4
Yesəw lə ndə jaka tsa Hyalaa
(Mt 4:1-11; Mk 1:12-13)
1 4:1-2 Mt 6:16-17; Lk 4:18; Ebr 4:15Ma ləy hwəm sa mananati məndi *batem kaa Yesəw kwa həl Zhərdeŋ ki na, mbaꞌa zhəghəkəvay, paf nəfə tsa ci təhəy va *Safə tsa Hyala ɗewɗew tsa. Dza Safə tsa va, mbaꞌa pəməghə dzəmbə gamba. 2 Hi faɗə mətsəkə ghəci mənti mbə gamba va, war mbə həərə *ndə jaka tsa Hyala. Səəkə shi zəmə kwa miy ci nehem mbə hi tsa va gwanayəw. Ma lə hwəm sa kərəta vici faɗə mətsəkə na va ki na, mbaꞌa ma ꞌwati ghəranci. 3 Ma kə ndə jaka tsa Hyala kaa ngəci na: «Ndata Zəghwə Hyala nza ghay, gəzanci kaa hakwə tsa, a ghəci zhəghəy ka shi zəmə, a gha zəməshi» kə. 4 4:4 Nəw 8:3Ma kə Yesəw kaa zləɓanci na: «Ma kə kwəma tsasliti məndi mbə Zliya Hyalay: “Ka nzəyəy ndə tə hiɗi kwataka lə shi zəmə gwaꞌa tsəghaw” kə» kə Yesəw.
5 Sa nay ndə jaka tsa Hyala shaŋ ghəci ta mbay Yesəw dza kwa nava bəla na, dza na pəm pəməghə dzəmə pətsaa gwəramti yakəyakə. Sa pəməghə na na dza na nzaꞌjəw, canamti məlməhi tə hiɗi gwaꞌa gwaꞌa lə mezhizhəy sləkəshi. 6-7 4:6 Mt 28:18; Zhŋ 12:31Ma kə ngəci na: «War mbaꞌa pə gha tsəfəkwəŋa kwa kwəma yay, ta ndaŋa kwal tsaa sləkə məlməhi va, lə shi mbə shi va dzee, mbə dəvə gha dza ghəshiy nza gwaꞌa gwaꞌa. Sa nzana shi va gwanashiy, kaa ngəra ndarashi məndi mbə dəvee. Yən kwərakwəy, e mbay ɓanavəshi kaa ntsa ɗee ɓanci shi» kə. 8 4:8 Nəw 6:13; 5:9Ma kə Yesəw kaa ngəci na: «Ma kə kwəma tsasliti məndi kwa Zliya Hyalay: “War kwa kwəma Hyala gha sləkəŋa, pə gha dzaa tsəfəkwə, war kaa ngəta pə ghaa ghəra sləni kwətita ya hwəmɓa” kə məndi» kə Yesəw.
9 Ma sa nay ndə jaka tsa Hyala shaŋ ghəci ta mbay Yesəw dza kwa nava bəla diɓa na, dza na mbaꞌa pəməghə Yesəw dzəmbə məlmə Zherəwzalem, mbaꞌa pəməghə dzəmə ghən *ciki Hyala. Ma kə kaa Yesəw na: «Ndata Zəghwə Hyala nza ghay, ndəɓəvaa dzəghwaa dzəti hiɗi. 10 4:10-11 Cem 91:11-12Sa nzanay a məndi tsasliti kwa Zliya Hyala: “Ta ghwənikə ka kwal nzə dza Hyala ta səəkə ta ndəghwəŋa” kə məndi. 11 Ma kə məndi diɓay: “Ma nza ghəshi kaꞌwəŋa lə dividivi shi va nəghətaa hakwə gwəlahantaa tə səɗa gha” kə məndi» kə. 12 4:12 Nəw 6:16Ma kə Yesəw ngəci na: «A Zliya Hyala gəzəkə diɓa, a kəy: “Əntaa gha dzəghə nighə kwəma Hyala gha sləkəŋa ma” kə məndi» kə Yesəw.
13 4:13 22:3, 31Ma sa kəɗamti ndə jaka tsa Hyala dzəghə həərə Yesəw lə tsəhwəli ghənghən ghənghən ɗaŋ tsəgha ki na, dza na, mbaꞌa dzay tə nava vici di, ta ndəghə nahwəti vici.
Yesəw gha sləni ci tə hiɗi ka Galile
(Mt 4:12-17; Mk 1:14-15)
14 4:14 4:18Ma ləy hwəm kwəma va ki na, dzəghwa Yesəw mbaꞌa zhəghəghəvay zhiti hiɗi ka Galile. Paf nəfə tsa ci təhəy lə bərci ɓanavə *Safə tsa Hyala ɗewɗew tsa. Dzəghwa zləŋ məlmə slən tsa ci dzay. 15 War ə ghəciy ɓəni kwəma Hyala kaa mbəzli dzar mbə ceker ɓasəva *ka Zhəwifə, ka fal mbəzli gwanashi.
