19
Iesu mɨne Sakiəs
Kəni Iesu təmaliuək muvən imə e taun u Jeriko matuvən məmə otiet=pən e nɨkalɨn nəuvetɨn mɨn kəti.
Kəni e taun əha, suah kəti əha ikɨn, nərgɨn u Sakiəs. In iətəmi asoli kəti rəha nətəm kautos məni rəha takɨs, kəni in rəhan nautə tepət. Kəni in tolkeikei məmə oteh-to məmə Iesu in pəh, mətəu təruru neruhiən mətəu in təkuəkɨr, nətəmimi kəutəhtul pəsɨg lan. Kəni in təmaiu aupən muvən məri e nɨgi kəti, nərgɨn u sikəmo, məmə otəhrun neruhiən Iesu nian in otuva=pa in ikɨn.
Kəni nian Iesu təmuva əhruahru əha ikɨn, təməsal-pəri meruh, kəni məni=pən kəm in məmə, “Sakiəs. Eiuaiu uəhai, mətəu rəueiu ko iəkəkeikei muvən mauən əpəha e rəham nimə.” Kəni Sakiəs təmeiuaiu uəhai əmə, kəni mit Iesu mian əpəha iman ikɨn imə, kəni nɨkin təmagiən.
Mətəu nian nətəmimi kəmoteruh natimnati mɨn əha, kəni kəutasiuən kəm lah mɨn o noliən əha məutəni nɨkalɨ Iesu məmə, “Suah əha tatuvən e nimə rəha iol təfagə tərah.” Luk 15:2
Kəni nian kɨnəhuvən rəkɨs e nɨpəgnəua nimə rəha Sakiəs, in təhtul məni kəm Iərmənɨg məmə, “Iərmənɨg, ətəlɨg-to. Oiəkəuəri rəhak natimnati mol nəhmtɨn keiu, kəti rəhak, kəni kəti iəkəfən kəm nanrah mɨn. Kəni natimnati iətəm iəmakləh lan o suah kəti, oiəkalpɨn mau kuvət.” Eks 22:1; Nam 5:6-7
Kəni Iesu təni=pən kəm in məmə, “Rəueiu Uhgɨn tɨnosmiəgəh ik mɨne rəham mɨn, mətəu-inu ik mɨn, nəməhatətə e Uhgɨn, kəni ik nəuanɨləuɨs pəhriən kəti rəha Epraham. Luk 13:16; Uək 16:31 10 Kəni iəu, Nətɨ Iətəmimi, iəmuva məmə iəkəsal e nətəmimi iətəm kəmotəluei, kəni mosmiəgəh ilah.” Luk 15:4; Jon 3:17; 1Tim 1:15
Nəghatiən əuhlin
rəha nətəmimi nətəm kəmotos məni rəha iərmənɨg rəhalah
11 Nian nətəmimi kəməutətəlɨg e Iesu, in təmətəkeikei mətəni nəghatiən əuhlin kəm lah mətəu-inu in tɨnuva iuəkɨr o Jerusɨləm, kəni nɨkilah təhti məmə Narmənɨgiən Rəha Uhgɨn otəsuvəhiən əha rəueiu tuva. 12 Kəni təməni=pən kəm lah məmə, “Iərmənɨg kəti tolkeikei məmə in otuvən isəu meruh kig asoli agɨn məmə kig asoli otəfəri in mol kig lan əpəha iman ikɨn, kəni in otəpanɨtəlɨg=pa mɨn. 13 Kəni in təmauɨn e rəhan noluək mɨn ten, kəni məuəri məni asoli kətiəh kətiəh e lah.* Kəni iərmənɨg təməfən məni kətiəh kətiəh kəm rəhan ioluək ten, kəni məni kətiəh in təhmen=pən e uan-hanrɨt-tausɨn vatu. Kəni in təməni=pən kəm lah məmə, ‘Itəmah onəkotəkeikei motalkut o məni u o noliən nətɨn mətəuarus=pən iəu iəkɨtəlɨg=pa mɨn.’
