12
Maari kũɔna natikolo-hũmma Yesu gbeini-na
(Matie 26.6-13; Marke 14.3-9)
*Kɔrsĩnni tĩmmaŋ-ponsaaŋguŋ juɔ tĩɛ yinni niediei aa da ku hi, Yesu wuɔ kã Lasaarbaa-ba wulaa dii Betani‑i-na. Lasaar faŋo yaa naa kuu aa Yesu wuɔ sire-yuɔ. Uŋ kãa, baa haa bituoŋgu u yerreŋ. Marti yaa ciɛ niiwuoni‑i aa biɛ hã-ba. Lasaar waa baa-ba tuɔ wuo. Maari wuɔ biɛ natikolo naŋo‑i litiri boluoŋgu, a kũnna Yesu gbeini-na aa ce u yukuɔsĩnni‑i hurre-niɛ. Natikolo faŋo‑i baa ciɛ-yo baa *naar-yɔmma ma kula. U sullu waa kpelle. Wuɔ sire nyaayã dũŋgu‑i. Yesu *hãalãbiloŋo maŋ ba naŋ bĩŋ-yoŋ *Yuda‑Isikaro‑i, umaŋ juɔ hel Yesu huoŋgu-na, wuɔ cira: «Natikolo daayo naa gbãa da *deniebaa nuɔsũɔ komuɔŋa ndii. Bige‑i ciɛ u saa yaŋ i suor-o a hã sũntaamba baa gbeiŋa faŋa‑i?» Ku saa ce ŋaa sũntaamba hujarre waa-yuɔ ku'i ciɛ u tuɔ waŋ mafamma‑i dɛ! U taa u waŋ-ma baa u huɔya-maama. U yaa taa u tiera ba gbeiŋa‑i, a ne da u taa u cuo; a ce dumaaŋo-na u taa u dii u naŋga‑i yɛi.
Uŋ waaŋ mafamma‑i, Yesu wuɔ cira: «Yuda, yaŋ ciɛŋo fiisa! U kũɔna natikolo daayo‑i miɛ tuɔ cie mi kuliiŋgu yaa‑i. Sũntaamba dii baa-na bãaŋgu‑i baa isuɔŋgu‑i, ŋga muɔmi siɛ tĩɛna baa-na gbula.»
Nuɔmba gbagbarra Yesu huoŋ-nu
*Yuifubaa-baŋ juɔ nu wuɔ Yesu juɔ dii Betani‑i-na, baa sire kaal ba-naa kã da ba ka ne-yo aa bi ne Lasaar. 10 *Diilojigãntaamba yuntaaŋ baa sire wuɔ ba ko Lasaar 11 wuɔ u siremma ciɛ Yuifubaa bɔi nanna ba bĩncuɔŋ-hũmelle‑i aa hũu Yesu maama‑i.
Yesu suurma‑i Yerusalɛmu‑i-na
(Matie 21.1-11; Marke 11.1-11; Like 19.28-40)
12 Ku cuo kaala‑i-na, nelpũŋgu maŋ naa juɔ *Yerusalɛmu‑i-na da ba ji ce *kɔrsĩnni tĩmmaŋ-ponsaaŋgu‑i, baa nu-ma hiere ka saa wuɔ Yesu jo dii. 13 Baa sire kar nampurni ta ba kã da ba ka jãrã-yuɔ. Ba taa ba hãl wuɔ:
«Diiloŋo temma si dii!
Itieŋ uŋ saaŋ umaŋ jo, Diilo baa-yo!
Diilo baa *Isirahɛl-baamba nellentieŋo‑i!»* Gbɛliɛmaŋ-nalãaŋgu (Psaume) 25.26
14 Yesuŋ joŋ hũmelle-na, wuɔ ji da kakũmuɔ naŋo‑i, wuɔ bel-o nyugũŋ. Ma bi nyɛgãaŋ dumɛi Diiloŋ-nelma-na wuɔ:
15  «*Sinyɔtaaŋ namaa, baa na tie holle.
Niɛŋ, na nellentieŋo'i juɔŋ daayo na wulaa.
U nyugãaŋ tĩɛna kakũmbiloŋ-na.» Sakari (Zacharie) 9.9
16 Nel daamaŋ taa ma ce huɔŋgu maŋ nuɔ‑i, u *hãalãbiemba saa naa suɔ ma yaaŋga‑i. Yesuŋ juɔ nyugũŋ kã dɔrɔ‑i-na, maa suɔ tĩɛnu-bɛi wuɔ *Diilopɔpuɔrbiembaŋ waaŋ mamaŋ u kũŋgu-na, ma yaa taa ma ce-yuɔ dumaaŋo-na.
