6
Dhèu Nasaret roꞌo boe sèmi rare Lamatua Yesus
(Mateos 13:53-58, Lukas 4:16-30)
Èle èèna ka, Yesus dènge ana madhutu Na sèra aaꞌi-aaꞌi ra, lèpa hari asa rae Na, Nasaret. Lodꞌo èèna lèke dènge lodꞌo sabajꞌa dhèu Yahudi. Hèia Yesus laꞌe asa dꞌara èmu manèngi-mangajꞌi ho Na ajꞌa Lii Holo-Nori Ama Lamatua ètu èèna. Lodꞌo èèna, dhèu ae lasi manèngi-mangajꞌi. Ropa ra tadèngi Yesus ajꞌa Lii Holo-Nori Ama Lamatua, hèia dhèu aaꞌi-aaꞌi sèra malaa, aku rèngu na, “Dhèu ne mèu samia ne! Na dènge koasa kahèi! Tasamia ka Na sèmi èèna, ee? Nèngu neꞌe dhoka tuka ajꞌu di. Èdhi tadhe ina Na, Maria. Sèmi èèna kahèi ari Na, Yakobis, Yoses, Yudas dènge Simon, dènge ari Na dhèu bhèni sèra. Rèngu dènge èdhi pea ca rae.” Dhèu seꞌe ngee ètu dꞌara rèngu na, rèngu mèu risi nèti Yesus. Nèti èèna ka, ra dꞌèi heka nanene Ne.
Ka Yesus peka, “Mema tareꞌa! Dhèu pakabꞌua risi dhèu nèti lii padhai Ama Lamatua nèti rae leo. Te ngaa ra pakabꞌua boe dhèu nèti lii padhai Ama Lamatua dhu nèti rae nèngu.” Yohanis 4:44
5-6a Dꞌara dhèu sèra adhu sèmi hadhu, ka ra parcaya boe lii padhai lii Yesus. Nèti èèna ka, Na malaa, hèia Na pake boe koasa Na. Ka Na puri-paꞌèle dhoka dhèu pèri di, ètu èèna.
Lamatua Yesus pua ana madhutu Na dhèu canguru dua lasi lole Lii Lolo Beꞌa Ama Lamatua
(Mateos 10:5-15, Lukas 9:1-6)
6b Èle èèna ka, Yesus kako palème asa rae-rae dhu padètu ètu sèra, ho ajꞌa dhèu jꞌara mamuri Ama Lamatua. Na paroa nare ana madhutu Na dhèu canguru dua sèra, ka Na pua rèngu lasi dua-dua ho lole Lii Lolo Beꞌa nèti Ama Lamatua. Na hia si koasa kahèi, ho babège eele nidhu nèti dꞌara dhèu. 8-9 Na peka dènge si, aku Nèngu na, “Miu baku mèti mèdha ae ètu dꞌara kakako miu. Baku mèti ngangaꞌa, doi, dènge tas. Mèti dhoka tatea, salapa ètu haga, dènge kodho ètu ua di. 10 Ladhe cee dhu sèmi rare miu ètu èmu ra, miu pea dhoka ètu èèna di, toke dꞌai pakèdꞌi hari. 11 Te ngaa ladhe miu lami asa era èci, hèia dhèu ètu sèra sèmi rare boe miu, aa ra dꞌèi boe nanene lii padhai lii miu, tèke eele era èèna. Aa peka mi dhèu sèra, na, ‘Miu moꞌo boe nanene, si! De bèli-camèdꞌa sèmi mere pala mi!’ ”* Ètu dꞌara Alkitab lii Yunani, suri peka na, “caro eele ahu nèti haga rèngu”. Tèu èèna ètu nèi, dhèu biasa caro eele ahu nèti haga rèngu ho jꞌajꞌi tadha, peka na, dhèu dhu roꞌo boe nanene, na, pasae rare pala rèngu unu ra. Ladhe kahèi ètu Lukas 10:4-11; Lii Lolo nèti Ana Pajuu-paleha 13:51.
12 Èle èèna ka, ra lasi lole Lii Lolo Beꞌa. Ra peka, dhèu aaꞌi-aaꞌi hudꞌi ele hoꞌa nèti sasala-sasigo ra, ka lèpa ho mamuri madhutu dadꞌèi Lamatua. 13 Ka ra babège eele nidhu nèti dꞌara dhèu. Ra pasuti èi lèngi mi kètu dhèu pèdꞌa, aa sabajꞌa ho paꞌèle si nèti papèdꞌa. Ka ra èle dènge. Yakobis 5:14
Ra pare pamadhe Yohanis tuka sarani
(Mateos 14:1-12, Lukas 9:7-9)
