4
ឞ្រាស​យេឆូ ​ទើយ​ឞើស​នាវ​នទើម
(មថ ៤:១-១១; មក ១:១២-១៣)
ជេសរី​ឞ្រាស​យេឆូ ​លោស​ឞើស​ទាក​រាលាយ​យោរដាន់ ​នហ៝​មា​ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស​គុ​តា​ពាង់​ងាន់ ជេសរី​ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស​អី​ក្ល៝ស​អ្វែស​លែវ​ពាង់​តា​ឞ្រី​រាទាស​ងាយ​ឞើស​ប៝ន​ងាន់។* ៤:១-២៖ នង ៣៤:២៨; ១កក ១៩:៨; ហេឞ ៤:១៥ តា​នតុក​នៃ​កោរាញ​មពោល​ឞ្រាស​អ្យើស​នទើម​ពាង់ ៤០ នាង់ ៤០ នារ នោក​នៃ​ពាង់​មោ​គែស​អោស​លាប់​នទើ​ឆោង​ឆា​ទូ​រាង្លៃ​តា​ឆាក់។ ជេស​ឞើស​នៃ​ពាង់​ជី​ង៝ត​ងាន់​រ៝។ ជេសរី​កោរាញ​មពោល​ឞ្រាស​អ្យើស​លាស​មា​ពាង់៖ “លាស​មៃ​ក៝ន​កោរាញ​ឞ្រាស​ងាន់​ងេន ល៝ង់​មៃ​ដាៈ​លុ​អ្យា​អ៝ន់​ជេង​នុមពាង់”។ ឞ្រាស​យេឆូ ​អើស៖ “មោ​អោស លែៈ​ឞូ​ញចីស​ជេស​តា​នាវ​កោរាញ​ឞ្រាស​ងើយ៖ «ឞូនុយ្ស​មោ​អោស​រេស​តាៈ​ឞើស​នទើ​ឆោង​ឆា​ទើម» ៤:៤៖ នវ ៨:៣”។ ជេសរី​កោរាញ​មពោល​ឞ្រាស​អ្យើស​លែវ​ឞ្រាស​យេឆូ ​តា​នតុក​ព្រេស ញហើ​ទូ​នទ៝ម់​ទើម​អ៝ន់​ពាង់​ឆៃ​ទឹង​លែៈ​ឞ្រី​ទាក​តា​នែស​នតូ​អ្យា។ ជេសរី​លាស​មា​ឞ្រាស​យេឆូ ៖ “គ៝ប់​អ៝ន់​នាវ​ទើយ​មា​មៃ​ម៝ត់​អ្វាញ់​ទឹង​លែៈ​ឞ្រី​ទាក​អី​នៃ នទ្រែល​មា​លែៈ​ទ្រាប់​នទើ​នាវ​ខ្លៃ​គែស​តា​ឞ្រី​ទាក​អី​នៃ គ៝ប់​អ៝ន់​មា​មៃ​ទាទេ យ៝រ​លាស​លែៈ​ទ្រាប់​នទើ​អី​នៃ​នើស​ជេង​ទ្រាប់​នទើ​គ៝ប់​នើម​ទាទេ ឞូ​ម៝ស​គ៝ប់​អុច​អ៝ន់​ទុត​តា​គ៝ប់​នើម​ទើម។* ៤:៦៖ លក ៩:២៥ លាស​នទ្រី​មៃ​យើក​មឞាស​មា​គ៝ប់​ទោ នទ្រី​មើ​ទឹង​លែៈ​ទ្រាប់​នទើ​អី​នៃ​ជេង​ទ្រាប់​នទើ​មៃ​ទាទេ​រ៝”។ ឞ្រាស​យេឆូ ​លាស​មា​ពាង់៖ “មោ​អោស លែៈ​ឞូ​ញចីស​ជេស​តា​នាវ​កោរាញ​ឞ្រាស​ងើយ​កាល់​អែ​នើស៖
«ដាៈ​ខាន់​អៃ​មៃ​យើក​មឞាស​មា​កោរាញ​ឞ្រាស​អី​ឞ្រាស​ខាន់​អៃ​មៃ​នើម​ទើម​ហ៝ៈ
ជាន​ការ​អ្យាត់​នាវ​ទូ​ហ្វេ​ពាង់​អី​នៃ​ទើម​ហ៝ៈ» ៤:៨៖ នវ ៦:១៣”។
