Balua ja Paulo kwa
Akaloma
Kilongoi
Kitabu cha Akaloma kiotwi kube kiandikigwa na Ndundame Paulo kati ja chaka cha 54-58 kuboka pukubelekwa Kilisto. Paulo akiba tango anatyangije ku Loma yene ngakinga balua jenje kupala kalagi bandu boa, Akayahudi na banga Akayahudi abunhwamini Kilisto abatama ku Loma. Aandika balua jenje pakiba akatama ku Kolinto kingobu chenie. Paulo aandika balua jenje kupala bandu bilambo yoa bunhwamini nu kunnyali Yesu Kilisto (Lipungu lya 16:26).
Kitabu cha Akaloma ngi kitabu chakajangata muno bandu abunhwamini Kilisto ba kila paali ni kingobu choa kwa gambu Paulo aandike kwambone muno nhwalo gu ukomboi, nu putuotwi kupata kundela ja Yesu Kilisto. Uyo Paulo alondine Nhwalo Gwambone gwa Yesu Kilisto ku lilagano lya lolo. Akachomi ajingi balenga nsitali gu kijemo mu kitabu chenje nga lipungu lya 1:16 lyenie lilenga, “Nuboneje oni Nhwalo Gwambone, kwa magambu nga makakala ga Nnoongo ku ukomboi gwa kila mundu ojwaamini, kutumbu oti kwa Akayahudi kuboka penia kwa bandu banga Akayahudi.” Paali pukutumbula pi kitabu chenje kilenga muno kumanya ku nkati nhwalo gwa Nnoongo (Lipungu lya 1-12). Na paali papaigile (Lipungu lya 13-15). Pabi na malagilo majingi kukamula mukutama kwa bandu abunhwamini Kilisto.
Agabi mukitabu
Paulo atumbu balua jakwe andi pahyobalile kukilaya mwene nu kulenga bandu abaandakila (Lipungu lya 1:1-15)
Kabe alenga mundu pabile na paoto koligwa kundela ja Yesu Kilisto (Lipungu lya 1:16-11:36).
Kuboka penia Paulo alagi ilebe yukamula mukutama mukunhwamini Kilisto (Lipungu lya 12:1-15:13)
Paulo ajomole mukitabu chenje kwa kapatanga abali bandu abunhwamini Kilisto buku Loma (Lipungu lya 16).
1
1 Nenga Napaulo andika balua jenje, napakachi jwa Yesu Kilisto, nandundame nambambuligwe nukemigwa kutangacha Nhwalo Gwambone gwa Nnoongo. 2 Kutumbu lolo, Nnoongo akalagi Nhwalo Gwambone kupete akalondoli bakwe andi piandikigwe Mumajandiko Gachwapi. 3 Nhwalo gongo ulenga Mwana jwa Nnoongo, Nngwana jwito Yesu Kilisto, jwenio umundu gwakwe, akiba kibelei cha Daudi, 4 nhwalo gongo gunnenga Yesu Kilisto Nngwana jwito, ku nhwalo gu Uchwapi gwakwe guki Nnoongo ngalaigwa kuwecho nkolongwa kukuyoigwa kwakwe. 5 Kupete kwa lina lya jwenio twenga tupatite upeele gukube tandundame, kupala kundela jakwe talongoleye bandu ba makabila goa bajali kupete imani. 6 Mangweto uyo kati ja bandu benia, nkemigwe na Nnoongo mme mabandu ba Yesu Kilisto.
7 Nunhwandikilanga mmoa mammi ku Loma mampaligwa na Nnoongo, ngankemigwa mmegange bandu bakwe ba Chwapi.
Awabito ana Nnoongo na Angwana bito ana Yesu Kilisto bampegange upeele na tengela.
Lilumbo ku Nnoongo
8 Kukutumbula, nannumba Nnoongo jwango kupete Yesu Kilisto kwa magambu ginu mmoa, magambu imani jinu jijoanika padunia joa. 9 Nnoongo nga nchaili jwango echinenga nga kweli, Nnoongo ojunammegelela kwa mwojo gwango gwoa kutangacha Nhwalo Gwambone gwa Mwana jwakwe. Nnoongo amanyi kube mbinkombokelanga, 10 kingobu choa pang'ongalela. Ngoe nannyopa Nnoongo andapaile, nantyangilange. 11 Kwa magambu ndekumpalanga muno kummonanga kupala nammaganakie hupo iboke mukihuke nu kunnimbia mwojo. 12 Mana gakwe, yene, kukuamini kwango ne kupakunnimbia mangweto, kuamini kwinu mangweto kupakunimbia nenga.
