Baluwa ya Mwaluko ya
Petili
Chilongole
Baluwa ya Petili ya mwaluko nayandichigwa na mtumigwa Petili. Petili nakaluka kwandika baluwa ya heye kwa kulonga, heye ka whaani na munhu wachi kangumwandichila. Nakandika baluwa kwa weng'ha wanhu walingumkunda Kilistu wasambaluche kuli isi yeng'ha na mala nyinji kuli baluwa ayi nakawachema, hewo wajenzi (1 Petili 1:1, 17; 2:11). Kwa vila baluwa ayi iwhana na yila baluwa ya mtumigwa Paoli nayawandichile Waefeso, na kwa mbuli ayi wenji wangukunda kota baluwa ya mwaluko ya Pitili nayandichigwa mhela loimalile kwandikwa yila baluwa ya Waefeso hali mhela wa makumi sita na gahano loyavumbuche Yesu. Petili nakandika baluwa ayi kulawila muji wa Loma, koyaichemile Babiloni (5:13).
Petili nakalonga kota, nakandika baluwa ayi kwa chiwalo cha “Kuwakangaza hemwe na kutawiza kota awu ndo utambichizo wa kukomya wa Nguluwi” (5:12). Kuna kiwhana kwinji kuli baluwa ya mwaluko ya Petili sula ya 2:11-3:7 na Waefeso sula ya 5:18-6:9 na Wakolosai sula ya 3:18-4:6. Zeng'ha azi zidatu zangulonga mbuli ya vila wanhu vyowalinguganigwa kikali kuli ivyazi na kuwahulichiza goya vilongozi. Kahi kanguwakangaza nhumbula wanhu walingumkunda Kilistu kwimilila magazo kwa vila Kilistu kahabehi kuhiluka (4:1).
Gali Mgati
Petili kanguwalamsa walanguswa (1 Petili 1:1-2).
Hamba kanguta malumbo Nguluwi kwa ulohozi woyalingihanza hamwe na ulohozi ndo uwele na mana ng'hulu ng'hatu kwa ukomu wa hewo (1 Petili 1:3-2:10).
Kahi kanguwalajiza weng'ha walingumkunda Kilistu kikala goya mli isi ayi na kulonga vinhu vinji viwalapa wanhu kikala goya kota vila mlume na mche wake na mpogozi na mkulu wa heye (1 Petili 2:11-4:11).
Kulawa baho Petili kanguwakangaza nhumbula hewo kwimilila howofikwa na magazo (1 Petili 4:12-5:11).
Hamba kangugomanyiza baluwa ya heye (1 Petili 5:12-14).
1
1 Heni Petili mbele mtumigwa wa Yesu Kilistu, ndanguwandichila hemwe mhaguligwe na Nguluwi, muwele ngikala kota wajenzi msambaluche ako Ponto na Galatiya na Kapadokia na Asiya na Bisuniya. 2 Kulawila katali Nguluwi Mhaza nakawazela na nakawahagula hemwe kota navyoyaganile heye yuye na mditwa wanhu mwelile kukolela mijito ya Muhe Yelile, muwe mumhulichiza Yesu Kilistu na kwelizwa na danda ya heye. Ndanguwalandilani kunoga kwa Nguluwi na kikala goya kwinji.
Kitumbila kwimile nzinzili
3 Yatogoligwe Nguluwi na Mhaza wa Mkulu wa hetwe Yesu Kilistu! Kwa isungu lya heye likulu natupegwa ukomu unyale, leka tupegwe utumbilo uwele na ukomu, kwa kukolela kuzilipuka kwa heye Yesu Kilistu, 4 na ahyo, twangubeteza kupegwa mbuli zila zinojile ziwele Nguluwi nakawawichila wanhu wa heye. Ako kilanga, kuwele mbuli azo hazikola hebu, ne kuwifigwa au kubilabila. 5 Hemwe muwele kwa makundo mwangwamilwa goya kwa mong'ho wa Nguluwi kwa chiwalo cha kubochela ulohozi ulinguya mbaka mwiso mwa mhela.