17 Bamaŋ waa hiere da uŋ siire Lasaar dumaa, baa ta ba waŋ-ma baa nuɔmba‑i. 18 Nuɔmbaŋ nuɔ gbɛrɛ daayo maama‑i, baa kũɔl ba-naa ta ba jo u wulaa. 19 *Farisĩɛbaa baa ta ba piiye baa ba-naa wuɔ: «Ma sĩ na daa kɛ? Nuɔmba‑i hiere baa dii u huoŋ-nu; ma maaraa-na na gbãa ce bĩŋkũŋgu!»
Yesu waŋ u kuliiŋgu maama
20 Bamaŋ naa juɔ *Yerusalɛmu‑i-na da ba ji jaal Diiloŋo‑i ponsaaŋgu-na, Girɛkibaa-ba bi waa-bɛi. 21 Baa kã ka ta ba piiye baa Filipu‑i wuɔ: «I taara diɛ piiye baa Yesu‑i.» Filipu waa Yesu *hãalãbiloŋo. U taa u hel Betisada dii *Galile mara nuɔ. 22 Filipu wuɔ kã ka tũnu Ãndere. Baa sire ba hãi‑i-na ka hi Yesu‑i baa-ma. 23 Yesu wuɔ cira: «*Moloŋ-Biɛŋo uŋ ka da yerre huɔŋgu maŋ nuɔ‑i, ku yaa hii daaku‑i.» 24 Aa naa cira: «Yaaŋ mi waŋ ninsoŋo‑i baa-na: Da ŋ da dĩbelle saa suur hĩɛma-na a hɔr, di bi tĩɛ di diei yaa‑i; ŋga da di suur hĩɛma-na a hɔr, ŋ da di diyaa bieŋa bɔi. 25 Umaŋ duɔ tuɔ dɔl u fɛrɛ, kutieŋo ka kɔsuɔŋ u fɛrɛ; ŋga umaŋ duɔ hiel u naŋga u fɛrɛŋ nuɔ miwaaŋ daayo-na, kutieŋo ka da cicɛ̃lma maŋ sa tĩɛŋ dede‑i. 26 Umaŋ duɔ tuɔ taara duɔ ce mi cãarãŋo, kutieŋo saaya u tuɔ nyaanu-miɛ. Muɔ da mi waa kusuɔŋ-nu, mi cãarãŋo ka bi waa kusuɔŋ-nu'i. Mi To ka ce mi cãarãŋo ce bɔi.
27 «Miŋ yeŋ terieŋgu maŋ nuɔ‑i fiɛfiɛ‑i-na, mi huɔŋga si dii huɔŋga. Mi sa suɔ miŋ ka waŋ mamaŋ baa mi To‑i. Mi juɔ yaahuolo daayo maama yaa nuɔ‑i, mi siɛ bi siɛ cira u kor-mi yuɔ.» 28 Aa naa cira: «Baba, ce ŋ yerre ce bɔi!» Uŋ waaŋ mafamma‑i, baa nu molo piiye dɔrɔ‑i-na wuɔ: «Mi ciɛ mi yerre ce bɔi tĩ, mi ka tiraa ce di ce bɔi.» 29 Bamaŋ waa nu moloŋ daa uŋ piiye, baa ta ba piiye wuɔ: «Diiloŋo'i naaraa!» Banaŋ ba'a: «*Dɔrpɔpuɔrbiloŋo'i piiye baa-yo!»
30 Yesu wuɔ gbɛ̃-ba wuɔ: «Moloŋ daa u saa piiye mɛi maa-na, u piiye namaa maa-na. 31 Fiɛfiɛ yaa Diiloŋo ka pigãaŋ nelbiliemba‑i u jãyãmma‑i. Kuŋ hii terieŋgu maŋ fiɛfiɛ‑i, Diiloŋo ka donya miwaaŋ daayo tieŋo‑i Miwaaŋ daayo tieŋo yaa *Sitãni‑i.. 32 Aa da ba ji haa-mi dɔrɔ, mi ka fa nelbiliemba‑i hiere piɛ-ba mi caaŋ-nu.»
33 Yesu waaŋ nel daama‑i a pigãaŋ uŋ ka ku kuliiŋgu maŋ. 34 Nuɔŋ baa cira: «*Ãnjĩnamma ciɛra wuɔ Diiloŋ uŋ pãa nuŋgu‑i wuɔ u ka saaŋ *Koŋkortieŋo maŋ, u sa ku dede. Ma da niɛ naŋ'a Moloŋ-Biɛŋo gbĩɛ ba haa-yo dɔrɔ? Ma diei ma hãi Moloŋ-Biɛŋo yaa hai moloŋo‑i?»