13 Akalongo bango, mbala mmanye kube pajingi nakapala kuntyangilanga, nambu ikiba ilebe ijingi einhibila kuwika kwinu. Napaile bandu bummanye Yesu kati jinu mangweto andi pikiba kwa bandu banga Akayahudi. 14 Mbaligwa kajendelela bandu boa, Akagiliki na banga Akagiliki, bina kumanya na banga manya. 15 Kuyenie mbala kutangacha Nhwalo Gwambone uyo kwinu mangweto mammi kwenio Kuloma.
Makakala gu Nhwalo Gwambone
16 Ne kulolaje oni kutangacha Nhwalo Gwambone, gwenio nga makakala ga Nnoongo ogugwakombola boa abaamini, kutumbu Akayahudi na bandu banga Akayahudi uyo. 17 Kwa magambu Nhwalo Gwambone ulaya kipola kube Nnoongo andi pabatenda bandu kube bambone, nhwalo gwenio utendigwa ku imani, kuboka pukutumbula mpaka kupela, Majandiko Gachwapi galenga, “Mundu ojwabekigwe jwambone kuimani malama.”
Malemwa ga bandu
18 Lilaka lya Nnoongo lilengigwe kuboka kumbengu kati ja malemwa na ubaja gwoa gwa bandu gwenio kwa ndela yabe mbaja abakana ukweli gwaka manyikanaje. 19 Nnoongo bahukumu angweto, magambu ilebe yoa kumanyikana ku nhwalo gwa Nnoongo ibi kipola kwabe, magambu mweni Nnoongo abekite yenie. 20 Kutumbu Nnoongo papangania dunia kuwecho gwakwe, nu Unnongo gwakwe gwa machoba goa, iganukube ibikubonekanaje kwa mio, imanyikine kipola. Bandu baotwile kumanya ilebe yenie kuboke ni ilebe eyapanganie Nnoongo. Kwa yenie bakwetije ndela jajoa ja kukikola! 21 Iganukube bamanyi Nnoongo abile, nambu babikumpeje ichima ejipaligwa, kabe nukunnumbaje. Gambu mawacho gabe gabi nikilebije na malango gabe gabi nikilebije, gatweli lubendu. 22 Bikitenda kube bina malango, kumbe banga malango. 23 Ngabagalambuya kibumo cha Nnoongo ojwalama machoba goa pangapela, nambu bigongalela inyago yukubacha eilandine na mundu jwawe, andaje ijuni andaje inyama andaje ikoko.
24 Kuyenie, Nnoongo ngabaleka batende ilebe yanga mbone ibi mumyojo jabe na kutendelana ilebe ya oni mumibele jabe bene akangweto. 25 Bagalambuya kweli ja Nnoongo kube uwangi, bigongalela nu kuibegelela ilebe yapangine mweni Nnoongo, kunneka mwene jwapanginiage, jwapaligwa kulumbigwa pangapela! Unhyo.
26 Yene Nnoongo balekite bakengame tama mbaja. Akikege bagalambwike nu kotoka kapalanga akinalome nu kujingililana bene akangweto. 27 Na akinalome uyo, ngabakotoka kutenda ile yikibelekwa kwa akikege na ngabajingililana angweto kwa angweto. Akinalome ngabatenda ilebe ya oni kwajabe, kwa yene ngabapatanga hukumu jabe ejipaligwa tela na itendwa yabe ibaja.
28 Magambu bandu bakatekana kummanya Nnoongo, Nnoongo ngabaleka mumawacho gabe mabaja, ngabatenda ganga paligwa kutenda. 29 Batwelelinge ubaja na tama ju kupala kube ni ilebe nduu na chojo na kuponja. Batwelelinge bwiu na ukoma na bulwa na uwangi na mawacho mabaja. Kung'ing'ia, 30 nu ukopekeana, nga bandu abanchimwa Nnoongo, michwembo, bina lunjonjo na kulokaloka, nukujogopaje kutenda ilebe ibaja, kajeketeje achikibelei babe, 31 kuotwaje kumanya nu kulengenekia malagano gabe, bambonije na kiaje kwa akajabe. 32 Bamanyi kube Malagilo gambone ga Nnoongo galenga kube bandu abatamanga yene, bapaligwa kuwe. Na genia ngiti batendanga bene akangweto tuje, nakabe balumbalila bange abatendanga andi genia.