1  * Ma:diu 16:6; Maga 8:15Dunu bagohamedafa gilisili guba:le, dunu eno dunu enoma osa:le heda:mu: agoai galu, Yesu da Ea ado ba:su dunu ilima hidadea sia:i, “Fa:lisi dunu ilia ogogosu hou da yisidi agoane. Liligi huluane da ilia hou amoga wadela:sa:besa:le, dawa:ma:i. 2  † Maga 4:22; Luge 8:17Be liligi dedeboi galea da hobea bu ba:mu. Dunu ilia da wamolegei hou huluane hobea dawa:mu. 3 Dilia da gasi ganodini sia:su, hobea dunu ilia da hadigi ganodini bu nabimu. Dilia diasu ganodini sadoga sia:su, dunu ilia hobea diasu da:iyamogoa amoga heda:le, wele sia:nanumu.”

4 “Na na:iyado dunu! Na dilima dafawane sia:sa! Da:i hodo fane legesu dunu ilima mae beda:ma. Da:i hodo medole legebeba:le, ilia eno wadela:i hou dilima hamomu hame dawa:mu. 5 Be afadafa fawane beda:ma! Dunu afadafa esala. E da dunu ea da:i hodo medole legele, ea a:silibu Helo sogega galadigimu dawa:. Dafawane! Amo dunuma beda:ma!

6 Dunu ilia da diogonabo biyale gala amo doea aduna amoga bidi lasa. Be Gode da diogonabo afadafa huluane hame gogolesa. 7 Be, dilia! Dilia dialuma hinabo huluanedafa afae afae Gode da idisa. Amaiba:le mae beda:ma! Dilia lasu defei da diogonabo bagohame ilia lasu defei baligisa.”

8 “Na da dilima sia:sa. Nowa dunu da eno dunu nabima:ne, ‘Na da Gelesu dunu,’ sia:sea, amo dunu Na, Dunu Egefe, Na da Gode Ea a:igele dunu nabima:ne, amo dunu da Na fi dunu sia:mu. 9 Be nowa dunu e da eno dunu nabima:ne, ‘Na da Yesu higasa,’ sia:sea, Na da Gode Ea a:igele dunu nabima:ne, amo dunu da Na fi dunu hame sia:mu.

10  ‡ Ma:diu 12:32; Maga 3:29Nowa da Dunu Egefema lasogole sia:sea, Gode da ea hou gogolema:ne olofomu dawa:. Be nowa da Gode Ea A:silibu Hadigidafa Ema lasogole sia:sea, e da gogolema:ne olofosu hamedafa ba:mu. 11  § Ma:diu 10:19-20; Maga 13:11; Luge 21:14-15Ilia da dili sinagoge diasu ganodini fofada:sea amola ouligisu hina dunuma ilima fofada:musa: hiouginana ahoasea, dilia da sia: bu adole imunu dawa:beba:le, mae da:i dioma. 12 Bai amo esoga, Gode Ea A:silibu Hadigidafa da dilia bu adole iasu dilima olelemu.”

13 Dunu gilisisu amo ganodini, dunu afae da Yesuma amane sia:i, “Olelesu! Na olama sia:ma. E da ania ada ea muni amola liligi mogili, la:idi nama ima:ne ema sia:ma.”

14 Be Yesu E bu adole i, “Na da di amola dia ola alima osobo bagade liligi hahamomusa: fofada:su dunu hame ilegei.” 15 Amalalu, E da dunu huluane ilima amane sia:i, “Dawa:ma! Uasu hou da dilia hou wadela:sa:besa:le dawa:ma! Dunu da liligi bagadedafa gaguiba:le, amo da ea esalusu bai hame gala.”

16 Amalalu, Yesu E da fedege sia: ilima olelei, “Bagade gagui dunu afadafa ea ifabi da ha:i manu noga:le legesu. 17 Amalalu, e da ea asigi dawa:su ganodini agoane dawa:i, ‘Na da adi hamoma:bela:? Na liligi legesu diasu da nabaiba:le, na ha:i manu salimu da hamedei galebe.’

