ROMA
KAG MGA PAUNANG BISAYA TUNGOR SA SUYAT NI APOSTOL PABLO PARA SA
MGA TAGA-ROMA
Kaling suyat ay ingsuyat ni Apostol Pablo, mga 27 tuig pagkatapos sa kamatayon ni Hesus. (Kali ay ingbibilang nak 57 A.D.) Gingsuyat nida kali sa mga nagtutu-o kang Kristo sa syudad it Roma sa Italya, nak karamuan ay buko mga lahi it Hudyo. Katong ingsuyat ni Palo kali, waya pa sida nakakapagto sa Roma.
Si Pablo ay ingtatawag rang Saulo sa bisayang Hebreo. Aber sida ay usang lahi it Hudyo, nagrako sida sa Tarso kada nagbibisaya sida it Griyego ag naghihimo it mga tolda halin sa anit it hadop. Abang tutom si Pablo sa relihiyon it mga Hudyo ag ida gingpapahirapan kag mga nagsusunor kang Hesus. Pero usang adlaw habang sida ay asa rayan papagto sa syudad it Damasco pramas pahirapan kag mga nagtutu-o kag Gino-o ay nagpakita sa ida. Sa nak raan ay nabag-o kag ida kabuhi, ag tuna kato sida ay nagserbisyo sa Ginoong Hesu-Kristo habang sida ay buhi. (Bin. 7:58; 8:1-3; 9:1-19 ag Plp. 5:3-6.)
Kaling suyat ay tungor sa tamang panudlo it Maadong Balita, kag plano it Dios sa kaluwasan ag kung pauno kag tawo ay gingtaw-an it pagka-matarong parayan sa pagtu-o kang Kristo.
Riling suyat ay ingpahadag ni Pablo nak katong mga ingtubos it Dios ay nagkakausa pramas wayaey it ni-o mang harang sa lahi it mga Hudyo ag buko Hudyo.
KAG SUYOR IT ROMA
Kag Pagpangamusta 1:1
Kag mga Paunang Bisaya Tungor sa Maadong Balita 1:2-17
Kag Tanang Tawo ay Makasal-anan sa Pagmuyat it Dios 1:18—3:20
Kung Pauno Ginghimo it Dios nak Matarong kag Tawo 3:21—4:25
Kag Bag-ong Kabuhi Parayan sa Pagtu-o kang Kristo 5:1—8:39
Kag Plano it Dios Para sa mga Lahi it Hudyo 9:1—11:36
Kag Bag-ong Pagpangabuhi it mga Nagsusunor kang Kristo 12:1—15:13
Kag Ministeryo ni Apostol Pablo sa mga Buko Hudyo 15:14-33
Kag mga Huling Pagpangamusta 16:1-27
Kag Suyat ni Apostol Pablo para sa
MGA TAGA-ROMA
1
KAG PAGPANGAMUSTA
Mga pinalanggang kahalihan sa pagtu-o raha sa syudad it Roma,* 1:0 Roma 1:7.
1 Ako si Pablo nak ulipon ni Kristo Hesus kag nagsusuyat it kali. Ako kag Apostol nak gingtawag ag ginahin it Dios pramas ibantala kag Ida Maadong Balita.
KAG MGA PAUNANG BISAYA TUNGOR SA MAADONG BALITA
2 Kali kag Maadong Balita nak tong una ay gingpromisa it Dios ag gingpasuyat sa Sagradong Kasuyatan parayan sa Ida mga propeta nak nagraya it Ida mensahe. 3 Kaling Maadong Balita ay tungor sa Ida Anak nak si Hesu-Kristo, nak naging tawo halin sa usang inanak ni Haring David. 4 Kali ay tungor ra sa pagka-Dios it ato Ginoong Hesu-Kristo, ag gingpamatuuran it Dios nak Sida kag Ida Anak parayan sa rakong gahom nak ingpakita tong Sida ay gingbanhaw it Ispirito Santo.
