Yang Isinulat Ni Pablo Tung Mga Tag̱a COLOSAS
Patkaw Ang Pasanag Tung Kumpurming Magbasa
Yang nagpaliked yang Matinlung Balita duun tung Colosas, belag ti Pablo, kung indi, ya ra yang sasang taung nag̱aranan tung ni Epapras. Tanya dating tag̱a Colosas (4:12), piru baklu ra ngagngelay na yang Matinlung Balita atiing pag̱angay na duun tung Efeso ang nagkatuun da tung pagparakaw̱utun ni Pablo duun (1:7-8; Mga Binuat-buatan 19:8-10). Anday dumang pinakaw̱ut na, nananged dang nagtalig tung ni Ginuung Jesu-Cristo. Pagkatapus atiing pag̱ulik da duun tung Colosas, tanya ra mismu ay nagparakaw̱utun yang Matinlung Balita tung mga kaarumanan na duun. Yang linuaan na, may sam pundaan dang mga tumatalig ang minyang. Piru dispirinsia ilem nalaktan da ta mga manigtulduk ta indi magkatama. Purisu naisip da ti Epapras ang mangay ra tung ni Pablo duun tung Roma ang para magbaw̱alitaen da tung anya natetenged tung prublimang atia. Purisu pagkabalita ni Pablo, nag̱intra ra ampu para tung mga tumatalig duun (1:9-11) ig naisip da kang magpasulat ta ipaekel na duun tung nira. Ay yang gustu na paktelen na yang mga isip nirang indi ra mamagpadayun ang mamag̱intindi tung nag̱itulduk yang duma ang atiang indi magkatama.
Maning taa yang nag̱itulduk nirang mali tung mga tumatalig. (1) Dapat unung mamagtuman yang mga katuw̱ulan ang nag̱usuyun yang mga Judio natetenged tung mga palanganen ang yang duma dapat unung liian nira. Pati mga katuw̱ulan natetenged tung mga maal ang kaldaw dapat ka unung silibraen nira (2:16). Dapat ka unung magpabuat ta tanda tung mga tinanguni nira ug̱ud asan da unu tanira nga bilangay yang Dios ang mga tauan na. (2) May mga riglamintu ka natetenged tung mga bag̱ay-w̱ag̱ay ang dapat unung likayan ay panliitan unu ta malain. (3) Kaministiran ka unung mamagtuu tung mga angil (2:18). (4) Ti Jesu-Cristo unu belag Dios. Yang nag̱itulduk nirang maning tia, ya ray binaliskad ni Pablo tung 1:15-20 may 2:8-10. Dispuis pamag̱intra paambug ang tanira unu may nag̱askean nirang inding pisan nag̱askean ta duma (2:18). Yang panalig̱an nirang atia pulus inimu-imu ta tau ka ilem. Purisu kung tinu pay mag̱usuy, anday dumang pakaw̱utun na, asan da nga lakanay yang isip nang magpapsaw tung tanan ang mga kalelyag̱an nang balaw̱ag tung kalelyag̱an yang Dios (2:22-23).
1
Yang Intrada Yang Sulat (1:1-2)
1-2 Yang nagpasulat yang sulat ang atia, ya ra yuung ti Pablong nag̱ing apustul ni Jesu-Cristo natetenged ilem ang yay kalelyag̱an yang Dios. Duruaami ni Timoteong sasang putul ta ang nagpaekel yang sulat ang atia tung numyu asan tung Colosas ay binuatamu ra ka man yang Dios ang mga kinasakpan nang sadili ig mga putulamu ka yamen ang pagpadayun tung pagtaralig̱en ta tung ni Jesu-Cristo. Yang nag̱ipag̱ampuu para tung numyu ang mas pang maispirinsiaan mi yang kaneeman may kalimengan ang liit tung Ama tang Dios.