ជេស​ឞើស​នៃ​ពាង់​លែវ​ឞ្រាស​យេឆូ ​លាប់​តា​ប៝ន​ក្វ៝ង់​យេរូឆាលឹម  ជេសរី​អ៝ន់​ឞ្រាស​យេឆូ ​ទ៝ក់​តា​កាលើ​ច៝រ​ញីស​ជាន​ឞ្រាស​មា​កោរាញ​ឞ្រាស តា​នតុក​អី​ទុត​ព្រេស​នៃ ពាង់​លាស​មា​ឞ្រាស​យេឆូ ៖ “លាស​មៃ​ក៝ន​កោរាញ​ឞ្រាស​ងាន់​ងេន ល៝ង់​មៃ​ញឆាត់​ជឹត​ទ៝ង់​ឆូ‌ 10 យ៝រ​លាស​លែៈ​ឞូ​ញចីស​ជេស​តា​នាវ​កោរាញ​ឞ្រាស​ងើយ៖
«កោរាញ​ឞ្រាស​ដាៈ​តោង​ពារ់​ពាង់​នើម​ហាន់
ម៝ត់​ញជ្រាង់​មៃ
11 តី​ពាង់​ទ្រើ​មៃ
មោ​អោស​អ៝ន់​ជ៝ង់​មៃ​គែស​ញចិញ​មា​លុ» ៤:១០-១១៖ នម ៩១:១១-១២”។
12  ឞ្រាស​យេឆូ ​អើស​លាស៖ “លែៈ​ឞូ​ញចីស​ជេស​តា​នាវ​កោរាញ​ឞ្រាស​ងើយ​លាស៖ «លើយ​អោស​រាល៝ង​នាវ​ទើយ​កោរាញ​ឞ្រាស​អី​ឞ្រាស​មៃ​នើម» ៤:១២៖ នវ ៦:១៦”។ 13 លែៈ​ជេស​អាប់​ផ្យៅ​ពាង់​នទើម​ឞ្រាស​យេឆូ  ជេសរី​ពាង់​ទូ​តាៈ​ឞើស​ឞ្រាស​យេឆូ ​រី​នហ៝​មា​ក៝ប់​ត៝ត់​ទី​នារ​ជឹត។
ឞ្រាស​យេឆូ ​នតើម​មឞើស​នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស
(មថ ៤:១២-១៧; ១៣:៥៣-៥៨; មក ១:១៤-១៥; ៦:១-៦)
14 ជេសរី​ឞ្រាស​យេឆូ ​ព្លឹ​ឆឹត​តា​ឞ្រី​កាលីលេ ។ នាវ​ទើយ​ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស​គុ​តា​ពាង់។ ជេសរី​ឞូ​លឺ​ឆាក់​ពាង់​អាប់​នតុក​តា​ឞ្រី​អី​នៃ។ 15  ពាង់​គុ​នតុម​នតី​ឞូ​អាប់​នតុក​តា​ញីស​រាបុន​ខាន់​ពាង់​នើម អាប់​ឞូនុយ្ស​រានេ​ពាង់​ទាទេ​ងាន់។ 16 គែស​ទូ​នារ​រី​ឞ្រាស​យេឆូ ​ហាន់​តា​ប៝ន​នាឆារែត  នតុក​ពាង់​គុ​ឞើស​ជេៈ​នើស។ តឹង​មា​នាវ​វៃ​ពាង់​នើស នារ​ឆាបាត់ ​អី​នារ​រាលូ​ផូង​អីឆ្រាអែល ពាង់​ហាន់​តា​ញីស​រាបុន។ ជេសរី​ពាង់​ទ៝ក់​គៃ​មា​នទ្រាប់​រ៝ៈ​នាវ​កោរាញ​ឞ្រាស​ងើយ​អ៝ន់​ឞូ​អ្យាត់។ 17 ជេសរី​ឞូ​ឆ៝ៈ​នាវ​កោរាញ​ឞ្រាស​ងើយ ឆ៝ម់បុត​អេឆាយ ​ញចីស​អី​ឞូនុយ្ស​នតើយ្ស​នាវ​ងើយ​កោរាញ​ឞ្រាស​កាល់​អែ​នើស នទឹ​អ៝ន់​ឞ្រាស​យេឆូ ។ ជេសរី​ពាង់​ពើក​លីង* ៤:១៧៖ នោក​នៃ​ឞូ​អេ​ហ៝ៈ​គែស​អោស​នហា​រាដាយ្ស​កើត​អាបៃ​អ្យា ឞូ​ញចីស​តា​នហា​រាដាយ្ស​ទូ​នហា​ជ៝ង​ងាន់ ជេសរី​ឞូ​ក្លោន​នហា​រាដាយ្ស​អី​នៃ។​អ្វាញ់​តា​ព្លាង់​នតុក​អេឆាយ ​ញចីស​លាស៖
