Si U'nan Surat na ni Pablo kona ni
TIMOTEO
Say Maipa'ka' konan Sitin Surat
Si Timoteo, syay anak-anaken nin lalaki a nadumog na ni Pablo sin nipatanda' naya a Mabistan Patanda' nan Dios itaw sa babalin Listra (Ginwa-ginwa' 16:1-3). Si ina na ni Timoteo ket Judio yan mammemper kona ni Cristo, bale' si ama na ket ambo'.
Bana' ta say pammemper na ni Timoteo ket peteg a masibulot, nikwinta naya ni Pablo nin bilang peteg nin anak na. Ket, sinagyat naya ni Pablo nin kala-kalamo' na sa pangingipatanda' tan pangangakay (Roma 16:21; 1 Corinto 16:10). Si sayay babali nin nangyakayan ra ket sa Efeso, tan nibati' nayadtaw ni Pablo si Timoteo ta pigaw nin kalapen na a lugar na nin mangangakay sa dupong ran mammemper itaw. Ket sin na'teng yaynan niikap itaw sa Efeso si Timoteo, sinmurat ya si Pablo kona. Magtulumpulo' a taon na ni Timoteo sin nisurat nayti ni Pablo kona.
Say impurtanti nin tupiko nan sitin surat ket say maipa'ka' sa pagmamantini na ni Timoteo sa akay nin tutuo. Main saraytaw saray mangangakay nin abas a no saray tutawo ket rabay ray maisalba, matkap a asikaswen ra a kukaugalian ra maipa'ka' sa kanen tan andi' sara nin sumrep sa byay a main nin asawa. Kanya' nin nigan-gan na ni Pablo kona ni Timoteo a paeden nasara in saray mampangyakay nin sain (1:3).
Main anamaet nin nibibilin na ni Pablo maipa'ka' konran saray mididinep no dumasal sara tan mangrayo sara konan Dios, say kakikimey ran bubbayi nin mammemper, say pigagawa' a matkap sa kabibyay ran tutawon napili' nin mangipangulo sa dupong (3:1-7), tan wanin anamaet sa pigagawa' a matkap sa kabibyay ran napili' a tumulong konran pupangulo (3:8-13), tan no pa'no anamaet a pakikalamo' konran balo, pupangulo, tan wanin anamaet konran uaripen. Main anamaet et nin raruman bubagay a nigan-gan na ni Pablo kona ni Timoteo, alimbawa' say maipa'ka' sa no ani a mabistan gaw'en na sa kuston pagsisirbi kona ni Cristo.
Say Linaman nan Sitin Surat
Pammagalang (1:1-2)
Bibilin na ni Pablo maipa'ka' sa dupong ran mammemper (1:3–3:13)
Matkap nasaran ikusto ni Timoteo a mampangyakay nin abas (1:3–2:15)
Say matkap nin pigagawa' ran pupangulo ran mammemper (3:1-13)
Bubibilin maipa'ka' sa kimeyen na ni Timoteo (3:14–6:19)
Say gagaran nipanurat na ni Pablo (3:14–4:5)
Bubibilin kona ni Timoteo (4:6–6:10)
Ipamuspusan nan gaw'en ni Timoteo no ani a maabig (6:11-19)
Say bibilin tan patanid na ni Pablo (6:20-21)
1
1 Si'ko si Pablo a sayay apostol nan si Cristo a si Jesus. Tinudo' rako nin Dios a Mangingisalba tamo tan ni Cristo a sya a gumwa' nin mangyadi' a sarban mantaga'nan tamo.
2 Surat koyayti komo Timoteo* Mabasa et a maipa'ka' kona ni Timoteo sa Ginwa-ginwa' 16:1. a man'ikwinta ko nin peteg a anak ko yupa' sa pammemper mo kona ni Cristo.
Sapa kumon ta si Dios a si Ama tan si Uunuren tamon Cristo a si Jesus, lawas a bindisyunan raka, inganga'dwen raka tan byan raka nin mabistan kapapa'sar.
Matkap nasaran Ikusto ni Timoteo a Mampangyakay nin Abas
3 Timoteo, bilang sa dawat koyna intaw komo sin adap ko sa Macedonia, ituloy mo et a isen sa Efeso ta main sarain saray mampangyakay nin ambo' nin kusto. Matkap nin gan-ganen mosara a itgen rayna in a man-gaw'en ra. 4 Igan-gan mo konra a andi' ra nin pirdyen a tyimpo ra sa ginwa-ginwa' nin istu-isturya tan mataman et sa maipa'ka' konran abaw a mitutumbok nin pupuon ra. Sain nin bagay ket puon tamo' nin pididiskusyon, tan kasa gapon maitulong nin sain sa pangwa' tamo a matukid a plano nan Dios sa byay tamo ta mangyadi' ti tamo' yupa' sa pagmamatalek tamo' kona.