Zləɓati kwəma Yesəw mbəzli ka Nazaretəw
(Mt 13:53-58; Mk 6:1-6)
16 Dzəghwa Yesəw mbaꞌa dzay dzəmbə məlmə Nazaretə, məlmə kəli na mbə. Ma sa səəkəta *vici dəkəva ka Zhəwifə na, dza na mbaꞌa dzəmbəy dzəmbə *ciki ɓasəva tsa shi va, njasa sənaɓəy na mbə dzəmbə. Ma sa tsəhəy na, mbaꞌa garəy ta jangə Zliya Hyala. 17 Dzəghwa mbaꞌa məndi vəlanavə zliya tsasliti *Ezay ndə gəzə kwəma Hyala. Ma sa ɓəvə na na, mbaꞌa palamti, dza na mbaꞌa kəsata kwəma mbəɓa tsasli tsasli naa dzəkən ghən tsa ci. Kə ka jangə kwəma va, ma kə na:
18 4:18-21 1:68 4:18-19 Ezay 61:1-2; Mt 11:5; Lk 7:22 4:18 1:35; 3:16, 22; 4:1, 14; 10:21; 24:49; Mt 1:18, 20; 3:11, 16; 4:1; 12:18, 28, 31-32; 28:19; Mk 1:8, 10, 12; 3:29; SləniKY 1:2, 5, 8; 2:4, 17, 18«A *Safə tsa Hyala kənee, ə tsəhavəra na ta gəzanshi
Yəwən kwəma wəzə na kaa ka ndərma.
Ə ghwənara na ta gəzanshi pəli tsa shi kaa mbəzli kwa fərshina,
lə ta ghwənanamti mətsəhi ghwəlefesli.
Zhini mbaꞌa ghwənara ta mbalamti mbəzli sanshim ngəraꞌwə.
19 4:19 SləniTaH 25:10Mbaꞌa ta gəzanshi kaa mbəzli, nza ghəshi mbəə sənay,
a vəghwə tsa dza Hyalaa mbəlishi ti səəkəy» kə.
20 Ma sa jangamti Yesəw kwəma va tsəgha na, dza na mbaꞌa zhiniy paray zliya va. Mbaꞌa ɓanavə kaa ntsaa ghəra sləni mbə ciki ɓasəva tsa va. Ma sa ɓanavə na na, das nzəyəy mənzəy ta ɓananshi shiy. Mbəzli tiɓa ghalaɓa mbə ciki ɓasəva tsa va gwanashi na issə, ghəshi fati mətsə tə Yesəw, ka nighə. Ka ndəghə kwəma dza na ta gəzanshi. 21 Dzəghwa ki, ma kə Yesəw ngəshi na: «Kwəshala tə zliya na na jangəhwee sənzənvay, a nava kwəma mənta ndatsə. Ghala pətsaa fa ghwəy va yən mbə jangə məniva na» kə. 22 4:22 Zhŋ 6:42Ma sa favə ghəshi kwəma gəzəkə Yesəw va na, tərəŋw ghənzə təɓanatishi gwanashi. Ma kə ghəshi na: «Kay, kwəma gagaa nava kwəma wəzə tsa nzəw, zəghwə *Zhezhefə va sasa tsəy?» kə ghəshi.