18 «ឞ្រាស​ហ្វេង​អ្វែស ៤:១៨៖ មោ​លាស «ហ្វេង​កោរាញ​ឞ្រាស»។​គុ​តា​គ៝ប់
ពាង់​លែៈ​កើយ្ស​គ៝ប់ ៤:១៨៖ «ពាង់​កើយ្ស​គ៝ប់» តា​នាវ​ងើយ​គ្រែក ​លាស៖ «ពាង់​ត៝ៈ​ទាក​ងី​តា​ឞោក​គ៝ប់»។
គៃ​មា​គ៝ប់​លែវ​នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស​មឞើស​មា​ឞូនុយ្ស​អ៝​អាច។
ពាង់​ដាៈ​គ៝ប់​ហាន់​មឞើស​ងក៝ច​នាវ​រាក្លាយ្ស​អ៝ន់​មា​ឞូនុយ្ស​អី​ឆាតាង់ ​អី​កោរាញ​មពោល​ឞ្រាស​អ្យើស​លែៈ​ញុប​ក៝ត់ កោរាញ​ឞ្រាស​ទែ​ទ្រីស​បើក​ទាទេ។
ពាង់​ដាៈ​គ៝ប់​ហាន់​មឞើស​ងក៝ច​មា​ឞូនុយ្ស​ចែស​មាត់​អ៝ន់​ឆៃ​អាង§ ៤:១៨៖ “មឞើស​ងក៝ច​មា​ឞូនុយ្ស​ចែស​មាត់​អ៝ន់​ឆៃ​អាង”៖ ត្រ៝ង​អ្យា​គែស​ឞារ​នតីល​នាវ​ខ្លៃ ១. ឞ្រាស​យេឆូ ​ជាន​ឞូនុយ្ស​ចែស​មាត់​អ៝ន់​ឆៃ​អាង​ងាន់ ២. ឞូនុយ្ស​អី​មោ​គឹត​នាល់​កោរាញ​ឞ្រាស​ខាន់​ពាង់​តឹម​ឞាន​អី​ឞូនុយ្ស​ចែស​មាត់ ជេសរី​ឞ្រាស​យេឆូ ​មឞើស​ងក៝ច​នាវ​កោរាញ​ឞ្រាស​មា​ខាន់​ពាង់។
ជេសរី​ដាៈ​គ៝ប់​រាក្លាយ្ស​ឞូនុយ្ស​ឞូ​តុន​ជ៝ត។
19 នហ៝​មា​មឞើស​នាម់​កោរាញ​ឞ្រាស​យោៈ​នអាច​លែៈ​ត៝ត់»។
20 លោច​ជេស​ឞ្រាស​យេឆូ ​រ៝ៈ​នាវ​អី​នៃ ពាង់​ក្លោន​នាវ​កោរាញ​ឞ្រាស​ងើយ​នទឹ​អ៝ន់​មា​ឞូនុយ្ស​ម៝ត់​ញីស​រាបុន ជេសរី​ពាង់​គុ​នតី​នាវ​អី​នៃ។ លែៈ​ឞូនុយ្ស​គុ​តា​ត្រោម​ញីស​អី​នៃ​អ្វាញ់​ផ៝ង់​រាវ​លាវ​ជឹត​ពាង់​រី​ទាទេ។ 21 ជេសរី​ឞ្រាស​យេឆូ ​លាស៖ “លែៈ​នាវ​កោរាញ​ឞ្រាស​ងើយ​អី​ខាន់​អៃ​មៃ​តាង់​នទើស​នើស នារ​អ្យា​លែៈ​ត៝ត់​ងាន់​រ៝”។
