar-m Yohana Wa-m-Yo'os
u̱n hun-ne̱ m-ho̱
u̱n hun-ne̱ m-ho̱
(Mati 14:1-12; Ruka 9:7-9)
14 Ye̱so ruug u̱r-jin ko̱ kene̱ har ko-Gwo̱mo Here̱ [Atipas] ho̱gu̱ru̱ ma-to̱ u̱n wu̱. Hun-ne̱ kap ye̱ ma'asu̱ru̱ u̱s-barag. Ye̱ ro m-ze̱e̱, “¿Wan wu̱ ne̱ ro̱ u̱n no̱m u̱n ka hyat-to̱ kaane̱?” Ye̱ ken ye̱ ze̱e̱ru̱ “Yohana wu̱. Wu̱ ro'e̱ u̱n m-yo'os u̱n hun-ne̱ n-te̱ m-ho̱ à. Wu̱ wu̱ Shir 'yonse̱ be-de m-margan ne̱. Wu̱ wu̱ a ya'ase̱ ka be̱e̱b-de.”
15 Ye̱ ken ye̱ ze̱e̱ru̱, “Ay, E̱reja wu̱.”
Ye̱ ken ye̱ ze̱e̱ru̱, “Ay, wan-rwo̱r u̱n Ma-to̱ Shir wu̱ u̱ntu̱n ka ye̱ haane̱ n-ga à.”* 6:14-15 Hyen komo: Mati 16:14; Mark 8:28; Ruka 9:19.
16 Bo̱ Here̱ ho̱gu̱te̱ ma-u̱t Ye̱so à, wu̱ ze̱e̱ru̱, “Yohana wu̱ u̱m rwo̱'e̱ a kups hi-de u̱n wu̱ à, wu̱ ine̱ u̱n ho̱o̱g ne̱!”
17 Here̱ u̱n ze̱e̱ kááne̱ remen se ken hak-se n-ga ne̱, wu̱ u̱n hi u̱n de u̱n wu̱, wu̱ rwo̱'o̱g a ship Yohana. A rwo̱'u̱ru̱ wu̱ u̱n kuke̱-o̱ m-ke'et. Wu̱ u̱n no̱m kaane̱ remen wu̱ gaag ne'a hen u̱n wu̱, Herodiya cin ba campo̱ u̱n wu̱ u̱n mar. Jin-u̱r campo̱ u̱n wu̱ ro Pirip. 18 Here̱ u̱n no̱m kaane̱ remen Yohana ma'aste̱ wu̱ m-ru̱re̱ u̱nze, u̱depe̱ wu̱ ge ne'a hen u̱n wu̱ á.† 6:17-18 Hyen komo: Ruka 3:19-20. 19 Ne'a su̱u̱ru̱ Yohana u̱s-ryaab har wu̱ co̱no̱g wu̱ ho wu̱. Amba Herodiya kum u̱r-be á. 20 Ko-Gwo̱mo Here̱ ro̱ u̱n gye̱r-o Yohana. Wu̱ nak wu̱ kashi u̱n ne̱t-wu̱, wan-ba-m-ku̱ko̱p. Remen kaane̱, wu̱ e̱ssu̱ru̱ wu̱ be-de rii a ci wu̱ á. Wu̱ ro m-zo̱'o̱re̱ de̱e̱n da-o̱ Yohana ro u̱t-ma u̱n wu̱ ne̱. Amba kap u̱n kaane̱ ne̱, wu̱ ro̱ u̱n ho̱ge̱ u̱n re̱re̱m-mo̱ u̱n ma-to̱ u̱n wu̱.