18 Amalalu, ea asigi dawa:su ganodini e da bu dawa:i, ‘Defea! Na liligi legesu diasu huluane na da mugululi, diasu eno bagadedafa bu gaguli, na liligi amola gagoma huluane amo ganodini salimu. 19 Amasea, na asigi dawa:su ganodini na da agoane sia:mu, ‘Defea! Di da liligi bagadewane ode bagohamega manusa: defelewane legei diala. Hawa: mae hamone, ha:i nawane, adini nawane, hahawane esaloma,’ amo na da sia:mu,’ 20 Be Gode da ema amane sia:i, ‘Gagaoui dunu di! Wali gasia dia a:silibu Na da lamu. Amasea, dia liligi dina: fidimusa: gilisi, nowa lama:bela:?’ ”

21 Yesu da sia: dagomusa: amane sia:i, “Nowa dunu da liligi bagade gagusia, be Gode Ea hou hame lalegagusia, da amo gagaoui dunu agoane ba:mu.”

22 Amalalu, Yesu da Ea ado ba:su dunu ilima amane sia:i, “Amaiba:le, Na da dilima sia:sa. Dilia ha:i manusa:, da:i dioiwane mae dawa:ma. Dilia abula salimusa:, bagadewane mae dawa:ma. 23 Dunu ea esalusu da ha:i nasu baligi dagoi, amola da:i hodo da abula baligi dagoi. 24 Muagado sio fi ba:ma. Ha:i manu ilia mae bugili da, udigili faisa. Ilia da ha:i manu legesu diasu hame gagusa. Be Gode da ilima ha:i manu iaha! Be dilia esalusu labe defei da ilia labe defei bagadewane baligisa. 25 Dilia da:i dioiwane dawa:beba:le, dilia esalusu eso da eso afaewane sedagima:bela:? Hame mabu! 26 Amaiba:le, amo hou fonobahadi dilia hamomu hame dawa:beba:le, abuliba:le eno liligi hamomusa:gini dilia da:i dioiwane dawa:ma:bela:? 27  ** 1 Hina bagade 10:4-7; 2 Hou Olelesu 9:3-6Sogea ilia heda:su hou ba:ma. Hawa: hamosu amola amunasu hou ilia hame dawa:. Be ilia ba:su da Soloumane ea hadigi abula ba:su baligisa. 28 Sogea gisi da wali diala be ayawane gobele nasu laluga gobesi dagoi ba:mu. Amaiba:le, Gode da amo gisi abula ida:iwane amoga idiniginisiba:le, Ea dilima imunu hou da amo hou bagadewane baligimu. Dilia dafawaneyale dawa:su hou da fonobahadi!

29 Amaiba:le, dilia ha:i manu logo amola dilia hano manu logo da:i dioiwane mae dawa:ma! 30 (Bai Gode Ea hou hame lalegagui fifi asi gala dunu amo liligima bagadewane dawa:lala.) Dilia Ada Gode da dilia wali esaloma:ne liligi lamu huluane dawa:. 31 Be dilia Gode Ea Hinadafa Hou hidadea hogoi helema. Fa:no E da musa: sia:i liligi dilima imunu.

32 Sibi fi fonobahadi! Dilia mae beda:ma! Gode da Ea Hinadafa Hou, dilima imunusa: bagadewane hanai gala. 33 Dilia liligi huluane bidi lale, muni lai hame gagui dunuma ima. Muni salasu, mae heane dialumu liligi lama. Gobolo liligi ida:iwane Hebene diasu ganodini hame ebelemuba:le, amo liligi lama. Agoai liligi, wamolasu dunu da hame wamolamu amola aowaba da hame wadela:lesimu. 34 Bai adi sogebiga dilia dogolegei liligi da momagei dialea, amogawi dilia asigi dawa:su da dialumu.

35  †† Ma:diu 25:1-13Dilia abula salawane, gamali wa:le momagele ha:esaloma! 36  ‡‡ Maga 13:34-36Hawa: hamosu dunu, ilia hina da uda lasu lolo Nasu amoga asili, e da bu misunu dawa:beba:le, ouesalumu. Dilia amo dunu ilia hou agoane hamoma. E da bu misini, logoga lulufigisia, ilia da logo hedolowane doasimu. 37 Ilia hina da bu doaga:sea, e da ea hawa: hamosu dunu mae golale, momagele, ouesalebe ba:mu. Na dilima sia:sa. Ilia hina da ea abula idiniginisili, ilima fili, ha:i manusa: sia:beba:le, hi fawane da ha:i manu ilima imunu. 38 E da gasimogoa o fa:no agoane doaga:sea, amola ilia mae golale momagele, ha:esalebe ba:sea, ilia da hahawane bagade ba:mu. 39  §§ Ma:diu 24:43-44Be dawa:ma! Diasu hina da wamolasu ea misunu eso hidadea dawa:i ganiaba, e da wamolasu ea diasuga mae misa:ne ea logo ga:la:loba. 40 Dilia mae golale momagele esaloma! Dilia hame dawa:i eso amoga Dunu Egefe da doaga:muba:le, mae golale esaloma.”

