Bǝzi alimlar «qong yenix»ni «(Hudaƣa ⱪarxi) qong topilang» dǝp tǝrjimǝ ⱪilidu. Biz «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ ɵz tǝrjimimizgǝ ispat berimiz. ■ Mat. 24:23; 1Tim. 4:1; 1Yuⱨa. 2:18. 4 Xu adǝm huda dǝp atalƣanƣa yaki kixilǝr qoⱪunidiƣan ⱨǝrⱪandaⱪ nǝrsilǝrgǝ ⱪarxi qiⱪip, ɵzini ⱨǝmmidin üstün ⱪilip kɵrsitidu; u xundaⱪ ⱪilip Hudaning ibadǝthanisida olturuwelip, ɵzini Huda dǝp kɵrsitip jakarlaydu.□ «Xu adǝm huda dǝp atalƣanƣa yaki kixilǝr qoⱪunidiƣan ⱨǝrⱪandaⱪ nǝrsilǝrgǝ ⱪarxi qiⱪip, ɵzini ⱨǝmmidin üstün ⱪilip kɵrsitidu; u xundaⱪ ⱪilip Hudaning ibadǝthanisida olturuwelip, ɵzini Huda dǝp kɵrsitip jakarlaydu» — «Yǝx.» 14:13-14, «Dan.» 11:36, «Əz.» 28:2-9ni kɵrüng. Bu ix toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imiznimu kɵrüng. «Ibadǝthana» muxu ayǝttǝ ǝsli ibadǝthanining iqki «muⱪǝddǝs jay»ni kɵrsitidu. ■ Dan. 7:25; 8:11; 11:36; Mat. 24:15; Wǝⱨ. 13:1-8 5 Mǝn silǝr bilǝn billǝ bolƣan waⱪtimda bularni silǝrgǝ eytⱪinim esinglarda bardu? 6 Wǝ uning bǝlgilǝngǝn waⱪti-saiti kǝlmigüqǝ axkarilanmasliⱪi üqün, nemining uni tosup turuwatⱪanliⱪi silǝrgǝ mǝlum. 7 Qünki «ⱪanunni yoⱪatⱪuqi sirliⱪ küq» alliⱪaqan yoxurun ⱨǝrikǝt ⱪilmaⱪta; lekin bu ixlarni ⱨazirqǝ tosup keliwatⱪan birsi bardur; U otturidin qiⱪⱪuqǝ xundaⱪ tosuⱪluⱪ peti turidu;□ «Qünki «ⱪanunni yoⱪatⱪuqi sirliⱪ küq» alliⱪaqan yoxurun ⱨǝrikǝt ⱪilmaⱪta» — «ⱪanunni yoⱪatⱪuqi sirliⱪ küq» (grek tilida «ⱪanunni yoⱪatⱪuqi sir») toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ azraⱪ tohtilimiz. «lekin bu ixlarni ⱨazirqǝ tosup keliwatⱪan birsi bardur» — 3-4-ayǝttiki «gunaⱨiy adǝm («ⱨalakǝtkǝ mǝⱨkum ⱪilinƣuqi adǝm»)ning mǝydanƣa qiⱪixni tosux» bilǝn «ⱪanunni yoⱪatⱪuqi sirliⱪ küqni tosux»ning ziq munasiwiti bar. Ikki ixni tosuƣuqi bizningqǝ Hudaning Muⱪǝddǝs Roⱨidur. Bǝzi alimlarning bu toƣruluⱪ baxⱪiqǝ pikirlirimu bar; kɵzⱪariximizning sǝwǝbini «ⱪoxunqǝ sɵz»imizdǝ eytimiz.