6 Msangalale kwa chiwalo cha mbuli ayo, hanga sambi, kwa hado hela, yowagana kisinza kwa chiwalo cha majezo gali vinji. 7 Majezo gawele chiwalo cha heye kukundiza makundo ga hemwe. Na zahabu yiyo ilingujezigwa kwa chiluli, nayo yanguwifigwa, kahi na makundo ga hemwe, gawele ganojile kusinda zahabu, igana gajezigwe, leka iwe yimile nzinzili. Aho mwiso kuwe na lutogo na ukulu na kudumbigwa zuwa lila Yesu Kilistu hoyogubuligwa. 8 Hemwe mwangumgana, hanga hamnamona na mwangumkunda hanga hamlingumona sambi. Ahyo, mwangusangalala ng'hatu kwa usangalalo ukulu haulingusimilwa. 9 Kwa vila mwangubochela chonolo cha makundo ga hemwe, uwele ndo ulohozi wa ukomu wa hemwe.
10 Waloli wa Nguluwi nawasakula sakula na kulolalola ng'hatu, na hewo nawalavya uloli wa isungu lya Nguluwi nauwele wompegwa hemwe. 11 Nawajeza kuvizela mhela wachi na hanili, mhela woyaulajile muhe wa Kilistu loyawele mgati mwa hewo, yalonjile mbuli ya magazo gomfika Kilistu na ukulu ukuya. 12 Nguluwi nakawagubulila kota mbuli azo nahaziwele za hewo wawo, ila nawagaditila mijito mbuli zao kwa chiwalo cha hetwe, gawele sambi gadamligwa kwa hemwe kulawa kwa wala wasenga wowadamlilani Mbuli Inojile kwa ludali lwa Muhe Yelile yalajizwe kulawila kilanga. Mbuli azo na wahilisi wa kilanga wangugana kuzizela.
Kikala welile
13 Ahyo, lelo, mwime goya ng'hatu na kikala meho kudita chinhu choneche. Muwiche majesa na kitumbila kwa hemwe kwesa kuli isungu lya Nguluwi lila wompegwa mhela Yesu Kilistu hoyokoneka. 14 Hemwe wana wa Nguluwi wawele nakinamiza, mleche kukunda ng'o kuwinza kahi maya gehile gomuwele nago mhela lomuwele hamvizelele kukomya kumlapa Nguluwi. 15 Ila mwanguganigwa kuwa mwelile kuli madito ga hemwe geng'ha, kota vila Nguluwi yawachemeni vyoyawele Yelile. 16 Maandiko gangulonga, “Muwe mwelile kwa vila heni nda yelile.”
17 Homumlanda Nguluwi mwangumchema Mhaza, lelo, mvizele kota heye komtagusa chila yumwe kwa kuwinza madito ga heye, ne kubagula. Ahyo mtumiye mhela wa hemwe uponile aha hali ujenzi kuli kwa kumdumba heye Nguluwi. 18 Mina mwanguvizela kota hemwe namgomboligwa kuli madito ga hemwe gehile kulawila kwa wasekulu wa hemwe. Ila nahamgomboligwe kulawila kwa vinhu vilinguwifigwa, kwa sendi au zahabu, 19 ila kwa danda ya Kilistu iwele inojile ng'hatu, yawele kota mwanaing'holo nayawele hela wihe na idowa. 20 Heye nayali yahaguligwe na Nguluwi mhela isi naing'hali lumbigwa, nakagubuligwa mazuwa aga ga mwiso kwa chiwalo cha hemwe. 21 Kwa kukolela heye, mwangumkunda Nguluwi yamzilipule na kumha ukulu, ahyo kwa makundo na utumbilo wa hemwe wa ga kwa Nguluwi.
22 Lelo, kwa kuhulichiza kukomya, hemwe mweliza muhe wa hemwe na kuwagana wayenu ne kuwa hela udesi, ila migane kwa nhumbula yeng'ha yelile. 23 Mina mpondigwa lwa keli kwa kukolela ulonzi wa Nguluwi uwele ukomu mazuwa gose, nahaiwele kulawila kuli nyhadikwa ilingubagama, ila kulawila kuli nyhadikwa yohambe ibagame. 24 Kota Maandiko Matakatifu vyogalingulonga,
“Chila munhu ndo kota misolo,
na ukulu wa heye weng'ha ndo kota uluwa.
Misolo jikalaga na uluwa wake wangugwa.
25 Ila ulonzi wa Mkulu wangikala mazuwa gose.”
Ulonzi awo ndo Mbuli Inojile yila idamligwe kwa hemwe.