22 ឞើស​នតើម​ទឹង​លែៈ​ឞូនុយ្ស​តា​នៃ​ខាន់​ពាង់​មអាក​រានេ​មា​ឞ៝រ់​មឞូង​ពាង់​ទាទេ តាង់​នាវ​ពាង់​នតី​នើស​ឞ្លាវ​អ្វែស​ងាន់។ ជេសរី​គែស​ឞូនុយ្ស​តឹម​រាលាច់​មា​នាវ​ពាង់​មឞើស​អី​នៃ​នើស ខាន់​ពាង់​លាស៖ “ហៃ! មើម​ពាង់​ឞាញ់​ងើយ​កើត​នៃ? យ៝រ​លាស​ពាង់​អី​នៃ​ក៝នយោឆែប ​ទើម”។* ៤:២២៖ លក ៣:២៣ 23  ឞ្រាស​យេឆូ ​លាស​មា​ខាន់​ពាង់៖ “ងាន់​រ៝ ខាន់​អៃ​មៃ​ឆ៝ៈ​នាវ​ងើយ​នតឹត​អ្យា​លាស​មា​គ៝ប់៖ «ហើយ​កោរាញ​ទាក​ឆី ឆាម់​ឞាស​ឆាក់​មៃ​នើម​ល៝រ​ប៝ត់» គែស​នាវ​ខ្លៃ​លាស «ហេន​លឺ​តាង់​នាវ​មៃ​លែៈ​ជាន​តា​ប៝ន​កាពើនិម  ល៝ង់​ជាន​តៃ​នាវ​អី​នៃ​តា​ប៝ន​មៃ​នើម​អ្យា​ដ៝ង់»”។ 24  ឞ្រាស​យេឆូ ​លាស​តៃ​មា​ខាន់​ពាង់៖ “គ៝ប់​លាស​នហេល​នានេៈ​ងាន់​មា​ខាន់​អៃ​មៃ ឞូនុយ្ស​នតើយ្ស​នាវ​ងើយ​កោរាញ​ឞ្រាស​តា​ប៝ន​ពាង់​នើម​មោ​គែស​អោស​ឞូ​អ្យាត់​នាវ​ពាង់។* ៤:២៤៖ យហ ៤:៤៤ 25 ឞូនុយ្ស​នតើយ្ស​នាវ​ងើយ​កោរាញ​ឞ្រាស​កាល់​អែ​នើស រាញា​ពាង់​អេលីយា  នោក​នៃ​គែស​នាម់​ផាង​ជ៝ៈ​ពែ​នាម់​ងគូល មោ​គែស​អោស​នទើ​ឆោង​ឆា គែស​នាវ​ជី​ឆ៝ត់​ជី​ង៝ត​ក្វ៝ង់​លាម​ឞ្រី។ គែស​អ៝ក់​ដ៝ង់​ឞូ​អូរ​នទ្រោ​តា​ឞ្រី​អីឆ្រាអែល * ៤:២៥-២៦៖ ១កក ១៧:១, ៨-១៦ 26 យើន​មា​កោរាញ​ឞ្រាស​មោ​អោស​ដាៈ​ពាង់​ហាន់​កើល​ទូ​ហ្វេ​ឞូ​អូរ​នទ្រោ​អី​នៃ ពាង់​ដាៈ​ហាន់​កើល​ងខើង​ទូ​ហ្វេ​ឞូ​អូរ​នទ្រោ​តា​ឞ្រី​ឆីដោន  ប៝ន​ឆារិបដា ​រី។ 27 គែស​ទូ​ហ្វេ​ជឹត​ឞូនុយ្ស​នតើយ្ស​នាវ​ងើយ​កោរាញ​ឞ្រាស​កាល់​អែ​នើស រាញា​ពាង់​អេលីឆេ  គែស​អ៝ក់​ឞូនុយ្ស​ផុង​ឆា* ៤:២៧៖ មោ​លាស «ឞូនុយ្ស​អ្យើស​ឆាក់»។​តា​ឞ្រី​អីឆ្រាអែល  មោ​អោស​ទូ​ហ្វេ​ឞាស ទើន​ឞាស​ទូ​ហ្វេ​តា​ផូង​ឞ្រី​ឆីរី ​ទើម​រាញា​ពាង់​នាមាន់  ៤:២៧៖ នាមាន់ ​មោ​អោស​ទី​ផូង​អីឆ្រាអែល ”។* ៤:២៧៖ ២កោ ៥:១-១៤
