13
Nepiliꞌ bekeꞌ Pinepanew de Bernabe bekeꞌ Saulo Bilang Mengengabar
1 Naꞌ, maya mengeꞌ tarus et Empuꞌ bekeꞌ mengeꞌ menunulduꞌ eset ketingtimungan et mengengandel dut lungsud et Antiokia. Kebayaꞌ na atue de Bernabe, si Simeon na pegtingkagaʼt Negro, si Lusio na tege-Sirene, si Manaen na kesingumur sampay iba et gobernador si Herodes dut Galilea, bekeꞌ si Saulo. 2 Sementaraꞌ dye in pemengempuꞌ dut Empuꞌ bekeꞌ pemegpuasa, sinugid eset kedye et Nakem et Empuꞌ, kwan, “Seririaꞌ myu de Bernabe bekeꞌ Saulo dut keradya neng pinanduꞌ ku eset kedye.” 3 Pegketbes dye nekepuasa dye bekeꞌ nenelangin, dinatun dye kedyeng mengeꞌ keremut dut duwa, indyari dye in pinepanew ne.
Pegtulduꞌ dut pulew et Siprus
4 Angkansa dinaak et Nakem et Empuꞌ, nepekenapan de Bernabe bekeꞌ Saulo dut lungsud neʼt Selusia. Indyari minewanan duntin neglayag pesurung dut pulew et Siprus. 5 Ganang nekerateng dye dut lungsud et Salamina, ipinebunayag dye beres et Empuꞌ eset mengeꞌ pegtimung-timungan neng sinagoga neng mengeꞌ Judio duntin. Kebayaꞌ dye si Juan Markus bilang ketabang.
6 Sineringkuar dyeʼt libut sengkepulewan seked dut lungsud et Papos. Neretengan dye duntin sembatung mememadyik neng Judio na pemelbaal na ya in tarus et Empuꞌ, temed diki ne. Si Bar-Jesus kenyeng ingaran. 7 Ya in iba i Gobernador Sergio Paulo, sembatung lelaki neng meutek. Pinetingkag et Gobernador de Bernabe bekeꞌ Saulo sabab gaay ye mekingeg beres et Empuꞌ. 8 Temed sinegaan dye et mememadyik na si Elimas, ingaran i Bar-Jesus eset bebresaʼt Griego, apang diki mekeandel ki Jesus itueng Gobernador. 9 Indyari nepuspus et Nakem et Empuꞌ si Saulo, na pegtingkagan gasi et Pablo, tinengtengan ye si Elimas, bekeꞌ binres et samat kwantin, kwan, 10 “Ikew yegang i Seytan! Kebanta ke et ginsan neng metignaꞌ! Ipnuꞌ ke et merinundingen bekeꞌ keyeatan! Manu takuꞌ daran mu pegpebulingkeg et keberbenaran tudyu dut Empuꞌ? 11 Tiban, meminasa dimu et Begerar naꞌ Empuꞌ! Mebleg ke et mekwit! Diki ke kebiriꞌ et telang et eldew.”
Pegketbes megtuy neresanan i Elimas na samat tinegmunan et meiitem neng kunem kenyeng mengeꞌ mata, bekeꞌ ya nenulus et mengdundun kenye. 12 Ganang nekebiriꞌ et neinabu, nengandel ne ki Jesus itueng Gobernador, bekeꞌ nengliluꞌ ya eset mengeꞌ tulduꞌ tudyu dut Begerar Jesus.
Penulduꞌ i Pablo dut Lungsud et Antiokia neng Pisidia
13 Mewanan dut lungsud et Papos, nemeglayag ne si Pablo bekeꞌ kenyeng mengeꞌ kesebeyaan dut lungsud et Perga dut probinsiya et Pampilia, temed nepeparak ne si Juan Markus eset kedye bekeꞌ negpeuliꞌ ne dut lungsud et Jerusalem. 14 Mewanan dut Perga, neglahyun dye bekeꞌ diminateng dut lungsud et Antiokia na sakup neng Pisidia. Ganang Sabbat, ating Eldew et Kepeternan, siminled dye dut sinagoga bekeꞌ nemengarung. 15 Netbes mebatsa mengeꞌ senung bagiꞌ et mengeꞌ elareʼt buuk neng Keseraan bekeꞌ et mengeꞌ tarus et Empuꞌ, negpesugid kedye mengeꞌ pegpemengendelaʼt sinagoga et mengeꞌ Judio, kwan, “Mengeꞌ ketipusdan, na baꞌ maya kew ipenulduꞌ eset mengeꞌ taaw, meres kew ne be!”
