I Híwóˀdi Tun Jesus Christ-Ví̖ˀgeḏi John Itaˀnandiˀ
1
I toˀwí In Tu̖u̖ gin nakhá̖wä̖́ˀiˀ nawówátsipä̖yiˀ, i-á Jesus-ân namuu
1 Hä́nˀoe tsꞌanpáaḏé nanân diwe i toˀwí In Tu̖u̖ gin nakhá̖wä̖́ˀi nayihoˀ. I-á Yôesi Táḏá-áḏí nayiˀ, heḏi i-á Yôesibá namuu. 2 I-áho oe tsꞌanpáadé nanân diwe Yôesi Táḏá-áḏí nayiˀ. 3 Hä̖ä̖wí tꞌä̖hkí ikhíyé, heḏi i-á wíˀikhíyépíḏá hä̖́ä̖bo wínakhíˀyenpí. 4 I-á wíˀbo wówátsi napä̖yiˀ, heḏi nä́ˀin wówátsi-á ko nakeepoˀ tꞌowagîˀ waagiˀbá namuu. 5 Nä́ˀi ko nakhu̖u̖náˀ dee nakeepoˀ, heḏi hä̖̂ä̖ḏi wänbo tꞌä̖hkí nakeepoˀ tobáháa nakhu̖u̖nân wänboˀ.
6-7 Wí sen John gin nakhá̖wä̖́ˀi Yôesi Táḏáḏí óesan nä́ˀi ko i̖ˀgeḏi tꞌowa ovâytu̖ˀâ̖a̖míḏí, heḏânho John-bí híˀ ditꞌoeḏi toˀwên tꞌä̖hkí dívíwhä̖yú̖-íḏí i toˀwí i ko namuuˀivíˀpiyeˀ. 8 John-dá i ko-á wínamuupí, hewänbo i naˀä̖ä̖ tꞌowa ovâytu̖ˀâ̖a̖míḏí toˀwí i ko namuuˀin. 9 Nä́ˀi toˀwí In Tu̖u̖ gin nakhá̖wä̖́ˀiˀ i taˀgendi ko namuu, heḏi nä́ä oepáa kꞌayḏipiyeˀ naˀä̖ä̖ḏi tꞌä̖hkí tꞌowa ovâykohthayyoˀ.
10 Nä́ä oepáa kꞌayḏi i nayiˀ, hebo tobáháa nä́ˀi oepáa ho ikhíyé wänboˀ, in tꞌowa nä́äḏí diyiˀindi wíˀóetaapí. 11 I hä̖ä̖wí ikhíyéˀi ivîˀ ûnmuu, heḏi ipiyeˀ naˀä̖ä̖, hewänbo iví tꞌowaḏi wänbo wíˀóeséegíˀanpí. 12 Hewänbo wáy wêndiḏá óeséegíˀandá ivíˀpiyeˀ dívíwhä̖yu̖, heḏi nä́ˀin tꞌä̖hkí iḏi ovâymä́gi Yôesi Táḏáví ây dipúwíḏí. 13 Heḏi Yôesi Táḏáví ây dipóe ihayḏi wíyá diˀâypu̖yä̖ waa dínpóe, hewänbo tꞌowa diˀâypu̖yä̖ nä́ä oepáa kꞌayḏi waagibá wíḏiˀâypu̖yä̖pí, heḏiháa i táḏá-áḏí i yíyá-áḏí dachanpóeḏíbo wänbo-á yoe, heḏiháa wí sen nawänpitú̖ḏíbo wänbo-á yoe. Yôesi Táḏáḏân nä́ˀin wówátsi ovâymä́gi.
14 I toˀwí In Tu̖u̖ gin nakhá̖wä̖́ˀi wí tꞌowa napaa, heḏi wí hây tä̖hkí naˀindáḏí nayiˀ. Báyékí hayˀi namuuˀin âymûˀ, gá Yôesi Táḏáví wîˀ ayḏa̖ˀ ûnˀä́ndiˀ namuuḏân. I-á báyékí séegísehkanä imáa, heḏi háa i natú̖ waa tꞌä̖hkí taˀgen namuu.