Yang Nag̱apasalamatan Ni Pablo Tung Dios Natetenged Tung Nira (1:3-8)
Kung mag̱ampuami ra nganing tung Dios ang yay pag̱aningen ang Ama ni Ginuu tang Jesu-Cristo, yamuy pirming nag̱apasalamatan yamen tung anya. Nag̱ipag̱ampuamu ra nganing yamen natetenged nabalitaanami ra ang yamu unu napagtalig da tung ni Jesu-Cristo, ig paggegmaamu ra ka unu tung mga aruman ming parariuamu ra kang binuat yang Dios ang mga tauan nang sadili. Yang pinagamenan enged yang mga isip ming nagtalig ang nunut da ka ta paggegma, ya ra yang kaayenan ang nag̱ibaratu yang Dios duun tung langit ang para tung tanan ang mga tauan na ang simanyan ya ray nag̱apakbat mi. Ya ray naintindian mi atiing pagkagngel mi yang Matinlung Balita natetenged tung ni Jesu-Cristo ang liit tung Dios ang talagang matuud. Yang balitang atiang ipinagpakaw̱ut da tung numyu, nag̱ipagpakaw̱ut da ka tung mga tau tung maskin ay pang banwaay. Ya ra ka man nganing ay nag̱ipagbaklu yang sistima yang kumpurming pananged ig ya rag durulang agdurulang yang kinadakel nira. Maning kang pisan tia yang nag̱ainabu tung numyu asan, disti pa atiing primirung pagkagngel mi natetenged tung kaneeman ang ipinagpaita yang Dios tung tanan ang mga tau ang andang pisan ay natengeran na tung yaten. Ang pagkatapus ya ra kang pisan ay naispirinsiaan mi mismu tung mga sadili mi atiing pagtalig mi tung ni Ginuung Jesus. Yang balitang atia ya ra ka man ay naintindian mi tung ni Epapras ang yay nag̱amaal yamen ig kasiraanami ra kang pagpaturuw̱ulun tung ni Jesu-Cristo. Ya kay nag̱atalig̱an nang magpadag̱en-dag̱en tung numyu ang para tung ikaayen mi. Tanya ra kay nagbalita tung yamen ang yamu unu, duruamu unug kaayen tung mga kaarumanan ming mga tumatalig natetenged tung gegmang nag̱ipaeyang yang Espiritu Santo tung mga isip mi.
Natetenged Tung Nag̱ipag̱ampu Ni Pablo Para Tung Nira (1:9-12)
Purisu ya ray natengeran na ang ta yami tani, mag̱impisa pa atiing primirung pagkabalita yamen, muya-muyaamu ra ilem ang nag̱ipag̱ampu yamen tung Ampuan ta. Yang nag̱aingaluk yamen tung anya ang pasanag̱anamu ra anya ta maayen ug̱ud maintindian mi kung unu pay gustu nang yay buaten mi. Bilang pawayangen na ta mupia yang mga kinaisipan mi ang nunut da ka ta pagpatarem na ang para magmaskeamu rang magdeep kung yang nag̱itulduk tung numyu talagang uyun tung kamatuuran u kung belag* 1:9 Nag̱askean ni Pablo ang may mga tau duun tung Colosas ang pamagturuldukanen ta mali. Duun ta nga basaay tung 2:4, 8, 16-18.. 10 Maning tia yang nag̱ipag̱ampu yamen ug̱ud yang tanan ang mga pag̱urubraen mi magkabag̱ay ra tung pagterelengen ni Ginuu ta ang para luw̱us da kang mauyunan na. Bilang mapagpaluaamu ra ta sari-saring pag̱urubraen ang matitinlu ig mas pang maispirinsiaan mi kung unu pag katinlu yang kaampiran ming atiang baklu tung Dios. 11 Gustu ka yamen ang paktelenamu ra yang Dios ta mupia ekel tung kagaeman nang anday kategkaan na ang ya ra kang lag̱i ay nag̱ipaita na tung mga tauan na ug̱ud magtenten dang magtenten yang mga isip mi ug̱ud kung mapasaranamu ra nganing ta mga kaliwag̱an, makayanan ming agwantaen ig mapagpaurayamu ra ka tung kumpurming pagpaliwag tung numyu ang nunut da ka ta masadyang kinaisipan mi. 12 Gustu ka yamen ang pirmiamu ra ilem ang magpasalamat tung Ama tang Dios natetenged tanyay nagpabag̱ay tung numyung magpalg̱ud tung mga kaayenan ang tung uri ya ra kay ipamakdul na tung tanan ang binuat nang mga tauan na ang durug kasusulaw yang malg̱uran tang tanan.
