1 “Indeeŋe nol tabe Tomtom Lutuunu imiili ma imar pa i, na peeze ki kar saamba, nako ka mbulu kembei tamuriŋ laamuru ta titeege lam kizin mi tila be tizza pa tomooto ula kana. ✡ Tur 19:7; Lu 12:35 2-4 Lamata na, kankaanaŋan. Tikam lam kizin ma tila, tamen tikam len kerasin raama som. Mi zin lamata tomen na, len ŋgar. Tikam lam kizin mi tikam len kerasin raama. 5 Mi tomooto ula kana tana, ni loŋa imar som. Tabe zin tamuriŋ tina matan ŋenŋeene ma tisaana kat.

6 “Mi so mbeŋ lukutuunu na, tileŋ wal kalŋan isala ma tiso: ‘Ouo, ula ka tomooto ta imar i. Kamar ma kere i!’ 7 To tamuriŋ laamuru tina burup ma timaŋga be tiurpe lam kizin. 8 Mi zin kankaanaŋan timaŋga na, tiso pa zin tau len ŋgarŋan na, ma tiso: ‘Ai, kere leyam kerasin sa. Pa niam tiam, ta iŋgi be imap i.’ 9 Mi zin tau len ŋgarŋan na, tipekel kwon ma tiso: ‘E-e, amrao amuulu yom na som. Iŋgi irao piam men. Kala kiŋgiimi leyom.’ 10 To moori kankaanaŋan tina tila be tiŋgiimi len kerasin. Mi molo som na, tomooto ula kana imar ipet. Tana zin tamuriŋ ta len ŋgarŋan na, timaŋga ma tila kini mi ziŋan tila ma tilela ruumu ula kana. Tilela, mi kataama imar kolok la.

11 “Kaimer na, zin lamata tomen ta timar titut kataama mi tiso: ‘O biibi, sol kataama piam lak!’ ✡ Lu 13:25+ 12 Tamen tomooto ula kana tana iso pizin ma iso: ‘Ou, niom ziŋoi? Nio aŋute yom som. Kala leyom.’ ” ✡ Mt 7:23

13 To Yesu ipemet sua kini ma iso: “Tana motoyom iŋgalŋgal. Pa nol tabe Biibi tiom imiili pa i, na niom kuute som.” ✡ Mt 24:42

14 Mi Yesu ikam sua tooroŋana toro ma iso: “Peeze ki Anutu, nako ka mbulu kembei ta tomtom ta. Ni isombe imaŋga ma ila pa lele molo. Tana iboobo zin mbesooŋo kini ma timar, to iur koroŋ kini ta boozomen ila naman be timboro mibe tikam uraata pa. 15 Mi iur pat ikot zin tataŋa irao ŋgar kizin kizin. Iur pat munŋaana lamata (kembei 5,000 kina) ila ki mbesooŋo ta. Mi munŋaana ru (2,000 kina) ila ki toro, mi munŋaana ta (1,000 kina) ila ki toro. Tona izem zin mi ila. ✡ Ro 12:6+; 1Kor 12:7+; Ep 4:7-11

16 “Mbesooŋo ta ikam pat munŋaana lamata na, ni loŋa mi imaŋga pa ka uraata. Tabe ipeebe muŋaana lamata (5,000) tomen ma isala ki ma iwe munŋaana laamuru (10,000 kina). 17 Mi ni ta ikam munŋaana ru na, ikam mbulu raraate. Tabe ipeebe munŋaana ru tomen ma isala ki ma iwe munŋaana paŋ (4,000 kina). 18 Tamen mbesooŋo ta ikam munŋaana ta na, ni ila itwi pat ki biibi kini tina isula toono, mi iturke ma imbotmbot.

