1 Didi ginhunga si Esteban san pinakanamumuno san kapadian, “Nano, matuod ini na ginsumat ninda?”

2 Nagsabat si Esteban, “Mga kaigmanghudan na lalaki kag mga ama sa Israel, pamatii ako! An banal na Dios nagpakita sa aton kalulululuhan na si Abraham san nag-istar pa siya sa Mesopotamia antes siya nagkadto sa Haran. 3 Didto nagsabi sa iya, ‘Bayai an imo kaigmanghudan kag lungsod, tapos magpakadto ka sa lugar na ipapakita ko sa imo.’ 4 Kaya, naghali siya sa lugar san Kaldea kag nag-istar sa Haran.

“San namatay an iya ama, ginpabalhin siya san Dios sani na lugar na iyo ginaistaran yana. 5 Pero wara siya paghatagi san Dios sin parte sani para sadirihon niya, bisan na lang usad na pie an kadako. Kundi gintugaan siya na ini ihahatag sa iya agod magin sadiri niya kag sa iyamga lahi bisan wara pa siya sinanak. 6 Amo ini an ginsabi sa iya san Dios, ‘Magigin mga dayo an imo mga lahi sa pagaistaran ninda na manlain-lain na nasyon. Pagauripunon sinda kag pagadaug-daugon sa sulod sin 400 ka tuig. 7 Pero pagahusgaran ko an katawuhan na inda pagasirbihan. Pakatapos magaharali sinda sana na lugar kag magasamba sa akon sani na lugar.’ 8 Didi ginsugo san Dios kan Abraham an paghimo san pagturi na tanda san iya ginsumpaan. Kaya nagin ama si Abraham ni Isaac kag ginturi sa ikawalo na adlaw pakaanak sa iya. Si Isaac naman an nagin ama ni Jacob na amo man an nagin ama san dose naton na kalulululuhan.”

9 Nagpadayon si Esteban, “Niyan, si Jose an usad sani na kalulululuhan na ginkaawaan sana na onse na mga kamaranghod niya. Kaya, siya ginbaligya ninda kag nagin uripon siya sa Ehipto. Pero an Dios ada sa iya, 10 kag ginlibre siya sa iya mga kalisudan. Ginhatagan siya san Dios sin maayo na ugali kag kadunungan san mag-atubang siya kan Paraon na hadi san Ehipto. Tapos, ginbutang siya na gobernador san Ehipto kag san bilog na mga kasadirihan san Paraon.

11 “Sadto nagkaigwa sin gutom kag pagtios sa bilog na Ehipto kag Canaan na lugar san aton kalulululuhan. Wara sinda sin makuhaan sin pagkaon. 12 Pero san mabaritaan ni Jacob na may pagkaon sa Ehipto, ginsugo niya pakadto an iya mga anak na aton mga kalulululuhan bilang primero na pagbisita. 13 San ikaduha na pagkadto ninda, nagpakilala na si Jose sa iya mga kamaranghod kaya naaraman ni Paraon an manungod sa iya pamilya. 14 Pakatapos, ginpasuguan ni Jose an iya ama na si Jacob kag san bilog niya na pamilya na magkadto sa Ehipto. 75 ka tawo sinda tanan. 15 Kaya naglusad pa-Ehipto sinda Jacob. Didto sinda nag-istar hasta sa inda kamatayon kaupod san aton mga kalulululuhan. 16 Tapos, gindara an inda mga lawas sa Siquem kag ginlubong sa lubungan na ginbakal ni Abraham sin nagkapira na kwarta na plata sa mga anak ni Hamor.

17 “San halapit na an panahon san pagtuman san Dios sa iya gintuga kan Abraham, nagdamo na an aton mga kalulululuhan sa Ehipto. 18 Tapos, may iba naman na nagin hadi sa Ehipto na dili nakakilala kan Jose. 19 Didi ginluko niya an aton mga kalulululuhan kag ginpirit niya na pabayaan an inda mga bag-o na gin-anak na mga bata agod magkaparatay.

20 “Sani man na panahon, gin-anak si Moises, usad na bata na nawiwilihan san Dios. Ginpadako anay siya sa inda sadiri na balay sin tulo ka bulan. 21 San ginpatapok siya, gin-ataman siya san anak na babayi ni Paraon kag ginpadako na bagaʼn sadiri na anak. 22 Gintukduan si Moises san tanan na kaaraman san mga Ehiptohanon kag nagin bantog sa pagsurmaton kag sa mga paggawi.

23 “San 40 na an edad ni Moises, naisipan niya na bisitahon an mga kapareho niya na taga-Israel. 24 May nakita siya na Ehiptohanon na ginadaug-daog an usad na kalahi niya, kaya gin-apinan niya ini kag bilang pagbalos napatay niya idtoʼn Ehiptohanon. 25 An huna niya masasabutan san iya mga kahilungsod na ililibre sinda san Dios paagi sa iya pero wara ninda ini masabuti. 26 Pagkaotro adlaw may nakita siya na duha na Israelita na nagaaway kag gusto niya ini pasiruon na an sabi, ‘Mga amigo, pareho kamo Israelita. Nano kay nagaaway kamo?’

27 “Pero ginwahi siya san nagapasakit sa usad kag naghunga, ‘Sin-o an nagbutang sa imo na magin namumuno kag parahusgar sa amon? 28 Nano, gusto mo man ako patayon pareho san ginhimo mo na pagpatay kahapon sadtoʼn Ehiptohanon?’

29 “Pakabati sani ni Moises nagdulag siya kag nagin layas sa lugar san Median. Didto nag-asawa siya kag nagkaigwa sindaʼn duha na anak na lalaki.