16 Angkansa timinyeg si Pablo bekeꞌ sininyalan dye na endey megibek. Kwan ye:
“Mengeꞌ tawʼt Israelita bekeꞌ mengeꞌ taaw neng lein Judio na pegempuen dye Empuꞌ, kumingeg kew! 17 Itueng Empuꞌ et tawʼt Israelita na piniliꞌ et kityung keupuꞌupuan apang megmendyaring taaw Ye. Dye in binuwat Ye et sembatung kelang bangsa sementaraꞌ megeeldeng samat taaw tumpang eset bangsa et Egipto, indyari pineliwan duntin pebiyaꞌ eset Kenyeng kelang kepengyedian. 18 Bekeꞌ sinendalan et Empuꞌ mengeꞌ senung salaꞌ dye, sasat dye pegpepanew-panew dut kelnangan seled na samat epat neng pulung teun. 19 Pegketbes tepuen et Empuꞌ pitung bangsa eset lugtaꞌ et Kanaan, bekeꞌ binggey Ye itueng lugtaꞌ neng mengeꞌ atin taaw eset Kenyeng taaw neng Israel bilang pusakaꞌ dye. 20 Neinabu atin dut seled na samat epat neng gatus limampuluꞌ neng teun.
“Pegketbes binggeyan kedye et Empuꞌ et mengeꞌ memimisara seked et timpu ki Samuel naꞌ tarus et Empuꞌ. 21 Indyari nemeneew dye et surutan, binggey kedye et Empuꞌ sembatung lelaki mewanan eset tutusan i Benjamin, si Saulo na yegang i Kis. Negsurutan si Saulo seked epat neng pulung teun. 22 Indyari ganang ya in inugad et Empuꞌ, pinesubli si Surutan Dabid apang megsurutan eset kedye. Angkansa kwantin pesebanar et Empuꞌ tudyu eset kenye, ‘Nebiyanan ku ki Surutan Dabid na yegang i Jesse lelaking kuyun et atey ku, sembatung lelaki na panyap metuman eset ginsan neng pegtehagan ku.’
23 “Mewanan eset tutusan et lelaki neng itue, binggey et Empuꞌ dut bangsa et Israel si Jesus, kenyeng tinangeꞌ na Mekepemawiꞌ. 24 Mura diminateng si Jesus, epegtulduꞌ i Juan eset ginsan et taaw dut sengkebengsaan et Israel na teyen megmendyaring pegsusunan na telikuran itueng kedyeng mengeꞌ keselaan bekeꞌ megpebewtismu. 25 Ganang megketbes ne pegbubuwaten i Juan, sinugid ye dut mengeꞌ taaw, kwan, ‘Sinu be takuꞌ aku eset kira-kira myu? Lein lang aku ating Mememawiꞌ na pegtegeyan myu. Temed ya megderateng na pesusunud ne eset daken. Indyari diki aku merapat megmendyaring misan tegeugad mene et tampaꞌ Ye samat buwaten et uripen.’
26 “Mengeꞌ ketipusdan ku neng mawaꞌ dut duguꞌ i Abraham, bekeꞌ eset mengeꞌ taaw neng lein Judio na pengempuꞌ dut Empuꞌ, kityu key pinebitan et abar ne itue petudyu dut kepuwasan. 27 Kaya lang pegkilelanen et mengeꞌ megeeldeng eset lungsud et Jerusalem bekeꞌ kedyeng pegibuten na si Jesus itueng Mememawiꞌ dinaak et Empuꞌ. Kaya dye gasi pegpikiren mengeꞌ teked et mengeꞌ tarus et Empuꞌ na pegbetsaen kede Eldew et Kepeternan; temed dye key gasi nekepetuman et peneked na atin ganang betangan dye et kepeteyan si Jesus. 28 Megdemikian misan dye in kaya lang meget neng keterangan apang ya in dusaen et kepeteyan, pegtewen dye nega ki Pilato na ya in ipepatey. 29 Indyari ganang metuman dye ne ginsan neng nesusurat petudyu eset kenye, maya mengeꞌ taaw na insiꞌ dye ya dut krus et kayu bekeꞌ limbeng dye ne eset gieb et batu. 30 Temed ya in binyag peuliꞌ et Empuꞌ! 31 Indyari dut seled et mekansang neng eldew nepebiriꞌ eset mengeꞌ nememayaꞌ kenye ganang ya in siminurung ne dut lungsud et Jerusalem mewanan dut probinsiya et Galilea. Tiban dye ne in mengeꞌ saksiꞌ ye eset kityung mengeꞌ tawʼt Israelita.
32 “Indyari atuꞌ kay apang ipebunayag eset dimyu itueng mengeꞌ Menungang Abar. Itue ne mengeꞌ tinangeꞌ et Empuꞌ eset kityung mengeꞌ kegunggurangan, 33 na kenyeng tinuman eset kityu neng tutusan dye ganang biyagen ye peuliꞌ si Jesus. Itue ne nesurat eset ikeruwang Kanta, kwan,
‘Ikew daken neng Yegang, tiban Aku mengdyaring dimung Amaꞌ.’* 13:33 Kanta 2:7.
