1 Dza Yesəw mbaꞌa zhəghəkəvay tə tsava pi ki, səəkəə dzəmbə məlmə Nazaretə, na ci məlmə kəli na mbə. Mbaꞌa mbəzli ta səɗa ci kwasəbə. 2  6:2 Zhŋ 7:15Dzəghwa *vici dəkəva mbaꞌa səəkəta. Dza Yesəw ka ɓananshi shiy kaa mbəzli mbə *ciki ɓasəva tsa ka Zhəwifə. Ma sa favə mbəzliy ɓasəshi va ɗaŋ ni tiɓa shi ɓananshi na va na, hahashi ghəshi hashishi va gəla nava kwəma. Tapə ghəshi mbə gəgəzə kwəma kwa jipə shiy dzəkən, a kə ghəshi na: «A mbəzli ni, kwəma səəkə na ci na kwəma gəzəpə ntsa na tay? A ntsaa ɓanavə məhərli tsətsə ta ɓəni shi nia? Wa ntsaa ɓanavə bərci ta məni gəla kwəma maɗaŋa maɗaŋa na na tsətsə na naci baya? 3  6:3 Zhŋ 6:42Ghəci ndə fəɗi shəghwə tsa va, zəghwə Marəy va, lə ngwarməhiy tiɓa, ndərazhiy zhər, kar Zhakə lə Zhezhesə, lə Zhəwdə, mbaꞌa Shimaŋw sa? Ya ngwarməhiyəy miꞌi nzə na, tikə ghəshi mbə ghwəmmə sana nanzə sa?» kə ghəshi. ꞌWakəvə gəla təkə kwəma tsəgha na va, mbaꞌa makətishi ta ɓə nefer shi kaa Yesəw.

4  6:4 Zhŋ 4:44Ma kə Yesəw ngəshi na: «A kataŋəy, a məndiy fə bamaa dzəti *ndə gəzə kwəma Hyala ya paꞌ kwəmaɓa. Ma mbə məlmə yakə məndi lə mbə ni ci mbəzli, lə kəghi tsa yakə məndiy, ka fə bama məndiy dzətiw» kə.

5 Dzəghwa kala mbə Yesəw zhiniy mənti nahwəti kwəma maɗaŋa maɗaŋa na tiɓa. War kəray dividivi shi fanakən na kaa nihwəti mbəzli gwərapə gwərapəshi ni, mbaꞌa mbəzli va mbəlishi. 6 War hash Yesəw hashiy va kwəma mbəzli va, sa ɗi ma ghəshi ɓanci nefer shi.

Ləy hwəm kwəma va ki na, mbaꞌa Yesəw dza dzamti dza dzar mbə məlməhi tə hiɗi va. Mbaꞌa ɓananavə kwəma ci kaa mbəzli. 7 Dza na kaa mbəzli ta səɗa ci va məŋ lə bakə ni mbaꞌa ɓasətishi. Dza na mbaꞌa ɓanavəshi bərci ta tihə hyeler səvəri mbə ghən mbəzli. Mbaꞌa ghwənashi bakə bakə bakə kwa zəərə shi, ta dza ghəshiy gəzə kwəma ci kaa mbəzli. 8 Dza ma kə ngəshi ki na: «Mbalam, ghwəy kafəy, əntaa ghwəy dzaa ɓə ya waɓa ta dəvə ghwəy ma. Ya shi zəmə nzə, ya mbəl ta ɓə shiy, ya gəna kwa zlipa ghwəy, əntaa ghwəy ɓə ma. War gəta ka ghwəy ɓəvə ta dəvə ghwəy gwaꞌa tsəgha. 9 Pambə tə ghwəy kwekweher mbə səɗa ghwəy, diɓay əntaa ghwəy dzaa sərakən kwəbeŋer bakə bakə kən ghən ghwəy ghwəy dza ma!» kə. 10 Zhini ma kə ngəshi ɓa na: «Ma sa ka ghwəy tsəhəŋwəy mbə məlmə ya namaɓay, mbaꞌa kə ndə kaꞌwətəŋwəy mbə na, kəy ntsa va pə ghwəy taa nzəyŋwəy, paꞌ fəca dza ghwəy ɓarva mbə məlmə va. 11 Mbaꞌa pə ghwəy tsəhəŋwəy mbə məlmə, kala zləɓa kaꞌwəŋwəy məndi, kala fa ma kwəma gəzə ghwəy məndiy, ɓarvaŋwəy tə ghwəy mbə nava məlmə, mbaꞌa ghwəy batamti kwərbi tə shiɗshiɗ ghwəy. War tsəgha pə ghwəy dzaa məni ta mbə ghəshiy sənay, a ghəshi mənti *kwəma jikir na, kə ghəshi» kə Yesəw. 12 Ma sa gəzanakəshi Yesəw tsəgha ki na, mbaꞌa mbəzli ta səɗa ci va maɗishi, ta dzaa gəzanshi kwəma Hyala kaa mbəzli nza ghəshi tsa titihwə tsa shi kaa Hyala, ka zhəghanti nzəy tsa shi ki. 13  6:13 Zhk 5:14Dza mbaꞌa ghəshi tahamti hyeler səvəri mbə ghən mbəzli ɗaŋ. Mbaꞌa ghəshi vavaranati in kaa nihwəti mbəzli gwərapə gwərapəshi ni ɗaŋ diɓa, mbaꞌa mbəzli va mbəlishi.