28 ត៝ត់​មា​តាង់​នាវ​ឞ្រាស​យេឆូ ​ងើយ​កើត​រី លែៈ​ឞូនុយ្ស​គុ​អ្យាត់​ជី​នូយ្ស​មា​ពាង់​ទាទេ​ងាន់។ 29 ជេសរី​ខាន់​ពាង់​ទ៝ក់​ទ្រឺម​ញជោម​ជុម​ឞ្រាស​យេឆូ ​តេក​ងលោស​ពាង់​ទូ​លោស​ឞើស​ប៝ន​ឞូ​ជាន​តា​កាលើ​យោក​នៃ លែវ​ពាង់​ជឹត​ជ្រែង​យោក​រី​គៃ​មា​ងក្លឹ​ជឹត​ទ៝ង់​ឆូ។* ៤:២៩-៣០៖ យហ ៨:៥៩; ១០:៣៩ 30 យើន​លាស​ឞ្រាស​យេឆូ ​ឞ្រោៈ​រ៝ៈ​វាស​វាង​ឞូនុយ្ស​អ៝ក់​លោស​ឞើស​នតុក​នៃ។
ឞ្រាស​យេឆូ ​នត្រុត​ឞ្រាស​អ្យើស​ទូ​ឞើស​ឞូនុយ្ស
(មក ១:២១-២៨)
31 ជេសរី​ឞ្រាស​យេឆូ ​ហាន់​ជឹត​ប៝ន​កាពើនិម  តា​ឞ្រី​កាលីលេ ។ អាប់​នារ​ឆាបាត់ ​អី​នារ​រាលូ​ផូង​អីឆ្រាអែល ឞ្រាស​យេឆូ ​នតុម​នតី​ឞូ​តា​ញីស​រាបុន។* ៤:៣១៖ មថ ៤:១៣ 32 ឞូ​នទ្រ៝ត់​ហីស​រាហ៝ល់​ងាន់​តាង់​នាវ​ពាង់​នតី​អី​នៃ យ៝រ​លាស​នាវ​ងើយ​ពាង់​គែស​នាវ​ទើយ តីស​ឞាល់​ដាស​នាវ​ឞូ​អេងៗ​នតី។* ៤:៣២៖ មថ ៧:២៨-២៩; យហ ៧:៤៦ 33 គែស​ទូ​នារ​ឆាបាត់  តា​ញីស​រាបុន​នៃ​គែស​ទូ​ហ្វេ​ឞូ​ក្លោ​ឞ្រាស​អ្យើស​លាប់​តា​ឆាក់​ពាង់ ជាន​អ៝ន់​នតែរ​ទុត​ទាង់ៗ​លាស៖ 34 “អើ​ឞ្រាស​យេឆូ ​តាៈ​ឞើស​ប៝ន​នាឆារែត ! លើយ​មៃ​រាខ្វាក​ហេន មៃ​ហាន់​អុច​លើស​លើយ​ហេន​ឞើស? គ៝ប់​នាល់​មៃ​ងាន់ មៃ​អី​នៃ​អី​ឞូនុយ្ស​ក្ល៝ស​អ្វែស​តាៈ​ឞើស​កោរាញ​ឞ្រាស”។* ៤:៣៤៖ លក ៨:២៨ 35  ឞ្រាស​យេឆូ ​ទែ​មឞ្រាម​ឞ្រាស​អ្យើស​អី​នៃ៖ “លើយ​ហោម​ងើយ គុ​អ្យាត់​ឆាក់​រាក្លាក់​ហ៝ៈ ទូ​លោស​ហ៝ម់​ឞើស​ឞូនុយ្ស​អី​នៃ!” ឞ្រាស​អ្យើស​លើស​ឞូ​ក្លោ​អី​នៃ​អ៝ន់​ពាង់​ចោត​តា​នាប់​ឞាល់​ផូង ជេសរី​លោស​ប្ហុច​ឞើស​ឞូនុយ្ស​អី​នៃ មោ​អោស​អ៝ន់​អោឞាល់​គែស​នាវ​ជី។ 36 ទឹង​លែៈ​ឞូនុយ្ស​ឆៃ​កើត​នៃ​នើស នទ្រ៝ត់​ហីស​រាហ៝ល់​ទាទេ​ងាន់ ជេសរី​តឹម​លាស​នទ្រាង់​ខាន់​ពាង់​នើម៖ “ហៃ! មើម​នាវ​ងើយ​ពាង់​អី​នៃ​ទឹង​តាម​ងាន់​ហ្យាស ទើយ​ដាៈ​ឞ្រាស​អ្យើស​លោស លោស​ងាន់​រ៝”។ 37 ឞូ​លឺ​រាញា​ឆាក់​ឞ្រាស​យេឆូ ​លាម​នតុក​អាប់​ប៝ន​អី​នៃ​ងាន់​រ៝។
អ៝ក់​ឞូនុយ្ស​ជី ឞ្រាស​យេឆូ ​ជាន​អ៝ន់​ឞាស
(មថ ៨:១៤-១៧; មក ១:២៩-៣៤)