«Ⱪanunni yoⱪatⱪuqi sirliⱪ küq» (grek tilida «ⱪanunni yoⱪatⱪuqi sir») toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ azraⱪ tohtilimiz. «U otturidin qiⱪⱪuqǝ...» — baxⱪa birhil tǝrjimisi: «U otturidin yɵtkiwetilgüqǝ...». «Ⱪanunni yoⱪatⱪuqi sirliⱪ küq» bǝlkim Xǝytanning astirtin dunyadiki barliⱪ ǝllǝrni, barliⱪ dɵlǝtlǝrni ⱨǝrhil ⱪanunni, xundaⱪla barliⱪ ǝhlaⱪ prinsiplarni buzux tǝrǝpkǝ asta-asta ⱪutritixlirini kɵrsitidu. Bu jǝryanning ǝwjigǝ qiⱪixi dǝjjalning mǝydanƣa kelixi bilǝn bolidu. «u otturidin qiⱪⱪuqǝ xundaⱪ tosuⱪluⱪ peti turidu» — bu muⱨim ixlar toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imiznimu kɵrüng. 8 andin axu «ⱪanunni yoⱪatⱪuqi» axkarilinidu; biraⱪ Rǝb Əysa aƣzidiki nǝpisi bilǝnla uni yutuwetidu, kǝlgǝn qaƣdiki parlaⱪ nuri bilǝn uni yoⱪ ⱪiliwetidu.■ Ayup 4:9; Yǝx. 11:4. 9 «Ⱪanunni yoⱪatⱪuqi»ning mǝydanƣa qiⱪixi Xǝytanning pǝntliri bilǝn bolidu, u ⱨǝr türlük küq-ⱪudrǝt, mɵjizǝ wǝ yalƣan karamǝtlǝrni kɵrsitip, ■ Ⱪan. 13:2; Yⱨ. 8:41; 2Kor. 4:4; Əf. 2:2; Wǝⱨ. 13:13. 10 ⱨalakǝtkǝ yüzlǝngǝnlǝrni azduridiƣan ⱨǝrhil ⱪǝbiⱨ ⱨiylǝ-mikirlǝrni ixlitidu. Ularning ⱨalakǝt aldida turuwatⱪanliⱪining sǝwǝbi ɵzlirini nijatⱪa yetǝklǝydiƣan ⱨǝⱪiⱪǝtni sɵymǝy, uningƣa ⱪǝlbidin orun bǝrmǝslikidindur. ■ 2Kor. 2:15; 4:3. 11 Xu sǝwǝbtin, Huda ularƣa yalƣanqiliⱪⱪa ixǝnsun dǝp ⱨǝⱪiⱪǝttin qǝtnitidiƣan bir küq ǝwǝtidu. ■ Rim. 1:24; 1Tim. 4:1. 12 Nǝtijidǝ, ⱨǝⱪiⱪǝtkǝ ixǝnmǝy, bǝlki ⱪǝbiⱨlikni hursǝnlik dǝp bilgǝnlǝrning ⱨǝmmisi jazaƣa mǝⱨkum ⱪilinidu.
□2:2 «... «Rǝbning küni yetip kǝldi» degǝn sɵzni anglisanglar, jiddilixip ⱨoduⱪup kǝtmǝnglar yaki dǝkkǝ-dükkigǝ qüxmǝnglar!» — «Rǝbning küni» yaki «Pǝrwǝrdigarning küni» degǝn muⱨim tema toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizni kɵrüng.
■2:2 Yǝr. 29:8; Mat. 24:4; Əf. 5:6; Kol. 2:18; 1Yuⱨa. 4:1.
□2:3 «qünki awwal «qong yenix» bolup,... » — «qong yenix» bǝlkim «etiⱪadtin qong tenix»ni kɵrsitidu. «Ⱪoxumqǝ sɵz»imizni kɵrüng. «Bu ixlarda ⱨǝrⱪandaⱪ adǝmning ⱨǝrⱪandaⱪ usul bilǝn silǝrni aldixiƣa yol ⱪoymanglar; qünki awwal «qong yenix» bolup, andin «gunaⱨiy adǝm», yǝni «ⱨalakǝtkǝ mǝⱨkum ⱪilinƣuqi adǝm» axkarilanmiƣuqǝ, axu kün kǝlmǝydu» — bu muⱨim ayǝttiki «qong yenix» («etiⱪadtin qiⱪip, ayrilix»), «gunaⱨliⱪ adǝm» wǝ «ⱨalakǝtkǝ mǝⱨküm ⱪilinƣuqi adǝm» (dǝjjal) toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizni kɵrüng. Bǝzi alimlar «qong yenix»ni «(Hudaƣa ⱪarxi) qong topilang» dǝp tǝrjimǝ ⱪilidu. Biz «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ ɵz tǝrjimimizgǝ ispat berimiz.
■2:3 Mat. 24:23; 1Tim. 4:1; 1Yuⱨa. 2:18.