Tanira Ilinakted Da Yang Dios Tung Kagaeman Yang Pag̱aningen Nang Ana Na Ang Yay Landaw Ta Kagaeman Tung Tanan Ang Inimu Na (1:13-20)
13 Yang Dios ya kay nagpalibri tung yaten tung dating pinagtiniran tang durug kiklep ang ita ra rin agkemkemay ta mupia ni Satanas ang yay pinakamalain tung tanan. Ilinakterita ra ka dayun anya tung kagaeman yang pag̱aningen nang Ana Nang nag̱amaal na. 14 Ay ekel tung pagpatumbas na yang linawa na, asanita ra ngaipalibriay yang Dios tung sintinsia na tung kadiaduan ang anday katapusan, bilang asanita ra nga patawaray na tung mga kasalanan ta. 15-20 Yang tanan ang atiang binuat na para tung yaten, uyun ang pisan tung planu na ay natetenged gustu na kang lag̱i ang ekel tung pag̱aningen nang Ana Na, asan da nga paulikay na yang pagkarabetangen yang tanan ang inimu na ang ya ray nadiadu yang katuyuan nirang atiing primiru 1:15-20a “nadiadu yang katuyuan nirang atiing primiru.” Balikan ta ra kanay yang sasang inaning tung Genesis 3:17-19 ang atiing pagpakasalak na Adan, derengan da kang naglain yang kaliw̱utan pati yang tanan ang betang na. Pati tung Roma 8:19-21, sinambit ka ni Pablo ang yang tanan ang bag̱ay numanyan indi pa mangasalapay tung katuyuan yang Dios ang nag̱imu tung nira.. Ay yang katuyuan na tia ay ug̱ud tung uri, maskin taa tung katanekan, maskin duun man tung kalangitan, luw̱us sing magturunuan dang mamag̱atu tung anyang nag̱imu tung nira ekel tung pagpaturuk yang Ana Na yang dug̱u na atiing pagpalansang na tung krus.
Dispuis tung Ana Nang atia, duun enged nga bilug̱ay ta yang pagkadios yang Dios ang indig dakaten ta mata. Talagang matuud tia ay kipurki uyun ang pisan tung kalelyag̱an yang Dios ang kung ya pa ag̱ari yang pagkadios na, asan tung Ana Na nga keen ang andang pisan ay pagkakulang na 1:15-20b “kung ya pa ag̱ari yang pagkadios na, asan tung Ana Na nga keen ang andang pisan ay pagkakulang na.” Pariung pisan tung isinulat na tung 2:9.. Tanyay pinakalandaw tung tanan ang inimu ay luw̱us tung anya ipinaimu yang Dios, mag̱ing tung kalangitan, mag̱ing tung kaliw̱utan man, maskin agdakaten ta mata man, maskin indi man. Lug̱ud asan yang tanan ang kinalasi-kalasi ta mga taung indi nag̱aita. Yang tanan ang bag̱ay, anday inaning, luw̱us tung anya ipinaimu yang Dios ug̱ud maskin unu pay gustu nang unien, ikadengeg na ka enged agyapun tanirang tanan§ 1:15-20k “ikadengeg na ka enged agyapun tanirang tanan.” Maskin mga kabatuk na ka man yang duma, ikadengeg na ka enged ang panintinsiaan.. Tanya asan da kang lag̱i baklu namansieyang yang tanan ang bag̱ay. Dispuis yang tanan ang bag̱ay tung anya ka nag̱ipaepetay yang Dios ang para dayun-dayun yang pagkarabetangen nirang tanan ang anday kaumanan. Kidispuis pa katulad ka tung kulu yang sasang tau ang yay pagmangulu tung intirung tinanguni na, tanya kay pagmangulu tung intirung kabilug̱an yang tanan ang kumpurming pagtalig tung anya ang ya kay maning pa tung tinanguni na taa tung katanekan. Tanya kay nagpaeyang tung nira yang ipagpangabui nirang baklu ay kipurki tanya kay nanukawan tung nirang nagbungkaras ang nanliit tung kamatayen ug̱ud tanyay mag̱ing pinakalandaw tung tanan, mag̱ing atiing dating inimu na, mag̱ing ita man ang pinaeyangan na ta ipagpangabui tang baklu.