30 “Pakalipas sin 40 ka tuig, may nagpakita kan Moises na usad na anghel sa kakadlaganan san Bukid san Sinai paagi sa nagakalayo na tanom. 31 Nangawa si Moises sa nakita niya kag san ginhalapitan niya agod usisahon, nabati niya an boses san Ginoo. 32 Nagsabi ini, ‘Ako an Dios san imo mga kalulululuhan, an Dios ninda Abraham, Isaac kag Jacob.’ Nagkudog si Moises kag wara siya pagkusug-kusugan sin buot na magkita.

33 “Nagsabi naman sa iya an Ginoo, ‘Halia an imo sandalyas kay banal ini na ginatindugan mo na lugar. 34 Nakita ko gayod an grabe na pagtios san mga katawuhan ko sa Ehipto. Nabati ko man an inda mga agrangay kaya ako nagpakadi para ilibre sinda. Niyan, kumadi ka kay susuguon ko ikaw pa-Ehipto.’

35 “Amo ini si Moises na ginsikway san katawuhan san Israel san naghunga sinda, ‘Sin-o an nagbutang sa imo na magin namumuno kag parahusgar?’ Pero yana siya an ginsugo san Dios na magin namumuno kag parasalbar paagi sa bulig san anghel na nagpakita sa iya sadtoʼn tanom. 36 Gin-giyahan niya an mga katawuhan paluwas sa Ehipto san magpakita siya sin makangangalas kag milagro didto sa Dagat Na Pula kag sa disyerto sa sulod sin 40 ka tuig. 37 Siya man gihapon an Moises na nagsabi sa mga taga-Israel, ‘An Dios mapili sin usad sa iyo na hihimuon na propeta pareho san pagpili sa akon.’ 38 Siya an kaupod san katawuhan san Israel na gintiripon sa disyerto. Adto didto siya kaupod ngani san aton mga kalulululuhan kag san anghel na nagsurmaton sa iya sa Bukid san Sinai. Siya an ginpaniwalaan san mga surmaton na nagahatag sin buhay hali sa Dios para ihatag sa aton.

39 “Pero wara nagsunod an aton mga kalulululuhan sa iya kundi ginsikway pa siya kag sa inda tagipusuon gusto lugod ninda magbalik sa Ehipto. 40 Kaya, san wara siya didto, nagsabi sinda kan Aaron, ‘Himui kami sin diosdiosan na maggiya sa aton. Manungod naman sani na Moises na naggiya sa aton hali sa Ehipto, dili naton aram kun nano an nangyari sa iya.’ 41 Kaya, naghimo sinda sin diosdiosan sa porma na baka, naghalad didi kag nagsaradya sa ginhimo ninda. 42 Pero an Dios gintalikdan kag ginpabayaan sinda na magsamba sa mga bituon sa kalangitan, pareho san nasurat sa libro san mga propeta:

44 Nagpadayon si Esteban, “Ada kasadto sa disyerto kaupod san aton mga kalulululuhan an tulda na may pagpamatuod san Dios. An irugan sani ginpakita san Dios kan Moises kag ginsugo siya na maghimo susog sana. 45 Pakatapos, nairedar naman ini san aton mga kalulululuhan hali sa inda ama. Ina man an gindara ninda san giyahon sinda ni Josue sa pagsakop san mga kadutaan san mga nasyon na gintabog san Dios. Tapos, nagpirme ina didi hasta san panahon ni David, 46 na ginpalabi san Dios. Sana na panahon nagpangayo si David sa Dios na tugutan siya na magtindog sin balay para sa iya na ginasambahan san aton kalulululuhan na mga kalahi ni Jacob. 47 Si Solomon ugaling an nagpatindog sin balay para sa Dios.

48 “Pero an pinakalabaw sa tanan na Dios dili nagaistar sa mga balay na ginhimo san tawo. Sugad sana an ginsabi san propeta na si Isaias,

51 Nagpadayon si Esteban, “Kamo na mga sutil na tawo, dili pa nagbag-o an iyo mga tagipusuon, kabungol gayod niyo sa mensahe san Dios. Pirme niyo ginasikway an Espirito Santo pareho man san iyo mga kalulululuhan. 52 Nano, may propeta na wara pagpasakita san iyo mga kalulululuhan? Ginpatay man ninda an nagpaaram na mapakadi an Matanos na si Jesus na niyan gintraydoran kag ginpapatay niyo. 53 Kamo an nagbaton san Kasuguan san Dios na gindara san mga anghel pero wara kamo nagsunod!”

54 Niyan, pakabati ninda sani kan Esteban, naurit gayod kag nagpagot sa kaurit sa iya. 55 Pero si Esteban na ada sa iya an Espirito Santo, naghangad palangit kag nakita an masilaw na kapaw-an san Dios kag si Jesus na nagatindog sa iya tuo. 56 Tapos, nagsabi si Esteban, “Kitaa, nakita ko an langit na nag-abri kag an Anak San Tawo nagatindog sa tuo san Dios.”

57 Pero nagsiriyak sinda kag gintahuban an inda mga talinga, tapos, nagdurungan pagdalagan pakadto sa iya. 58 Pakatapos gin-guyod ninda siya paluwas san syudad, tapos nagtuna pagbato. Para makabuno sindaʼn maayo, an mga nagabarato naman ginhuba an inda mga pangsuon kag ginbilin sa may tiilan san usad na batan-on na an ngaran Saulo.

59 Myintras ginabato ninda si Esteban, nagpangadyi ini, “Ginooʼn Jesus, padayunon an akon espirito.” 60 Tapos, nagluhod siya kag nagsiyak, “Ginoo, ayaw man sinda pagpanabata sani na kasal-an.” Pakasabi sani namatay siya.