10
Yesu rɨmɨrpen kafan narmamə twelef
(Mak 3:13-19; Luk 6:12-16)
Kɨni Yesu rɨmnokrən kɨn narmamə twelef kafan khauə kɨrikianə, kɨni rɨvəh-si-pən nəsanɨnien kɨmi əriə tuk nəkotayen nanmɨn has ye narmamə, mɨne tuk nor-huvəyen nəmhəyen mɨnə fam.
Nhag aposol* Aposol, nɨpran ramni mə “yermamə kher-pən kɨn.” Yesu rɨmɨrpen narmamə twelef kafan mə tukrher-pən kɨn əriə kamhavən masor wok kape Kughen. twelef kape Yesu mɨnə, iriə e: yame raməkupan, Saemon, nhagɨn kɨrik e Pita; mɨne naorahini Andru; mɨne Jemes mɨne Jon, ji Sebedi mir; mɨne Filip; mɨne Batalomiu; mɨne Tomas; mɨne Matiu, yermamə kape nɨvəhyen mane kape takis; mɨne Jemes ji Alfeas; mɨne Tadeas; mɨne Saemon Selot “Selot” rəmhen kɨn yermamə kɨrik rɨkwasɨg kɨn nukwao kape nəmə Isrel tuk nherye-rhavyen kɨn nəmə Rom yame kasarmaru ye nəmə Isrel.; mɨne Judas Iskariot, yame rɨmneighan-pən kɨn Yesu ramvən ye kwermɨ tɨkmɨr mɨnə kafan.
Yesu rher-pən kɨn kafan narmamə twelef mə tuksasitu ye narmamə
(Mak 6:7-13; Luk 9:1-6)
Kwasɨg ikɨn Yesu rher-pən kɨn kafan narmamə twelef mə tukhavən mɨsor wok, mɨni-pən tuk əriə mɨmə, “Takhapəh nhavənien mɨsarə kɨmiə narmamə yamə mɨne pəh nien mə kwənərəus kape Isrel; kɨni mhapəh nhavənien ye taon kɨrik kape nəmə Sameria, mərɨg takhavən mɨsarə kɨmiə nəmə Isrel yamə mɨne kɨsəmhen kɨn sipsip yamə mɨne kaserwei. Jer 50:6 Kɨni nɨpɨg takamhavən, takasəkeikei mamhani-ərhav mhamə, ‘Nɨpɨg yame Kughen tukrarmaru ye narmamə mɨfam ruauə ipakə.’ Mat 3:2; 4:17; Luk 10:9,11 Kɨni kɨmiə takasəkeikei mɨsor huvə narmamə yamə mɨne kamhamhə. Kɨni takasəkeikei mɨsor huvə narmamə yamə mɨne kwənhamhə ta mə tukhamragh mɨn. Kɨni narmamə yamə mɨne leprosi ramor tɨkiriə, takasəkeikei mɨsor nɨprairiə ruə mɨhuvə mɨn. Kɨni narmamə yamə mɨne nanmɨn has ramərer-pən irəriə, takasəkeikei mɨsəko ta əriə. Kɨni tukmə naksasitu ye yermamə kɨrik, tukrɨpəh nərokien əmiə iran, meinai nɨmnhapəh nhavəhyen nɨmrɨ nɨrkunien tuk nor huvəyen narmamə. Tukmə nakamhavən, takhapəh nhavəhyen mane, Luk 10:4 10 mhapəh nharurien nɨtɨp mɨnə. Mhapəh nhavəhyen neipən kɨraru kɨraru. Mhapəh nhavəhsi-pənien sandel, mhapəh nhavəhyen kaskɨn. Yakamni məkneikɨn meinai ratuatuk əmə mə narmamə yamə mɨne kɨmiə taksasitu irəriə tuksasitu mɨn irəmiə ye napɨrien mɨne nəvɨgɨnien. Luk 10:7; 1 Kor 9:14
11 “Nɨpɨg takhavən ye taon kɨrik uə yerkwanu kɨrik, taksəkeikei mɨsarha-kɨn yermamə kɨrik yame rɨkin ragien mə takhavən mɨsarə kɨmiə min, kɨni mɨsarə aikɨn mɨseriaji nɨpɨg yame takhatərhav yerkwanu a. 12 Tukmə nɨpɨg takamhavən mɨsarə ye nimə kɨrik, takasəkeikei mɨsəgkiar huvə kɨmi əriə mhamə, ‘Pəh nəmərinuyen tukraməmɨr tuk əmiə.’ Luk 10:5-6 13 Kɨni tukmə narmamə kɨsəhitə ye nimə kapəriə tuk əmiə, kɨni pəh kapəmiə nəgkiarien kape nəmərinuyen tukraməmɨr tuk əriə. Mərɨg tukmə kɨsəpəh, nəhuakien kapəmiə ye nɨkarɨn kape nəmərinuyen tukrurə əmə ye nɨmraghien kapəmiə. 14 Mərɨg tukmə narmamə tɨksɨn khapəh nɨsəhitəyen ye nimə kapəriə tuk əmiə, uə khapəh nɨsətərɨgien kɨn nəgkiarien kapəmiə, takhatərhav ye nimə kapəriə, uə yerkwanu kapəriə, mɨsarpita-arpita nɨmokrur ye sandel kapəmiə. Norien e tukror nɨmtətien mə narmamə yerkwanu a kɨmɨsor nar kɨrik rɨpəh nəmhenien. Luk 10:10-12; Wok 13:51 15 Yakamni əfrakɨs tuk əmiə mə ye nɨpɨg yame Kughen tukrəkir narmamə iran, narpɨnien kape nəmə aikɨn a tukrɨskai pɨk rapita narpɨnien yame nəmə Sodom mɨne Gomora kɨmɨsarə iran kupan.§ Stori kape narpɨnien yame Kughen rɨmnor kɨmi nəmə Sodom mɨne Gomora raməmɨr ye Jen 19:24-28. Mat 11:24; Jaj 7
