No Libro Dan Okom
No Pakatonngan so Paytābwan no Nya Libro
Do dyaya libro, naipakatoneng an maypāngo nakatadyichokod dan Israelitaw di Āpo Dyos do nakadiman danaw ni Joswe. Tinongpal dabaw bilin ni Āpo Dyos dyira a rārayawen da tābo omyan do tana a Kanaan. Basbāli a nachisagel saw Israelita dyirad taga Kanaan a siraw Kananeo a nakadibon dyira, as kan dinaydāyaw da saw dyos da. Maynamot do dyaya, natahaman daw karanggas dan nasnasyon saw a kabōsor da a nakadibon dyira. Kāda naparin nyaya, nagbabāwi saw Israelitaw, kan nachikakaāsi sa di Āpo Dyos a mangisalākan sira. Kāda naparin nya, inatbay no Dyos dasal daw, as namidi so asa yapo dyirad Israelitaw a matawagan so “okom” a mayparin a pangōlo.
Kāda okom, ki mangipangōlo siras Israelita a machigobat dyirad kabōsor da a nangranggas sira, kan maynamot do sidong ni ĀPO, mangābak sanchi. Siraw kadwan dyira, ki nagdindināmag sa a maganay do gobat a akmas Gideon mana iyaw mayitaw a tawo a si Samson (kapitolo 13-16). Siraw kadwanaw, ki myan sīrib da a akmas Deborah a propīta.
No Naychakarwan no Nya Libro
Siraw naparinaw a manda do nakadiman ni Joswe (1:1 - 2:10)
Siraw okom no Israel (2:11 - 16:31)
Siraw matatarek a naparin (17:1 - 21:25)
Siraw Okom
1
No Kasākop Dan Trībo no Joda kan Simeon Siras Kananeo
1 Do nakatayokaw no nakadiman ni Joswe, inyahes dan Israelitaw di ĀPO a kon da, “Sino dyirad trībo namen sayaw manma mangay a manggobat siras Kananeo?”
2 Initbay ni ĀPO a kāna, “Iyaw trībo no Jodaw manma. Intoroh ko na dyiraw tanaw tan siraw mangitoray.”
3 Binata dan tawotawowaw no Joda dyirad kaliposan daw a tawotawo no Simeon a kon da, “Machangay kamo dyamen a manggobat siras Kananeo saw do pinakabinglay namenaw a tana, as komwan kaminchi a somidong do pinakabinglay nyowaw a tana.” Dawa, siraw tawotawo no Simeon, ki nachangay sa.
4 Do nakadaropaw no trībo no Joda, do dāwri, si ĀPO nanoroh dyira so ballīgi, kan nangdiman sas Kananeo kan Pereseo do logar a Besek so asa poho a rībo. 5 Do Besek, nadongso da daw si Āri Adoni-besek, kan linabānan da. Inābak da saw Kananeo kan Pereseo. 6 Do nakapayyayowaw ni Adoni-besek, ki linakatan da, as nakatiliw da sya. Do dāwri, pinokolan da saw kamangdadakehaw no kakamay kan kokod na.
7 Binata ni Adoni-besek a kāna, “Pinokolan ko saw kamangdadakehaw no kakamay kan kokod dan papito saw a poho a ar-āri, as nangdidid sa so kanen da do ohbo no lamisaan ko. Changori, binahes na yaken no Dyos do pinarin ko dyira.” Inyangay da si Adoni-besek do Jerosalem,* 1:7 Do dāwri, ari da pad sinākop. Jos. 15:63 kan dawriw nakadimanan na.