21 Amba de ken ho̱-de, Herodiya kumu̱ru̱ caari-de u̱r-ho̱. Ka ho̱-de, ko-Gwo̱mo Here̱ ro u̱n baks u̱n ho̱-de a mate̱ wu̱ à. Wu̱ no̱mu̱ru̱ o-biki. Wu̱ banu̱ru̱ gwo̱mo-ne̱ ye̱ u̱n wu̱, u̱n se̱k-ye̱ ne̱ ye̱ u̱n karma-ne̱ u̱n se̱k-ye̱ ne̱ ye̱ u̱n dak-o̱ o-Gariri. 22 Bo̱ ye̱ mo̱rgu̱te̱ u̱n biki-o̱ u̱n wu̱ à, wà Herodiya wan-ne'a, wu̱ co̱wu̱ru̱ be-de u̱n ye̱. Wu̱ he̱wu̱ru̱ u̱s-he̱w. Zak-o re̱e̱ru̱ ka ya-o-biki ye̱ de̱e̱n, kap u̱n ko-Gwo̱mo Here̱ ne̱. Ko-Gwo̱mo haku̱ru̱ o-nu, wu̱ ze̱e̱ru̱ ká wan-ne'a-wu̱ “Kay, ko̱n me̱ rii-yo o co̱ne̱ à, kap man ya'as wo̱ yo.” 23 Wu̱ to̱ndu̱ru̱ ka wan-ne'a-wu̱. Wu̱ ze̱e̱ru̱, “Ko̱yan yo o ko̱ne̱ be u̱n de, har pu̱ru̱g-de u̱n gwo̱mo-u̱t re, man hoks wo̱ m-ya'as.”
24 Bo̱ wan-ne'a ho̱gu̱te̱ kaane̱ à, wu̱ ruuru̱, wu̱ haaru̱ be-u̱r inu u̱n wu̱. Wu̱ ze̱e̱ru̱ wu̱, “Ho̱ge̱ ma-to̱ ko-Gwo̱mo zee à, wu̱ zee ko̱yan yo u̱m ko̱ne̱ wu̱, wu̱a ya'as me̱. ¿Yan yo ne̱ u̱m he wu̱ m-ko̱n?”
Inu u̱n wu̱ ze̱e̱ru̱ wu̱, “Ha o kon wu̱ hi-u̱r Yohana Wa-m-Yo'os u̱n hun-ne̱ m-ho̱.”
25 To̱, wu̱ mu̱u̱nu̱ru̱, ho̱r-m-ho̱r be-de u̱n ko-Gwo̱mo. Wu̱ ko̱nu̱ru̱ wu̱, wu̱ ze̱e̱ru̱, “Hi-u̱r Yohana Wa-m-Yo'os de u̱m co̱ne̱ o hu̱u̱ me̱ m-mo̱ka n-me̱ o-ko̱k.”
26 Bo̱ ko-Gwo̱mo ho̱gu̱te̱ kaane̱ à, me̱n-u̱t naasu̱ru̱ wu̱ de̱e̱n remen wu̱ regu̱su̱te̱ wu̱ to̱ndsu̱te̱ be-de u̱n ya-o-biki. Wu̱ co̱n wu̱ yage̱ shoos u̱n ma-to̱ u̱n wu̱ á. 27 Remen kaane̱, ba u̱n naas o-da, wu̱ to̱mu̱ru̱ ko-karma. Wu̱ ze̱e̱ru̱, “Ha o kupsu̱nu̱ me̱ hi-u̱r Yohana.” Wu̱ argu̱ru̱ m-neke̱ be-de Yohana ro ke'o à, wu̱ kupsu̱ru̱ hi-de u̱n wu̱. 28 Wu̱ neknu̱ru̱ u̱n de ne̱ n-me̱ o-ko̱k. Wu̱ ya'asu̱ru̱ ka wan-ne'a-wu̱. Wan-ne'a ya'asu̱ru̱ inu u̱n wu̱. 29 Da-o̱ yan-neke̱-m Yohana ho̱ge̱ bo̱ a no̱me̱ à, ye̱ haaru̱, ye̱ de̱ku̱ru̱ u-de u̱n wu̱, ye̱ jo̱ku̱ru̱.