38 ជេស​ឞ្រាស​យេឆូ ​លោស​ឞើស​ញីស​រាបុន​នៃ ហាន់​ជឹត​ជៃ​ឆីមោន  តា​ជៃ​អី​នៃ​មេៈ​ព៝​ឆីមោន ​គែស​នាវ​ជី តា​ឆាក់​ពាង់​ទោស​ហោ​ងាន់ ឞូ​ទាន់​ឞ្រាស​យេឆូ ​ជាន​អ៝ន់​ឞាស​ព៝​ពាង់​អី​រី។* ៤:៣៨៖ ១កោ ៩:៥ 39 ជេសរី​ឞ្រាស​យេឆូ ​ហាន់​តា​ឞូនុយ្ស​ជី​អី​នៃ នហ៝​មា​មឞ្រាម​នាវ​ជី​អី​រី នាវ​ជី​ឞាស​នទាល​រ៝។ ជេសរី​ពាង់​ទ៝ក់​ដឺប​ជាន​ការ​នទ្រាប់​នទើ​ឆោង​ឆា​អ៝ន់​មា​ឞូ​នាច់​អី​គុ​តា​ជៃ​នៃ។ 40 ត៝ត់​កេង​មាង់​ឞូនុយ្ស​តា​ប៝ន​អី​នៃ​ខាន់​ពាង់​លែវ​អ៝ស​នោ​អី​គែស​នាវ​ជី​អេងៗ​រាន​ម៝ប់​ឞ្រាស​យេឆូ ពាង់​តេៈ​តី​កាលើ​ឆាក់​ផូង​ឞូនុយ្ស​ជី​អី​នៃ​អាប់​ខាន់​ពាង់ ជាន​ខាន់​ពាង់​ឞាស​ជី​ទាទេ។ 41 គែស​ឞូនុយ្ស​អ៝ក់​ឞ្រាស​អ្យើស​លោស​ឞើស​ឆាក់​ខាន់​ពាង់ នហ៝​មា​នតែរ​លាស៖ “មៃ​ក៝ន​កោរាញ​ឞ្រាស!” យ៝រ​លាស​ខាន់​ពាង់​គឹត​ឞ្រាស​យេឆូ ឞ្រាស​ក្រីស ​អី​នើម​រាក្លាយ្ស​តាៈ​ឞើស​កោរាញ​ឞ្រាស​ទែ​ញជ្វាល់។ តីស​មា​ឞ្រាស​យេឆូ ​មឞ្រាម​មពោល​ឞ្រាស​អ្យើស​មោ​អ៝ន់​អោស​ងើយ។
42 ត៝ត់​អើម​អោយ​អោយ​តៃ​រី ឞ្រាស​យេឆូ ​លោស​ឞើស​ប៝ន​អី​នៃ​ហាន់​ទូ​ហ្វេ​អេង​តា​នតុក​រាទាស​ងាយ​ដាស​ឞូនុយ្ស​គៃ​មា​មឞើស​ឆើម។ យើន​មា​គែស​ផូង​ប៝ន​លាន​តឹង​ជ៝យ​ពាង់​គ្រ៝ចៗ​ងាន់ ត៝ត់​ឆៃ​ឞ្រាស​យេឆូ ​ខាន់​ពាង់​ក៝ន់​គុ​នទ្រែល​មោ​អ៝ន់​អោស​ពាង់​ទូ​ឞើស​ខាន់​ពាង់។ 43  ឞ្រាស​យេឆូ ​លាស​មា​ខាន់​ពាង់៖ “កោរាញ​ឞ្រាស​ដាៈ​គ៝ប់​មឞើស​នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស​ជេង​កោរាញ​ឞ្រាស​អុច​ម៝ត់​អ្វាញ់​ឞូនុយ្ស អ៝ន់​មា​ប៝ន​អេងៗ​ជឹត យ៝រ​នាវ​អ្យា​ទឹង​ពាង់​ដាៈ​គ៝ប់​ហាន់​តា​អ្យា”។* ៤:៤៣៖ លក ៨:១ 44 ជេសរី​ឞ្រាស​យេឆូ ​មឞើស​ងក៝ច​នាវ​មហែ​មហាន​អ្វែស​អាប់​ញីស​រាបុន​ផូង​អីឆ្រាអែល ​រ៝ៈ​ឞ្រី​កាលីលេ  ៤:៤៤៖ តា​នាវ​ងើយ​គ្រែក ​ឆ៝ម់បុត​អើម​អី​ញចីស​មា​តី​អាបាៈ​គែស​ញចីស​លាស៖ «យូដា »។​រី។