No Kasākop no Trībo no Joda so Jerosalem kan Hebron
8 Iyaw trībo no Joda, ki ginobat da saw tawotawowaw no syodad a Jerosalem kan sinākop da. Inispāda da sa a diniman omidi saw daw, as sinosohan daw syodadaw. 9 Nakatayoka no nawri, yangay da ginobat Kananeo saw a omyan do katokotokonan, do Negeb, kan do paytoytokonan saw do lāod. 10 Ginobat da sa paw Kananeowaw a omyan do Hebron a Kiryat-arba iyaw ngaran na do nakarahan. Inābak da saw partīdos a Sesai, Ahiman, kan Talmai.† 1:10 Hebron, ki idi a pinakabinglay ni Kaleb. Jos. 10:36-37; 14:14; 15:14
No Kasākop ni Otniel so Debir
(Joswe 15:13-19)
11 Yapo dawri a logar, nangay trībo no Joda a nanggobat siras omyanaw do Debir a mayngaran so Kiryat-seper do nakarahan. 12 Binata ni Kaleb‡ 1:12 Si Kaleb a pōtot ni Jeponne a asa Keneseo. Jos. 14:6; Ok. 3:9 a asa dyirad pangōlwenaw no Joda a kāna, “Aran sino a mahakay a makasākop so Kiryat-seper, ipakabahay konchi iya do balāsang kwaw a si Aksa.” 13 Si Otniel a pōtot ni Kenas a ādi ni Kaleb, sinakōp naw idyaw. Dawa, inpakabahay iya ni Kaleb do balāsang naw a si Aksa.
14 Do arawaw a nakapatodah ni Kaleb si Aksa di Otniel a pachikabahayan na, pinakaolit ni Otniel di Aksa a mangdaw so bengkag di āmang na.§ 1:14 Mana “pinakaolit ni Aksa di Otniel a mangdaw so bengkag di āmang na a si Kaleb”. Do nakagchinaw ni Aksa do asno naw, inyahes ni Kaleb dya, “Anak ko, aryoriw chakey mo?”
15 Initbay na a kāna, “Āmang, mangdaw ako pa dyimo so bindisyon. Maynamot ta intoroh mo na dyaken tana do Negeb, itoroh mo pa dyaken akbod saw.” Dawa, intoroh ni Kaleb dyaw akbod saw do ato naw kan do sayran.
No Kaballīgi Dan Trībo no Joda kan Benhamin
16 Siraw Kenita a kapotōtan katogānganaw ni Moyses, nachangay sa dyirad tawotawowaw a Joda a yapo do syodad no palma* 1:16 Masngen do Jeriko. Deot. 34:3 a mandad masngen do idi a Arad do let-ang no Joda a myan do Negeb. Dawri nachiyan sa dyirad Amalekita saw a tawotawo.† 1:16 Nom 24:20-21; 1 Sam 15:6
17 Sinpangan na, siraw tawotawowaw no Joda, ki nachangay sa dyirad kaliposan da saw a tawotawo no Simeon, kan ginobat da sa a diniman siraw Kananeowaw a minyan do Sephat, kan rinārayaw da golpi iyaw idi daw. Dawa, tinadyan daw ngaran na so Hormah.‡ 1:17 No chakey na batahen do chirin Hebreo, ki “karārayawan”. Nom. 21:2-3 18 Sinākop da pa no tawotawo saw no Joda iyaw syodad saw a Gasa, Askelon, kan Ekron kontodo tana saw do omdibon da.
19 Sinidongan sa ni ĀPO tawotawowaw no Joda, kan sinākop daw katokotokonan saw. Ki napaksyat da sabaw minyan saw do tantanap, ta myan dyiraw logan saw a pasek a pachigobat. 20 Akmas inkaryaw ni Moyses, iyaw idi a Hebron, ki naitoroh di Kaleb a nangpaksyat siras tatdo saw a partīdos do kapotōtan Ānak.§ 1:20 Jos. 15:14 21 Ki iyaw trībo no Benhamin, ki pinaksyat da sabaw Jeboseo saw a omyan do Jerosalem. Dawa, mandas changori, tinongtong dan Jeboseo saw nachiyan do Jerosalem dyirad tawotawo saw no Benhamin.* 1:21 Jos. 15:63; 2 Sam. 5:6; 1 Kron. 11:4
No Kasākop Dan Trībo no Epraim kan Manasses so Betel
22 Siraw trībo no Epraim kan Manasses,† 1:22 As Epraim kan Manasses, ki pōtot ni Jose. ki yangay da ginobat idi a Betel, kan myan si ĀPO a nangsidong sira. 23 Tinoboy da saw ispyaw do Betel mana Los no sīgod a ngaran na. 24 Do nakaboya daw no ispyaw so tawowaw a minohtot do idyaw, nachisalap sa dya a kon da, “Ipaboya mo dyamen an maypāngo somdep do idyaw. Tan komwan, chāsi namen anchi imo.” 25 Dawa, inpaboya no tawowaw dyira an maypāngo kasdep do idyaw. Siraw tawotawowaw no Epraim kan Manasses, inispāda da sa a diniman tābo tawotawo do dawri a idi, malaksid iyaw tawowaw kan tābo pamilya naw. 26 Napahabas nawri, iyaw tawowaw, ki nangay do tana dan Heteo. Dawriw, pinatnekan na so asa idi, kan pinangaranan na so Los a ngaran na mandas changori.