Ye̱so re̱e̱gtu̱te̱ hun-ne̱
dugu-u̱s taan [5,000]
dugu-u̱s taan [5,000]
(Mati 14:13-21; Ruka 9:10-17; Yoha 6:1-14)
30 Yan-To̱m Ye̱so, ye̱ wu̱ to̱me̱ ye̱ ru̱r Ma-to̱ Shir à, ye̱ mu̱u̱nu̱ru̱, ye̱ mo̱rgu̱ru̱ be-u̱r Ye̱so. Ye̱ ru̱ru̱ wu̱ kap rii-yo ye̱ no̱me̱ à u̱n rii-yo ye̱ yoos ne̱ à. 31 To̱, ye̱ ro wu̱ m-ru̱re̱, hun-ne̱ doro ye̱, ye̱ ma'asu̱ru̱ m-haan be-de u̱n wu̱ ye̱ ho̱gu̱té̱ ma-u̱t Ye̱so. Ye̱ ka ro̱ m-nekne̱, ye̱ ka ro m-arag, har Ye̱so kum da-o̱ u̱n re̱ u̱n rii-yo m-re̱ á. Wu̱ ze̱e̱ru̱ yan-neke̱-mo̱ u̱n wu̱, “Haan no̱, a paks no̱, a wu̱we̱ no̱ hiin.”
32 Ye̱ co̱wu̱ru̱ o-hat, ye̱ ro m-neke̱ be-de u̱n ba u̱n ne̱t u̱n ho̱n-de u̱n ye̱. 33 Ashi, hun-ne̱ de̱e̱n hyanag neke̱-mo̱ u̱n ye̱. Ye̱ nepste̱ u̱n ye̱ ne̱. Ye̱ rwu̱u̱nu̱ru̱ u̱n ko̱ o̱ ke bo̱-o̱. Ye̱ argu̱ru̱ teeru̱ u̱s-rek. Ye̱ ro̱ u̱n do̱re̱ n-riib o̱ o-mar. Ye̱ ba'u̱ru̱ Ye̱so ne̱ m-wo̱ re̱e̱no̱ be-de ye̱ he'e̱ à. 34 Ye̱so wo̱bu̱ru̱. Bo̱ wu̱ rwu̱u̱nte̱ o-hat à, wu̱ 'wo̱ssu̱ru̱ hun-ne̱ u̱t-mo̱o̱r ne̱ de̱e̱n ye̱ be'este̱ wu̱ m-wo̱. To̱, wu̱ hyanu̱ru̱ ye̱. Ye̱ ka u̱ntu̱n ye̱ge̱-ca. Ye̱ rotte̱ ko-ya-u̱r-gu̱t á. Wu̱ ho̱gu̱ru̱ 'wo̱n-de u̱n ye̱. Wu̱ taknu̱ yoose̱ u̱n ye̱ se ken rem-se de̱e̱n.‡ 6:34 Hyen komo: O̱o̱g 27:17; 1Gwm 22:17; 2Nom 18:16; Izik 34:5; Mati 9:36.
35 To̱, da-o̱ wu̱ ro ye̱ m-yoose̱ à, yan-neke̱-mo̱ u̱n wu̱ hyanu̱ru̱ ho̱-u̱r teeste̱. Ye̱ haaru̱ be-u̱r Ye̱so. Ye̱ ze̱e̱ru̱, “Ho̱-u̱r teeste̱. Hur-u̱t ro̱ ko̱n kane̱ yow yow á. 36 Se̱ o 'yons ye̱ kaane̱ ye̱ tu̱wu̱t yan-bo̱-u̱t kat-ne̱ to̱ ro̱ kane̱ à, ye̱ oonu̱té̱ hi u̱n de u̱n ye̱ rii-yo m-re̱.”
37 Amba Ye̱so haku̱ru̱ o-nu, wu̱ ze̱e̱ru̱ ye̱, “Ya no̱ ye̱ rii-yo m-re̱ u̱n hi u̱n no̱.”
Ye̱ ze̱e̱ru̱ Ye̱so, “Ho̱n u̱n ka mo̱o̱r-to̱ u̱n hun-ne̱ to̱, ¿ke ne̱ o̱ te̱ he kum u̱n hwo̱r-ye̱ te̱ hette̱ ye̱ m-coks à? ¿Wa ya'e̱ te̱ ka rii-yo kaane̱? Se̱ de̱ te̱ nome̱ gu̱wu̱s-de u̱t-ho̱ zungu-u̱s yoor te̱ hokstu̱ ye̱ m-re̱e̱gte̱.”