23 Ma kə Yesəw ngəshi na: «Ka dza ghwəy bashəhwə gəzəkəra kwəma nja kwa fir taa nzaw. Ma dza ghwəy niy: “A ndə mbəlipə, ca mbəliti ghən tsa gha kwərakwə kəshi” dza ghwəy ni. Zhini a pə ghwəy taa ni ngəra diɓa na: “Ya gəla shiy mənəhwə gha va tə hiɗi ka Kapernahwəm, favə ghəyəy, məntishi tsəgha tikə mbə na gha na məlmə kwərakwə di” dza ghwəy ni» a kə Yesəw. 24 4:24 Zhŋ 4:44Zhəghwa, ma kə ngəshi diɓa na: «Ə gəzaŋwəy ya, ta na navay, tsəgha na, ndə tiɓa ya kwətiŋ mbə ka gəzə kwəma Hyala mbaꞌa məndi zləɓati kwəma ci, ka fə bamaa dzəti mbə məlmə yakə məndiw. 25 4:25 1Mezh 17:1, 8-16Zhini diɓa e gəzaŋwəy kwagwaꞌay, mbəradzə ghala vəghwə tsa *Eli ndə gəzə kwəma Hyalay, ɗaŋ niy nza miꞌi mbəreketi tə hiɗi ka *Izərayel. Ghalaɓay, tərəŋw niy nza ma tə hiɗi va, sa niy nzəməy ma van mbə piya mahkan mbaꞌa tir kwaŋ. 26 Ya tsəgha niy nza miꞌi mbəreketi tə hiɗi ci va ɗaŋ mbə may, niy ghwənəghə Eli Hyalaa dzakə ghi tsa nahwəti ya kwətiŋ ti shi, ta kəəti ghəciw. War dzakə ghi tsa nahwəti mali mbəriy kama tə hiɗi shi, niy ghwənəghə na Eli. Mali vay, mbə məlmə Sarepəta niy nza na, tə hiɗi ka Shidaŋw. 27 4:27 2Mezh 5:1-14Ya ghala vəghwə tsa ndə Hyala Elizhe kiy, ɗaŋ niy nza ka dərna tə hiɗi ka Izərayel ghəshi ni ci hiɗi. Ya tsəgha niy nza ka dərna ɗaŋ tə hiɗi ci vay, niy mbəlanti tsahwəti Elizhe ti shi ya kwətiŋəw. War *Naaman, tsahwəti ndə dərna tsaa səəkə tə hiɗi Shiri na saa niy mbəlanti na» kə.
28 Ma sa favə mbəzliy ɓasəshi va mbə ciki ɓasəva tsa va kwəma gəzə Yesəw va tsəgha na, mbaꞌa nefer shi satishi gwanashi mbəɓa. 29 Dza ghəshi rəərə ghəshi satishi, tasl ghəshi kəsəvə Yesəw, ka mbahəə səvəri mbə məlmə, sa mbahəkəvəri ghəshi na, mbaꞌa ghəshi dzəməshi liy dzəti ɗal pətsa ləy ghəshi va məlmə shi va ti. Ta mbə ghəshiy tsəkway səəkə mə pətsa vaa dzəti ngwəla, ta məti ghəci. 30 Ma dza Yesəw naci ki na, liweɗ səvəriy mbə shi, ka dzay.
Yesəw ghəshi lə ntsa sanci gazlaka ngəraꞌwə
(Mk 1:21-28)
31 Dzəghwa Yesəw mbaꞌa dzay dzəmbə məlmə Kapernahwəm, tə hiɗi ka Galile. Sa tsəhəy na mbəɓa na, dza na ka ɓəni shiy ghəci kaa mbəzli mbə *ciki ɓasəva tsa ka Zhəwifə fəca *vici dəkəva. 32 4:32 Mt 7:28-29Ma mbəzli tiɓa ki na, mbaꞌa shi ɓananshi na va səəvəri məhərli shi. Sa nzana lə bama ti ghəci gəzə kwəma kaa mbəzli.
33 Mbaꞌa tsahwəti ndə niy nza tiɓa mbə ciki ɓasəva tsa va, lə gazlaka ꞌyahəꞌyahə na mbə ghən ci. ꞌWakəvə ntsa va tsəgha tapə ta ꞌwaŋə, zlaŋzlaŋ, ma kə na: 34 4:34 Mk 3:11«A Yesəw, ndə ka Nazaretə tsa, ta njaa ɗi gha lə ghəya? Ta zantəŋəy səəkə gha shəkəna? Ma na neyey, e sənaŋa wəzə. Ghay, ntsa ɗewɗew tsa ghwənay Hyala nza gha!» kə. 35 Dza Yesəw mbaꞌa ꞌyamanakə cihə kaa gazlaka mbə ghən ntsa va va, ma kə na: «Ɗekəɗekə pə gha. Ə pə ghaa səvəri mbə ghən zal tsa, mbala kərakə» kə. Ma sa gəzəkə Yesəw kwəma va tsəgha na, ꞌwakəvə gazlaka va tsəgha, mbəriv fati zal tsa va tə pi tiɓa kwa kwəma mbəzli gwaꞌa. Mbaꞌa səvərita mbə ghən ntsa va. Shaŋ ta mananati shiy kaa ntsa va gar zhanci ghənzə mbə səvəri mbə ghən ci.
36 Ma sa nata mbəzliy nza tiɓa gwanashi nava kwəma ki na, mbaꞌa mananatishi maɗaŋa. Dza ghəshi ka gəgəzə kwəma kwa jipə shi, ma kə ghəshi na: «Wa slən tsa na tsətsə na na kwəma kia? Njaa mbay tsatsa ndəə gəzanakə kwəma kaa gazlaka lə gwəlaŋ, dza mbaꞌa hwəta səvəri mbə ghən ndəə zlayaa?» kə ghəshi. 37 Dzəghwa ki war kwəma Yesəw məndiy sla tə hiɗi va gwaꞌa gwaꞌa.