Yesu ramni-pən tuk kafan narmamə mɨnə mə “Tukor ahas-pre kɨmi əmiə”
(Mak 13:9-13; Luk 21:12-17)
16 Kɨni Yesu ramni mɨmə, “Takasəkeikei mharkun mə Yo yakamher-pən kɨn əmiə mə takhavən mɨsarə mar yerki nəmə has mɨnə rəmhen kɨn sipsip yamə mɨne kasəriwək yerki kuri aparu* Nəgkiarien kape nəmə Gris ramni nar mɨragh aparu kɨrik ye English kamni kɨmə “wolf.” yamə mɨne kasəkwəpah. Takasəkeikei mhavəh nɨrkunien tuk niko-ikoyen rəmhen əmə kɨn snek; mɨsarə mar rəmhen əmə kɨn mak ye tanə. Luk 10:3; Rom 16:19 17 Takasərɨg əmiə tuk narmamə; meinai iriə tuksərɨp-ərhav əmiə ye nɨmrɨ mɨrh, mɨsərkɨs-ərkɨs əmiə ye nəkwai nimə kape nofugɨnien kapəriə. 18 Meinai kɨmiə kafak narmamə mɨnə, taksəkeikei mɨsərer ye nɨmrɨ namasur kape gavman mɨne ye nɨmrɨ nəmasur kapəmiə tuk nɨni-ərhavyen Nəgkiarien Huvə kape Kughen kɨmi əriə mɨne narmamə yamə mɨne pəh nien mə kwənərəus kape Isrel. 19 Mərɨg nɨpɨg tukharaptərəkɨn əmiə, takhapəh nɨsətərɨg-pɨkien mə takshawor-pən iran mɨne mɨshorpɨn nəgkiarien kapəriə, meinai ye nɨpɨg atuatuk a, Nanmɨn kape Kughen tukrhajoun əmiə kɨn naha nəgkiarien yame takasəkeikei mhani-ərhav. 20 Takhapəh nhagɨnien meinai pəh nien mə kɨmiə atuk naksəgkiar, mərɨg Nanmɨn kape Rɨmɨmiə Kughen tukrɨvəhsi-pre nəgkiarien kɨmi əmiə, takhani-ərhav. Mak 13:9-11; Luk 12:11-12; 21:12-15; Jon 14:26
21 “Ye nɨpɨg a, piauni tukreighaan kɨn piauni kamhopni. Kɨni yerman tukreighaan kɨn kafan kwajikovə kamhopni. Kɨni kwajikovə mɨnə tukhani hah rɨmriə mɨnə mɨne nɨsɨnriə mɨnə, mɨseighan kɨn əriə khopni əriə. Jon 14:26 22 Narmamə tuksəməkɨn əmiə, mɨsor ahas pre kɨmi əmiə meinai kɨmiə nakamhavəh nhagɨk. Mərɨg narmamə yamə mɨne kasərer tɨmtɨm mɨseriaji nɨpɨg kwasɨg, Kughen tukrɨvəh mɨragh əriə. 23 Tukmə kɨsor ahas pre kɨmi əmiə ye taon kɨrik, sap, mhavən ye taon pɨsɨn kɨrik. Yakamni əfrah tuk əmiə mə to nakhapəh nhavən-fam-ien ye taon mɨnə kape Isrel, yo Ji Yermamə jakrerɨg-pə mɨn.
24 “Studen mɨnə to khapəh nɨsehuəyen ye yhajoun kapəriə. Kɨni slef mɨnə to khapəh nɨsehuəyen ye yemehuə kapəriə. Luk 6:40; Jon 13:16; 15:20
25 “Narmamə tukasəkeikei mɨsəm-pən studen mɨnə mə kɨsəmhen əmə kɨn yhajoun kapəriə. Kɨni tukasəkeikei mɨsəm-pən slef mɨnə mə kasəmhen əmə kɨn yamehuə kapəriə. Kɨni ye norien kɨrikianə əmə mɨn, Yo yemehuə kape nimə. Kɨni narmamə tɨksɨn khani hah yo mə yo Bielsebul, yamehuə kape yarmhə mɨnə. Ror məkneikɨn mə tukasəkeikei mɨsor mɨn ye kafak yor wok yamə mɨne kasor wok ye nəkwai nimə kafak.” Mat 9:34; 12:24; Mak 3:22; Luk 11:15
Pəh narmamə kape Yesu mɨnə tukhapəh nhagɨnien kɨn narmamə
(Luk 12:2-9)