38 Ye̱so citu̱ru̱ ye̱, “¿Buro̱di-u̱t re to̱ ro̱ no̱? Ha no̱ no̱ gwo̱to̱n.”
Bo̱ ye̱ heete̱ m-gwo̱t à ye̱ mu̱u̱nu̱ru̱. Ye̱ ze̱e̱ru̱ wu̱, “Buro̱di-u̱t taan u̱n jan ne̱ yoor te̱ hyane̱.”
39 Bo̱ wu̱ ho̱gu̱te̱ shas-o̱ u̱n ye̱ à, wu̱ ze̱e̱ru̱ hun-ne̱ kap, “She'et no̱ be-de u̱n gwo̱-u̱t yar-to̱ kur-u̱t u̱t-kur.” 40 Ye̱ ne̱ ye̱ she'etu̱ru̱ kur-u̱t u̱t-kur. To̱ ken kur-to̱ ne̱ zungu-o gaan [100], to̱ ken kur-to̱ kwo̱o̱z-u̱t yoor u̱n o̱p [50]. 41 Bo̱ ye̱ she'ette̱ à, Ye̱so jaksu̱ru̱ yish-ye̱ u̱n wu̱ n-To̱n o̱ shir, wu̱ nomu̱ru̱ Shir u̱r-bo̱ngo̱n. Bo̱ wu̱ komte̱ Shir nome̱ u̱r-bo̱ngo̱n à, ka da-de ne̱, wu̱ bosru̱ru̱ ka buro̱di-to̱ bos-u̱t u̱t-bos. Ka bos-to̱ wu̱ bosre̱ à, wu̱ wongu̱ru̱ yan-neke̱-mo̱ u̱n wu̱ u̱n ka jan-ye̱ ne̱ yoor. Ye̱ heetu̱ru̱ ka hun-ne̱ ye̱ kap. 42 Ho̱n u̱n mo̱o̱r-to̱ u̱n ye̱ kap ye̱ re̱e̱ru̱ to̱, ye̱ ciig har to̱ kus, 43 har ye̱ kamsu̱ru̱ to̱ kusse̱ à ko̱o̱r-u̱t o̱p u̱t-yoor [12]. 44 Be-de u̱n ka ye̱ re̱ à campo̱-ne̱ dugu-u̱s taan [5,000].
Ye̱so no̱mo̱g u̱r-hew n-to̱n m-ho̱
(Mati 14:22-33; Yoha 6:15-21)
45 Bo̱ Ye̱so komte̱ re̱e̱gte̱ u̱n hun-ne̱ à, ba u̱n naas o-da, wu̱ ze̱e̱ru̱ yan-neke̱-mo̱ u̱n wu̱ ye̱ tu̱w o-hat ye̱ neke̱, ye̱ pes o-mar, ye̱ wo u̱n o̱ ken bo̱-o̱ o̱ a m-ze̱e̱ o-Besayada. Wu̱ komo wu̱ 'yonsu̱te̱ ka hun-ne̱ ye̱. 46 Bo̱ wu̱ 'yonste̱ hun-ne̱ à, wu̱ daaru̱ u̱r-haag remen wu̱ konot Shir.
