3
Hay Nangunudan Jonah hinan Inalin Apo Dios
Ya impidwan goh Apo Dios an himmapit ay Jonah an inalinay, “Umuy'ah nan ongol an babluy an ad Nineveh ta umuymu ipa'innilan dida din inali' ay he"ah hopapna.”
At hi Jonah ya inunudna din inalin Apo Dios, at immuy ad Nineveh. Ya heden babluy ya pa"ongol an babluy an tuluy algaw di panalanan.* Hay lukud nan allup an nunle'woh enen siudad ya himpulu ta tulun kilomitlu. Ya waday 120,000 an numpunhituh di (Jon. 4:11). Ya bahaom goh nan footnote di Nah. 2:5 ta innilaom di aat nan ala' an nele'woh enen siudad. Ya heden hopap di algaw hi nanadalanan Jonah hinan babluy ya enlotnan himmapit an inalinay, “Awni ta maluh di napat hi algaw at mapa"i tun ad Nineveh!” Ya unat goh dengngol nan tatagud Nineveh ya kimmulugdan Agguy tu'u inilah un nahamad di nangulugdan Apo Dios. Apo Dios. At hinahapitday algaw hi punlungdayaandan munluwalu ya nan punlubungandah langgut an ta"on un nan adadangyan unu nan nun'awotwot ta ipattigday aat di pangitutuyuandah nan baholda.
Ya unat goh dengngol nan alid Nineveh nan inulgud Jonah ya nala"uy hinan umbunan di ali, Mid mapto' ya nan Alin hi Ashur-Dan III (772-755 B.C.). Hidin June 15, 763 B.C. hinan gutud di nun'alianad Assyria ya waday ma'alih eclipse ti hemmelong ad daya, ya hiyah ne miyadwan eclipse ti wada goh di na'at hidin 784 B.C. At gulat ta 763 B.C. di ustun tawon hidin nuntudtuduwan Jonah ay dida at makulug an immogyatda, ya wah ohaan inaliday, “Ini! Wada nin di ipa'innilan Apo Dios ay ditu'u?” Ya unat goh tinnigday up'up Jonah an ma'appaha' nin an dimmalat nan danum an wah nan putun nan ekan an nama"ih odolna at niyal'allay immogyatanda. Hiyaat unda nunnaudon an numpuntutuyun Apo Dios hidin nangngolandah nan tudtudun Jonah. ya inaana din lubungnan ali, ya nunlubung hi langgut, ya immuy nun'udu'ud hinan dapul ta ipattignay puntutuyuanah baholna. Ya unat goh nalpah henen inatna ya waday inyammanah uldin an alyonay:
“Hiyah te inyuldin nan ali ya nan u'upihyalna an inaliday:
An amin ayun tatagu ya mun'ulat ayu, ya ta"on goh nan numbino'ob'on an a'animal. Ya mahapul an mumpunlubung nan tataguh langgut, ya hophopanyu goh nan animal. Ya mahapul an way ohaan iyulatanan munluwalun Apo Dios ta way ohaan din'ugna nan nappuhin ato'atona ya nan gunna dumaladalatan. Ta olom ni' ya hom'on ditu'un Apo Dios ta adina ituluy an mangubah ay ditu'u an dumalat nan bungotna!”
10 At heden nannigan Apo Dios hinan inatda an nan nan'ugandah nan nun'appuhin ugalida ya hemmo'na dida.§ Manu ay hemmo'na dida ya nitudo' hinan Jer. 18:7-10. Ya nabayag ya un moltaon Apo Dios ad Nineveh ti namoltah din 612 B.C., at hay anabayagna ya hi'itangan 151 an tawon (ti 763-612=151).

*3:3 Hay lukud nan allup an nunle'woh enen siudad ya himpulu ta tulun kilomitlu. Ya waday 120,000 an numpunhituh di (Jon. 4:11). Ya bahaom goh nan footnote di Nah. 2:5 ta innilaom di aat nan ala' an nele'woh enen siudad.

3:5 Agguy tu'u inilah un nahamad di nangulugdan Apo Dios.

3:6 Mid mapto' ya nan Alin hi Ashur-Dan III (772-755 B.C.). Hidin June 15, 763 B.C. hinan gutud di nun'alianad Assyria ya waday ma'alih eclipse ti hemmelong ad daya, ya hiyah ne miyadwan eclipse ti wada goh di na'at hidin 784 B.C. At gulat ta 763 B.C. di ustun tawon hidin nuntudtuduwan Jonah ay dida at makulug an immogyatda, ya wah ohaan inaliday, “Ini! Wada nin di ipa'innilan Apo Dios ay ditu'u?” Ya unat goh tinnigday up'up Jonah an ma'appaha' nin an dimmalat nan danum an wah nan putun nan ekan an nama"ih odolna at niyal'allay immogyatanda. Hiyaat unda nunnaudon an numpuntutuyun Apo Dios hidin nangngolandah nan tudtudun Jonah.

§3:10 Manu ay hemmo'na dida ya nitudo' hinan Jer. 18:7-10. Ya nabayag ya un moltaon Apo Dios ad Nineveh ti namoltah din 612 B.C., at hay anabayagna ya hi'itangan 151 an tawon (ti 763-612=151).