5 Parayan kang Kristo, ako gingbaton kag kaaduhan it Dios tong Ida gingtugyan sa ako kag pribilehiyo it pagka-apostol pramas magraya ako it Maadong Balita sa mga buko Hudyo† 1:5 o “mga Hentil” nak halin sa bisayang Inglis nak “Gentile.” sa tanang lugar. Gingbuot Nida kali pramas sinra ra ay magtu-o ag magsunor kang Kristo, para dayawon Sida. 6 Aber kamong mga taga-raha sa Roma ay naumir rili sa mga ingtawag nak magpakig-usa kang Hesu-Kristo.
7 Ingsusuyat nako kali para sa inrong mga pinalangga it Dios raha sa Roma, nak Ida ingtawag pramas maging Ida sinakupan.
Kabay pang mapasa-inro kag kaaduhan ag katimunungan nak halin sa Dios nak ato Tatay ag halin sa Ginoong Hesu-Kristo.
Kag Hanrom ni Apostol Pablo nak Magpagto sa Roma
8 Una sa tanan, nagpapasalamat ako sa Dios nak ako ingtutuuhan para sa inrong tanan, dahil kag inro pagtu-o ay nabantog sa bug-os nak kalibutan. Ag narurunggan it Dios kaling ako pagpasalamat dahil kang Hesu-Kristo. 9 Sa atubangan it Dios, nak ako ingsiserbisyuhan it hugot sa ako tagipusuon parayan sa ako pagbantala it Maadong Balita tungor sa Ida Anak, ay Sida kag makakapamatuor nak kada ako mapangamuyo ay gingsasambit nako kamo. 10 Ag permi ra nako nak ingpapangabay nak kabay pang ngasing nak huli ay but-on it Dios nak buksan kag rayan agor ako ay makapanha raha sa inro.
11 Abang gusto tan-a nako nak magpanha agor makita nako kamo, pramas maipaabot nako kag pagpakamaado halin sa Ispirito it Dios para sa inro ag pakusugon kag inro pagtu-o. 12 Kag akong gador hanrom ay kitang tanan ay mapakusog dahil sa pagtu-o it usa'g-usa. 13 Mga hali nako sa pagtu-o, gusto nako nak maayaman ninro nak hastang ngasing maramong beses gihapon akong nagplano nak magpanha sa inro, ugaling yang ay perming inggwa't harang. Gusto ra nakong magkainggwa raha sa inro it magtu-o kang Kristo bilang bunga it ako pagbantala it Maadong Balita, tuyar sa ibang mga lugar it buko Hudyo nak ako napapagtuan.
14 Obligasyon nako nak ibantala kag Maadong Balita sa tanang lahi‡ 1:14 o “mga taga-Gresya.” Sa kultura it mga lahi it Hudyo it kato, kali kag usang tawag ninra sa mga buko Hudyo. (Basaha ra sa Rom. 2:9-10; 3:9; 10:12.) ag klase it tawo, aber di inarayan o waya. 15 Kada ngani rako kag ako hanrom nak maibantala sa inro kag Maadong Balita raha sa syudad it Roma.
Kag Gahom it Maadong Balita
16 Waya nak gador ako nahuda nak ibantala kag Maadong Balita dahil raha kag gahom it Dios nak makakaluwas sa tanang tawo nak matu-o, tuna sa mga lahi it Hudyo ag imaw ra sa mga buko Hudyo. 17 Ingbabantala nako kali kumo riling Maadong Balita ay gingpapahadag kung paunong kag tawo ay puyding maging matarong sa pagmuyat it Dios. Kaling pagka-matarong ay parayan sa pagtu-o yang, tuyar ngani sa nakasuyat sa Sagradong Kasuyatan, “Kag tawong inghimo it Dios nak matarong parayan sa ida pagtu-o ay magkakainggwa't kabuhi nak waya't katapusan.”§ 1:17 Hab. 2:4b.