35 Yesu wuɔ gbɛ̃-ba wuɔ: «Fitĩnuɔ dii baa-na yogo, ŋga u siɛ cɔ. Terieŋgu faŋgu-na, wuɔsaaŋgu maŋ dii na gbeini-na, siireŋ na ce-ku, ku yaa na ka hi baa cecerma‑i. Na saa da, da ŋ ta ŋ wuɔ kukulma-na ŋ sa suɔ niŋ kãŋ kusuɔŋ-nu. 36 Da na ta na taara na waa cecerma-na, fitĩnuɔŋ yeŋ baa-na huɔŋgu maŋ nuɔ‑i, haaŋ na naŋga yuɔ huɔŋgu faŋgu'i nuɔ‑i.»
Yesuŋ waaŋ mafamma‑i, wuɔ hel ba hɔlma-na ka fuo.
Yuifubaa-ba saa hũu Yesu nelma‑i
37 Yesuŋ fiɛ ce gbɛrɛ-wɛima bɔi *Yuifubaa-ba yufelle-na, molo saa hũu u nelma‑i. 38 Diiloŋ uŋ puɔraa *Isayiŋ waŋ mamaŋ, ma'i sĩ daama‑i wɛi? Isayi ciɛra wuɔ:
«Itie, ŋ daa hai moloŋo‑i hũyãa i nelma‑i?
Ŋ pigãaŋ hai moloŋo‑i wuɔ ŋ hii?»§ Isayi (Ésaïe) 53.1
39 Kumaŋ ciɛ ba siɛ gbãa hũu-ma, Isayi bi waaŋ-ma. U ciɛra wuɔ: «Diiloŋo ciɛra:
40  ‹Mi ciɛ-ba yiriemba,
a ce ba baa ta ba da baa ba yufieŋa‑i.
Mi guɔlaa ba ãnjɔguɔma‑i,
a ce ba baa ta ba suɔ nelma yaaŋga‑i.
Ku'i ciɛ ba siɛ gbãa hũu mi nelma‑i aa jo mi ji sire-bɛi ba jarma-na.›»* Isayi (Ésaïe) 6.10
41 Isayi naa fara da Yesu bɔbɔima‑i ku'i ciɛ u piiye nel daama‑i. U waaŋ Yesu maama'i dumaaŋo-na.
42 *Yuifu ba yuntaamba famba fɛrɛ‑i, ba fɔ̃ŋgũɔ baa hũyãa Yesu nelma‑i, ŋga baa kãalã *Farisĩɛbaa-ba‑i wuɔ da ba waŋ-ma, ba ka nyaa-ba *Diilonelhãalãdũŋgu-na. 43 Bafamba wulaa, bɔlbɔl nelbiliemba dɔl-ba aa Diiloŋo bigãaŋ-ba.
Yesu jommaŋ-yiiŋgu‑i
44 Ku huoŋgu-na, Yesu wuɔ tuɔ piiye baa nuɔmba‑i da gbagaga wuɔ: «Umaŋ duɔ hũu mi nelma‑i, kutieŋo saa hũu mɛi nelma, u hũyãa umaŋ puɔraa-mi u nelma. 45 Da ŋ da muɔŋo‑i, ŋ daa umaŋ puɔraa-mi. 46 Muɔmi dii ŋaa fitĩnuɔ. Mi juɔ hĩɛma-na miɛ umaŋ duɔ hũu mi maama‑i, kutieŋo baa tĩɛ kukulma-na. 47 Mi saa jo da mi ji gãŋ baa nelbiliemba‑i, mi juɔ da mi ji kor-ba; a ce dumaaŋo-na, umaŋ duɔ nu mi nelma‑i aa yagar ma hũmelle wuɔsaaŋgu‑i, mɛi sa gãŋ baa-yo. 48 Umaŋ duɔ cĩina-miɛ baa mi nelma‑i hiere, kutieŋo daa muotieŋo u fɛrɛŋ nuɔ tĩ. Miŋ waaŋ nelma maŋ baa-yo, ma'i ka gãŋ baa-yo miwaaŋo tĩmmaŋ-yiiŋgu-na. 49 Hama‑i nuɔ‑i? Mi sa waŋ mɛi kusũŋ-maama. Mi To yaa puɔraa-mi, aa miŋ gbĩɛ mi waŋ mamaŋ hiere, u pigãaŋ-mi baa-ma u fɛrɛ. 50 Aa mi suyaa miɛ uŋ waaŋ mamaŋ baa-mi, ma yaa diyaaŋ nɛliɛŋ nuɔŋo‑i cicɛ̃lmaŋ-hũmelle-na. A ce dumaaŋo-na uŋ waaŋ-ma baa-mi dumaa, mi bi waŋ-ma dumɛi.»

*12:13 Gbɛliɛmaŋ-nalãaŋgu (Psaume) 25.26

12:15 Sakari (Zacharie) 9.9

12:31 Miwaaŋ daayo tieŋo yaa *Sitãni‑i.

§12:38 Isayi (Ésaïe) 53.1

*12:40 Isayi (Ésaïe) 6.10