41 Bida e amane sia:i, “Di da amo fedege sia: niniamusu dawa:ma:ne olelebela:? Ma dunu huluane dawa:ma:ne olelebela:?”

42 Hina Yesu E bu adole i, “Moloidafa amola bagade dawa:su hawa: hamosu dunu da nowala:? Diasu hina dunu da agoaiwane bagade dawa:su amola nabasu dunu ema ouligisu hawa: hamosu iaha. Amasea, amo dunu da ea hina ea sia: nababeba:le, e da eno hawa: hamosu dunu ilima ilia ha:i manu defelewane iaha. 43 Ea hina da bu masea, e da amo hawa: ida:iwane hamonanebe ba:beba:le, hahawane bagade ba:mu. 44 Na da dilima sia:sa. Ema hahawaneba:le, ea hina da ema ea liligi amola soge huluane amoma ouligisu hou imunu. 45 Be amo hawa: hamosu dunu da ea asigi dawa:su ganodini ea hina da hedolo hame misunu dawa:beba:le, e da hawa: hamosu dunu amola uda bagadewane fasea, amola e da ha:i bagade nasea amola waini hano bagade nasea, feloasa, 46 amo dunu ea hina da ea hame dawa:i eso amoga hedolowane doaga:mu. Amasea, hina dunu da amo wadela:i ouligisu dunu amo gegesu gobiheiga hedofale, fofonobone salimu. E da hame nabasu dunu ilia se dabe iasu amo defele lamu.

47 Amasea, amo hawa: hamosu dunu da ea hina ea hanai dawa:be amo hame hamosu, e da fegasuga bagadewane fananebe ba:mu. 48 Be eno hawa: hamosu dunu, e da hame dawa:beba:le hame nabasu hou hamosea, e da fegasuga se dabe iasu fonobahadi fawane lamu. Nowa dunu da Godema bagadewane lai galea, Gode da ema bagadewane lamu. Gode da nowa dunu ema baligili bagadewane ia dagoiba:le, E da ema baligiliwane lamu.

49 Na da osobo bagadega lalu galagudumusa: misi. Be Na da osobo bagade wahadafa lalu agoane ulagisi ganea:ba.

50  *** Maga 10:38Na da ba:bodaise hou lalu agoane hamomu galebe, be amo hou da hame dagoiba:le, Na da se naba. 51 Na da osobo bagadega olofosu hou olelemusa: misibayale dilia dawa:bela:? Hame mabu! Olofosu hame be afafasa hou na da olelela misi.

52 Wahawinini, sosogo fi ganodini, dunu biyale ilia da ha lamu. Nasubu na:iyado udiana ilia da eno nasubu na:iyado aduna elama gegemu. Amola aduna da eno udiana ilima gegemu. 53  ††† Maiga 7:6Eda da egefema gegene, egefe da edama bu gegemu. Eme da idiwima gegene, idiwi da emema bu gegemu. Awa da ea awama gegene, amola ea awa da ema bu dabe gegemu.”

54 E da dunu huluanema eno sia: olelei agoane, “Dilia da guma:goe mu mobi heda:lebe ba:sea, dilia da hedolo, ‘Gibu sa:imu galebe,’ sia:sa. Amasea, gibu da sa:imu. 55 Dilia da gagoe (south) amodili fo manebe ba:sea, dilia da ‘Eso bagade da gia:mu!’ sia:sa. Amasea, eso da gia:sa. 56 Dilia ogogosu dunu! Osobo dawa:digima:ne olelesu amola mu dawa:digima:ne olelesu amo ba:beba:le, dilia fa:no misunu liligi bagade dawa:. Amaiba:le, abuliba:le wali eso ea hou dili hame dawa:bela:?”

57 “Dilia da abuliba:le hou ida:iwane amola wadela:i hou amo afafamusa: hame dawa:bela:? 58 Dilima ha lai dunu da dilima fofada:musa: dawa:sea, defea, alia logoga ahoasea, fofada:su dunuma mae doaga:le, amo liligi hedolowane hahamoma. Agoane hame hamosea, e da fofada:su dunu ema dili gasawane hiougili, fofada:lalu, dadi gagui dunuma imunu. Amasea, dilia da se iasu diasu ganodini sali dagoi ba:mu.

59 Amo ganodini di ouesalu, dia dabe huluane ia dagoiba:le fawane, se iasu diasu logo bu doasibi ba:mu.”