19 “Timbotmbot ma moloŋana ri, mana biibi kizin imiili ma imar mini. To iboobo zin ma timar bekena itiiri zin pa uraata kizin. 20 Tomtom ta ikam pat munŋaana lamata na, iteege munŋaana laamuru ma ila iur su biibi kereene uunu mi iso pini ta kembei. Iso: ‘Biibi re. Pat ku munŋaana lamata ta ur mar nomoŋ, ta aŋkam uraata pa ma ipeebe munŋaana lamata tomen ma isala ki ma iwe munŋaana laamuru na. Kam koroŋ ku tis!’ 21 Tana biibi kini iso pini ma iso: ‘Yo barau! Nu mbesooŋo ambaiŋom kat. Pa motom se mi kam kat uraata pa koroŋ musaari. Tana ko aŋuru be mboro koroŋ bibip pakan. Mar ruumu tio be itiŋan tombotmbot mi menmeen ti.’ ✡ Mt 24:45+; Lu 16:10; 1Kor 4:2

22 “To mbesooŋo ta ikam pat munŋaana ru na, ila ipet kini mi iso: ‘Biibi re. Pat munŋaana ru ta ur mar nomoŋ, ta aŋkam uraata pa ma ipeebe munŋaana ru tomen ma isala ki ma iwe munŋaana paŋ. Kam koroŋ ku tis!’ 23 Tana biibi kini iso pini ma iso: ‘Yo barau! Nu mbesooŋo ambaiŋom kat. Pa motom se mi kam kat uraata pa koroŋ musaari. Tana ko aŋuru be mboro koroŋ bibip pakan. Mar ruumu tio be itiŋan tombotmbot mi menmeen ti.’

24 “Kaimer to, ni ta ikam pat munŋaana ta na, ila ipet kini mi iso: ‘Biibi, nio aŋute nu tomtom toro. Pa nu muŋaiŋai zin tomtom risa som. Mi mbotmbot se wal pakan uraata kizin tieene. 25 Tana aŋmoto u mi aŋla aŋturke koroŋ ku isula toono. Re pat ku tis. Kam lem koroŋ.’ 26 Biibi kini iso pini ma iso: ‘Oo, nu mbesooŋo sananŋom mi ŋgwolŋom kat! Nu sombe nio aŋmuŋaiŋai zin tomtom risa som. Mi aŋbotmbot se wal pakan uraata kizin tieene, na? 27 Nakena uunu parei ta nu ur pat tio ti ilela ruumu pat kana, be ipepeebe som? Naso aŋmar to aŋkam pat tio ŋonoono mi gegeene ri isala ki.’ 28 To biibi iso pa mbesooŋo kini pakan ma iso: ‘Pat ta imbot la to ti namaana na, katatke pini mi kakam la ki tomtom ta le munŋaana laamuru na! 29 Pa tomtom ta sombe le koroŋ imbot mi ikam uraata pa, inako ikam le pakan isala ki ma ni irao kat pa koroŋ ta boozomen. Mi ni ta le koroŋ ri, mi ikam uraata pa som, inako titatke pini. ✡ Mt 13:12; Mk 4:25; Lu 8:18 30 Mi mbesooŋo sananŋana tiŋgi, kakami mi kipiri i pera zugut lene, be itaŋtaŋ mi zoŋoono ŋekŋek ma imbotmbot.’ ✡ Mt 8:12

31 “Kaimer, sombe Tomtom Lutuunu imar raama zin aŋela mi iswe mburaana biibi, nako mbuleene ise muriini peeze kana be itiiri zin tomtom. ✡ Mt 16:27, 19:28; Tur 20:11+ 32 Mi ko tiyo zin karkari ta boozomen ma timap timender su kereene uunu. Tonabe ni ipitpeleele zin ma tiwe wal uunu ru, kembei ta mboroŋan kizin mbili ipitpeleele zin sipsip ma tila timbot ndel, mi mekmek tila timbot ndel. ✡ Ezek 34:17; Ro 14:10; 2Kor 5:10 33 Zin wal ndeeŋeŋan na, ni ko iur zin ma tila timbot su namaana woono. Mi sananŋan, nako tila pa namaana ŋas.

