22
Yang Mga Pamagpakigmaepet Nag̱ipananglit Ni Jesus Tung Mga Imbitasiun Tung Kumbira Ang Namamatuy-patuy Ra Ilem (22:1-14)
1-2 Atii, nagbitala si ti Jesus ang duun si ipapanaway na tung sasang pananglit ang maning taa. “Yang palaksu yang paggaraemen yang Dios tung mga tau maning pa tung sasang kumbirang pinundar ta sasang adi para tung ana nang pangasawa. Numanyan nanuw̱ul da yang adi tung mga turuw̱ulun na ang panawag̱en da nira yang mga taung pinag̱imbitar na ra kang lag̱i ang para mamampasakep da tung kumbira na. Piru anda ray gustu nirang mamampasakep. Purisu numanyan nanuw̱ul si tung mga turuw̱ulun nang duma ang mag̱aning, ‘Balikan mi sing panganingen yang mga taung atiang pinag̱imbitaru ang simpan da yang mga palanganen. Ipinagpaimatayu ra nganing yang mga turuu pati mga sinday ang pinampatambeku. Purisu yang tanan ang bag̱ay, simpan dang mapakinaw̱angan nira. Purisu mamampasakep da ilem,’ mag̱aning. Piru ya ra ilem mamamatuy-patuy. Namagpadayun da ka ilem tung nira-nirang nag̱intindien. Yang sam bilug ya ra ngangay duun tung kaluakan na, yang sam bilug duun da ilem nag̱intindi tung nigusyu na. Yang duma ya ra deepay nira yang mga turuw̱ulun yang adi ang pinagtaraw̱angan nira ta palu ang asta nagkarapatay ra ilem. Numanyan pagkabalita yang adi, durung kasisilag̱en na. Anday dumang binuat na, nanuw̱ul da tung mga sundalu na ang pangimatayen da ilem nira yang mga inimbitasiun nang atia ang namangimatay tung mga turuw̱ulun na. Pati siudad nira itinuw̱ul na ka tung mga sundalu na ang ya ray palalaw̱an nira ta apuy ang sirukun. Pagkatapus ginuuyan na si yang mga turuw̱ulun nang duma ang inaning, ‘Telengan mi, simpan da yang tanan ang bag̱ay tung kumbiraw, piru yang mga taung atiang pinag̱imbitaru, belag̱an bag̱ay pala ang irimbitaren. Purisu numanyan magluaamu ra tung mga karsadang pagtaripukpukan yang mga tau ang yang kumpurming magkarabag̱as mi ya ray pangimbitaren ming mamampasakep da tung kumbira,’ mag̱aning. 10 Purisu dayun da ka man ang namansilua yang mga turuw̱ulun nang atia tung mga karsada. Yang kumpurming nagkarapanawan nirang mga tau, ya ray pinangimbitar nirang mamampasakep, maskin maraayen maskin malalain ta mga ug̱ali. Ya ray pinagsagpun-sagpun nirang pinangkelan duun tung may kumbira ang asta punuk dang pisan ta tau yang palasiu yang Adi ang pagkumbiraan.
11 “Numanyan nagpakled da yang adi ang para pangumustaen na ra yang mga imbitasiun na. Unaw̱is may naita nang sam bilug ang naa pala indi ra napagsuut ta aw̱el ang igsarakep tung kumbira. 12 Purisu dayun na rang binugnu ang inaning, ‘Ungkuy, ba tia? Ayw̱a nagpalangaasa ra ka ilem ang nagpakled taa ang naa pala india ra ka nagsuut ta aw̱el ang igsarakep tung kumbira?’ Piru indi ra enged nag̱iw̱ek-iw̱ek yang taung atia. 13 Numanyan diritsyu rang nagkalalangan yang adi tung mga turuw̱ulun na ang mag̱aning, ‘Ala, gapusun mi ra ilem yang taung atia tung kalima may kakay ang iplek tung lua duun tung makiklep. Duun da ipaugpuay mi tung mga taung pamagtarangiten ang pamagkaretket yang mga isi nirang pamagpapinitinsia,’ mag̱aning duun yang adi.” 14 Numanyan pagkatapus yang pananglit ang atia, dayun dang sinugpatan ni Jesus yang bitala nang mag̱aning, “Ay ya pa ag̱ari, durung taung nag̱aimbitar yang Dios ang magpagaem ang bug̱us tung anya, piru malaka ka ilem yang nag̱apilik na,” ag̱aaning ti Jesus.
Ti Jesus Nag̱atag̱aman Yang Mga Pariseong Papagmintiraen Tung Panuw̱al Na Sigun Tung Balayaran Tung Gubirnu (22:15-22)
Marcos 12:13-17; Lucas 20:20-26