15 Toˀwí i namuuˀin John-di in tꞌowa ovâytu̖ˀan. Oe ahkon deeḏi John nayiḏi kaygi ovâytu̖máa, “Naaḏi wâytu̖ˀan naví tíˀúugébá wí toˀwí napowagítꞌóeˀin, heḏi i-á naví shánkí kwꞌáye namuu, gá naa oˀaypu̖yä̖píḏíboˀ i-á hä̖̂ä̖ḏi wänbo tꞌä̖hkí nawówáyiḏân. Nä́ˀi-ânkun i namuu iví̖ˀgeḏi wâyhíˀmáaˀiˀ.”
16 Báyékí séegísehkanä imáaḏí, ihayḏa̖ˀ híwó̖ˀdi hä̖ä̖wí ivíˀweḏi gínˀä̖ˀ. 17 Yôesi Táḏáḏí Moses óetu̖ˀan iví tsontu̖u̖ naˀin dímä̂äníˀin, hewänbo Jesus Christ-ân óesan séegísehkanä-á heḏá in taˀgen namuuˀindá dînkeeya̖míḏí. 18 Toˀwíḏí wänbo hä̂nhay wänbo Yôesi Táḏá wíˀóemûˀpí. Hewänbo háawi i namuuˀin iví wîˀḏa̖ˀ ay ûnmuuˀiˀ iví núˀ naˀä́ndiḏân naˀin dînkeeyan.
Háa John i pꞌóˀpꞌoekandiḏi in tꞌowa ovâytu̖ˀannin
19 Owáy Jerusalem búuˀú wä̖́hä̖̂ä̖ḏi in Huḏíyoví pꞌóˀḏéḏíˀindi wên owhaˀ-á heḏá wên méesateˀin khä̖ge̖ˀnindá ovâysan John i pꞌóˀpꞌoekandiˀ óetsikáyi̖ˀníḏí, “To-an unmuu” gin, 20 heḏi kinnân iḏi ovâytu̖ˀan: “Naa i toˀwí Yôesi Táḏáḏí óesógeˀiˀ tꞌowa ovâyˀaywoeníḏí wóˀmuupí.” Kaaginpíḏíbo thayˀeeḏi kin ovâytu̖ˀan. 21 Heḏi óetsikáyin, “Heḏi to-an unmuu? Ti Elijah-ân unmuu?” Iḏi ovâytu̖ˀan, “Naa-á i wóˀmuupí.” Heḏáháˀ óetsikáyin, “Ti Yôesi Táḏáví tukhe̖ˀbiˀ i âytsíkhaˀmáaˀi-ân unmuu?” 22 Heḏi ovâytu̖ˀan, “Yoe.” Heḏáháˀ óetu̖ˀan, “Dítu̖ˀan to-an unmuu, heḏânho in toˀwên naˀin dísannin âytꞌôeˀa̖míḏí háa untú̖ˀin. Uví̖ˀgeḏi dítꞌôeˀan.” 23 John-di ovâyhéeˀan heḏânho dínˀánpówá-íḏí háa Yôesi Táḏáví tukhe̖ˀbiˀ Isaiah hä́nˀoebo natú̖ˀin, heḏi nä́ˀi-á Isaiah-ví híˀ ûnmuu:
Wí toˀwí oe ahkon deeḏi ûntu̖hkwíntú̖ní,
‘In pꞌôe bintaˀgeˀan i shánkí natsonyiˀigîˀ.’
“Nä́ˀi toˀwí han natú̖ˀi waagiˀbá naa omuu” gin John-di ovâytu̖ˀan.
24 Wáy wên in ovâysannin John óetsikáyi̖ˀníḏí Pharisees dimuu, 25 heḏi indi óetu̖ˀan, “I toˀwí Yôesi Táḏáḏí óesógeˀiˀ tꞌowa ovâyˀaywoeníḏí wíˀunmuupí, Elijah wänbo-á yoe, háa Yôesi Táḏáví tukhe̖ˀbi âytsíkhaˀmáaˀi wänbo-á yoe. Heḏi háaḏan handi nä́ˀin tꞌowa ovâypꞌóˀpꞌoeˀoˀ?” 26-27 John-di ovâytu̖ˀan, “Naaḏá pꞌoeḏiḏa̖ˀ dovâypꞌóˀpꞌoeˀoˀ, hewänbo unbí yâaḏi wáyḏí wí toˀwí bîntaapîˀ nayiˀ, heḏi tobá naví tíˀúugé napówá wänboˀ, naa ihay híwó̖ˀdi wóˀmuupí iví anto wänbo dônmaˀpꞌä̖́ḏi-íḏí.”