34 “To King ko iso pizin wal ta timbot la namaana woono na ma isombe: ‘Niom tana kamar kolouŋana. Pa kampeŋana ki Tamaŋ Anutu ta ise tiom kek. Kamar, kakam matamur kini, mi kelela kar ta ni ikamam peeze pa i. Muŋgu kek, indeeŋe ni iur saamba mi toono zen na, ni iurpe kar tiŋgi piom. ✡ Ep 1:4 35 Pa indeeŋe ta nio petel yo na, kere koŋ kini ma aŋkan. Mi miri yo na, kakam koŋ yok ma aŋwin. Mi aŋwe leembe mi leŋ muriŋ be aŋbot pa som na, kakam yo lela ruumu tiom. 36 Mi leŋ mburu som na, kakam leŋ ma aŋpakaala yo pa. Mi mete ikam yo na, komboro yo. Mi tiur yo lela ruumu sanaana na, kamar kolou yo.’

37 “Tona zin wal ndeeŋeŋan tina ko timaŋga, mi tiwi i ma tiso: ‘Wai Merere, sua ku tana, niam amkankaana pa. Nu so nu petelu, mi amkam kom kini. Mi miri u, mi amkam kom yok. 38 Mi we leembe ma lem murim som, mi amkamu ma mar ruumu tiam. Mi amkam lem mburu be zeebu pa. 39 Mi amre umete ikamu, mi amboro u. Mi tiuru lela ruumu sanaana leleene, mi ama amlou u. Mbulu boozomen tana, niam amkam pu ŋiizi?’

40 “Tona king ko ipekel kwon ma iso: ‘Nio aŋso kat piom ta kembei: Mbulu ta kakamam pizin wal tio sorrokŋan tau muŋgu niomŋan kombotmbot na, ina nio aŋre kembei kakam pio tau.’ ✡ Mt 10:42; Mk 9:41; Ibr 6:10

41 “Tona ni ko itoori ma kereene ila kizin wal ta timbot la namaana ŋas na, mi iso pizin ma iso: ‘Niom wal sananŋoyom. Anutu kete malmalŋana kini imbotmbot se tiom. Tana koko molo pio. Kala ma kusula leyom you sananŋana ta tiurpe pa Sadan ziŋan aŋela kini pataaŋa kek na. ✡ Mt 7:23; Tur 20:10 42 Pa indeeŋe ta nio petel yo na, kakam koŋ kini sa som. Mi miri yo na, kakam koŋ yok som. 43 Mi indeeŋe ta aŋwe leembe mi leŋ muriŋ sa be aŋbot pa som na, kakam yo lela ruumu tiom som. Mi kakam leŋ mburu be aŋpakaala yo pa som. Mi mete ikam yo na, komboro yo som. Mi aŋbot lela ruumu sanaana na, kamar kolou yo som.’

44 “Tona zin ko timaŋga, mi tiwi i ma tiso: ‘Wa Merere, sua ku tana, niam amkankaana pa. Nu so muŋgu nu petelu, mi miri u, mi we leembe, mi lem mburu som, mi mete ikamu, mi mbot lela ruumu sanaana, mi tamen niam amuulu usom. Mbulu tana, niam amkam pu ŋiizi?’ 45 Mi King ko ipekel kwon ma iso: ‘Nio aŋso kat piom: Zin wal tio sorrokŋan ta muŋgu niomŋan kombotmbot na, indeeŋe ta kipizil ndemeyom pa kizin tasa mi ku'uuli som na, kipizil ndemeyom pio tau.’ ”

46 To Yesu iposop sua kini ma iso: “Zin wal ta kembei, Anutu ko iziiri zin ma tila len be tikam kadoono kizin. Kadoono tana ko imbotmbot se kizin ma alok. Mi zin wal ndeeŋeŋan na, ni ko ikam zin ma tila timbotmbot raami ma alok.” ✡ Yo 5:29; Ro 2:7+; Tur 20:15