26 Kɨni Yesu ramni mɨmə, “Ror məkneikɨn, takhapəh nhagɨnien kɨn narmamə. Tukmə nar erkwaig, tukaməkeikei kəm. Tukmə kuvrɨg əpɨs, kɨni mərɨg tukraməkeikei mier-pə ikɨn rhakak ikɨn. Mak 4:22; Luk 8:17 27 Narɨmnar yame yakamni-pre tuk əmiə ye nəpɨgnapien, takasəkeikei mhani-ərhav yeraan; kɨni narɨmnar yame yakaməsiwən kɨn, takasəkeikei mhani-ərhav ye nɨmrɨ narmamə khapsaah. 28 Takhapəh nhagɨnien kɨn narmamə, meinai kharkun əmə nɨsoriahyen nɨpraimiə, mərɨg kaseinein nɨshopniyen nanmɨmiə. Mərɨg hagɨn kɨn Kughen meinai In rɨrkun narakikɨn-pən-ien nɨprai jir mɨne nanmɨn apa ye nap ehuə. Rom 8:31; Jem 4:12
29 “Nar apnapɨg keihap Nəgkiarien kape Gris ramni man kɨrik ye English kamni kɨmə “sparo.” in rɨkəskəh pɨk, kavəh nɨmrɨn kwaji mane əmə, mərɨg Kughen ramarha huvə tuk əriə. 30-31 Kɨni nɨmraghien kapəmiə rapita nɨmraghien kape keihap. Kɨni tukmə Kughen ramarha huvə tuk keihap ramhajoun pən mə tukraməkeikei mamarha huvə tuk əmiə rapita. Nəfrakɨsien, nar apnapɨg mə nɨmar nɨkwənemiə in nar kəskəh, mərɨg Kughen raməvhuekɨn fam muɨrkun ta mə kuvhuun. Ror pən, takhapəh nhagɨnien tuk nɨmraghien kapəmiə. Luk 12:24; Wok 27:34
32 “Tukmə yermamə kɨrik ramni-ərhav nhagɨk ye nɨmrɨ narmamə, Yo mɨn jakni-ərhav nhagɨn ye nɨmrɨ Rɨmɨk Kughen ye neai mə in kafak yermamə. 33 Mərɨg tukmə yermamə ramni-ərhav ye nɨmrɨ narmamə mə reinein Yo, Yo jakni-ərhav mɨn ye nɨmrɨ Rɨmɨk Kughen ye neai mə yakeinein mɨn in. Luk 12:8-9
34 “Pəh rɨkimiə tukrɨpəh nəsɨkien mə ta mə yɨmauə mə jakərəhu nəmərinuyen ye tokrei tanə. Pa rɨmə yɨmauə mə jakərəhu nəmərinuyen, mərɨg yɨmauə mə jakor narmamə kasarowagkəp. 35 Yakamni məkneikɨn meinai yɨmauə mə jakor
“ ‘Yerman tukror tɨməht iriu rɨmni,
mɨne piakəskəh tukror tɨməht iriu nɨsɨni,
mɨne yasuni tukror tɨməht iriu kuhuni.
36 Kɨni narmamə tuksor tɨkmɨr kɨmi iriə atuk mɨnə tɨksɨn.’(Maeka 7:6)
37 “Kɨni yermamə yame rorkeikei pɨk rɨmni mɨne nɨsɨni [rapita Yo] in rɨpəh nəmhenien mə tukruə kafak yermamə. Kɨni yermamə yame rorkeikei pɨk kafan pɨkwarien uə piakəskəh [rapita Yo] in rɨpəh nəmhenien mə tukruə kafak yermamə. Luk 14:26-27 38 Tukmə yermamə rɨmə tukrɨkwasɨg kɨn Yo, tukraməkeikei məta ye nərɨgien kafan, kɨni tukmə ramərɨg pawk nəmhəyen rəmhen kɨn nəmhəyen ye nɨmhəyen ye nai kamarkwao kɨn, mərɨg tukrɨkwasɨg kɨn Yo. 39 Yermamə yame ramgɨn tuk kafan nɨmraghien, tukraməkeikei mɨmhə. Mərɨg yermamə yame tukuh tuk nɨkwasɨgien kɨn Yo, tukrarə ye nɨmraghien rerɨn. Mat 16:24-25; Mak 8:34-35; Luk 9:23-24; 17:33; Jon 12:25
40 “Kɨni yermamə yame ravəh əmiə yerkin agien, in rəmhen əmə kɨn yame ravəh Yo yerkin agien. Kɨni yermamə yame ravəh Yo yerkin agien, in rəmhen əmə kɨn yame ravəh mɨn yermamə yame rɨmnher-pə kɨn Yo. Mak 9:37; Luk 10:16; Jon 13:20 41 Kɨni yermamə yame ravəh profet kape Kughen yerkin agien, meinai in rɨrkun mə in profet kape Kughen, in tukrɨvəh nərokien iran, rəmhen kɨn yame profet mɨnə kɨmnhavəh. Kɨni yermamə yame ravəh yemə atuatuk yerkin agien meinai in rɨrkun mə in yemə atuatuk, in tukrɨvəh nərokien iran rəmhen kɨn yame nəmə atuatuk tukhavəh. 42 Nəfrakɨs, yermamə yame ravəh nu okiei ye pənkɨn, mɨvəhsi-pən kɨmi yermamə kɨrik kafak e, meinai in rɨrkun mə in kafak yermamə, nar apnapɨg mə kafak yermamə in ye tanə, kɨni kwən en, tukraməkeikei mɨvəh əfrakɨs nərokien iran.”