Nag̱ipademdem Na Tung Nira Ang Tanira Pinaulik Da Yang Dios Ang Rinisibi (1:21-23)
21 Belag̱an ilem yang tanan ang inimu yang Dios may kaministiran ang maulikan yang rilasyun nira tung Dios* 1:21 Balikan ta yang pasanag tung 1:15-20a natetenged tung nalambeg̱an yang tanan ang inimu yang Dios., kung indi, pati yamu, ya ka. Ay kipurki atii kanay, alalawiramu tung Dios, pagpasuag̱amu ka nganing tung kalelyag̱an na. Bistu tia ay yang palaksu yang mga pag̱irisipen mi pirmi ra ilem tung mga malalain pati mga pag̱urubraen mi. 22 Piru maskin maning da ka man tii yang nabtangan mi, simanyan, pinaulikamu ra yang Dios ang rinisibi ekel tung pagkuat na tung pinagsangkelan na ang indiamu ra rin pauliken na. Yang pagkuat nang atia, duun da ipatielay na tung pagpakugmatay yang pag̱aningen nang Ana Na ang yang tinanguni na mismu maning pa tung ya idasag̱ay na. Yang katuyuan nang nagpaulik tung numyu ay ug̱ud tung uras ang duunamu ra tung katalungaan na, limpiuamu rang pisan tung pagterelengen na ang anda ra kang pisan ay mabangdan na tung numyu. 23 Talagang yay mabtangan mi basta idayun mi yang pagparanangeren mi tung Matinlung Balita natetenged tung ni Jesu-Cristo pati yang pagtaralig̱en mi tung anya. Kaministiran kang pirming matenten yang isip ming pagpadayun tung pagpakbat mi tung sasang kaayenan ang inding pisan mapakdingan ang ya ray nabalitaan mi atiing primirung pagkagngel mi yang balitang atia. Ay kipurki yang balitang atia, belag da ilem tung numyu ipinagpakaw̱ut, kung indi, ipinagpakaw̱ut da ka tung mga tau tung maskin ay pang banwaay 1:23 Bilang yang Matinlung Balita ya ag̱ikumpalaray ni Pablo tung maling nag̱itulduk ang duun da ilem tung Colosas nag̱ipagngelay ang para indi ra ilem pakdulan nira ta kantidad.. Kung natetenged tung balitang atia, yuu mismung ti Pablo nagyari rang sasang manigparakaw̱utun.
Pagpaawat Ti Pablo Ug̱ud Mamaresmesan Nira Ta Maayen Kung Unu Pay Palaksu Yang Planung Ipinagpabunayag Yang Dios Ang Para Indi Mapatalang Ta Duma (1:24-29)
24 Numanyan ag̱ikasadyaw ra ka enged yang mga kaliwag̱an ang naang nag̱apasaranu tani gated maskin nag̱aliwag̱anaw ra ka man, basta para tung ikaayen mi, yay masadya tung yeen. Kipurki ekel tung mga kaliwag̱an ang naa, asanaw rag pagkumplitu tung ilinug̱ut da kang lag̱i ni Jesu-Cristo tung yeen ang yay dapat ang mapasaranu para tung ikaayen yang intirung kabilug̱an yang mga tumatalig ang yang kaalimbawaan nirang tanan, maning pa tung yay tinanguni na taa tung katanekan 1:24 Yang mga kaliwag̱an ang atia, yang pisan ay ipinaske ni Ginuung Jesus mismu tung ni Pablo atiing pagsuku na tung anyang nagpagaem. Duun da nga basaay ta tung Mga Binuat-buatan 9:16.. 25 Sipurki ta yuu, nag̱ing sasang manigpanirbian tung nirang tanan ay natetenged piniaranaw ra yang Dios ang magparasanag̱enaw ta maayen tung maning tung numyu enged ang belag̱an mga Judio kung unu pa enged ay kamtangan yang bitalang naang liit tung anya. 26 Yang bitalang naang nag̱ianingu, inegteman pa rin yang Dios tung mga tauan na tung namagtukaw pang mga panimpu, piru simanyan ipinagpabunayag na ra tung mga taung baklung binuat nang mga tauan na. 27 Bilang inenged na rang paskeen tanira kung unu pay kamtangan yang planung atiing inegteman na pa rin ang tukaw ang atia pala, pati yang maning tung numyung belag̱an mga Judio, pakaayenenamu ra ka anya ta mupia. Bilang ti Jesu-Cristo mismu magtinir da tung numyung pagalig da tung anya ang asanamu ra ka ngaeyangay ta ipagpakisew̱at mi ang malg̱uramu ra ka man tung katinluan ang inding pisan mapasiring-siringan. 