28 Tꞌä̖hkí nä́ˀi owáy Bethany búuˀúˀay wä̖́hä̖̂ä̖ napóe, oe Jordan pꞌoˀ pꞌä̖́näḏi John nayiḏi in tꞌowa ovâypꞌóˀpꞌoeˀoˀ iwe.
Jesus-á wí kꞌúwáˀay Yôesi Táḏáḏí óesandiˀ waagiˀbá namuu
29 Wíyá tháwä́n John-di Jesus óemûˀ ee nayiˀ iwepiyeˀ naˀä̖ḏi, heḏi iví̖ˀgeḏi natú̖, “Binmúˀḏí i naˀä̖ˀiˀ. I-á Yôesi Táḏáḏí óesan wí kꞌúwáˀay waagiˀbá nachúu-íḏí, tꞌä̖hkí tꞌowaví tꞌaywó̖ˀdi ovâyyâaˀa̖míḏí. 30 Nä́ˀibá i namuu iví̖ˀgeḏi wâyhéeˀan. Naa otú̖, ‘Naví tíˀúugébá wí sen napówá-í, heḏi i-á naví shánkí kwꞌáye namuu, gá naa oˀaypu̖yä̖píḏíboˀ i-á hä̖̂ä̖ḏi wänbo tꞌä̖hkí nawówáyiḏân.’ 31 Tobá toˀwí namúníˀin naa wíḏînhanginnáhpí wänboˀ, naa oˀä̖ä̖-á pꞌoeḏi wâypꞌóˀpꞌoeˀa̖míḏí, heḏânho un Israel-ˀin tꞌowa i bîntáa-íḏí.”
32-33 John-di háa imûˀin ovâytu̖ˀan. Natú̖, “Páaḏéḏí naa wíḏînhanginnáhpí toˀwí Jesus namuuˀin, hewänbo Yôesi Táḏáḏí dísan pꞌoeḏi wâypꞌóˀpꞌoeˀa̖míḏí, heḏá iḏá dítu̖ˀan, ‘I Yä̖ˀḏâaˀi Pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ nawhândi nâapu̖wä̖khâymáa, heḏi wí toˀwívîˀḏi isogekhâymáa. Heḏi nä́ˀi toˀwíḏân i Yä̖ˀḏâaˀi Pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ tꞌowa ovâymä̂äní wí pꞌóˀpꞌoekan waagibá’ kin Yôesi Táḏáḏí dítu̖ˀan. Heḏihoˀ i Yä̖ˀḏâaˀi Pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ makówáḏí nawhândi wí kꞌoˀwee waagibá dómûˀ-ákun, heḏi Jesus-vîˀḏi isóge. 34 Naa kin napóeḏí dómûˀ, heḏânho naaḏi wâytu̖máa Jesus-á Yôesi Táḏáví ay ûnmuu.”
Jesus-ví páaḏéˀin khä̖geˀnin
35-36 Wíyá tháwä́n John-dáḏí heḏá wíye iví khä̖ge̖ˀnindáḏí Jesus naphaḏemändi óemûˀ, heḏi Jesus-ví̖ˀgeḏi John natú̖, “Binmúˀḏí i Yôesi Táḏáḏí óesandiˀ namuuˀiˀ. Wí kꞌúwáˀay waagiˀbá nachúu-í.”
37 John-bí wíye khä̖ge̖ˀnin háa John natú̖ˀin datꞌoe, heḏi Jesus-ví tíˀúugé dawóemää. 38 Jesus ibéeḏí ûnwóeˀä̖ḏi ovä̂nmûˀ, heḏi ovä̂ntsikáyin, “Hä̖ä̖-an dadaˀ?” Óetsikáyin, “Rabbi, wä̖́hä̖̂ä̖-an unthaa?” (Rabbi-á “há̖hkandi” gin natu̖ˀdaˀ.) 39 Iḏi ovä̂ntu̖ˀan, “Naa-áḏí bákä̖ˀve, heḏânho wä̂nkeeya̖míḏí.” Heḏihoˀ i-áḏí damääḏi wáygé nathaaˀin dä̂nmûˀ. Dipówá ihayḏáho théˀêeḏi yôenu iwepiyeˀ naná, heḏihoˀ i-áḏíbo dänwóyí̖ˀ.