14-15  6:14-15 8:28 6:15 Lk 7:16Dzəghwa gwaꞌa gwaꞌa slən tsa Yesəw dzay ya paꞌ kwəmaɓa ki, ka gəzə məndi: «Waa Zhaŋ tsaa niy mənipə batem va na sava zhəkəməy na kwa kwəli! Va tsəgha nza bərci və ta məni shi maɗaŋa maɗaŋa ni va tsəgha» kə məndi. Ma kə nihwəti na: «*Eli ndə gəzə kwəma Hyala na» kə ghəshi. Ma kə nihwəti ɓa na: «*Ndə gəzə kwəma Hyala na, nja ka gəzə kwəma Hyalaa niy nza va tiɓa mbəradzə» kə ghəshi.

Dzəghwa mbaꞌa mazə *Erədə favə ghəpə tsa kwəma Yesəw va. 16 Ma sa favə na tsəgha ki na: «Waa Zhaŋ tsaa mənipə batem va niy slantee ghən ti na sava zhəkəməy na kwa kwəli» kə. 17-18  6:17-18 SləniTaH 18:16; 20:21; Lk 3:19-20Sa nzanay, ə niy ɓələhwə na mali zədəy Fəlipə ghəci ghəci mazə Erədə tsa va. Erədiyadə, kə məndi kaa slən tsa mali va. Ma kə Zhaŋ niy ni kaa ngəci na: «Kwal va gha kwa kwəma Hyala ta ɓəli mali zədəŋa va ɓələhwə ghaw» kə. Sa niy gəzəkə na tsəgha ki na, dza Erədə mbaꞌa niy kəsəvəə tsaghwa kwa dəŋw, mbaꞌa niy faghwa kwa fərshina. 19 Mbaꞌa nəfə tsa Erədiyadə niy satiy dzəkən Zhaŋ tərəŋw va kwəma va. Mbə ɗi pəəsli ghənzə niy nza na, niy mbay na va mazə Erədəw. 20 Sa nzanay, mbə ghəranci niy nza hazləni kaa Erədə va kwəma Zhaŋ, sa nzana mbaꞌa niy sənay ndə gəzə kwəma kataŋ naa Zhaŋ, ɗewɗew nəfə tsa ci kwa kwəma Hyala, kə. Dza na ka ndəghwə Zhaŋ niy nza wəzə wəzə, war fa kwəma ka Zhaŋ gəzə ghəci niy maw. Ma sa ka naa favə ki na, ka səəva məhərli ci.