Siraw Tawotawo a Dya Napaksyat no Israelita Saw
27 Iyaw trībo no Manasses, ki marawa da saba pinaksyat tawotawo saw a omyan do Bet-sean, Taanak, Dor, Ibleam, Megiddo, kan siraw dedēkey saw a idiidi a masngen dyira. Dawa, tinongtong dan Kananeo minyan do mismo saw a idi da. 28 Ki do nakapaypāngayaw no bīleg dan Israelitaw, pinīlit da saw Kananeowaw a maytarabāko dyira, as kan pinaksyat da saba golpi.‡ 1:28 Jos. 17:11-13
29 Komwan pa dyirad trībo no Epraim. Pinaksyat da sabaw Kananeo a omyan do Geser.§ 1:29 Jos. 16:10 Dawa, tinongtong dan Kananeo saw nachiyan dyira.
30 Masaw iyaw trībo no Sabalon, pinaksyat da sabaw omyanaw do Kitron mana do Nahalol. Dawa, tinongtong dan Kananeo saw nachiyan dyira, ki pinīlit da sa no Israelita a maytarabāko dyira.
31 Aran trībo no Aser, pinaksyat da sabaw omyanaw do Akko, Sidon, Ahlab, Aksib, Helbah, Apek, mana do Rehob. 32 Dawa, maynamot do dyaya, nachiyan sa dyirad Kananeo saw a omyan do dawri a tana.
33 Komwan trībo no Naptali, ki pinaksyat da sabaw omyanaw do Bet-semes mana do Bet-anat. Dawa, nachiyan sa dyirad Kananeo saw a omyan do dawri a tana. Aran komwan, siraw omyanaw do Bet-semes kan Bet-anat, ki napīlit sa a maytarabāko dyirad tawotawowaw no Naptali.
34 Siraw Amoreowaw, ki pinagsonod da saw tawotawo saw no Dan do katokotokonan, kan inpalōbos da saba a mosok do tanapaw. 35 Inpapāti dan Amoreo saw omyan do Tokon a Heres, Aidyalon, kan do Saalbim. Ki do nakapaypabīleg daw no tawotawo no Epraim kan Manasses, pinīlit da saw Amoreowaw a maytarabāko dyira. 36 Iyaw pachipandan dan Amoreo, ki yapo do Ayayaman a Akrabbim a manda do Sela kan somonget a yapo daw.
*1:7 1:7 Do dāwri, ari da pad sinākop. Jos. 15:63
†1:10 1:10 Hebron, ki idi a pinakabinglay ni Kaleb. Jos. 10:36-37; 14:14; 15:14
‡1:12 1:12 Si Kaleb a pōtot ni Jeponne a asa Keneseo. Jos. 14:6; Ok. 3:9
§1:14 1:14 Mana “pinakaolit ni Aksa di Otniel a mangdaw so bengkag di āmang na a si Kaleb”.
*1:16 1:16 Masngen do Jeriko. Deot. 34:3
†1:16 1:16 Nom 24:20-21; 1 Sam 15:6
‡1:17 1:17 No chakey na batahen do chirin Hebreo, ki “karārayawan”. Nom. 21:2-3
§1:20 1:20 Jos. 15:14
*1:21 1:21 Jos. 15:63; 2 Sam. 5:6; 1 Kron. 11:4
†1:22 1:22 As Epraim kan Manasses, ki pōtot ni Jose.
‡1:28 1:28 Jos. 17:11-13
§1:29 1:29 Jos. 16:10