Muⱪeddes Kalam (yǝngi yeziⱪ) Matta 9

Əysaning palǝq kesǝlni kǝqürüm ⱪilixi wǝ saⱪaytixi

Mar. 2:1-12; Luⱪa 5:17-26

1 Xuning bilǝn u kemigǝ qüxüp dengizdin ɵtüp, ɵzi turƣan xǝⱨǝrgǝ ⱪaytip kǝldi.□ ■ 2 Wǝ mana, kixilǝr zǝmbilgǝ yatⱪuzulƣan bir palǝqni uning aldiƣa elip kǝldi. Əysa ularning ixǝnqini kɵrüp ⱨeliⱪi palǝqkǝ:

— Oƣlum, yürǝklik bol, gunaⱨliring kǝqürüm ⱪilindi, — dedi.

3 Andin mana, Tǝwrat ustazliridin bǝziliri kɵnglidǝ: «Bu adǝm kupurluⱪ ⱪiliwatidu!» dǝp oylidi.■

4 Ularning kɵnglidǝ nemǝ oylawatⱪanliⱪini bilgǝn Əysa ularƣa:

— Nemǝ üqün kɵnglünglarda rǝzil oylarda bolisilǝr? 5 «Gunaⱨliring kǝqürüm ⱪilindi» deyix asanmu yaki «Ornungdin tur, mang!» deyixmu? — dedi wǝ yǝnǝ ularƣa: — 6 Əmma ⱨazir silǝrning Insan’oƣlining yǝr yüzidǝ gunaⱨlarni kǝqürüm ⱪilix ⱨoⱪuⱪiƣa igǝ ikǝnlikini bilixinglar üqün, — u palǝq kesǝlgǝ: —

Ornungdin tur, orun-kɵrpǝngni yiƣixturup ɵyünggǝ ⱪayt, — dedi.

7 Ⱨeliⱪi adǝm ornidin turup ɵyigǝ ⱪaytti. 8 Buni kɵrgǝn top-top adǝmlǝr ⱪorⱪuxup, insanlarƣa bundaⱪ ⱨoⱪuⱪni bǝrgǝn Hudani uluƣlaxti.

Əysaning Mattani muhlisliⱪⱪa qaⱪirixi

Mar. 2:13-17; Luⱪa 5:27-32

9 Əysa u yǝrdin qiⱪip aldiƣa ketiwetip, baj yiƣidiƣan orunda olturƣan, Matta isimlik bir bajgirni kɵrdi. U uningƣa:

— Manga ǝgǝxkin! — dedi.

Wǝ Matta ornidin turup, uningƣa ǝgǝxti.■

10 Wǝ xundaⱪ boldiki, Əysa Mattaning ɵyidǝ meⱨman bolup dastihanda olturƣanda, nurƣun bajgirlar wǝ gunaⱨkarlarmu kirip, Əysa wǝ uning muhlisliri bilǝn ⱨǝmdastihan boldi. □ 11 Buni kɵrgǝn Pǝrisiylǝr uning muhlisliriƣa:

— Ustazinglar nemixⱪa bajgir wǝ gunaⱨkarlar bilǝn bir dastihanda yǝp-iqip olturidu?! — dedi.

12 Bu gǝpni angliƣan Əysa:

— Saƣlam adǝmlǝr ǝmǝs, bǝlki bimarlar tewipⱪa moⱨtajdur. 13 Silǝr berip muⱪǝddǝs yazmilardiki: «Izdǝydiƣinim ⱪurbanliⱪlar ǝmǝs, bǝlki rǝⱨim-xǝpⱪǝt» deyilgǝn xu sɵzning mǝnisini ɵgininglar; qünki mǝn ⱨǝⱪⱪaniylarni ǝmǝs, bǝlki gunaⱨkarlarni qaⱪirƣili kǝldim, dedi.□ ■

Yengi konidin üstündur

Mar. 2:18-22; Luⱪa 5:33-39

14 Xu waⱪitlarda, Yǝⱨya pǝyƣǝmbǝrning muhlisliri Əysaning yeniƣa kelip uningƣa:

— Nemixⱪa biz wǝ Pǝrisiylǝr pat-pat roza tutimiz, lekin sizning muhlisliringiz tutmaydu? — dǝp soraxti.■

15 Əysa jawabǝn:

— Toyi boluwatⱪan yigit tehi toyda ⱨǝmdastihan oltuƣan qaƣda, toy meⱨmanliri ⱨaza tutup oltursa ⱪandaⱪ bolidu!? Əmma xu künlǝr keliduki, yigit ulardin elip ketilidu, ular xu kündǝ roza tutidu.□ ■

16 Ⱨeqkim kona kɵnglǝkkǝ yengi rǝhttin yamaⱪ salmaydu. Undaⱪ ⱪilsa, yengi yamaⱪ kirixip, kiyimni tartip yirtiwetidu. Nǝtijidǝ, yirtiⱪ tehimu yoƣinap ketidu. □ 17 Xuningdǝk, ⱨeqkim yengi xarabni kona tulumlarƣa ⱪaqilimaydu. Əgǝr undaⱪ ⱪilsa, xarabning eqixi bilǝn tulumlar yerilip ketidu-dǝ, xarabmu tɵkülüp ketidu ⱨǝm tulumlarmu kardin qiⱪidu. Xuning üqün kixilǝr yengi xarabni yengi tulumlarƣa ⱪaqilaydu; xundaⱪ ⱪilƣanda, ⱨǝr ikkilisi saⱪlinip ⱪalidu.■

Əysa bir ⱪizni tirildüridu, bir ayalni saⱪaytidu

Mar. 5:21-43; Luⱪa 8:40-56

18 U Yǝⱨyaning muhlisliriƣa bu sɵzlǝrni ⱪiliwatⱪan waⱪtida, mana bir ⱨɵkümdar kelip, uning aldiƣa bax urup:

— Mening ⱪizim ⱨazirla ɵlüp kǝtti; ǝmma siz berip uningƣa ⱪolingizni tǝgküzüp ⱪoysingiz, u tirilidu, dedi.□ ■

19 Əysa ornidin turup, muhlisliri bilǝn billǝ uning kǝynidin mangdi.

20 Wǝ mana, yolda hun tǝwrǝx kesiligǝ giriptar bolƣiniƣa on ikki yil bolƣan bir ayal Əysaning arⱪisidin kelip, uning tonining pexini silidi. ■ 21 Qünki u iqidǝ «Uning tonini silisamla, qoⱪum saⱪiyip ketimǝn» dǝp oyliƣanidi.

22 Əmma Əysa kǝynigǝ burulup, uni kɵrüp:

— Ⱪizim, yürǝklik bol, ixǝnqing seni saⱪaytti! dedi. Xuning bilǝn u ayal xu saǝttǝ saⱪaydi.□ ■

23 Əmdi Əysa ⱨeliⱪi ⱨɵkümdarning ɵyigǝ kirgǝndǝ, nǝy qeliwatⱪan wǝ ⱨaza tutup waysawatⱪan kixilǝr topini kɵrüp, ■ 24 ularƣa:

— Qiⱪip ketinglar, bu ⱪiz ɵlmidi, bǝlki uhlawatidu, dedi.

Xuni anglap kɵpqilik uni mǝshirǝ ⱪildi. ■ 25 Kixilǝr qiⱪiriwetilgǝndin keyin, u ⱪizning yeniƣa kirip, uning ⱪolini tutiwidi, ⱪiz ornidin turdi. 26 Bu toƣrisidiki hǝwǝr pütün yurtta pur kǝtti.

Kor wǝ gaqa kixilǝrning saⱪaytilixi

27 Əysa u yǝrdin qiⱪⱪanda, ikki ⱪariƣu uning kǝynidin kelip:

— I Dawutning oƣli, bizgǝ rǝⱨim ⱪilƣaysiz! — dǝp nida ⱪilixti.□

28 U ɵygǝ kirgǝndin keyin, xu ikki ⱪariƣu uning aldiƣa kǝldi. Əysa ulardin:

— Silǝr mening bu ixⱪa ⱪadir ikǝnlikimgǝ ixinǝmsilǝr? — dǝp soridi.

— I Rǝbbim, ixinimiz, — dǝp jawab bǝrdi ular.