21 Dzəghwa vəghwə tsa wəzə wəzə tsa va Erədiyadə nanzə ki, ndəs səəkəy. Sa niy mənta viciy niy yakə məndi mazə Erədə ti na, dza na mbaꞌa niy tati shi zəmə tərəŋw, ta makwaghwa mbə zəzə vici ya məndi va ti. Mbaꞌa niy haharashi mbəzli dikə dikə ni tə hiɗi ka Galile, lə mbəzli dikə dikə ni mbə ka sawji shi gwaꞌa. 22 Dzəghwa zha Erədiyadə irətsə niy dzəmbəta mbə pətsaa niy ɓasəshi kar mazə Erədə va lə mbəzliy niy harkə na va ta zəmə shiy. Mbaꞌa niy tsəti tsə ka təɓanshi kaa kar Erədə lə mbəzliy niy nza va tiɓa gwanashi. Ma kə mazə niy ni ki na: «A zhee, ya wa shi ɗi gha yən ndaŋay, ɗəwshi, ta ndaŋashi dzee!» kə niy ni. 23  6:23 Ashə 5:3, 6; 7:2Dzəghwa mazə hwaꞌ hwaꞌ niy zəməkə fəla: «Yən kala dzaa ndaŋa shi dza ghaa ɗəw vəya, ya war təhəvəri hiɗi sləkə gha ni bakə mbə, a gha ndara nahwəti bəla dza ghaa ni!» kə niy ni. 24 Dza zha va tsəgha del niy səvərita, ndəs niy dzaa kəsata mbəghəta. A kə niy ni ngəta na: «A mə, a kə mazə ngəray: “Ɗəw ya wa shi ɗi gha vəya” kə. A shi kee ɗəw vəa?» kə niy ni. Ma kə mbəghəta va niy ni ngəta na: «Mbala, ma pə gha kaa ngəciy: “Slavəra ghən tsa Zhaŋ ndə mənipə batem!” pə gha ngəci» kə niy ni. 25 Nzaꞌjəw zha va niy zhəghəkəvata lə diva, ta ɗəw va mazə ki, a kə niy ni kaa mazə na: «Ə ɗee gha slaghwara ghən tsa Zhaŋ ndə mənipə batem kwa tasaw!» kə niy ni. 26 War sa niy gəzəkə zha va kwəma va tsəgha na, kwəshay vəgha mazə niy mənta va nava kwəma, sa niy ɗi ma na tsəgha, niy mbay naa zhiniy bashamti ghwəla, sa nzana, mbaꞌa niy mbəlitiy zəmanakə fəla tiɓa kwa kwəma mbəzliy ɓasəshi va kiw.

27 Dzəghwa nzaꞌjəw niy gəzanci kaa tsahwəti ndə sawji kwətiŋ mbə ka sawjiy ndəghwə, a ghəci dzaa slakəvə ghən tsa Zhaŋ ndə mənipə batem taŋtaŋ. Dza ndə sawji tsa va, mbaꞌa niy dzay dzəghwa fərshina, mbaꞌa niy dzaa slavə ghən tsa Zhaŋ faghwa kwa tasaw ki, 28 mbaꞌa niy dzaa ɓanavə kaa zha va, mbaꞌa zha va niy ɓəvəə ɓanavə kaa mbəghəta kwərakwə ki.

29 Ma sa niy favə mbəzli ta səɗa Zhaŋ, a məndi paslamti Zhaŋ, kə məndi na, mbaꞌa ghəshi niy səəkəə ɓəvə mbəri tsa Zhaŋ. Mbaꞌa ghəshi dzaa laghwa kwa kwəli. Tsəgha niy mətiy Zhaŋ ki.

30  6:30 Lk 6:13; 10:17Dzəghwa *ka kwal Yesəw va niy ghwənashi Yesəw, mbaꞌa ghəshi zhəghəkəvashi mbə dza shi va ki. Səəkə ghəshi ɓasə ghəshi ɓasəshi, ka ndanci kwəma mənəhwə ghəshi gwaꞌa, lə shi ɓananavə ghəshi kaa mbəzli gwaꞌa. 31 Ma ghala pətsa ɓasəshi mbəzli va tə pətsa nza Yesəw va ki na, ka dzashi niy dzashi, ka zhəkə nihwəti, war tsəgha. Shaŋ kar Yesəw lə mbəzli ta səɗa ci ta kwəmavə ya kwal tsaa zəhwə shiy nzə. Va tsəgha ki, ma kə Yesəw kaa mbəzli ta səɗa ci na: «A mbəzli ni, dzammə ghwəmmə ta pəlavə pətsa kama ndə ti di, a ghwəmmə dzaa dəkayvammə ti ya jəw nzə» kə. 32  6:32-44 8:1-10Dzəghwa mbaꞌa ghəshi dzashiy dzəghwa kwambəwal ta dzashiy dzəmbə gamba ta nzəyshi kwətishi vəgha bəla.