14 Lodꞌo èèna, dhèu ètu mia-mia tadhe aaꞌi le Yesus. Dhèu aae Herodes tadèngi le lii lolo lula-nèti koasa Yesus kahèi. Dhèu palolo ètu mia-mia, aku rèngu na, “Yohanis tuka sarani èèna, mamuri hari le ètu dꞌara ngiꞌu Yesus! Nèti èèna ka, Na bisa tao tadha malaa sèra.”
15 Te ngaa dhèu cahagꞌe hari peka, aku rèngu na, “Aadꞌo! Neꞌe ne, Elia dhu mamuri hari dꞌara ngiꞌu Yesus.”
Aa dhèu cahagꞌe hari, peka na, “Dhèu neꞌe ne, dhèu nèti lii padhai Ama Lamatua dhu leo hari nèti uru sèra.” Mateos 16:14, Markus 8:28, Lukas 9:19
16 Ropa dhèu aae Herodes tadèngi nare lii lolo dhèu seꞌe lula-nèti Yesus, ka na dhaa, peka na, “Èèna Yohanis tuka sarani, dhu ca hari ni jaꞌa hia dhèu pare pamadhe le, te ngaa na mamuri hari!”
17-18 Dhèu aae Herodes pua sèmi èèna, lula nèngu lii langu dènge Yohanis. Lii lolo na sèmi neꞌe ka: dhèu aae Herodes leo nare dhèu èmu ari na, Pelipus, ngara na Herodias. Aa te ngaa Pelipus dènge Herodias dhae paꞌia mèka. Nèti èèna ka, Yohanis kai pahari-pahari, peka na, “Ama dhèu aae baku leo dènge dhèu èmu ari mu. Te èèna sisu adꞌa èdhi dhèu Yahudi.” Masi ka sèmi èèna, te ngaa Herodes leo nare bhèni neꞌe kahèi. Hèia na pua dhèu lasi kèpe rare Yohanis, ho pamaso ne asa dꞌara bèdho. Lukas 3:19-20
19 Lula Yohanis kai pèri hari le, hèia bhèni ne tèka dꞌara dènge ne, ka na neo pamadhe ne. Te ngaa lake nare mèka, te Herodes dhu pamaso le Yohanis asa dꞌara bèdho laꞌe. 20 Ka na pua sordadꞌu sèra madhenge paie ne ètu dꞌara bèdho.
Herodes madhaꞌu dènge Yohanis. Na neꞌa tareꞌa, Yohanis ne dhèu dhu Ama Lamatua pua mai. Aa Yohanis ne dhèu dꞌara mola. Herodes dꞌèi nanene lii padhai lii Yohanis kahèi. Te ngaa stèka-stèka, dꞌara na pèdꞌa nanene lii padhai lii Yohanis.
21 Ka ca tèka, Herodias abhu lodꞌo dhu beꞌa, sèna ka na bꞌala dꞌara pèdꞌa na. Lodꞌo èèna, lèke dènge hari jadi Herodes. Ka ra nèru dhèu aae-dhèu kapai mai raꞌa-sisi hari jadꞌi. Dhèu dhu mai sèra, ama-ama dhu paredha, ama-ama sordadꞌu, dènge dhèu heka-dhèu heka adꞌa ètu Galilea. 22 Ètu dꞌara talora tatao èèna, ana bhèni Herodias laꞌe roge. Na roge beꞌa risi eele, ka dꞌara Herodes dènge dhèu dhu nèru sèra karejꞌe bia. Nèti èèna ka, Herodes paroa ne mai asa madha, ka na karèi, aku nèngu na, “Èu neo manèngi ngaa? Èu peka ho jaꞌa hia. 23 Èu manèngi era paredha jaꞌa ne bagi dua, hia èu cabèka èèna ka, jaꞌa koꞌo kahèi. Jaꞌa subha dènge ngara Ama Lamatua!”
24 Ka ana bhèni èèna laꞌe karèi ina na, aku nèngu na, “Ina, ee! Madhutu ngangee ina ku, na, jaꞌa manèngi ngaa dhu beꞌa risi nèti ama ku?”
Ka ina na dhaa, aku nèngu na, “Lamu asa madha ama mu ho peka dènge ne, jaꞌa manèngi dhoka kètu Yohanis di.”
25 Ka ana bhèni ne laꞌe asa madha Herodes, ka na peka, aku nèngu na, “Ama! Jaꞌa manèngi kètu Yohanis, tao ètu dꞌara dula èci hia jaꞌa. Deo neꞌe ne, kahèi!”