47 Bo̱ te̱t-m wo̱o̱nte̱ à, yan-neke̱-mo̱ u̱n wu̱ ro o-hat n-te̱te̱ o̱ o-mar. Ye̱so ne̱ wu̱ ro kane̱ o-zang u̱n ho̱n-de u̱n wu̱. 48 Wu̱ hyambu̱ru̱ yan-neke̱-mo̱ u̱n wu̱ ro dum-o m-nak o-hat. Hat-o yagu̱te̱ m-neke̱ remen yo-m ro o̱ m-mu̱u̱nte̱ u̱s-ajima ne̱. Ka da-de ne̱, cin ba ho̱-u̱r ro̱ u̱n rwu̱u̱n, wu̱ kawu̱ru̱ ye̱. Wu̱ ro m-yawag n-to̱n m-ho̱ u̱s-na u̱s-na. Wu̱ woot be-de u̱n ye̱. 49 Amba bo̱ ye̱ hyambu̱te̱ wu̱ ro̱o̱n à, wu̱ ro m-yawgu̱ne̱ n-to̱n m-ho̱ mo̱ o-mar, ye̱ no̱mu̱ru̱ u̱s-barag. Ye̱ ze̱e̱ru̱, “¿Ko̱ ko-marimar-wu̱?” Ye̱ taknu̱ru̱ u̱s-kan se o-gye̱r. 50 Ko̱ wu̱ ke, bo̱ wu̱ hyambu̱te̱ Ye̱so à, wu̱ zapu̱ru̱ u̱s-zap. Ye̱so te̱psbu̱ru̱ ye̱ ho̱r-m-ho̱r. Wu̱ ze̱e̱ru̱ ye̱, “Ho'os no̱ hur u̱n no̱. Yage̱ no̱ o-gye̱r. Me̱ wu̱.” 51 Ka da-de, wu̱ wo̱bu̱ru̱ be-de u̱n ye̱. Wu̱ co̱wu̱ru̱ o-hat. Yo-m re̱su̱ru̱ tomso ne̱. Ye̱ ne̱ ye̱ bo̱pu̱ru̱ u̱s-nu de̱e̱n. 52 Ko̱ de̱ wu̱ re̱e̱gtu̱te̱ hun-ne̱ u̱n yish-ye̱ u̱n ye̱ à, ye̱ u̱ngo̱ nap be̱e̱b-u̱r Ye̱so á. Hur-de u̱n ye̱ hoks m-nap á.
Ye̱so taasu̱te̱ ya-u̱s-go̱m
go̱m-se u̱n ye̱ u̱n dak-o̱ o-Genesaret
go̱m-se u̱n ye̱ u̱n dak-o̱ o-Genesaret
(Mati 14:34-36)
53 Ye̱ pasu̱ru̱ u̱r-jit, ye̱ wo̱o̱ru̱ u̱n dak-o̱ o-Genesaret. Ye̱ gagu̱ru̱ o-hat u̱n riib-o̱ o-mar. 54 Bo̱ ye̱ rwu̱u̱nte̱ à, ba u̱n naas o-da, hun-ne̱ napu̱ru̱ u̱nze Ye̱so wu̱. 55 Ye̱ do̱ru̱ru̱ u̱t-bo̱, hun-ne̱ masu̱ru̱ wu̱ m-hante̱ ya-u̱s-go̱m u̱s-rek u̱s-rek n-te̱ u̱n ke̱re̱m-to̱ u̱n ye̱. Ko̱ o̱ ke dak-o̱ ye̱ ho̱ge̱ Ye̱so ro, ye̱ heetu̱ru̱ ye̱. 56 Kap be-de wu̱ co̱we̱ à, u̱n bo̱-u̱t re̱k-to̱ ko̱ bo̱-u̱t caari, u̱n riib ne̱, ye̱ ru̱ssu̱ru̱ ya-u̱s-go̱m be-de u̱t-baab. Ye̱ ko̱nu̱ru̱ Ye̱so wu̱ yage̱ ye̱ ci ko̱ riib-o̱ u̱n co̱p-o̱ u̱n wu̱. Bo̱ u̱n ya-u̱s-go̱m ye̱ ci'e̱ o̱ à, go̱m-u̱s taaru̱ ye̱.
*Bo̱r-u̱s cind:4 6:4 Hyen komo: Yoha 4:44.
†Bo̱r-u̱s cind:11 6:8-11 Hyen komo: Ruka 10:4-11.
‡Bo̱r-u̱s cind:11 6:11 Hyen komo: Se̱ng 13:51.
§Bo̱r-u̱s cind:13 6:13 Hyen komo: Yaku 5:14.
*Bo̱r-u̱s cind:15 6:14-15 Hyen komo: Mati 16:14; Mark 8:28; Ruka 9:19.
†Bo̱r-u̱s cind:18 6:17-18 Hyen komo: Ruka 3:19-20.
‡Bo̱r-u̱s cind:34 6:34 Hyen komo: O̱o̱g 27:17; 1Gwm 22:17; 2Nom 18:16; Izik 34:5; Mati 9:36.