29 U ⱪolini ularning kɵzlirigǝ tǝgküzüp turup:

— Ixǝnqinglar boyiqǝ bolsun! dewidi, 30 Ularning kɵzliri eqildi. Əysa ularƣa:

Bu ixni ⱨeqkimgǝ eytmanglar! dǝp ⱪattiⱪ tapilidi. ■ 31 Lekin ular u yǝrdin qiⱪipla, uning nam-xɵⱨritini pütkül yurtⱪa yeyiwǝtti.■

32 Ular qiⱪip ketiwatⱪanda, kixilǝr jin qaplaxⱪan bir gaqini uning aldiƣa elip kǝldi. ■ 33 Uningƣa qaplaxⱪan jinning ⱨǝydilixi bilǝnla, ⱨeliⱪi adǝm zuwanƣa kǝldi. Halayiⱪ intayin ⱨǝyranuⱨǝs bolup:

— Bundaⱪ ix Israilda zadi kɵrülüp baⱪmiƣan, — deyixti.

34 Lekin Pǝrisiylǝr:

— U jinlarni jinlarning ǝmirigǝ tayinip ⱪoƣlaydikǝn, deyixti.■

Əysaning hǝlⱪⱪǝ iqini aƣritixliri

35 Wǝ Əysa barliⱪ xǝⱨǝr wǝ yeza-ⱪixlaⱪlarni kezip, ularning sinagoglirida tǝlim berip, ǝrx padixaⱨliⱪidiki hux hǝwǝrni jakarlidi wǝ ⱨǝrhil kesǝllǝrni wǝ ⱨǝrhil meyip-ajizlarni saⱪaytti. ■ 36 Lekin u top-top adǝmlǝrni kɵrüp ularƣa iq aƣritti, qünki ular harlinip padiqisiz ⱪoy padiliridǝk panaⱨsiz idi. ■ 37 Xuning bilǝn u muhlisliriƣa:

— Ⱨosul dǝrwǝⱪǝ kɵp ikǝn, biraⱪ ⱨosul elix üqün ixlǝydiƣanlar az ikǝn. ■ 38 Xunga ⱨosulning Igisidin, Ɵz ⱨosulingni yiƣiwelixⱪa ixlǝmqilǝrni jiddiy ǝwǝtkǝysǝn, dǝp tilǝnglar, — dedi.■

Matta
<
9
>

□9:1 «ɵzi turƣan xǝⱨǝr» — Kǝpǝrnaⱨumni demǝkqi.

■9:1 Mar. 2:3; Luⱪa 5:18; Ros. 9:33.

■9:3 Zǝb. 32:5; Yǝx. 43:25.

■9:9 Mar. 2:14; Luⱪa 5:27.

□9:10 «meⱨman bolup dastihanda olturƣanda...» — grek tilida «meⱨman bolup dastihanda yatⱪanda». Xu qaƣdilarda kixilǝr dastihan selinƣan xirǝ ǝtrapida yanpaxlap yatⱪan ⱨalda ƣizalixatti. «nurƣun bajgirlar wǝ gunaⱨkarlar» — «bajgirlar» Israilning zeminini ixƣal ⱪilƣan rimliⱪlar üqün ɵz hǝlⱪidin baj yiƣip beridiƣan wǝ xu sǝwǝbtin nǝprǝtkǝ uqriƣan Yǝⱨudiylar. «gunaⱨkarlar» — Tǝwrat-Injil boyiqǝ ⱨǝrbir adǝm gunaⱨkar, ǝlwǝttǝ. Lekin muxu ayǝttiki «gunaⱨkarlar» degǝn sɵz, ⱨali qong Pǝrisiylǝr wǝ Tǝwrat ustazliri tǝripidin alaⱨidǝ «gunaⱨkarlar» dǝp atalƣan bajgirlar, paⱨixǝ ayallar, ⱨǝtta sawatsiz kixilǝr ⱪatarliⱪlarni kɵzdǝ tutidu.

□9:13 «Silǝr berip muⱪǝddǝs yazmilardiki: «... » deyilgǝn xu sɵzning mǝnisini ɵgininglar — «Silǝr berip: «palani-palani sɵzlǝr»ni ɵgininglar» degǝn sɵzlǝr Yǝⱨudiy Tǝwrat ustazlirining baxⱪilarƣa yolyoruⱪ kɵrsǝtkǝndǝ ǝng yahxi kɵridiƣan ibarilirining biri. Mǝsiⱨning buni ixlitixi qoⱪum ularni rǝnjitti. Hudaning bu bexariti Tǝwratta, «Ⱨox.» 6:6dǝ tepilidu. «...ⱨǝⱪⱪaniylarni ǝmǝs, bǝlki gunaⱨkarlarni qaⱪirƣili kǝldim» — Mǝsiⱨning muxu sɵzidǝ «gunaⱨkarlar» degini ɵzlirini gunaⱨkar dǝp tonup yǝtkǝnlǝrni kɵzdǝ tutidu, ǝlwǝttǝ. Qünki ⱨǝmmǝ adǝm gunaⱨkardur. «Ⱨǝⱪⱪaniylar» ɵzini ⱨǝⱪⱪaniy dǝp ⱨesabliƣanlarni kɵrsitidu. Xunga Mǝsiⱨ ularni qaⱪiralmaytti.

