27
27:1-12 Pollo Sipine Romo Pumbe Purumu Temanemo
‘Olio sipine kolea Italli poropinji pamili.’ ningulie niringimuni, Pollo kinie ka yembo lupe mare kinie ami ye wane anderete nokorumu ye Julliasi “Nokou.” ningu siringi. Julliasi yu Romo Gapomano Ye Paa Awili Kumbine Sisamonga ami ye te. Kolea Aramitiamo sipi te, kolea Esia poropinji nomu kélona taono lemomanga pumbe terimu, aku sipine olio ola pupu, nomune pumolo purumulu. Kolea Tesallonaika ye Arisitakasi pea purumulu.* Ungu pulumu inie yakondo 16:10*. ⸤Kolea Tesallonaika Masedonia poropinjine lierimu taono te.⸥
Ipulueli-oukundu kolea awili Saidono purumulu. Akune Julliasini Pollo kondo kolopa, ‘Yunge pulu lemo yembo ya molemelemane yu nokoko, yu molo tolemo melema liku tapondoko siengi kene,’ nimbe “Eno kano-pou.” nirimu. Kolea awili Saidono mundupu siye kolopo sipine altopo pupulie, poporomene sipi kumbikundu topa meli yando orumu kulu kelepo makaye tepo kolea Saipirasi anjokondo purumulu. Nomu kusana we pupulie, kolea Sillisia poropinji kinie Pambillia poropinjiselo mundupu siye kolopo pupu, kolea LLisia poropinji lierimu Maira taono purumulu. Akune kanu sipimu mundupu siye kolorumulu, ami ye awilimuni Allekesandia sipi te kolea Italli poropinji pumbe terimu kanopalie sipi akune oliondo “Pamili waa.” nimbe lipe meli purumu.
Wale awisili perelipu pupulie, Naidasi taono nondopo pupu, poporomene sipimu pipi sirimu kulu perepolie, kolea Kiriti anjokondo makapu tepo pupu, akune lierimu taono Sallomoni mundupu siye kolopo, nomu kélona perelipu ombo pupu, LLasia taono nondopa lierimu kolea te, aku koleamo imbi leko ‘Sipi Manda Lemo Kolea’ niringi, akune purumulu.
Wale awisili we omba pupe, Juda yemboma langi naa nongo mi toringi walema kepe omba purumu kulu kanu poniena sipime andorumu walema pora nirimu. ⸤Poniemanga pali poporome awili tepa torumu walema wendo ombá orumu kinie sipime pali naa andoringi kanumu.⸥ No paa awili tepa topa nondopa naa kelemba terimu kulu Pollone eno liepi liepi topalie nimbendo: 10 “Yema, ‘Kinié pumulu liemo sipimu topa melema pali ondopa, olio kepe no wangopo kolomolonje.’ konopu lekero.” nirimu. 11 Nalo ami ye awilimuni Pollo ungu nirimumu pilipe, lipe su sipe, sipi pulu yemo kinie sipi kongono terimu yemo kinie elone niringili mele pilipelie “Pamolo.” nirimu. 12 “I koleana poporome tolemo kinie sipimu manda naa lemo lemba.” niringili kinie sipine moloringi yembo awisilini ningendo: “Kapola, poporome awili ou naa tokomo kinie Pinikisindu pamolo. Akune pumolo kinie poporome awili tepa tomba walemanga sipimu manda akune nosimolo.” niringi. Kolea Pinikisi ⸤nomu suku singine lierimu ma kolea⸥ Kiritine lierimu taono te.
27:13-26 Pollo Kinie Pea Sipine Puringi Kinie Poporome Awili Te Topa Nomu Kusa Topa Orumu Kinie
13 Pe poporome laye tepa topa, sipimu manda taka lipe memba pumbe mele ningu kanokolie “Manda pumolo.” ningu sipimu mengo puringi, kolea Kiriti nomu kélona purumulu. 14 Nalo wale talo mele omba purumu kinie poporome paa awili te topa, sipimu nomune kelepa topa meli sukundu purumu. Kanu poporomemonga imbi ⸤Giriki ungune⸥ “Yurakillo.” niringi. Walse walse nimbe yunge walemo wendo orumu kinie torumu. 15 Poporome yando sipe topa enge nirimu kulu pumolo purumulu mele manda naa terimu kulu ‘Kapola, olio we tenga memba pupili.’ nimbu sipine ola we molorumulu.