28 Ta yamen, yang balitang naa natetenged tung ni Jesu-Cristo, yay nag̱ipagpakaw̱ut yamen tung maskin tinu pang tauay. Nag̱apaamanan yamen ta maayen ang nunut da ka ta matinlung pagpasanag. Kada sang klasi tung nira, kung unu pay nira-nirang nag̱apgesan, yag pateng-patengay yamen ta maayen ang para duun da ipalengtay yamen yang nag̱ipagpakaw̱ut yamen ang naa tung nira§ 1:28 Ya ray sasang durug kaimpurtanting linya ang pirming inusuy na Pablo ang ya ra ka man ay ipinasanag na tung mga tag̱a Corinto (1 Corinto 9:19-22). Maayen ang ikumpalar tung pasais na atiing nagparakaw̱utun duun tung Atenas (Mga Binuat-buatan 17:22-31) may duun tung Listra (Mga Binuat-buatan 14:8-18) may duun ka tung Berea (Mga Binuat-buatan 17:10-12). Yang linyang atia, inusuy ra kang lag̱i ni Ginuung Jesus atiing taa pa rin (Marcos 4:33).. Yang pag̱asikad yamen asan ang yang kumpurming tinu pay napagtalig da yang sadili na tung ni Jesu-Cristong nagpasirung, mas pang mag̱atu rang mag̱atu yang mga ug̱ali nira tung ug̱ali na ug̱ud kung kaw̱utun da nganing yang uras ang ipagprisintar da yamen tung nira duun tung katalungaan yang Dios, timlat dang pisan ang anda ray pagkakulang yang pagkatau nira. 29 Ang para may pakaw̱utun na enged ang matinlu yang pagparakaw̱utunung naa, ya rag paawatayu ta mupiang nag̱apakabedlayan ang yuu rag paktelay ta mupia ni Jesu-Cristo.

*1:9 1:9 Nag̱askean ni Pablo ang may mga tau duun tung Colosas ang pamagturuldukanen ta mali. Duun ta nga basaay tung 2:4, 8, 16-18.

1:15-20 1:15-20a “nadiadu yang katuyuan nirang atiing primiru.” Balikan ta ra kanay yang sasang inaning tung Genesis 3:17-19 ang atiing pagpakasalak na Adan, derengan da kang naglain yang kaliw̱utan pati yang tanan ang betang na. Pati tung Roma 8:19-21, sinambit ka ni Pablo ang yang tanan ang bag̱ay numanyan indi pa mangasalapay tung katuyuan yang Dios ang nag̱imu tung nira.

1:15-20 1:15-20b “kung ya pa ag̱ari yang pagkadios na, asan tung Ana Na nga keen ang andang pisan ay pagkakulang na.” Pariung pisan tung isinulat na tung 2:9.

§1:15-20 1:15-20k “ikadengeg na ka enged agyapun tanirang tanan.” Maskin mga kabatuk na ka man yang duma, ikadengeg na ka enged ang panintinsiaan.

*1:21 1:21 Balikan ta yang pasanag tung 1:15-20a natetenged tung nalambeg̱an yang tanan ang inimu yang Dios.

1:23 1:23 Bilang yang Matinlung Balita ya ag̱ikumpalaray ni Pablo tung maling nag̱itulduk ang duun da ilem tung Colosas nag̱ipagngelay ang para indi ra ilem pakdulan nira ta kantidad.

1:24 1:24 Yang mga kaliwag̱an ang atia, yang pisan ay ipinaske ni Ginuung Jesus mismu tung ni Pablo atiing pagsuku na tung anyang nagpagaem. Duun da nga basaay ta tung Mga Binuat-buatan 9:16.

§1:28 1:28 Ya ray sasang durug kaimpurtanting linya ang pirming inusuy na Pablo ang ya ra ka man ay ipinasanag na tung mga tag̱a Corinto (1 Corinto 9:19-22). Maayen ang ikumpalar tung pasais na atiing nagparakaw̱utun duun tung Atenas (Mga Binuat-buatan 17:22-31) may duun tung Listra (Mga Binuat-buatan 14:8-18) may duun ka tung Berea (Mga Binuat-buatan 17:10-12). Yang linyang atia, inusuy ra kang lag̱i ni Ginuung Jesus atiing taa pa rin (Marcos 4:33).