34 Pesalan et pegkebiyag peuliꞌ eset kenye apang diki mekelabay et pegkeburuk, kwantin gasi tinangeꞌ et Empuꞌ dut mengeꞌ taaw Ye, kwan,
‘Ibgey ku dimyu pasek metignaꞌ bekeꞌ meerepeng peruntungan, na tinangeꞌ ku ki Surutan Dabid.’† 13:34 Isaias 55:3. Atin tinangeꞌ i Empuꞌ ki Surutan Dabid tagnaꞌ tiꞌ, na maya upuꞌ ye megyegang dut timpu surungan na memegbeg dut mengeꞌ tawʼt Judio ngian-ngian.
35 Indyari sinugid gasi dut ibang Kanta i Dabid, kwan,
‘Diki mu itugut na mekerasa et pegkeburuk dimung pasek metignaꞌ.’‡ 13:35 Kanta 16:10.
36 Ganang metuman i Surutan Dabid itueng sedseleran et Empuꞌ eset kebiyagan ye, ya in natey bekeꞌ limbeng eset seled lelbengan et kenyeng mengeꞌ kenggurangan bekeꞌ nekelabay et pegkeburuk. 37 Segwaꞌ si Jesus na binyag peuliꞌ et Empuꞌ na diki nekelabay et pegkeburuk. 38 Angkansa mengeꞌ ketipusdan, merapat na mesewran myu teyen, na pegtulduꞌ eset dimyu na itueng pegpeampun et keselaan pebiyaꞌ et kebuwaten i Jesus. 39 Indyari ginsan neng mengandel eset kenye pegempunen eset ginsan neng keselaang diki mekepegampun eset dimyu pebiyaꞌ eset pegtuman et Keseraan binggey ki Moises. 40 Angkansa meginget kew apang diki meinabu eset dimyu itueng sinugid et Empuꞌ pebiyaꞌ mengeꞌ tarus Ye, 41 kwan dye,
‘Kira-kiranaꞌ myu, kemyung mepengdupang!
Memeknegan kew bekeꞌ medusaan sampay mepatey!
Sabab buwaten ku eset dimyung ketimpuan,
sembatung ginis na diki myu endelen,
misan maya ne menuturan itue eset dimyu!’ ”§ 13:41 Habakuk 1:5.
42 Ganang megliliwan neʼt sinagoga si Pablo bekeꞌ si Bernabe, ginayat dye et mengeꞌ taaw na meres peuliꞌ pasal eset mengeꞌ indeginis na itue eset sumunud ne Eldew et Kepeternan. 43 Pegketbes et tingtimung, nemenelundug kire Pablo bekeꞌ Bernabe mekansang neng Judio bekeꞌ negayat eset egama et Judaismo. Negberes eset kedye itueng mengeꞌ bibilinan de Pablo bekeꞌ tinulduan dye na megpelahyun eset pengebiyagan neng sugat eset redyikiꞌ et Empuꞌ.
44 Ganang siminunud Eldew et Kepeternan, lengku ginsan neng mengeꞌ taaw eset lungsud in netimung ne apang kinggen beres et Empuꞌ. 45 Nemengimbeng ne mengeꞌ tawʼt Judio ganang nebiriꞌ dye nemegsitsiet neng mengeꞌ taaw, angkansa nileew dye bekeꞌ binelebagan ginsan neng pegsugiren i Pablo.
46 Temed mekseg na sinugid de Pablo bekeꞌ Bernabe, kwan, “Dut dimyu mena merapat ipebunayag beres et Empuꞌ. Pigay sinikwey myu ne itue, bekeꞌ inukum myu dimyung bilug na diki merapat eset biyag na kaya seskeran, angkansa sumurung kay dut mengeꞌ lein Judio apang mengabar itueng Menungang Abar. 47 Sabab kwantin tinahag damen et Begerar,
‘Binetang ku ikew na megmendyaring siluꞌ et mengeꞌ tawʼt lein Judio apang mepebunayag mu kepuwasan ku seked dut kepuspus et dunyaꞌ.’ ”* 13:47 Isaias 49:6.
48 Ganang mekingeg itue mengeꞌ tawʼt lein Judio, nenep dye bekeꞌ megbantug dut Empuꞌ sabab eset beres Ye. Bekeꞌ ginsan dye ne nepiliꞌ et Empuꞌ apang maya biyag na kaya seskeran, nemengandel dye ne.
49 Angkansa liminatap eset sengketelingkepaʼt kelugtaan itueng beres et Empuꞌ pasal ki Begerar Jesus. 50 Temed sinutsutan et mengeꞌ tawʼt Judio na kaya mengandel mengeꞌ kelilibunang meinempuen eset Empuꞌ bekeꞌ kilala dut keneldaman, megsepantun gasi mengeꞌ pegibuten neng kelelekiaʼt lungsud, apang ineriwaraꞌ dye de Pablo bekeꞌ Bernabe, pegketbes pineugad dye eset lugtang atin. 51 Angkansa tinultug et duwa in tehuk eset kedyeng mengeꞌ tiked bilang saksiꞌ atu eset mengeꞌ tawʼt esentin, indyari dye in siminurung ne dut lungsud et Ikonio. 52 Nebaha neʼt enep bekeꞌ et Nakem et Empuꞌ mengeꞌ mengengandel eset lungsud Antiokia.