33 Ma ghəshi mbə dzashi ki na, mbalaa na mbəzli ɗaŋ nighəvəshi, mbaꞌa məndi sənashi, kar Yesəw lə mbəzli ta səɗa ci na shi va, kə məndi. Mbaꞌa mbəzli maɗishi ya mbə namaɓa məlmə, mbaꞌa ghəshi kəsləghə bali lə səɗaa tsəhəshi tə pətsa va pərɓa ghəshi kaa kar Yesəw. 34  6:34 Zher 10:21; Ezhek 34:5; Zak 10:2; Mt 9:36; 14:14; 15:32; Mk 8:2Ma sa tsəhəy Yesəw tə pətsa va ki na, mbaꞌa səəməy kwa kwambəwal, sa nə na tsaꞌ kə na, mbəzli ɓasə ɓasə tə pətsa va ɗaŋ. Tapə hwər tsa ci ta zhanci ta mbəzli va ki. Sa nashi na mbəzli va nja teŋkesli kama ntsaa ndəghwəshi tiɓa. Dza na mbaꞌa ɓananavəshi shiy tərəŋw.

35 Ma sa məniy tihwer, ma kə mbəzli ta səɗa ci kaa Yesəw na: «A Metər, avanay sənzənvay, a vici dzata, dzəghwa tə gambay pətsa. 36 Wəzəɓa ɓanavə gha kwal kaa mbəzli ni, a ghəshi dzashi ta papa shi zəmə shi dzar mbə məlməhi lə mbə nihwəti giwahi ndəkwə ndəkwə ni» kə ghəshi. 37 Ma kə Yesəw kaa ngəshi na: «Ɓanshim shi zəmə dəꞌwə ghən tsa ghwəy a ghəshi zəməshi» kə. Ma kə ghəshi ngəci na: «Zləɓati gha, a ghəy dzaa ɓəvə mbəl bələkwə bakə ta dza ta pəlanshi shi zəmə na?» kə ghəshi. 38 Ma kə Yesəw ngəshi na: «Peŋ hwəm na sa va ghwəy tiɓa sana nanzəy? Mbalam nighətim di» kə. Dza ghəshi mbaꞌa ghəshi dzaa nighəti. Ma kə ghəshi ngəci na: «Wa cifəy na peŋ tikə, mbaꞌa kərpi bakə» kə ghəshi. 39 Dza na mbaꞌa gəzanshi kaa mbəzli ta səɗa ci va, a ghəshi gəzanshi kaa mbəzli tiɓa va gwanashi, a ghəshi tihəvərivashiy nzəyshi dzar tə gwəzən tsa neɓekə tsa. 40 Dza mbəzli va mbaꞌa ghəshi nzəyshi ki, bələkwə bələkwə nihwəti, ma nihwəti na cifə mətsəkə cifə mətsəkə. 41 Ma sa nzəyshi mbəzli ki na, dza Yesəw həŋ ɓəvə peŋ tsa cifə tsa va mbaꞌa kərpi bakə ni va ta dəvə ci, mbaꞌa kafata kwəma ciy dzəta ghwəmə, ka mananta ꞌwəsa kaa Hyala ta shi zəmə va. Ma sa mananati na ꞌwəsa kaa Hyala na, dza na mbaꞌa ngangavəri peŋ tsa va, mbaꞌa ɓanavə kaa mbəzli ta səɗa ci, a ghəshi tahanshi kaa mbəzli ɗaŋ ni va. Zhini tsəgha ghəci tahanavəshi kərpi bakə ni va gwanashi diɓa. 42 Mbaꞌa mbəzli va gwanashi zəməhwə shi va, bəhə bəhə ghəshi, mbaꞌa mbəvəli tərə. 43  6:43 2Mezh 4:43-44Dza məndi ɓasə ɓasəti naa tərmbə va mbəvəli peŋ tsa va lə kəripə va, paf paf ghwani məŋ lə bakə. 44 Ma ɗaŋ tsa mbəzliy zəhwə shi zəmə va va na, zhər bələkwə bələkwə cifə mətsəkə ghəshi.