26 Ropa Herodes tadèngi nare lii manèngi ana bhèni na, ka dꞌara na cagꞌagꞌa. Te ngaa nèngu bisa heka ère hari lii subha nèngu deo na, lula dhèu ètu sèra tadèngi aaꞌi le. 27 Èle èèna ka, Herodes paredha komedhaa sordadꞌu lasi poro rare kètu Yohanis nèti dꞌara bèdho. 28 Ropa ra poro rare, ra tao asa dꞌara dula èci, ka rèti laꞌa asa ana bhèni èèna. Na sèmi nare, hèia nèti asa ina na laꞌe. 29 Ropa ana madhutu Yohanis sèra tadèngi ra poro rèti le kètu Yohanis, rèngu mai nedhe rèti ngiꞌu nèngu lasi padhane.
Dꞌai sange neꞌe ka, lii lolo mamadhe Yohanis.
Lamatua Yesus pangaꞌa lèmi riho dhèu
(Mateos 14:13-21, Lukas 9:10-17, Yohanis 6:1-14)
30 Ca lodꞌo hari, ana madhutu Yesus dhu Na pua lasi asa rae-rae ho ajꞌa dhèu jꞌara mamuri Ama Lamatua sèra, lèpa hari mai, ka ra pakaboko hari dènge Ne. Ra lolo dènge Yesus ngaa dhu rèngu tao dènge ajꞌa mi dhèu. 31 Lodꞌo èèna, dhèu ae mai patangi-tenge Yesus. Lula dhèu ae seli eele, ka Yesus dènge ana madhutu Na abhu boe tebho raꞌa-rinu hèi. Nèti èèna ka, Yesus ale dènge ana madhutu sèra, peka na, “Beꞌa risi èdhi pakèdꞌi nèti era neꞌe lati tenge era èci dhu mau, sèna ka èdhi ae tara ciki.”
32 Ka ra caꞌe koha cue lasi asa era dhu mau, kajꞌèu nèti dꞌara rae.
33 Te ngaa dhèu ae ètu sèra sa, ladhe rèdhi koha rèngu kako re sebhe dano. Hèia ra kalua nèti rae ka kako pamèri madhutu re dedha rai. Nèti èèna ka, rèngu dꞌai uuru Yesus si. 34 Ropa Yesus puru nèti dedha koha, ladhe laa, na, dhèu ae dhu mate Ne. Dhèu seꞌe reꞌa heka tao iisi ra tasamia. Nèti èèna ka, dꞌara Yesus sue si, te rèngu sama sèmi kahibꞌi-kalèbho dhu dènge boe ana madhenga. Èle èèna ka, Na ajꞌa si jꞌara mamuri Ama Lamatua. Sensus 27:17, 1 Dhèu Aae sèra 22:17, 2 Sejara nèti Israꞌel dènge Yahuda 18:16, Yeskial 34:5, Sakaria 10:2, Mateos 9:36 35-36 Na ajꞌa nèti loo nètu, toke dꞌai nihia laꞌe. Hèia ana madhutu Na sèra mai padhue dènge Ne, aku rèngu na, “Ama! Hua iia Ama ku pua si lasi hèli ngangaꞌa ètu rae dhu dètu ètu era seꞌe. Te oe mèda kèna, aa ètu era neꞌe ngangaꞌa aadꞌo.”
37 Te ngaa Yesus bꞌala lii rèngu, aku Nèngu na, “Baku tao sèmi èèna! Hudꞌi laa, pe miu pangaꞌa si.”
Hèia ra karèi hari Ne, “Ira, ee! Ladhe èdhi pangaꞌa dhèu ae sèmi neꞌe, èdhi kalua doi ae bia, nga. Sama sèmi gaji tuka ca tèu kateme, nga! Madhutu sasuri lii Yunani, “dua ngasu doi dinari pudhi”. Lodꞌo Yesus mamuri èèna, gaji tuka ca lodꞌo, ca dinari. Aa èdhi tare doi sèra, nèti mia hua kèna!”
38 Yesus dhaa, peka na, “Miu lami karèi sèku dhèu sèra, teko cee dhu nèti ngangaꞌa mèra.”
Hèia ra lasi karèi, ka mai peka dènge Ne, “Abhu dhoka roti lèmi bua, dènge iꞌa dua ngiꞌu di.”
39 Hèia Yesus pua dhèu aaꞌi-aaꞌi sèra ho madhèdi cakaboko-cakaboko ètu dedha jꞌuꞌu. 40 Dhèu seꞌe madhèdi sèmi dhu Yesus pua. Abhu kaboko dhu dhèu cangasu-cangasu, aa abhu kaboko dhu dhèu lèmi nguru-lèmi nguru.