15 Taa numanyan yang mga Pariseong naang pamagtimang mamagpadeep tung ni Jesus, namagpaag̱es da kanay ang namag̱urunta-untaan kung ya pa ag̱aring mapamintira nira ti Jesus tung panuw̱al na tung mga talimaan. 16 Purisu yang binuat nira, yang mga taung nag̱apangugyatan nirang duma may yang mga partidu ni Adi Herodes ang duma, ya ray pinanuw̱ul nirang mamagpalenget tung ni Jesus ang para mamagtalimaan tung anya. Numanyan tung pagkaw̱ut nira tung anya, dayun da nirang pinagtag̱aman ta buladas ang inaning, “Ameey, nag̱akdekan da ka yamen ang yawa anday bukli, kung indi, pagturuldukuna yang kamatuuran natetenged tung kalelyag̱an yang Dios ang yay dapat ang tumanen ta mga tau. Dispuis tung pagparadapaten mu ta bitala tung nira, anday pinilikan, kung indi, pariu-pariu yang pagterelengen mu tung nira maskin unu pay pagkabetang nira. 17 Purisu gustu ka rin ilem yamen ang makdekan kung unu pay pag̱intindi mu tung prublimang naa. Uyun basu tung katuw̱ulan yang Dios ang ta yaten ang mga Judio manggawarita pa yang nag̱ipagpagawad ni Adi Cesar tung yaten u kuntra? Ya gawaray ta u indi?” mag̱aning* 22:17 Asan da ipakakngaay nira ti Jesus tung batung panis may batung dakulu. Kung mag̱aning ang uyun, petelan da nirang pagtraidur tung nasyun nira. Kung mag̱aning ang kuntra, iugtul da nira tung gubirnu ang tanya pagbatuk.. 18 Numanyan kumus nag̱adeep dang lag̱i ni Jesus yang nag̱atima nirang atiang malain, dayun na rang tinuw̱al ang inaning, “Yamung pagpakaayen-ayen ilem, yang gustu mi tag̱amanaw ra numyung tuungun! 19 Abir ipateleng mi ra kanay tung yeen yang nigal ang atiang sam bilug ang nag̱ipagpabayad yang gubirnu,” ag̱aaning. Purisu dayun da nirang ingkel ta kuartang nigal. 20 Pagkatapus dayun dang nagtalimaan ti Jesus tung nira ang mag̱aning, “Ninu pang ityuraay ang nabtang tung nigal ang naa? Ninu pang aranay ang namarka taa?” 21 Mag̱aning ka tanirang namagtuw̱al, “Ni Adi Cesar.” Mag̱aning ka ti Jesus ang nagtimales, “Yang kumpurming ipinasuad ni Adi Cesar tung pagkabetang na, ya iintrigaay ta tung anya, pati yang kumpurming ipinasuad yang Dios tung sadili na, ya ka, iintrigaay ta ka tung anya,” mag̱aning. 22 Pagkagngel da nira tia, durung pagkabereng nira. Purisu dayun da ka ilem ang namamutwan tung anyang namagliliitan da.
Ti Jesus Nag̱atag̱aman Da Yang Mga Saduseo Ta Sug̱a Natetenged Tung Mga Patay Kung Mabui Si Kang Uman (22:23-33)
Marcos 12:18-27; Lucas 20:27-40
23 Tung kaldaw kang atii, may mga Saduseo ang ya si kay namagpalenget tung ni Jesus. Yang mga taung atia indi pamananged ang yang mga patay mabui si kang uman. 24 Numanyan mag̱aning tanira tung anya, “Ameey, may sasang urdinansang ibinutwan ni Moises tung yaten ang yang sasa unung lalii kung mapatay ang anda pay ana na, yang putul na unu yay dapat ang ipulin tung ni ipag nang nabalu ug̱ud kung maana tung anya, mapabtang dang ana yang putul nang napatay 22:24 Deuteronomio 25:5; Genesis 38:8. 25 Ipabetang ta may pitu nga laliian ang magpurutul. Yang pangulu nangasawa tung sasang baw̱ay ang pagkatapus napatay ang indi naana tung kasawa na. Pagkatapus yang putul nang duminasun tung anya ya ray ipinulin ang ipinakasawa tung ni ipag nang nabalu. 26 Numanyan maning ka tia yang nainabu tung anya pati tung pangyaklu nira ang asta ra ilem tung nirang kadaklan ang magpurutul. 27 Pagkatapus tung kauri-urian da, pati yang baw̱ay napatay ra ka. 28 Ta, kung matuud yang numyung atia ang yang mga patay mangabui si kang uman, abir, kung kaw̱utun da nganing yang uras ang atia, tung nirang pitung magpurutul, tinu pa w̱asu ay magnatis ang may kasawa tung baw̱ay ang atia, sindu parariung nangasawa-kasawa ra tung anya? Abir kung unu pay matuw̱al mu?” 29 Mag̱aning ka ti Jesus ang nagtuw̱al, “Ta, indi, asanamu rag pagkamali sigun ang indi mi ilem nag̱amaresmesan yang napabtang tung kasulatan pati yang kagaeman yang Dios kung unu pay masarangan na, ya ka, indi mi ka ilem nag̱amaresmesan. 30 Ayw̱a indiamu aningenu kipurki kung kaw̱utun da nganing yang uras ang yang mga patay pampabungkarasen da yang Dios, indi ra magkarasawaan ang uman, kung indi, mamanulad da tung mga angil duun tung langit ang indi kang lag̱i pagkarasawaan. 