16 Nomune sukundu kolea kanga te lierimu, aku koleamonga imbimu Koda, akune anjo sipine pupulie, sipi purumulumuni sipi kanga kundupe merimumu nondopo lipu ka tepo panjimolondo pererimulu. 17 Yemane sipi keló kanumu sipi awiline kamu ola liku nosikulie, sipi awili purumulumu “Bulsumbe.” ningu ka marene sipimu makapu teko ka toko ingi siringi. ‘Poporomene sipimu kolea Apirika memba pumbe kinie olio tombanje.’ ningu mulu sele wendo liku nosiku, ‘We pamili.’ niringi. 18 Sipimu poporomene paa torumu kulu opalikundu ‘Kamu keri lembanje.’ ningulie mele wale merimulume liku nona manie manie teringi.
19 Opalikundu sipi kongono teringi melema sipi pulu yema enono liku manie manie teringi. 20 Wale awisili ena kepe kombukandipi kepe melte naa kanopo, poporome mindi paa awili tepa torumu kinie ‘Yembo te omba olio lipe tapondopa wendo naa limbe. Olio sike kolomolo lemo.’ nimbu ulu te altopo naa tepo we molorumulu.
21 Wale awisili yema langi te naa nongo moloringi kinie eno moloringine Pollo ola angilipelie nimbendo: “Yema, “Olio kolea Kiriti anjo molamolo.” nirindu mele pilipu lipu anjo we molemelanje kinié mindili nokomolo mele naa nombo, melema naa topo ltelemela. 22 Nalo kinié olio yembo te naa kolomolo kene konopu waengo siku molangi. Sipimu mindi keri lemba. 23 Nane nikirumunge pulumu niembo pilieyo. Na Pulu Yemonga kendemande yemo molopo alieli yunge kongonomo tendelio, kanu Pulu Yemonga angello te kinié ipulueli na molondune omba angilipelie 24 nimbendo: “Pollo, mini-wale naa mundoyo. Romo Gapomano Ye Paa Awili Kumbine Sisamone nunge kotemo sike pilimbemonga nu nona naa puni. Nu kinie pea sipine pukumili yemboma kepe Pulu Yemone kondo kolopa ‘Nu pea konde molonge.’ nimu.” nimbe angellomone nimu. 25 Yema, Pulu Yemone nilimo mele na pilipulie ‘Paa sike nilimo.’ nimbu tondolo mundupu pilio mele pilipulie, bokumunge alsena anjokondo “8. bilip”. yuni kinié nando nimu mele paa sike aku sipe temba kene eno mini-wale naa munduku konopu waengo siku molai. 26 Nalo sipimu nomune suku lemo kolea tenga kélona sike pupe tomba lemo.” nimbe Pollone nirimu.
27:27-44 Sipimu Pupe Nomu Kélona Topa Bulsorumu Temanemo (27:1 pulu polko kanani.)
27 Olio sipine purumulu kinie poporome topa molopili koro talo omba purumu kanu walemanga pali poporomene mindi olio topa meli purumu kinie sipimu ye tene kongono naa tepili ‘Nomu Kusa Eria’ niringine poporomene manjipe topa meli purumu. Aku sipu purumulu kinie walse awi-burumi sipimu mengo puringi yemane pilkulie, ‘Kinié nondopo kolea tenga pumolo ombamolo.’ ningu pilieringi. 28 Aku siku ningu pilkulie niringimuni, manda manjeli kamo nona manie munduku kanoringi kinie teti sikisi mita akumu wane paono tene sikisi mele, molo tokapu te engaki rurepo (36). perimu kanoringi. Laye kolte purumulu kinie altoko manda manjeli kamo munduku kanoringi kinie tuwendi sepene mita§ akumu wane paono sepene mele, molo tokapu tenga yepoko goli (27). perimu kanoringi. 29 Akumu kanokolie, ‘Olio kou lieli tenga sipimuni memba pumbe kinie olio tombanje.’ ningu mini-wale mundukulie, ‘Sipimu we naa pupili.’ ningu mele umbune teli kise kane moko toko sipi bulkundu nona manie mundukulie, ‘Ipulueli olio sipine naa topili, kolea welea tangopili.’ niringi.