40 Andrew-á Simon Peter-ví tíˀûu ûnmuu, heḏi i-á in wíye in John-bí híˀ datꞌoeḏi Jesus-áḏí damääˀin diweḏiˀibá namuu. 41 Wesebo Andrew iví páˀḏây Simon itu̖wä̖hoˀ, heḏi óeshaa ihayḏi óetu̖ˀan, “Naˀindi i Messiah âyshaa.” (In híˀ Messiah-á natu̖ˀdaˀ “i toˀwí Yôesi Táḏáḏí óesógeˀiˀ tꞌowa ovâyˀaywoeníḏí” gin.) 42 Heḏi Andrew-ḏi Simon Jesus-víˀpiyeˀ óehoˀ.
Jesus-di Simon óemûˀ ihayḏi óetu̖ˀan, “U̖-á Simon unmuu, John-bí ay, hewänbo nää iweḏi páaḏépiyeˀ Cephas gin unkhá̖wä̖́-í. (Nä́ˀin khá̖wä̖́ Cephas-á Peter-ân namuu, heḏi natu̖ˀdaˀ “wí kꞌuu” gin.)
Jesus-di Philip-á Nathanael-áḏí ovä̂ntu̖ˀan i-áḏí damú-íˀin
43 Wíyá tháwä́n Jesus iˀánshaamä́gi oe Galilee nangepiyeˀ namú-íḏí, heḏi Philip óemûˀḏi óetu̖ˀan, “Naa-áḏí ókä̖ˀve.” 44 Philip-á Bethsaida-wi namuu, i búuˀúˀay Andrew-áḏí Peter-áḏí datháˀḏe iwebá. 45 Philip-di Nathanael óetu̖wä̖hoˀ, heḏi óeshaa ihayḏi óetu̖ˀan, “I toˀwí Yôesi Táḏáḏí óesógeˀiˀ tꞌowa ovâyˀaywoeníḏí âyshaa, i-á Jesus oe Nazareth-wi-ân namuu, Joseph-ví ay. Iví̖ˀgeḏân Moses ita̖ˀnan iví ta̖ˀnin diwe, heḏá in Yôesi Táḏáví tukheˀmin wáˀ iví̖ˀgeḏi dâyta̖ˀnan.” 46 Nathanael-di Philip óetu̖ˀan, “Naa wóˀânpí hä̖ä̖wí wänbo Nazareth-wi-á híwó̖ˀdi namuuˀin.” Philip-di Nathanael óetu̖ˀan, “Ókä̖ˀve naa-áḏí heḏiho wíˀbo nâapimúní.”
47 Jesus-di Nathanael ivíˀpiyeˀ naˀä̖ḏi óemûˀ, heḏi iví̖ˀgeḏi natú̖, “Hä̖webâa wí naˀä̖ˀ in Israel-wi khuu taˀgendi ihondiˀ, i-á wínahôeyóhá̖hpí.” 48 Nathanael-di óetsikáyin, “Háḏíḏan naa dítaa?” Jesus-di óetu̖ˀan, “I fig tay óhkhu̖u̖ núˀ unˀä́n dihayḏi naaḏi wímûˀ, Philip-di wóetu̖kánnanpíḏíboˀ.” 49 Nathanael-di óetu̖ˀan, “Há̖hkandiˀ, näbâa dînhanginná u̖-á Yôesi Táḏáví ay-ân unmuuˀin, u̖-á in Israel tꞌowaví tsondi hayˀi unmuu.” 50 Jesus-di Nathanael óetu̖ˀan, “Nää navíˀpiyeˀ biwhä̖yundeˀ gá wítu̖ˀandân in fig tay núˀ naaḏi wímûˀin, hewänbo hä̖ˀi wítsꞌantu̖ˀandiví shánkí heˀendi hä̖ä̖wí nâapu̖wä̖khâymáa. 51 Taˀgendi wítu̖máa, makówá nakhuuḏeeḏi bînpu̖wä̖gítꞌóe, heḏá naa tꞌowa tꞌä̖hkígîˀ oˀaypu̖yä̖ˀivíˀwe in Yôesi Táḏáví tꞌôepa̖ˀa̖a̖ˀin diwhándeḏá diwáypiˀḏá bînpu̖wä̖khâymáa.”