45 War ghwəla ləy hwəm kwəma va ki, ma kə Yesəw kaa *mbəzli ta səɗa ci na: «Ləghwam dzəghwa kwambəwal, a ghwəy ꞌwati kwal dzəvəriy dzəti həlbə pəriɓa pəri məlmə Betəsayda, kala kərnee səkwəti mbəzli ghəshiy dzashi» kə. Mbaꞌa mbəzli ta səɗa ci va dzəghwashi ka dzashi. 46  6:46 Lk 5:16Ləy hwəm sa təhəvərivay na lə mbəzli ki na, mbaꞌa kafəy dzay dzəmə kəlaŋ ta cəꞌwə.

47 Ma hetihwer sa pəkwəta vici na na, ava mbəzli ta səɗa ci kətivə dza ka tsəhəshi tə jipəjipə kwəfa, mbaꞌay ghəci pərikəy tə həlbə kwətiy naci ki. 48  6:48 Zhəwbə 9:8; Lk 24:28Dzəghwa mbaꞌa nashi mbəzli ta səɗa ci war mbə təməva lə kaɓə kwambəwal ngahə ngahə ngahə, sa nzana səəkəə dzəmbə kwəma shi safə niy viy. Ma tə kwa baka wa ngələkə na, mbaꞌa Yesəw dzətiy tə ghən yam, ka dza dzar ti shi lə səɗa ci, ta kəsashi mbəzli ta səɗa ci. Ma sa tsəhəy na ndəkwə vəgha shi na, njasa ɗi na taŋəshi ghəci mənti. 49  6:49 Lk 24:37Ma sa nay mbəzli ta səɗa ci va ghəciy dza dzar tə ghən yam lə səɗa na, ndəɓa *hil, kə ghən tsa shi. Ka ngwəmə lala ghəshi. 50 Sa nzana, ghəshi njasa nza ghəshi va gwanashi na, mbaꞌa ghəshi nay ghəci mbə dza dzəy tə ghən yam va, mbaꞌa her shi dzashi. War ghwəla tsəgha ki na, mbaꞌa Yesəw ghati gəzanshi kwəma, a kə na: «Waa yən na, ə kə her ghwəy dzəghwashi, ka hazləni ghwəy ma!» kə. 51  6:51 4:39Dza na kwərəhw dzəghway kwa kwambəwal va kwasəbə shi ki, gar safə garəti viy kwərakwə. Dzəghwa tərəŋw məhərli *mbəzli ta səɗa Yesəw səəta va nava kwəma. 52  6:52 8:16-18; Mt 16:7-9Sa nzana, kalaa niy favə ghən tsa kwəma maɗaŋa maɗaŋa na va niy mənti Yesəw lə peŋ ghəshi. War caslakəy nəfə tsa shi niy məniy.

53 Ma sa taŋamti ghəshi kwəfa va na, mbaꞌa ghəshi tsəhəshi tə hiɗi ka Zhenezaretə ki. Dza ghəshi kaa kwambəwal shi mbaꞌa ghəshi pəhəy vəgha həlbə tsa va. 54 Sa pəhəy ghəshi na, mbaꞌa ghəshi səəməshi kwa ki, nzaꞌjəw məndi nighəvə Yesəw mbaꞌam sənay. 55 Dza məndi ki ka kəkəsli bali ta dzaa gəzə kaa mbəzli tə hiɗi va gwanashi. Ya kwəma favə məndi a səəkəy, kə məndi na, war ə məndiy ɓanci ka zəlghwə səəkə tə pi həni tsa shi. 56  6:56 Mt 9:20; SləniKY 5:15Ya kwamaɓa dza na, ya dzar mbə məlmə dikə na, ya dzar mbə giwa, ya dzar mbə ni bəla bəla ni ghyeghyer na, war ə məndiy ɓanci ka zəlghwəə dzəti ləwma. Ka cəꞌwə, a ghəci ɓanavəshi kwal tsaa dapəvə ya kwataka mətsəni kwəbaŋ tsa kən ghən ci. Ya tsamaɓa ndə zəlghwə tsaa ndəŋway na, mbaꞌa mbəliy.