14 “Mətəu nətəm iman ikɨn kəsotolkeikeiən suah kəha, kəni motahli=pən nətəmimi nəuvein kotos nəghatiən məhuvən kəm kig asoli agɨn məmə, ‘Itɨmah iəsotolkeikeiən məmə suah u otarmənɨg e tɨmah.’ 15 Mətəu kəmləfəri iərmənɨg u kol kig lan, kəni in təmɨtəlɨg=pa mɨn. Kəni suah u təmauɨn e rəhan noluək mɨn iətəm in təməuəri rəhan məni kəm lah. In tolkeikei məmə otəhrun məmə ilah kəmotətəuarus məni nak nian in təmətatɨg əpəha isəu.
16 “Kəni iətəm təmaupən muva məni=pən kəm in məmə, ‘Iərmənɨg, nəmələhu=pa məni kətiəh e nəhlmək, kəni iəmətəuarus məni ten mɨn.’ 17 Kəni rəhan iərmənɨg təməni=pən kəm in məmə, ‘Ik ioluək təuvɨr, nəmol nati iətəm in təuvɨr. Mətəu-inu nəmol uək təuvɨr o neruh viviən nati iətəm təkəku, kəni rəueiu əha oiəkegəhan lam məmə ik onəkarmənɨg e taun ilah ten.’ Luk 16:10
18 “Kəni iətəm tətuərisɨg lan təmuva məni=pən məmə, ‘Iərmənɨg, nəmələhu=pa məni kətiəh e nəhlmək, kəni iəmətəuarus məni faif mɨn.’ 19 Kəni iərmənɨg təməni=pən kəm in məmə, ‘Ik onəkarmənɨg e taun ilah faif.’
20 “Kəni ioluək kəti mɨn təmuva məni=pən kəm in məmə, ‘Iərmənɨg, inu rəham məni. Iəməlis-ərain e napən, kəni məhluaig vivi lan. 21 Iəu iəməgɨn lam mətəu-inu, iəkəhrun məmə ik iətəmi noliən rəham tiəkɨs. Ik natos natimnati kəsəniəmə məmə rəham, kəni matos nauəniən e nasumiən mɨn rəha nətəmimi pɨsɨn mɨn.’
22 “Kəni iərmənɨg təməni=pən kəm in məmə, ‘!Ik ioluək tərah! E rəham əmə nəghatiən, iətakil ik məmə nəmol tərah agɨn. Nəmə ik nɨnəhrun rəkɨs məmə iəu iətəmi iəkɨs, kəni iətos natimnati iətəm kəsəniəmə rəhak, kəni matos nauəniən e nasumiən mɨn rəha nətəmimi pɨsɨn mɨn, 23 kəni təhro nəməsosiən rəhak məni muvən məfən e bank, kəni nian iəkɨtəlɨg lan, iəkəhrun nosiən rəhak məni ilau nətɨn.’
24 “Kəni təməni=pən kəm rəhan mɨn nətəmimi məmə, ‘Otos rəkɨs rəhan məni, kəni motəfən kəm suah u rəhan məni ten.’
25 “Kəni ilah kəmotəni məmə, ‘!Iərmənɨg, təsəhruahruiən mətəu-inu rəhan məni ten rəkɨs!’
26 “Kəni iərmənɨg təməni=pən kəm lah məmə, ‘Iətəni kəm təmah məmə, iətəmimi iətəm tatos nati kəti, kəmanəfən mɨn nəuvein mɨn kəm in. Mətəu iətəmi rəhan nati kəti tɨkə, kəpanos rəkɨs rəhan natimnati rəfin. Mat 13:12; Luk 8:18 27 Kəni rəueiu, rəhak tɨkɨmɨr mɨn iətəm kəməsotolkeikeiən iəu məmə iəkuva kig rəhalah, onəkotit ilah məhuva, kəni motuhamu ilah e nəhmtək.’ ”