KAG TANANG TAWO AY MAKASAL-ANAN SA PAGMUYAT IT DIOS
18 Gingpapakita it Dios nak halin sa langit kag Ida kahangit laban sa tanang naghihimo it kayainan ag nagsusuway sa Ida. Kag inra mayaing ging-iisip ag ginghihimo ay imaw it nagpupugong sa inra pagkaintyendi it kamatuuran tungor sa Ida. 19 Katong kahangit it Dios ay gingpapakita laban sa kayainan it tawo, dahil katong kaayaman tungor sa Dios nak puyding maayaman it tawo ay maathagey hina sa inra, kumo kag Dios mismo kag nagpapahadag sa inra tungor hali. 20 Tuna pa sa pagtuga it kalibutan, maathagey sa tawo nak aber kag Dios ay indi makita kag Ida gahom ay waya't katapusan ag Sida ay matuor nak Dios. Kada waya't puyding ibalibar kag tawo nak waya sinra it ayam tungor sa Dios.
21 Dahil aber nagsusuyor sa inra isip nak inggwa't Dios, waya gihapon ninra gikikilay-a Sida bilang Dios ag waya ra aber pasalamatan Sida. Kundi kag inra kaisipan ay naging waya't puyos ag kag inra buot ay naruyman. 22 Nagsisiling sinra nak sinra ay maayam pero sa kamatuuran sinra ay pay waya't isip. 23 Imbis nak dayawon ninra kag mahimayaong Dios nak waya't kamatayon, kag inra gingdadayaw ay mga dios-diosan nak inra gingkurtihan nak kahitsura it tawo, pispis, hadop ag sawa.
24 Ngani, pinabad-an yangey sinra it Dios nak tumanon kag inra mayaing hanrom agor inra mahimo kag aber niong malaw-ay ag kahuhudang butang sa usa'g-usa. 25 Imaw kali kag inra inghuman dahil gingtalikuran ninra kag kamatuuran tungor sa Dios pramas patihan kag kabakakan. Dahil gingdadayaw ninra ag gingsiserbisyuhan kag mga butang nak gingtuga it Dios, imbes nak Sida nak Nagtuga ay imaw kag dapat adayawon hastang sa waya't katapusan. Kabay pa.
26 Dahil dili, gingpabad-an sinra it Dios nak himuon kag mga kahuhudang hanrom it inra yawas. Ag aber kag mga kabade, ibay ra kag hanrom it inra yawas. Kag inra mga kapwa kabade kag inra gustong makaubay, buko nak kayake. 27 Imaw ra kag mga kayake. Gingtalikuran ninra kag tamang pag-ubay sa mga kabade ag imbes nak kina, kag inra kapwa kayake kag inra gingpapaka-hanap nak makaubay. Ag naghihimo sinra it kahud-anan parayan sa inra pag-ubay sa kaparehong kayake. Kada aparusahan sinra it angay para sa mga malaw-ay nak inra inghihimo.
28 Ag usa pa, dahil waya ninra gitataw-e it importansya kag kamatuuran nak inra naayaman tungor sa Dios, sinra ay Ida gingpabad-an nak tumanon kag inra malaw-ay nak kaisipan nak nagraraya sa inra sa paghimo it mga butang nak indi dapat himuon. 29 Sinra ay ulipon it tanang klase it kasal-anan ag kayainan. Sinra ay buko tadlong, sinra ay mga hakog ag mahingabuton, nagpapangmatay it tawo, palaaway, maayo magpangluko ag magpahimot. Sinra ra ay mga nagpapanglibak, 30 mga nagpapanira it inra isigkatawo ag mga laban sa Dios, mga matugas it uyo, matinaas-taason, hadakon, ag imaw it inghahalinan it gulo, ag waya't pagtahor sa maguyang.
31 Sinra ay waya't kaisip-isip, indi masaligan, waya't pagpalangga ag waya't kaluoy sa kahimtangan it iba. 32 Aber ayam ninra nak matarong kag Dios sa Ida pagsiling nak aparusahan Nida kag mga naghihimo it kina, ay padayon gihapon kag inra pagtuman. Ag buko yang kina, kundi nasasadyahan pa sinra kung sinra ay ingpapatuyaran.