41 Hèia Yesus nare roti lèmi bua dènge iꞌa dua ngiꞌu sèra, ka na ladhe asa dedha. Na manèngi makasi mi Ama Lamatua. Èle èèna ka, nare roti lèmi bua, ka Na kuꞌu pamae caꞌèta-ꞌèta. Hèia Na hia mi ana madhutu Na, ho lasi papala hia dhèu dhu madhèdi sèra. Na pala-bagi iꞌa dua ngiꞌu sèra kahèi. 42 Ka dhèu sèra raꞌa toke bècu. 43 Raꞌa èle, hèia ana madhutu Na sèra lasi pakaboko ngangaꞌa dhu risi eele sèra, pènu canguru dua soe.
44 Dhèu dhu raꞌa sèra, dhèu mone di, lèmi riho dhèu, ige mèka bhèni dènge ana iiki.
Yesus kako ètu dedha èi
(Mateos 14:22-33, Yohanis 6:16-21)
45 Èle ka, Yesus pua ana madhutu sèra pakèdꞌi uuru dènge koha asa rae Betsaida ètu cabèka dano. Te Nèngu dhae laꞌe mèka, ho Na pua dhèu ae sèra lèpa. 46 Ropa dhèu sèra lèpa, Na laꞌe asa ledhe èci ètu èèna, ho Na manèngi-mangajꞌi.
47-50 Lodꞌo mèda le, ka Yesus puru mai. Na ladhe nèdhi ana madhutu Na sèra dènge koha lasi dꞌai talora dano le. Lula ngèlu madha mèdhu ae, ka ra tuku koha dꞌai madhe. Dꞌara oe mèu sa, Yesus heka laꞌe madhutu si kèna. Te ngaa Na kako re dedha èi. Ropa Na kako oe seli koha ra, ana madhutu sèra ladhe rèdhi Ne, ka ra madhaꞌu titu kèna. Hèia èci karèi èci, aku rèngu na, “Irii! Ngaa nèi? Nidhu, do?”
Hèia Yesus lii dènge si, aku Nèngu na, “We! Miu baku madhaꞌu! Te Jaꞌa ne!”
51 Ropa Yesus caꞌe laꞌe asa dedha koha, kabèdhi laa, ngèlu mau dènge. Ana madhutu Na sèra malaa bia. 52 Rèngu heka rèdhi kèna, Yesus pake koasa Na, lodꞌo pangaꞌa lèmi riho dhèu èèna. Te ngaa rèngu reꞌa iia boe koasa Yesus, lula dꞌara rèngu adhu sèmi hadhu.
Dhèu-dhèu pèdꞌa ètu Genesaret lasi rame-rame asa Yesus
(Mateos 14:34-36)
53 Ropa rèngu dꞌai cabèka dano, ra panahu koha ètu dae Genesaret. 54 Ropa ra puru nèti dedha koha, dhèu ae ladhe rèdhi si. Ka ra rodhe lème, aku rèngu na, “Ee! Yesus mai le!” 55-56 Dhèu sèra aaꞌi-aaꞌi ra lasi peka palème rae, nèti èèna ka, dhèu mai nèti mia-mia, jèru rèti aꞌari rèngu dhu pèdꞌa asa Yesus.
Sadꞌi ra tadèngi Yesus ètu era èci, na, rame-rame nedhe rèti dhèu pèdꞌa mai. Ra pajꞌunu si ètu dꞌara tana lapa ètu èèna. Te ra pangee, na, “Sadꞌi dhèu pèdꞌa sèra goi lèke sebhe kodho Yesus di, èle dènge nèti papèdꞌa ra.” Ka dhèu goi lèke kodho Na, hèia èle nèti papèdꞌa ra.

6:4 Yohanis 4:44

*6:11 Ètu dꞌara Alkitab lii Yunani, suri peka na, “caro eele ahu nèti haga rèngu”. Tèu èèna ètu nèi, dhèu biasa caro eele ahu nèti haga rèngu ho jꞌajꞌi tadha, peka na, dhèu dhu roꞌo boe nanene, na, pasae rare pala rèngu unu ra. Ladhe kahèi ètu Lukas 10:4-11; Lii Lolo nèti Ana Pajuu-paleha 13:51.

6:13 Yakobis 5:14

6:15 Mateos 16:14, Markus 8:28, Lukas 9:19

6:17-18 Lukas 3:19-20

6:34 Sensus 27:17, 1 Dhèu Aae sèra 22:17, 2 Sejara nèti Israꞌel dènge Yahuda 18:16, Yeskial 34:5, Sakaria 10:2, Mateos 9:36

6:37 Madhutu sasuri lii Yunani, “dua ngasu doi dinari pudhi”. Lodꞌo Yesus mamuri èèna, gaji tuka ca lodꞌo, ca dinari.