Iesu təmuvən Jerusɨləm
(Mat 21:1-11; Mak 11:1-11; Jon 12:12-19)
28 Kəni nian Iesu təməghati rəkɨs, kəni in təmaliuək maupən matuvən əpəha ilɨs Jerusɨləm, kəni nətəmimi kəmautuərisɨg lan. 29 Nian kəməhuva iuəkɨr o lahuənu mil u keiu, Petfas mɨne Petəni e Nɨtəuət Rəha Nɨgi U Olif, kəni in təməni=pən kəm rəhan mil keiu iətəmimi məmə, 30 “Onəkian əpəha lahuənu ikɨn kəmotsɨpən ikɨn. Ikɨn əha, onəkueh nətɨ togki kəti kəsasuə əhanəhiən lan. Nəkiatɨs nɨləuɨs lan muasɨg miəuva u ikɨnu. 31 Kəni nəmə suah kəti tətapuəh o təlau məmə, ‘?Nətiatɨs togki o nak?’ kəni onəkuəni=pən kəm in məmə, ‘Iərmənɨg, in tolkeikei məmə otol nati kəti lan.’ ”
32 Kəni kəmian mueruh natimnati rəfin tol əmə məmə inu Iesu təməni. 33 Kəni nian kəmətiatɨs nətɨ togki, kəni nətəmimi mɨn rəha togki kəmotətapuəh o lau məmə, “!Ei! ?Nətiatɨs nətɨ togki o nak?” 34 Kəni ilau kəmuəni=pən məmə, “Kəpə. Iərmənɨg tolkeikei məmə otol nati kəti lan.” 35 Kəni kəmuasɨg miəuva kəm Iesu, kəni kəmuəpəg rəhalau kəti napən muəhtərain nəmtah nətɨ togki lan, kəni muasiru e Iesu təri masuə e nətɨ togki. 36 Nian təmasuə lan mɨnatuvən, kəni rəhan mɨn nətəmimi kəmotaupən motəpeg rəhalah mɨn kəti napən motəpenə e suaru. Nian kəmotəpeg rəhalah mɨn kəti napən motəpenə e suaru məmə togki otaliuək lan, inu nəmtətiən rəha nɨsiaiən rəhalah o Iesu.
37 Nian Iesu tɨnatuva iuəkɨr o Jerusɨləm mətasuə e togki məteiuaiu e Nɨtəuət Rəha Nɨgi U Olif, kəni nətəmimi mɨn rəfin rəhan nɨkilah təmagiən, kəni mɨnautəni-vivi Uhgɨn məutagət əfəməh o nati apɨspɨs mɨn ilah kəmoteruh in təmatol. 38 Kəni ilah məutəni məmə,
“!Iərmənɨg Uhgɨn tətatɨg ilau kig u iətəm tətuva e nərgɨn! Sam 118:26
Pəh nəməlinuiən otatɨg əpəha e negəu e neai, kəni əpəha ilɨs ilɨs agɨn e negəu e neai, okətəfəri nərgɨ Iərmənɨg Uhgɨn!”
39 Kəni Farəsi mɨn nəuvein əha kəutatɨg əha ikɨn kəmotəni=pən kəm in məmə, “Iəgətun. Əniəhu rəham mɨn nətəmimi məmə okəsotagətiən.”
40 Mətəu in təməni=pən kəm lah məmə, “Nəmə nətəmi mɨn u kəsotagətiən, kəni kəpiel əpnapɨn mɨn u, ilah okotagət əfəməh.”
Iesu təmasək
o nətəm Jerusɨləm
41 Kəni nian Iesu təmuva iuəkɨr meruh taun əha Jerusɨləm, in təmasək o nətəmimi mɨn əha ikɨn əha.