Kar Yesəw lə ka zəlghwə ɗaŋ
(Mt 8:14-17; Mk 1:29-34)
38 Ma sa dza Yesəw na, mbaꞌa səvəriy ghalaɓa mbə ciki ɓasəva tsa va, mbaꞌa dzay dzakə ghi tsa Shimaŋw. Dzakə na na, shiy Shimaŋw tiɓa gwərapəta dalala məhəni, ndəɓa ghwə, pə gha vəgha nzə. Dza mbəzli ka cəꞌwə Yesəw a ghəci mbəlanti. 39 ꞌWakəvə Yesəw ki, gəlaŋ gəlaŋəy kən mali va. Dza na ka gəzanci kwəma ghəci kaa zəlghwə tsa va lə gwəlaŋ, a ghəci səvəriy mbə vəgha mali va. Sa gəzanakə Yesəw kwəma tsəgha na, dza zəlghwə tsa va mbaꞌa səvəriy mbə vəgha mali va. War ghwəla tsəgha na, nzaꞌjəw ghənzə kafəta ka dza ta ɓanshi shi zəmə.
40 Ma sa pəkwəta vici ki na, dzəghwa məndi ɓasə ɓasə məndi ɓasanakə nihwəti ka zəleghwer ghənghən ghənghən. Dzəghwa Yesəw, mbaꞌa fafanakənshi dividivi ci kwətiŋ kwətiŋ tsa shi gwaꞌa. Dza ghəshi, kwəriŋ kwəriŋ ghəshi mbəlishi gwanashi. 41 4:41 Mk 3:11-12Ɗaŋ gezlekiki səvərishi mbə ghən ka gezlekiki ɗaŋaŋ mbə mbəzli va, kala ngwəmə lala ghəshi mbə səvəri. Ma kə ghəshiy ni na: «Gha na Zəghwə Hyala. Gha na Zəghwə Hyala» kə ghəshiy ni. Ka Yesəw dza na, ka naɓəshi lə gwəlaŋ. A ghəshi catavashi kala gəzə ma kwəma. Sa nzana, ma gezlekiki va na nashiy, a ghəshi sənay ghəci na *Kəristəw Ntsa tivə Hyala, kə ghəshi.
Yesəw tə hiɗi ka Zhəwde
(Mk 1:35-39)
42 Ma tə way pi mekəshi na, mbaꞌa Yesəw kafəy səvəriy mbə məlmə Kapernahwəm, ka dzay dzəti gamba kərakə lə mbəzli. Dza mbəzli ɗaŋaŋ, mbaꞌa ghəshi kafəshi, ka papala, dza ghəshi ndəs ghəshi kəsay. Ma sa kəsay ghəshi tsəgha na, kala zhini ghəshiy ɗi ghəciy zlashi ta dzay ghwəla. 43 4:43 11:2Ma kə Yesəw kaa ngəshi naci ki na: «Wəzəɓa dzee na ta gəzanshi Yəwən kwəma wəzə naa dzəkən sləkə tsa dza Hyala ta sləkə mbəzli, kaa mbəzli mbə nihwəti məlməhi kwərakwə. Sa nzanay, ghənzə na kwəma ghwənikəra Hyala ti» kə.
44 Dza na mbaꞌa dzay, ka gəzanshi kwəma Hyala kaa mbəzli dzar mbə ceker ka *ka Zhəwifəə ɓasəva tə hiɗi ka Zhəwde.
4:1 4:1-2 Mt 6:16-17; Lk 4:18; Ebr 4:15
4:4 4:4 Nəw 8:3
4:6-7 4:6 Mt 28:18; Zhŋ 12:31
4:8 4:8 Nəw 6:13; 5:9
4:10 4:10-11 Cem 91:11-12
4:12 4:12 Nəw 6:16
4:13 4:13 22:3, 31
4:14 4:14 4:18
4:18 4:18-21 1:68
4:18 4:18-19 Ezay 61:1-2; Mt 11:5; Lk 7:22
4:18 4:18 1:35; 3:16, 22; 4:1, 14; 10:21; 24:49; Mt 1:18, 20; 3:11, 16; 4:1; 12:18, 28, 31-32; 28:19; Mk 1:8, 10, 12; 3:29; SləniKY 1:2, 5, 8; 2:4, 17, 18
4:19 4:19 SləniTaH 25:10
4:22 4:22 Zhŋ 6:42
4:24 4:24 Zhŋ 4:44
4:25 4:25 1Mezh 17:1, 8-16
4:27 4:27 2Mezh 5:1-14
4:32 4:32 Mt 7:28-29
4:34 4:34 Mk 3:11
4:41 4:41 Mk 3:11-12
4:43 4:43 11:2