30 Sipi kongono teli yemane ‘Olio naa topili, sipimu mundupu siye kolopo pamili.’ ningu sipi kanga membo purumulumu liku nomune manie mundoringi. Enone yembomando ningendo: “Sipimu naa pupe we liepili mele umbune teli mare sipimunge kumbikundu moko topo nona manie mundemili.” ningu aku teringi nalo kolo toko eno enono kiyengo ningu kowa pungendo aku siku teringi. 31 Kanu kinie Pollone ami yema nokorumu yemo kinie ami yema kinie enondo nimbendo: “Sipi kongono teli yema pea sipine we naa molomulu liemo eno kinie sipine molemele yemboma pali kolonge lemo.” nirimu. 32 Aku nirimu kulu pilkulie ami yemane sipi kangamo moko toringi kama louni karu leko nona manie mundoringi.
33 Kolea nondopa tangomba terimu, muni kinie ou Pollone ‘Eno langi nangi.’ nimbe yembomando pali tondolo mundupelie nimbendo: “Koro talo eno langi te mimi siku naa nongo mini-wale mindi munduku we moloringi. 34 Aku kapola naa tekemo kene akumunge nane eno tondolo mundupulie nikiru: ‘Eno langi nongo enge ningu molangi.’ nimbu nikiru. Eno telu kepe paa naa kolonge. Sipimu tomba kinie enonga kimbu ki penge-indi melema kepe ulu te naa temba.” nirimu. 35 Aku nimbelie nirimumuni, ⸤‘Eno mini-wale naa munduku, konopu waengo siku langi nangi.’ nimbelie⸥ kanoko molangi yu berete te lipe pike lepa Pulu Yemondo “Ange.” nimbelie norumu. 36 Aku terimu kinie yembomane kanokolie eno konopu waengo siku langi liku noringi. 37 (Olio sipine molorumulu mele yembo tu anderete sependi sikisi.)* akumu 276. 38 Eno langi noringi olo terimu kinie rasi-witi wale we lierimume ‘Sipimu umbune naa tepili.’ ningu nona toko lteringi.
39 Kolea tangorumu kinie eno kolea te kanoringi nalo kanoko imbi naa siringi. Eno no kélona kanoringi kinie sipimu manda pupe lemba kolea te kanoringi. Kanokolie ‘Sipimu akune manda pupe lembanje.’ ningu pilkulie niringimuni, 40 ye marene ‘Sipimu naa pupe we liepili.’ ningu mele umbune telime moko toko nona manie mundoringi kanu melema ka karu leko melema nona liepili siye kolko, marene sipimunge mulkupiyemo liku toko mondoko ‘Sipimu kongono tepo nomu kélona meli pamili.’ niringi. Marene ‘Poporomene sipimu nomu kélona memba pupili.’ ningu sipi kumbine múlu sele te ola anjeringi kinie no kélona pumolo purumulu. 41 Nalo mengo puringi kinie ma te nomune suku lierimune sipimu pupe topa ingi sirimu. Sipi kumbimu mana topa ingi sipelie wendo pumbe pererimu kulu no topa omba sipi bulkundu topa bulsorumu.
42 Sipimu ou elke naa topili ami yemane ningendo: “Ka yemboma no leko kowa punge kene topo kondamili.” niringi 43 nalo enonga ye awilimu ‘Pollo naa tangi.’ konopu lepalie nimbendo: “Molo, ka yemboma naa taa. No lemele yembomane ou sipimu munduku siye kolko no leko no kélona pame. 44 We molonge yemboma unjo pellange sipine elke-malke tombama liku ambolko no leko no kélona paa.” nirimu. Aku tekolie yemboma pali no kélona ulsu puringi. Te no paa naa wangoringi.

*27:2: Ungu pulumu inie yakondo 16:10*.

27:25: bokumunge alsena anjokondo “8. bilip”.

27:28: akumu wane paono tene sikisi mele, molo tokapu te engaki rurepo (36).

§27:28: akumu wane paono sepene mele, molo tokapu tenga yepoko goli (27).

*27:37: akumu 276.