42 Kəni in təni məmə, “Kəsi, iəmolkeikei pɨk məmə itəmah mɨn nəmotəhrun natimnati mɨn iətəm okotəfɨnə nəməlinuiən kəm təmah e nian u rəueiu. Mətəu kəpə. Kəni rəueiu, natimnati mɨn əha kəutəhluaig ko nəsoteruhiən. 43 Mətəu e nian mɨn iətəm otuva o təmah, rəhatəmah tɨkɨmɨr mɨn okəhuva motəhtul tɨtəlau e təmah, okotel nɨftəni motətu-pəri motol əpətɨn rəhatəmah taun, kəni motahtɨpəsɨg lan məmə onəsohietiən. 44 Kəni ilah okotərəkɨn rəfin nimə e taun rəhatəmah, kəni ko kəpiel kəti mɨne rəha nimə mɨn otəsəhtuliən. Kəni okotohamu itəmah rəfin itəmah kəlkələh mɨn rəhatəmah. Natimnati rəfin u otuva mətəu-inu itəmah nəmoteruh mətəu nəməsotəhruniən nian iətəm Uhgɨn təmuva məmə in otosmiəgəh itəmah lan.” Luk 21:6
Iesu təməhgi pətɨgəm nətəmimi iətəm kautol makɨt e Nimə Rəha Uhgɨn
(Mat 21:12-17; Mak 11:15-19; Jon 2:13-22)
45 Kəni Iesu təmuvən Jerusɨləm, kəni muvən e iat rəha Nimə Rəha Uhgɨn meruh nətəmimi kautol makɨt ikɨn, kəni mətəhgi pətɨgəm ilah. Afin-to e tiksɨnəri “Nimə Rəha Uhgɨn” o nəhruniən natimnati nian Iesu təmuvən məhgi pətɨgəm nətəmimi e Nimə Rəha Uhgɨn. 46 Kəni in təməni=pən kəm lah məmə, “Kəmətei rəkɨs e Nauəuə Rəha Uhgɨn məmə, ‘Rəhak nimə, in nimə rəha nəfakiən,’ Aes 56:7 mətəu itəmah nɨnautol tɨnuva məmə ‘nimə kəti iətəm nakləh mɨn kəutəhluaig ikɨn.’ ” Jer 7:11
47 Kəni uərisɨg lan, e nian mɨn rəfin, Iesu təmətəgətun əpəha imə e Nimə Rəha Uhgɨn. Kəni pris asoli mɨn, mɨne nəgətun mɨn rəha Lou, mɨne nətəmimi asoli mɨn rəha nətəm Isrel, kəməutəsal e suaru məmə okotuhamu Iesu, Luk 21:37 48 mətəu kəsotehiən suaru kəti mətəu-inu nətəmimi rəfin kotolkeikei pɨk məmə okotətəu nəghatiən mɨn rəhan, kəni nəghatiən rəhan tətaskəlɨm vivi rəhalah nətəlɨgiən.

19:7 Luk 15:2

19:8 Eks 22:1; Nam 5:6-7

19:9 Luk 13:16; Uək 16:31

19:10 Luk 15:4; Jon 3:17; 1Tim 1:15

*19:13 Kəni iərmənɨg təməfən məni kətiəh kətiəh kəm rəhan ioluək ten, kəni məni kətiəh in təhmen=pən e uan-hanrɨt-tausɨn vatu.

19:17 Luk 16:10

19:26 Mat 13:12; Luk 8:18

19:36 Nian kəmotəpeg rəhalah mɨn kəti napən motəpenə e suaru məmə togki otaliuək lan, inu nəmtətiən rəha nɨsiaiən rəhalah o Iesu.

19:38 Sam 118:26

19:44 Luk 21:6

19:45 Afin-to e tiksɨnəri “Nimə Rəha Uhgɨn” o nəhruniən natimnati nian Iesu təmuvən məhgi pətɨgəm nətəmimi e Nimə Rəha Uhgɨn.

19:46 Aes 56:7

19:46 Jer 7:11

19:47 Luk 21:37