*4:1 ៤:១-២៖ នង ៣៤:២៨; ១កក ១៩:៨; ហេឞ ៤:១៥

4:4 ៤:៤៖ នវ ៨:៣

*4:6 ៤:៦៖ លក ៩:២៥

4:8 ៤:៨៖ នវ ៦:១៣

4:11 ៤:១០-១១៖ នម ៩១:១១-១២

4:12 ៤:១២៖ នវ ៦:១៦

*4:17 ៤:១៧៖ នោក​នៃ​ឞូ​អេ​ហ៝ៈ​គែស​អោស​នហា​រាដាយ្ស​កើត​អាបៃ​អ្យា ឞូ​ញចីស​តា​នហា​រាដាយ្ស​ទូ​នហា​ជ៝ង​ងាន់ ជេសរី​ឞូ​ក្លោន​នហា​រាដាយ្ស​អី​នៃ។

4:18 ៤:១៨៖ មោ​លាស «ហ្វេង​កោរាញ​ឞ្រាស»។

4:18 ៤:១៨៖ «ពាង់​កើយ្ស​គ៝ប់» តា​នាវ​ងើយ​គ្រែក ​លាស៖ «ពាង់​ត៝ៈ​ទាក​ងី​តា​ឞោក​គ៝ប់»។

§4:18 ៤:១៨៖ “មឞើស​ងក៝ច​មា​ឞូនុយ្ស​ចែស​មាត់​អ៝ន់​ឆៃ​អាង”៖ ត្រ៝ង​អ្យា​គែស​ឞារ​នតីល​នាវ​ខ្លៃ ១. ឞ្រាស​យេឆូ ​ជាន​ឞូនុយ្ស​ចែស​មាត់​អ៝ន់​ឆៃ​អាង​ងាន់ ២. ឞូនុយ្ស​អី​មោ​គឹត​នាល់​កោរាញ​ឞ្រាស​ខាន់​ពាង់​តឹម​ឞាន​អី​ឞូនុយ្ស​ចែស​មាត់ ជេសរី​ឞ្រាស​យេឆូ ​មឞើស​ងក៝ច​នាវ​កោរាញ​ឞ្រាស​មា​ខាន់​ពាង់។

*4:22 ៤:២២៖ លក ៣:២៣

*4:24 ៤:២៤៖ យហ ៤:៤៤

*4:25 ៤:២៥-២៦៖ ១កក ១៧:១, ៨-១៦

*4:27 ៤:២៧៖ មោ​លាស «ឞូនុយ្ស​អ្យើស​ឆាក់»។

4:27 ៤:២៧៖ នាមាន់ ​មោ​អោស​ទី​ផូង​អីឆ្រាអែល ។

*4:27 ៤:២៧៖ ២កោ ៥:១-១៤

*4:29 ៤:២៩-៣០៖ យហ ៨:៥៩; ១០:៣៩

*4:31 ៤:៣១៖ មថ ៤:១៣

*4:32 ៤:៣២៖ មថ ៧:២៨-២៩; យហ ៧:៤៦

*4:34 ៤:៣៤៖ លក ៨:២៨

*4:38 ៤:៣៨៖ ១កោ ៩:៥

*4:43 ៤:៤៣៖ លក ៨:១

4:44 ៤:៤៤៖ តា​នាវ​ងើយ​គ្រែក ​ឆ៝ម់បុត​អើម​អី​ញចីស​មា​តី​អាបាៈ​គែស​ញចីស​លាស៖ «យូដា »។