31-32 Dispuis pa kung natetenged tung pagpabungkaras yang Dios tung mga patay tung uri ta kaldaw ang yay midyu maliwag ang panangden mi 22:31-32a Atii kanay, tung pag̱irintindien nirang mga Saduseo, kung mapatay ra nganing yang sasang tau, pati ispiritu na papaunung da kang mapatay. Piru tung pag̱irintindien ni Ginuung Jesus, maskin patay ra yang sasang tauan yang Dios, tung pagterelengen na, bui pa ka enged ay natetenged tauan na. Anday dumang linagpakan na tia, kung indi, yang tinanguni na mismu, buien na si ka enged ang uman tung uri ta kaldaw ang para mag̱inunungay si yang tinanguni nang baklu may yang ispiritu na ang para malg̱ud da tung kaliw̱utan ang baklu ang yay pinangakuan yang Dios tung kumpurming binuat nang mga tauan na., ayw̱a, indi mi ra ka nabasa tung kasulatan yang sasang ipinaske yang Dios tung numyu ang tanya unu yang Dios ang may mga tauan tung na Abraham ni Isaac may ni Jacob§ 22:31-32b Exodo 3:6, 15, 16? Yang Dios tanya anday mga tauan nang patay, kung indi, buing tanan. Pati nganing mga tinanguni nira, damayen na ra kang buien si kang uman tung uri,” ag̱aaning duun ti Jesus. 33 Numanyan pagkagngel yang mga taung atiang buntun yang itinuw̱al ni Jesus ang atia, nangabereng da ta mupia tung palaksu yang pangatadlengan na.
Nag̱atag̱aman Si Yang Mga Pariseo Ti Jesus Ta Pagtuung (22:34-40)
Marcos 12:28-34; Lucas 10:25-28
34 Numanyan yang mga Pariseong naa, pagkabalita nira ang yang mga Saduseo anday natuw̱al nira tung pangatadlengan ni Jesus, namagsaragpun sing namag̱urunta-untaan kung unu pay dumang rimidyung sarang mabuat nira ang para mapamintira nira ti Jesus tung panuw̱al na. 35 Purisu simanyan may sam bilug tung nirang sag̱ad tung mga urdinansa ang ya si ay nagpalenget tung ni Jesus ay gustu nang talimaanen ang basi pa ra ilem ang matuung na. 36 Ag̱aaning tung anya, “Ameey, kung maimu ilem, may talimaanenu rin tung nuyu. Tung tanan ang mga katuw̱ulan yang Dios ang napabtang tung kasulatan, ay pay kalandawan na enged?” 37 Mag̱aning ti Jesus ang tuminuw̱al, “Yang pinakalandaw ya taa: ‘Pabuyukan mi ta gegma mi ti Yawi ang yay Dios ang may anya tung numyu. Yang paggeregmaen mi tung anya dapat ang tedek ang pisan tung mga kinaisipan mi ang indi ka magtenakan. Ya ra kay papruibaan mi tung tanan ang mga buat-buat mi* 22:37 Deuteronomio 6:5.’ 38 Atia yay katuw̱ulan ang pinakalandaw tung tanan. 39 Dispuis may sam bilug pang mag̱atu ka ang maning taa: ‘Gegmaan mi yang aruman mi ang katulad ka tung paggeregmaen mi tung sadili mi 22:39 Levitico 19:18.’ 40 Asan da maniel tung duruang atia yang kadaklan ang mga katuw̱ulan ang ibinutwan ni Moises tung yaten pati yang kadaklan kang ipinagpadapat yang mga manigpalatay yang bitala yang Dios ang tukaw,” mag̱aning.
Nag̱apaisip Ni Jesus Yang Mga Pariseo Kung Unu Pa Enged Ay Pinanliitan Yang Pag̱aningen Ang Cristo (22:41-46)
Marcos 12:35-37; Lucas 20:41-44
41-42 Taa numanyan kumus indi pa pamagberelag yang mga Pariseong atia, ti Jesus tanya, ya si ay nagtalimaan tung nirang mag̱aning, “Unu pay pag̱intindi mi tung pag̱aningen ang Cristo? Ninu pang kanubliay tanya?” Mag̱aning tanirang namansituw̱al, “Tanya kanubli ni Adi David.” 43-44 Mag̱aning ka ti Jesus ang nagtimales, “Ayw̱a kaya yay sinambit ni Adi David ang Ginuu na? Kipurki may sasang ipinaula yang Espiritu Santo tung anya ang maning taa yang napabtang tung kasulatan:
‘Yang Ginuuu pinag̱aning da ni Yawi ang kumarung da kanay unu tung tepad na tung tuu ang asta pamirdien na unu yang pamagkuntra tung anya ang asan da unu ipampabtangay na tung tarampakan yang kakay na 22:43-44 Mga Karantaen 110:1.’
45 Kung tanya sinambit nganing ni Adi David ang Ginuu na, ya pa ag̱aring magyaring kanubli na ka ilem? Unu pa w̱asu tung numyung pag̱intindi?” mag̱aning. 46 Atii andang pisan ay natuw̱al tung ni Jesus may san tag̱a. Purisu mag̱impisa tung kaldaw ang atii, anda ray napagpalangaas ang nagtalimaan pang uman tung anya.