*10:2: Aposol, nɨpran ramni mə “yermamə kher-pən kɨn.” Yesu rɨmɨrpen narmamə twelef kafan mə tukrher-pən kɨn əriə kamhavən masor wok kape Kughen.

10:4: “Selot” rəmhen kɨn yermamə kɨrik rɨkwasɨg kɨn nukwao kape nəmə Isrel tuk nherye-rhavyen kɨn nəmə Rom yame kasarmaru ye nəmə Isrel.

10:6: Jer 50:6

10:7: Mat 3:2; 4:17; Luk 10:9,11

10:9: Luk 10:4

10:10: Luk 10:7; 1 Kor 9:14

10:12: Luk 10:5-6

10:14: Norien e tukror nɨmtətien mə narmamə yerkwanu a kɨmɨsor nar kɨrik rɨpəh nəmhenien.

10:14: Luk 10:10-12; Wok 13:51

§10:15: Stori kape narpɨnien yame Kughen rɨmnor kɨmi nəmə Sodom mɨne Gomora raməmɨr ye Jen 19:24-28.

10:15: Mat 11:24; Jaj 7

*10:16: Nəgkiarien kape nəmə Gris ramni nar mɨragh aparu kɨrik ye English kamni kɨmə “wolf.”

10:16: Luk 10:3; Rom 16:19

10:20: Mak 13:9-11; Luk 12:11-12; 21:12-15; Jon 14:26

10:21: Jon 14:26

10:24: Luk 6:40; Jon 13:16; 15:20

10:25: Mat 9:34; 12:24; Mak 3:22; Luk 11:15

10:26: Mak 4:22; Luk 8:17

10:28: Rom 8:31; Jem 4:12

10:29: Nəgkiarien kape Gris ramni man kɨrik ye English kamni kɨmə “sparo.”

10:30-31: Luk 12:24; Wok 27:34

10:33: Luk 12:8-9

10:37: Luk 14:26-27

10:39: Mat 16:24-25; Mak 8:34-35; Luk 9:23-24; 17:33; Jon 12:25

10:40: Mak 9:37; Luk 10:16; Jon 13:20