■9:13 Ⱨox. 6:6; Mik. 6:8; Mat. 12:7; Mar. 2:17; Luⱪa 5:32; 19:10; 1Tim. 1:15.

■9:14 Mar. 2:18; Luⱪa 5:33.

□9:15 «Toy meⱨmanliri» — grek tilida «mǝrikǝ zalining pǝrzǝntliri» degǝn ibarǝ bilǝn ipadilinidu. «Əmma xu künlǝr keliduki, yigit ulardin elip ketilidu, ular xu kündǝ roza tutidu» — bu sɵzlǝr Əysaning ɵz «meⱨmanlardin elip ketilixi», yǝni uning ɵlümi ɵzigǝ ǝgǝxkǝnlǝrgǝ ⱪayƣu-ⱨǝsrǝt elip kelidiƣanliⱪi toƣruluⱪ bir bexaritidur.

■9:15 2Kor. 11:2.

□9:16 «Ⱨeqkim kona kɵnglǝkkǝ yengi rǝhttin yamaⱪ salmaydu» — yengi rǝht kirixip ketidu, ǝlwǝttǝ.

■9:17 Mar. 2:22.

□9:18 «mana bir ⱨɵkümdar kelip..» — bu «ⱨɵkümdar» sinagogning qongi idi («Mar.» 5:22ni kɵrüng). «Mening ⱪizim ⱨazirla ɵlüp kǝtti» — baxⱪa bir tǝrjimisi: «Ⱪizim bu waⱪⱪiqǝ ɵlgǝn bolsa kerǝk,...».

■9:18 Mar. 5:22; Luⱪa 8:41.

■9:20 Law. 15:25; Mar. 5:25; Luⱪa 8:43.

□9:22 «Ⱪizim, yürǝklik bol» — Mǝsiⱨning «yürǝklik bol» deginigǝ ⱪariƣanda, ayal bǝk ⱪorⱪⱪan. Nemixⱪa? Uningda hun tǝwrǝx kesili bolƣanliⱪi üqün, Tǝwrat ⱪanuni boyiqǝ ɵzi tǝgkǝn barliⱪ kixilǝrni «napak» ⱪilƣan bolidu (yǝni, uningƣa tegip kǝtkǝnlǝr ibadǝthaniƣa kirixkǝ, ⱪurbanliⱪ ⱪilixⱪa waⱪitliⱪ layaⱪǝtsiz bolatti). Xuning bilǝn u ǝtraptiki halayiⱪnila napak ⱪilipla ⱪalmay, bǝlki Mǝsiⱨning ɵzinimu «napak» ⱪilƣan bolatti.

■9:22 Mar. 5:38; Luⱪa 8:51.

■9:23 Mar. 5:38; Luⱪa 8:51.

■9:24 Yⱨ. 11:11.

□9:27 «I Dawutning oƣli, bizgǝ rǝⱨim ⱪilƣaysiz!» — pǝyƣǝmbǝrlǝrning bexarǝtliri boyiqǝ, Ⱪutⱪuzƣuqi-Mǝsiⱨ «Dawutning ǝwladi» boluxi kerǝk. Xunga Yǝⱨudiylar arisida «Dawutning oƣli» degǝn bu nam Mǝsiⱨni kɵrsitǝtti.

■9:30 Mat. 12:16; Luⱪa 5:14.

■9:31 Mar. 7:36.

■9:32 Mat. 12:22; Luⱪa 11:14.

■9:34 Mat. 12:24; Mar. 3:22; Luⱪa 11:15.

■9:35 Mar. 6:6; Luⱪa 13:22.

■9:36 Yǝr. 23:1; Əz. 34:2; Mar. 6:34.

■9:37 Luⱪa 10:2; Yⱨ. 4:35.

■9:38 2Tes. 3:1.