*22:17 22:17 Asan da ipakakngaay nira ti Jesus tung batung panis may batung dakulu. Kung mag̱aning ang uyun, petelan da nirang pagtraidur tung nasyun nira. Kung mag̱aning ang kuntra, iugtul da nira tung gubirnu ang tanya pagbatuk.

22:24 22:24 Deuteronomio 25:5; Genesis 38:8

22:31-32 22:31-32a Atii kanay, tung pag̱irintindien nirang mga Saduseo, kung mapatay ra nganing yang sasang tau, pati ispiritu na papaunung da kang mapatay. Piru tung pag̱irintindien ni Ginuung Jesus, maskin patay ra yang sasang tauan yang Dios, tung pagterelengen na, bui pa ka enged ay natetenged tauan na. Anday dumang linagpakan na tia, kung indi, yang tinanguni na mismu, buien na si ka enged ang uman tung uri ta kaldaw ang para mag̱inunungay si yang tinanguni nang baklu may yang ispiritu na ang para malg̱ud da tung kaliw̱utan ang baklu ang yay pinangakuan yang Dios tung kumpurming binuat nang mga tauan na.

§22:31-32 22:31-32b Exodo 3:6, 15, 16

*22:37 22:37 Deuteronomio 6:5

22:39 22:39 Levitico 19:18

22:43-44 22:43-44 Mga Karantaen 110:1