□2:4 «Xu adǝm huda dǝp atalƣanƣa yaki kixilǝr qoⱪunidiƣan ⱨǝrⱪandaⱪ nǝrsilǝrgǝ ⱪarxi qiⱪip, ɵzini ⱨǝmmidin üstün ⱪilip kɵrsitidu; u xundaⱪ ⱪilip Hudaning ibadǝthanisida olturuwelip, ɵzini Huda dǝp kɵrsitip jakarlaydu» — «Yǝx.» 14:13-14, «Dan.» 11:36, «Əz.» 28:2-9ni kɵrüng. Bu ix toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imiznimu kɵrüng. «Ibadǝthana» muxu ayǝttǝ ǝsli ibadǝthanining iqki «muⱪǝddǝs jay»ni kɵrsitidu.
■2:4 Dan. 7:25; 8:11; 11:36; Mat. 24:15; Wǝⱨ. 13:1-8
□2:7 «Qünki «ⱪanunni yoⱪatⱪuqi sirliⱪ küq» alliⱪaqan yoxurun ⱨǝrikǝt ⱪilmaⱪta» — «ⱪanunni yoⱪatⱪuqi sirliⱪ küq» (grek tilida «ⱪanunni yoⱪatⱪuqi sir») toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ azraⱪ tohtilimiz. «lekin bu ixlarni ⱨazirqǝ tosup keliwatⱪan birsi bardur» — 3-4-ayǝttiki «gunaⱨiy adǝm («ⱨalakǝtkǝ mǝⱨkum ⱪilinƣuqi adǝm»)ning mǝydanƣa qiⱪixni tosux» bilǝn «ⱪanunni yoⱪatⱪuqi sirliⱪ küqni tosux»ning ziq munasiwiti bar. Ikki ixni tosuƣuqi bizningqǝ Hudaning Muⱪǝddǝs Roⱨidur. Bǝzi alimlarning bu toƣruluⱪ baxⱪiqǝ pikirlirimu bar; kɵzⱪariximizning sǝwǝbini «ⱪoxunqǝ sɵz»imizdǝ eytimiz. «Ⱪanunni yoⱪatⱪuqi sirliⱪ küq» (grek tilida «ⱪanunni yoⱪatⱪuqi sir») toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ azraⱪ tohtilimiz. «U otturidin qiⱪⱪuqǝ...» — baxⱪa birhil tǝrjimisi: «U otturidin yɵtkiwetilgüqǝ...». «Ⱪanunni yoⱪatⱪuqi sirliⱪ küq» bǝlkim Xǝytanning astirtin dunyadiki barliⱪ ǝllǝrni, barliⱪ dɵlǝtlǝrni ⱨǝrhil ⱪanunni, xundaⱪla barliⱪ ǝhlaⱪ prinsiplarni buzux tǝrǝpkǝ asta-asta ⱪutritixlirini kɵrsitidu. Bu jǝryanning ǝwjigǝ qiⱪixi dǝjjalning mǝydanƣa kelixi bilǝn bolidu. «u otturidin qiⱪⱪuqǝ xundaⱪ tosuⱪluⱪ peti turidu» — bu muⱨim ixlar toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imiznimu kɵrüng.
■2:9 Ⱪan. 13:2; Yⱨ. 8:41; 2Kor. 4:4; Əf. 2:2; Wǝⱨ. 13:13.
■2:10 2Kor. 2:15; 4:3.
□2:13 «Huda Roⱨning wasitisidǝ pak-muⱪǝddǝs ⱪilinixinglar wǝ ⱨǝⱪiⱪǝtkǝ ixinixinglar arⱪiliⱪ silǝrni nijatⱪa erixixkǝ muⱪǝddǝmdila talliwaldi» — «Roⱨ» — Hudaning Muⱪǝddǝs Roⱨi.
□2:16-17 «Əmdi Rǝbbimiz Əysa Mǝsiⱨning Ɵzi wǝ bizni sɵygǝn, meⱨir-xǝpⱪǝt bilǝn mǝnggülük riƣbǝt-tǝsǝlli ⱨǝm güzǝl ümid ata ⱪilƣan Huda’Atimiz ⱪǝlbinglarni riƣbǝtlǝndürgǝy ⱨǝmdǝ silǝrni ⱨǝrbir güzǝl ix ⱪilixta, ⱨǝrbir yahxi sɵzlǝrni yǝtküzüxtǝ küqlǝndürgǝy!» — ⱪiziⱪ bir ix xuki, «riƣbǝtlǝndürgǝy» ⱨǝm «küqlǝndürgǝy» degǝn peillar grek tilidiki «birlik xǝhs» xǝklididur. Demǝk, «Huda’Ata» wǝ «Rǝb Əysa» bir xǝhstǝk ix ⱪilidu.