5 Anaod, say gagara nin pangingigan-gan ket say pagkakamain nin ado' a mangibwat sa masibulot a kanakman tan sa pakatanda' a kusto a man-gaw'en tan sa pagmamatalek kona ni Cristo a sayti ket ambo' nin piwadi'-wadi'. 6 Main sara a ambo' ana in a puntirya ra kanya' nin natawtaw sarayna sa kasan kabalikasan a pididiskusyon. 7 Rabay ra a mag'in nin mangangakay nin maipa'ka' sa Gugan-gan a naibi kona ni Moises, bale' kai ra nin mangkataros a pipa'kaan nin say man'iyakay ra. Pinasyan tepel ran mampag'irgu-irgo bale' kai ra nin mangkataros a man'ibari-barita' ra.
8 Sigurado atamo nin sain nin Gugan-gan ket maabig no sayti ket usaren nin manepeg. 9 Wanin ta tanda' tamo a say gagara no mayin nin nipataoy a Gugan-gan ket ambo' nin para konran matunong nin tutawo. No kai edet, nipataoy in para konran duka' a tutawo a bilang sarayti:
saray andi' nin paisirong sa layi, saray andi' nin paisirong konran mag'uray, saray kai nin marabay nin mangrayo konan Dios, saray kai nin tumgen sa pagkakasalanan ra, saray kai nin mangibilang konan Dios tan tuya'-tuyaen ra a maipa'ka' konan Dios, saray mangmamati, tan mataman et nin saray makaitpel nin mangmati konran ama o ina ra, 10 saray kiraray sa ambo' ran asawa, saray kirilasyon nin sikswal konran kapada ran lulalaki o kapada ran bubbayi, saray pwirsawen rasaran kalapen a kapada ran tawo, saray mabula', saray magtistigos nin mibula'-bula', tan saray raruma et nin mansumubag sa akay maipa'ka' sa kabistawan.
11 Sain nin akay ket madumog konan si Sangkabistawan nin Patanda' a kongko ket nipya nayayti nin Dios a sya, iti a pagkakumplito kona.
Sayan Paka'kitan nin Panginginga'do nan Dios
12 Mampakisalamatan koya si Uunuren tamon si Jesus a syay Cristo ta nikwinta nako nin sayay kapagpyawan ket nibi na kongko a pakababa' nin makapagsirbi kona. Tinudo' nako nin magsirbi kona 13 mataman nin sin saytaw ket abaw a pammaduka' ko kona tan dinuksa-duksa' kosaray tutawo na tan inata-ataki kosara. Wanin man, ininganga'do nako et a lamang nin Dios ta kai ako et intaw nin mamper kona ni Cristo ket kai ko nin tanda' nin duka' a man-gaw'en ko. 14 Kasan duga' nin nibi nan lamang et kongko nin Uunuren tamo a kamaungan na. Binyan nako et nin pagmamatalek tan ado' mangibwat sa nikaipasaya kona ni Cristo a si Jesus.
15 Siti e ket peteg nin tutuo ya tan manepeg nin akuen tan tepren ya nin sarba:
“Si Cristo a si Jesus, nako yadti sa luta' ta pigaw nin isalba nasara a makasalanan.”
Anaod, si'ko a sangkadukaan sa sarban makasalanan. 16 Bale' mataman nin wanin, ta pigaw nin maipa'kit na ni Jesu-Cristo a sangkaalakyan nin pammasinsya na, ininganga'do nako nin Dios a sangkadukaan nin tawo. Ginwa' nako nin sayay alimbawa' para konran saray magmatalek li' kona ket maga'muran ray anggan-angga nin byay a iti konan Dios.
17 Anaod, si Dios, syan bukod a Dios. Adi' ya anggan-angga. Kasa nin patiti na! Kai ya nin ma'kit. Ket pagalangan tan itandudo' yay ngaran na anggan-angga!
Peteg a wanin.
Matkap nin Matpel ya si Timoteo sa Pangangakay na
18 Si'ka Timoteo, kwinta anak katayna ket ipagamet ko komo a gawa' nin pangangakay nin no ani a kusto, nin kumpruntado sa nipatandaan nan Ispirito nan Dios sin saytaw et maipa'ka' sa ipamaki' komo. Tumbuken mo ta pigaw nin mag'in kan mabayani anaod nin bilang sayan sundalo' nin matalo a sarban duka'. 19 Sa pangngawa' mo nin sain, matkap nin magsen a pagmamatalek mo tan man-gaw'en mo no ani a tanda' mon manepeg. Anaod, main nin tutawo nin man-gaw'en ra a abas abirno nin tanda' rayna a sayti ket duka' ket ginwa' ran kasan sirbi a pagmamatalek ra. 20 Alimbawa' konran sarain ket sara si Himeneo tan si Alejandro. Pinauryan kosaraynan iti sa pakayadi' na ni Satanas ta pigaw nin sa pangingirangep ra ket maadal ra a andi' ana nin mangwa' nin makaduka' kona nin Dios.